Morgunblaðið - 26.10.2001, Síða 44

MINNINGAR
44 FÖSTUDAGUR 26. OKTÓBER 2001 MORGUNBLAÐIÐ
✝ Elín Brynjólfs-dóttir Vesterga-
ard fæddist í Reykja-
vík 5. september
1928. Hún lést í Korn-
erup í Danmörku 20.
október síðastliðinn.
Foreldrar hennar
voru Brynjólfur
Bjarnason, alþingis-
maður og ráðherra,
f. 26.5. 1898, d. 17.4.
1989, og Hallfríður
Jónasdóttir, f. 8.10.
1903, d. 15.12. 1968.
Elín var einkabarn
þeirra hjóna.
Elín giftist Godtfred Vester-
gaard, f. 25.4.1929, og bjuggu þau
fyrst í Herlev og Taastrup en síð-
an í Kornerup í Hróarskeldu í
Danmörku. Þau eignuðust fjögur
börn: 1) Martin, f. 13.2. 1954,
kvæntur Hanne Dorthe Jensen, f.
27.6. 1961. Börn þeirra eru Thor,
f. 1987, Anna Clara, f. 1991, og
Anders, f. 1994. 2) Brynjólfur, f.
22.6. 1955, kvæntur Susanne Al-
berg Petersen, f. 21.4. 1954. Börn
þeirra eru Sebastian, f. 1976,
Gisle, f. 1980, Magnus, f. 1990, og
Valdemar, f. 1995. 3) Stefan, f. 8.6.
1961, kvæntur Elin
Jepsen, f. 6.6. 1960.
Börn þeirra eru Liv,
f. 1990, og Jon, f.
1994. 4) Fríða, f.
27.6. 1964, gift Sig-
urd Næss-Schmidt, f.
17.5. 1960. Barn
þeirra er Elin, f.
2000.
Elín varð stúdent
frá Menntaskólanum
í Reykjavík árið 1950
og fluttist til Dan-
merkur þar sem hún
útsrifaðist sem
meinatæknir.
Eftir að Elín fluttist til Dan-
merkur hafði hún ætíð mikið sam-
band við ættingja og vini á Íslandi,
meðal annars með því að heim-
sækja landið með stuttu millibili.
Þótt Elín hafi búið stærstan hluta
af lífi sínu í Danmörku var hún
alltaf Íslendingur í húð og hár og
hélt við móðurmáli sínu og þeim
siðum sem henni voru tamir frá
æsku sinni á Íslandi.
Útför Elínar Brynjólfsdóttur
fer fram frá Kornerup-kirkju við
Hróarskeldu í dag og hefst athöfn-
in klukkan 14.
Eftir stutta en mjög erfiða
sjúkralegu þurfum við í dag að
kveðja Elínu Brynjólfsdóttur Ves-
tergaard sem verður jarðsett frá
Kornerup Kirke rétt fyrir utan
Hróarskeldu í Danmörku.
Fyrir um það bil fimmtíu árum
fluttust Elín og móðir mín, Guðrún
S. Jakobsdóttir, báðar vinkonur
héðan frá Íslandi, til Danmerkur
og giftust dönskum heiðursmönn-
um. Með þeim hjónum hefur æ síð-
an verið vinskapur mikill.
Sem lítilli telpu í Danmörku
fannst mér það alltaf spennandi og
gaman að koma í heimsókn til
Kornerup og hitta Ellu og Godt-
fred. Þetta voru alltaf notalegar
heimsóknir, hvort sem það voru
sunnudagsheimsóknir með alls-
kyns kræsingum og löngum
göngutúrum þar sem fullorðnir,
börn og hundar gengu um í skóg-
lendi Kornerups, eða um jólahátíð-
ina til að velja flottasta jólatréð
sem við fengum að höggva niður
sjálf. Við systkinin fengum stund-
um að gista hjá Ellu, og voru þess-
ar heimsóknir ávallt fullar af æv-
intýrum. Ávallt var margt um að
vera, hvort sem það var að hlaupa
um ganga stóra hússins, fylgjast
með á verkstæðinu, hjálpa til í
stóra matjurtagarðinum hennar
Elínar eða smáreiðtúr á Sorteper,
hestinum hennar Fríðu. Alltaf gát-
um við verið viss um, að Ella
fylgdist með okkur krökkunum og
passaði hæfilega mikið upp á okk-
ur í þessum ævintýraferðum.
