Morgunblaðið - 27.09.2001, Blaðsíða 28

LISTIR
28 FIMMTUDAGUR 27. SEPTEMBER 2001 MORGUNBLAÐIÐ
á sviði Íslensku óperunnar
Auður Gunnarsdóttir sópransöngkona er gestur
Óperunnar í hlutverki Pamínu á sýningunum
29. og 30. september og 13. og 14. október.
Tryggðu þér miða! Sími miðasölu: 511 4200
PAMÍNA
Auður stundaði söngnám í Söngskólanum
í Reykjavík og Tónlistarháskólanum í Stuttgart
og er nú starfandi söngkona í Þýskalandi.
Hún fór með hlutverk Mímíar í uppfærslu
Íslensku óperunnar á La Bohème
á síðastliðnum vetri.
H
VAÐ eiga kóngur,
kjáni og illmenni
sameiginlegt? Jú,
þeir holdgervast iðu-
lega í bassasöngv-
urum á óperusviði. Og bassinn kann
að bregða sér í fleiri gervi, svo sem
prestsins, gjálífismannsins, krypp-
lingsins og heimspekingsins, líkt og
gestir fá að kynnast á tónleikum
Bjarna Thors Kristinssonar í Saln-
um í kvöld kl. 20.
„Bassinn getur brugðið sér í allra
kvikinda líki. Það er helst að það
vanti elskhugann á þennan lista.
Tenórarnir fá alltaf fegurstu fljóð-
in,“ segir Bjarni Thor og mæða og
glettni mætast í svipnum.
En hver af þessum heið-
ursmönnum er þér kærastur?
„Þú segir nokkuð. Skemmtilegast
væri að glíma við persónu sem er allt
þetta í senn. Þær eru líklega ekki til.
Annars hef ég oftast sungið kjána í
gegnum tíðina, aldrei alvöru ill-
menni. Sennilega kemst Baron Ochs
úr Rósariddaranum næst því að vera
illmenni. Fólk finnur hins vegar allt-
af til með honum líka, þannig að
hann telst eiginlega ekki með.“
Bjarni mun á tónleikunum syngja
aríur úr óperum eftir Wagner, Moz-
art, Verdi, Gounod, Rossini og fleiri,
auk laga úr söngleikjum eftir
Gershwin, Kern og Loewe.
Með honum leikur austurríski pí-
anóleikarinn Franz Carda en þeir
kynntust þegar söngvarinn stundaði
framhaldsnám við Tónlistarháskól-
ann í Vín. „Við höfum unnið töluvert
saman en Franz gerir mikið af því að
leika með á tónleikum með óvenju-
legri efnisskrá, eins og þessum. Við
fluttum þessa dagskrá úti í Aust-
urríki í vor og hlökkum til að sjá
hvernig Íslendingar taka henni.“
Velur sín verkefni
Bjarni er búsettur í Vínarborg og
var um skeið fastráðinn við Þjóð-
aróperuna þar í borg. Fyrir tveimur
árum sneri hann sér aftur á móti al-
farið að lausamennsku. „Hlutirnir
hafa gerst mjög hratt. Það eru ekki
nema fjögur ár frá því ég stóð fyrst á
óperusviði og nú er ég kominn þang-
að sem ég vil vera – get valið mín
verkefni. Það var töluvert lagt undir
í upphafi og ég var heppinn að fá
strax aðalhlutverk. Ég hef líka verið
heppinn með samstarfsfólk – leik-
stjóra og hljómsveitarstjóra – og
uppfærslur og náð að sýna hvað í
mér býr. Það er mikið úrval af
söngvurum í heiminum en það er
mér í hag að bassarnir eru alls ekki
svo margir, sérstaklega í þýska fag-
inu, sem ég syng mikið.“
Er Wagner þá þínar ær og kýr?
„Já, Wagner er að hellast yfir mig.
Ég hef mikið yndi af þeirri glímu.
Raunar má segja að ég sveiflist öfg-
anna á milli, því ég hef líka verið að
syngja Mozart heilmikið. Það er
ákaflega hollt fyrir röddina að fást
við þá félaga á sama tíma.“
En hvar ertu aðallega að syngja?
