Vísir - 05.01.1980, Page 4

vísm
Laugardagur 5. janúar 1980
4
Kraftaverk vid Mons:
Dularf ullir bogmenn
komu bresku hersveit-
unum til hjálpar
og björgudu þeim frá slátrun ! fyrri
heimsstyrjöld. ad því er sagt var
,,Allt í einu birtist hóp-
ur af englum með lang-
boga við hlið okkar",
sögðu bresku hermenn-
irnir sem áttu við of uref li
að etja í orrustu. ó-
breyttir hermenn, liðs-
foringjarog jafnvel óvin-
irnir — Þjóðverjar — sáu
sýnina, þokukenndar her-
sveitir sem skipuðu sér í
flokk með Bretum....
Sagan kemstá kreik
Grein, sem nefndist „Bog-
mennirnir” birtist i Lundúna-
blaöinu Evening News þriöju-
daginn 29. september 1914. Höf-
undur hennar er Arthur
Machen, vinsæll blaöamaöur og
rithöfundur og hann sagöi frá
atviki sem átti aö hafa gerst i á-
gústmánuöi og bjargaö illa
stöddum breskum liössveitum
frá ofurefli liös Þjóöverja.
„Bogmennirnir” var býsna
löng grein , en Machen — sem
raunar var þekktur fyrir fanta-
siukenndar skáldsögur og smá-
sögur — kvaöst veröa aö sleppa
ýmsu vegna hinnar opinberu
ritskoðunar. 1 staö þess aö birta
nöfn manna eöa staöa einbeitti
hann sér aö þvi aö sanna aö
þessi dularfulli atburöur hafi
bjargað 80 þúsundum breskra
hermanna frá tortimingu. Hann
hóf frásögn sina á þvi aö lýsa
kringumstæðum.
,Allan morguninn þrumuöu
fallbyssur Þjóöverja og létu kúl
um rigna yfir þann staö þar sem
u.þ.b. eitt þúsund breskir her-
menn voru innikróaðir.
Mennirnir hentu gaman aö
sprengjunum, gáfu þeim ýmis
uppnefni, efndu til veömála um
hvar sú næsta myndi lenda og
sungu glaölega þegar þær
sprungu.”
„Heimur án endaloka.
Amen"
„En fleiri og fleiri sprengjur
féllu,” hélt Machen áfram, „og
tættu hina frómu Englendinga I
sig, lim fyrir lim, og aöskildu
bræöur og vini. Sem hitinn
jókst, svo jókst einnig fallbyssu-
hríöin.
Enga hjálp virtist aö fá. Hiö
enska stórskotaliö stóö sig mjög
vel en var alltof liöfátt,
menn féllu 1 valinn hver af
öörum.”
Bresku hermennirnir tóku þá
aö biöja til guðs, eöa þá aö
syngja „It’s a long way to
Tipperary”. Þeir óskuðu þess af
öllu hjarta aö þeir væru komnir
burt úr leöjunni i Belgiu og sest-
ir inn á krárnar i Englandi.
Einn hermannanna muldraöi
„Heimur án endaloka. Amen!”
um leiö og hann skaut á Þjóð-
verjana sem nálguöust. Þá kom
allt i einu i huga hans litið
veitingahús grænmetisæta þar
sem hann haföi einu sinni eða
tvisvar boröað undarlegar mál-
tiöir úr hnetusteikum og bauna-
pylsum.
„Adsit Anglis Sanctus
Georgius"
A diskum veitingahússins var
sk jaldarmerki verndara
Englands, Heilags Georgs.
Fyrir neöan brynjuklæddan
hermanninn var kjörorðið á
latinu: „Adsit Anglis Sanctus
Georgius”, sem útleggst:
„Megi Heilagur Georg vera ná-
lægur til aö hjálpa hinum
ensku”.
Hermaöurinn haföi þessi orö
yfir sem hann miöaöi á þýsku
hermennina og var viss um aö
einn þeirra myndi drepa hann
áður en langt um liöi.
Siöan — segir Machen — gerö-
ist þaö aö enski hermaöurinn
fann einhvers konar þrýsting
eöa hroll fara um likama sinn.
Þjóöverjarnir voru þá I u.þ.b.
300 metra fjarlægö og krafta-
verk geröist.
„Orrustugnýrinn dó út i eyr-
um hans,” skrifaöi Machen, „og
i staðinn heyröi hann djúpa rödd
og heróp sem yfirgnæfði allt: A-
fram, áfram, áfram...
Hjarta hans brann sem kola-
moli, honum kólnaöi innra meö
sér og honum virtust margar
raddir svara ákallinu um aö
skipa sér i herfylkingu. Hann
heyrði, eöa taldi sig heyra, þús-
undir radda sem hrópuðu
„Heilagur Georg! Heilagur
Georg! Heilagur Georg! Langur
bogi og sterkur! Kom, riddari
himinsins, oss til hjálpar!”
Sem hermaðurinn hlustaöi á
þessar raddir, sá hann i skot-
gröfinni fyrir framan sig, langa
röö skinandi vera. Þetta virtust
vera bogmenn frá miööldum og
eftir enn eitt heróp sendu þeir
syngjandi örvar sinar aö Þjóö-
verjunum.”
„Þessir gráu herra-
menn...."
Hinir hermennirnir i skot-
gröfinni héldu áfram að miöa og
skjóta á Þjóöverja, eins og þeir
væru i pilukeppni á kránni, aö
þvi er Machen segir. En skyndi-
lega kastaði einn þeirra vopni
sinu frá sér frávita af gleði.
„Guð hjálpi okkur!” garg-
Fyrstu bresku hermennirnir stiga á land ILe Havre IFrakklandi 16. ágúst 1914 —viö upphaf fyrri heim-
styrjaldarinnar.