Það er ekki sjálfgefið að vin-
skapur tveggja vinkvenna skili sér
til eiginmanna, barna, tengda-
barna og líka barnabarna, en með
Ellu og mömmu var alltaf gott og
ljúft samband sem svo sannalega
skilaði sér til okkur barnanna líka.
Elín stýrði sínum stóra barna-
hópi af miklum myndarskap og al-
úð og þó að hópurinn stækkaði í
tengdabörn og barnabörn, var
ætíð pláss og hjartahlýja fyrir
okkur hin, sem ég og eiginmaður
minn og börn fengum að upplifa,
þegar Ella lánaði okkur lítlu íbúð-
ina sína hér á Íslandi eins og það
væri sjálfsagður hlutur, þegar við
vorum á milli íbúða. Hjá Elínu
voru vandamál til að leysa þau en
ekki til að velta sér upp úr þeim.
Það leikur enginn vafi á því, að
Ísland átti ætíð stóran sess í
hjarta Elínar. Þau hafa verið ófá
sumrin sem Elín og fjölskylda hafa
komið til Íslands og ást sína á
landinu hefur hún gefið áfram til
barna sinna.
Eftir að ég giftist og fluttist til
Íslands hef ég ætíð getað verið
viss um heimsóknir frá „familien
Vestergaard“, heimsóknir sem
okkur fjölskyldunni hefur alltaf
þótt afar vænt um.
Ein af heitustu óskum Elínar í
hennar miklum veikindum var ein-
mitt að geta skroppið síðastliðið
sumar í heimsókn til Íslands en
því miður reyndist það ekki mögu-
legt.
Síðastliðinn sunnudag var okkur
tilkynnt andlát Elínar. Seinna um
daginn fórum við fjölskyldan í góð-
an göngutúr í Heiðmörkinni og var
veðrið hreint ótrúlegt. Það var
hlýtt og blankalogn, vatnið speg-
ilslétt og haustlitirnir skörtuðu
sínu fegursta. Þarna hefði Ella átt
að vera, sögðum við hvert við ann-
að, hún hefði svo sannarlega kunn-
að að meta að fara í þennan
göngutúr með okkur.
Það er með söknuði að við
kveðjum Elínu og það er á svona
tímum sem manni finnst erfitt að
geta ekki verið með í Kornerup.
Ég og fjölskylda mín sendum
Godtfred og fjölskyldu hans inni-
legustu kveðjur og verðum með
þeim í huganum í dag.
Jórunn Rothenborg.
Lán er að eiga góða vini á ævi
sinni. Þeim mun meiri er missirinn
er þeir hverfa á braut.
Eftir stutta en erfiða legu er
vinkona mín, Elín Brynjólfsdóttir,
látin.
Kvöldið fyrir andlát sitt bað hún
börn sín og elstu barnabörn að
koma til sín og kvaddi þau hvert
fyrir sig. Hún hafði ætíð verið vak-
in og sofin yfir velferð barna sinna
og hins stóra hóps barnabarna. Nú
huggaði hún þau, bað þau vera
dugandi fólk, gæta hvert annars,
vera samrýnd og vernda einnig,
eftir megni, þá jörð sem þau
byggju.
Eins og einn sonurinn, með bros
á vör, komst að orði: Þetta var
hinsta hvatningin.
Elín naut sín best með fjöl-
skyldu sinni og í góðra vina hópi.
Hún mátti ekki vamm sitt vita, var
tillögugóð og hjálpfús í raun.
Við Elín fylgdumst að í skóla
allmörg ár heima í Reykjavík, en
leiðir lágu saman á ný síðar meir
hér í Kaupmannahöfn. En það átti
fyrir Elínu að liggja að setjast að
erlendis. Hún kunni vel að meta
Danmörku og danska menningu,
en ég held að Ísland hafi alltaf
staðið hjarta hennar næst.