„Fram að þessu hef ég mest sung-
ið í Austurríki og Þýskalandi. Í Vín-
arborg, Wiesbaden og Berlín, svo
dæmi séu tekin. Nú er ég hins vegar
að færa út kvíarnar, meðal annars til
Ítalíu og Bandaríkjanna. Næsta sýn-
ing hjá mér verður Hollendingurinn
fljúgandi eftir Wagner í Veróna og
eftir áramót þreyti ég frumraun
mína í Chicago í annarri Wagner-
óperu, Parsífal. Þar verð ég í einu
aðalhlutverkanna. Það er reyndar
gaman að segja frá því að fjórir af
fimm helstu söngvurunum í þeirri
uppfærslu eru Norðurlandabúar. Á
sama tíma mun ég svo syngja í
Töfraflautunni eftir Mozart í sömu
borg, þótt þar sé um mun minna
hlutverk að ræða. Loks má nefna að
ég syng í Parísaróperunni á næsta
ári. Þeir voru raunar búnir að bjóða
mér að koma nú í haust en ég varð
því miður að hafna því tilboði vegna
annarra skuldbindinga.“
Alltaf að hitta
íslenska söngvara
Þú kemur hingað frá Vínarborg.
„Já, ég var að syngja í lokasýn-
ingu á Meistarasöngvurunum frá
Nürnberg í Þjóðaróperunni síðast-
liðinn laugardag. Það er sýning sem
gengið hefur í tvö ár. Þetta var frá-
bært kvöld og mikil stemmning. Við
vorum klöppuð fram aftur og aftur.
Sama kvöld var annar íslenskur
söngvari, Kristján Jóhannsson, að
syngja í borginni, nánar tiltekið í
Ríkisóperunni.“
Já, þið eruð alltaf að rekast hver á
annan, íslenskir óperusöngvarar, úti
í hinum stóra heimi.
„Mikil ósköp. Ég hitti Kristján
síðast á Sikiley í vor, þar sem við
vorum báðir að syngja. Fyrir
skemmstu vorum við líka allir að
syngja í Berlín sama kvöldið, ég,
Kristján og Gunnar Guðbjörnsson.
Við vorum að hlæja að þessu í hlut-
fallslegu samhengi. Ef jafn stórt
hlutfall þýskra söngvara ætti að
koma fram sama kvöldið kæmust
þeir líklega ekki fyrir í einu húsi.“
Hvaða hlutverk varstu að syngja í
Berlín?
„Ég var að syngja Osmin í Brott-
náminu úr kvennabúrinu eftir Moz-
art. Hlutverk sem er að festast við
mig. Næst syng ég það í Flórens í
maí á næsta ári. Þar verður sjálfur
Zubin Metha við stjórnvölinn. Það
verður spennandi.“
En hvaða slóðir eru ótroðnar?
„Það er ítalska fagið. Ég hef lítið
sem ekkert sungið það. Það stendur
þó til bóta. Í vetur verð ég til dæmis
í Ástardrykknum eftir Donizetti í
Þjóðaróperunni í Vínarborg.“
Þú flengist greinilega heimshorna
á milli. Hvernig gengur þér að laga
þig að lífinu í lausamennskunni?
„Það gengur bara vel. Þetta er al-
gjört forréttindastarf. Auðvitað felst
ákveðið öryggi í fastráðningu en
þegar maður hefur úr svona mörg-
um verkefnum að moða er miklu
meira spennandi að vera í lausa-
mennskunni. Það er svo gefandi að
prófa eitthvað nýtt. Ekki svo að
skilja að þetta sé eintómur dans á
rósum. Þetta er erfitt starf og krefj-
andi. Ferðalögin geta verið slítandi.
Björtu hliðarnar eru bara svo marg-
falt fleiri.“
En er ekki erfitt að halda heimili
við þessar aðstæður?