Ekkert jafnaðist á við vor og
sumardvöl á Íslandi.
Nú er Elín horfin sjónum eða
eins og einn mér nákominn orðaði
það við sams konar atburð, farin
„þangað sem fuglasöngurinn fer
þegar hann hljóðnar“. Elín reynd-
ist mér og fjölskyldu minni sannur
vinur á meðan líf entist.
Við Hans maðurinn minn og
börn okkar áttum margar góðar
stundir með Elínu, eiginmanni
hennar, Godtfred, og þeirra börn-
um. Það eru samverustundir sem
nú ber að þakka og minnast.
Við vottum ástvinum Elínar
innilegustu samúð á saknaðar-
stundu. Blessuð sé minning Elínar
Brynjólfsdóttur.
Guðrún S. Jakobsdóttir.
ELÍN BRYNJÓLFSDÓTTIR
VESTERGAARD
✝ Jóhannes Gunn-ar Jóhannesson
skipstjóri og útgerð-
armaður, Framnes-
vegi 15 í Keflavík,
fæddist á Gauksstöð-
um í Garði 7. ágúst
1926. Hann lést á
Heilbrigðisstofnun
Suðurnesja 17. októ-
ber síðastliðinn. For-
eldrar hans voru Jó-
hannes Jónsson,
formaður og útvegs-
bóndi á Gauksstöð-
um, og Helga Þor-
steinsdóttir frá
Melbæ í Leiru. Jóhannes ólst upp á
Gauksstöðum í stórum systkina-
hópi og eru þau: Þorsteinn (látinn),
Kristín (látin), Jón (látinn) Gísli
Steingrímur (látinn), Sveinbjörg,
Ástríður (látin), Gísli Steinar,
Krístín Ásthildur, Þórður Kristinn,
Fríða Jódís (látin), Sigurlaug Erla,
Matthildur (látin) og Einar (látinn).
Jóhannes kvæntist Ásdísi Ósk-
arsdóttur 15. janúar 1949. Foreldr-
ar hennar voru Halldóra Þorkels-
dóttir og Óskar Ólafsson.
Jóhannes og Ásdís bjuggu alla sína
búskapartíð í Keflavík og eignuð-
ust átta börn sem eru: 1) Jóhannes,
f. 21. maí 1949, var kvæntur Þór-
unni Benediktsdóttur, dætur
þeirra eru Ásdís, Guðrún Sigríður
og Thelma Björk, maki Jóhannes-
ar er Hjördís Bára Sigurðar. 2)
Sonur fæddur andvana 25. október
ur. Byrjaði fermingarárið sitt upp
á hálfan hlut við beitingu og sem
varasjómaður á Jóni Finnssyni GK
með Þorsteini bróður sínum. Var
hann þar til 18 ára aldurs, að hann
fór á hið minna vélstjóranámskeið
Fiskifélags Íslands.
Að loknu prófi var hann vélstjóri
á Jóni Finnssyni GK, Elsu RE,
Braga RE, svo og Reykjaröst KE
til þess tíma er hann hóf nám í
Stýrimannaskólanum í Reykjavík,
en þaðan lauk hann fiskimanna-
prófi 1952.
Haustið 1952 réðst hann á Dag
RE og var hann þar skipstjóri,
einnig á Nonna KE, Áslaugu RE og
Jóni Finnssyni GK til ársins 1956
að hann keypti bát ásamt Þórði
bróður sínum, sem þeir nefndu
Ólaf.
Þarna hófst hans útgerðar- og
fiskverkunarferill, sem stóð þar til
starfsdegi hans lauk.
Á langri starfsævi hefur Jóhann-
es víða komið við, enda stórhuga
og kraftmikill til allra verka, stofn-
aði og rak fyrirtækin Eldey hf.,
Saltver sf. og Fiskverkun Jóhann-
esar Jóhannessonar, ásamt því að
vera skipstjóri og gera út fjölda
báta, þ.m. Þorstein KE, Eldey KE
og Jóhannes Jónsson KE, svo eitt-
hvað sé talið.