„Það getur verið það. Maður er
mikið að heiman. Ég á hins vegar
kærustu sem líka er óperusöngvari,
Eteri Gvazava, sópran frá Síberíu,
þannig að hún sýnir þessu fullan
skilning. Hún er líka í lausamennsku
þannig að við getum hagað seglum
eftir vindi. Við reynum jafnan að
skipuleggja verkefnin þannig að við
getum varið sem mestum tíma sam-
an.“
Tónlistarleg heimþrá
Þinn starfsvettvangur er að mestu
erlendis. Leggurðu mikið upp úr því
að koma heim til tónleikahalds, eins
og nú?
„Mjög mikið. Mér finnst, eins og
öllum íslenskum söngvurum, alltaf
jafn gaman að koma heim að syngja.
Það þyrftu bara að vera fleiri tæki-
færi. Ég hef ekki sungið hér lengi
sem gerir þetta ennþá skemmti-
legra. Eigum við ekki að segja að ég
hafi verið kominn með tónlistarlega
heimþrá! Ég lít líka á það sem
skyldu mína að leyfa söngunnendum
hér heima að fylgjast með mér. Hér
fékk ég fyrsta nestisboxið og án þess
hefði ég aldrei orðið söngvari.“
Íslenska óperan fastréð á dög-
unum söngvara í fyrsta sinn. Fylg-
istu með gangi mála þar á bæ?
„Já, ég fylgist með Óperunni. Mér
líst vel á þróunina þar og held að
þessi ráðning sé skref í þá átt að
festa sönglíf í sessi á Íslandi. Ég er
ekki búnn að sjá Töfraflautuna
ennþá en sé að
margir góðir
söngvarar taka
þátt í þeirri sýn-
ingu.“
En hvað með
tónlistarhús?
„Mér finnst sú
umræða aftur á
móti á villigötum.
Það er út í hött
að gera ekki ráð
fyrir óperu í þeim áformum öllum. Í
borgum í Þýskalandi er þetta allt
undir sama þaki; sinfóníuhljóm-
sveitir, óperur og jafnvel ballett, og
allir á einu máli um að það sé marg-
falt hagkvæmara. Hér er hver að
vinna í sínu horni. Nokkuð sem við
höfum hreinlega ekki efni á.“
Stjórn Íslensku óperunnar ákvað
á dögunum að fela óperustjóra að
kanna hug stjórnvalda til þess sjón-
armiðs að hafa óperustarfsemi í fyr-
irhuguðu tónlistarhúsi.
„Ég fagna því framtaki. Það er
ekkert vit í öðru. Það er góður andi í
Gamla bíói en starfsemin er fyrir
löngu búin að sprengja það húsnæði
utan af sér. Það er því lífsspursmál
fyrir Íslensku óperuna að fá inni í
tónlistarhúsinu. Eða sjá menn fyrir
sér að reist verði sérstakt óperuhús
hér á landi á næstu árum?“
Er það fleira en aðstöðuleysi sem
háir tónlistarlífinu, að þínu mati?
„Mér hefur alltaf fundist vanta
upp á að Íslendingar kunni að njóta
tónlistar – og bara listar almennt.
Það þykir sjálfsagt mál að senda
börn í tónlistarnám en það vantar al-
veg að kenna fólki að setjast niður
og njóta listarinnar. Fólk tiplar oft á
tánum í kringum listina, eins og hún
komi því ekki við. List er ekki fyrir
fámenna forréttindahópa, list er fyr-
ir almenning. Hennar hlutverk er að
þroska okkur og örva. Þarna finnst
mér að skólakerfið geti gert betur.“
orri@mbl.is
Morgunblaðið/Ásdís
Bjarni Thor Kristinsson: Kóngur, um kjána, frá illmenni til prests.
’ Það er góður andi í Gamla bíói en starfsemin er fyrir löngu
búin að sprengja það húsnæði
utan af sér. Það er því lífsspurs-
mál fyrir Íslensku óperuna að
fá inni í tónlistarhúsinu. ‘
Bjarni Thor Kristinsson bassasöngvari er kominn heim til að syngja á tónleikum í Salnum í kvöld. Setur hann þar
upp ólík andlit. Orri Páll Ormarsson fór til fundar við Bjarna sem hefur í mörg horn að líta á óperusviðinu.
Af kóngi, kjána
og illmenni