Um árabil var Jóhannes formað-
ur sjómannadagsráðs Keflavíkur
og Njarðvíkur og var heiðraður
fyrir vel unnin störf af sjómanna-
daginn 1997. Hann var félagi í Vísi,
félagi skipstjórnarmanna á Suður-
nesjum, frá 1953 og var gerður þar
að heiðursfélaga í júní 1996.
Útför Jóhannesar fer fram frá
Keflavíkurkirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 14.
1952. 3) Halldóra, f.
23. október 1953,
maki Sigurgísli Ketils-
son. Synir þeirra eru
Jóhannes Valur, Ingi-
þór Arnar, Elvar Már
og Sigurgísli Stefán.
4) Helga, f. 20. sept-
ember 1955, maki
Gylfi Bergmann. Börn
þeirra eru Pálmfríð-
ur, Gylfi Gunnar og
Halldór. 5) Gunnar, f.
28. júní 1958, var
kvæntur Kristínu
Bragadóttur, börn
þeirra eru Guðrún
Ásta og Jóhannes Bragi. 6) Jón, f.
30. ágúst 1962, maki Hanna Dóra
Hjartardóttir, dætur þeirra eru
Erna Rán og María Ósk, fyrir á Jón
dæturnar Dagnýju Lilju og Katr-
ínu Mist. 7) Petrína Mjöll, f. 6. des-
ember 1966, maki Ögmundur Máni
Ögmundsson, börn þeirra eru El-
ísabet Ósk, Eva Ásdís og Ögmund-
ur Ísak. 8) Þröstur, f. 2. janúar
1969, maki Guðbjörg Halla Magna-
dóttir, synir þeirra eru Andri Pét-
ur, Steinn Daníel, Fróði Benjamín
og Magni Jóhannes. Fyrir átti Jó-
hannes soninn Jóhannes Konráð, f.
6. apríl 1948, maki Arney Hulda
Guðmundsdóttir, þau eiga eina
dóttur, Sædísi Hrönn. Barna-
barnabörn Jóhannesar og Ásdísar
eru fjögur.
Jóhannes stundaði sjómennsku
og fiskverkun allan sinn starfsald-
Pabbi minn var stór maður.
Reyndar meðalmaður á hæð en stór
engu að síður. Hann var stór í sér.
Þegar ég var lítil ólst ég upp við sög-
urnar hans úr Garðinum. Hann sagði
mér frá bernskunni í hópi margra
systkina þar sem allir lögðu hönd á
plóginn í lífsbaráttunni. Frá uppá-
tækjum þeirra bræðra sem féllu í
misgóðan jarðveg og foreldrum sín-
um sem hann bar djúpa virðingu fyr-
ir. „Svona gerðum við í Garðinum í
gamla daga,“ var orðatiltæki sem
hann notaði til að ítreka hvernig best
væri að standa að hlutunum og í hug-
anum varð Garðurinn að mikilfeng-
legum stað. Þegar ég svo kom þangað
varð ég fyrir vonbrigðum því staður-
inn var ósköp venjulegur með lág-
reistum byggingum sem stóðu óvarð-
ar fyrir rokinu
Hann sagði mér líka frá því hvern-
ig hann kynntist mömmu. Róman-
tískur glampi kom í augun á honum
þegar hann lýsti því hvernig þau
hefðu orðið ástfangin um borð í Els-
unni 1948, hún kokkur en hann mót-
oristi. Hann sagði mér frá því hvernig
hann byrjaði sinn feril í sjómennsku
og þegar hann nýkvæntur með ungan
son fékk berkla og lá á hælinu í rúmt
ár. Hann sagði mér frá sjómennsk-
unni og útgerðinni og brá upp ljóslif-
andi myndum af fólki og atburðum og
mér varð ljóst að hann hafði verið
stórhuga og atorkusamur í öllum sín-
um gerðum.
Pabbi var stór og sterkur. Ef eitt-
hvað bjátaði á leitaði maður til hans
og hann huggaði mann, bjó um sárin,
þerraði tárin og snýtti manni með
rauða tóbaksklútnum. Ekkert vanda-
mál var of stórt til að leysa. Tannpínu,
höfuðverk, mar og skrámur gat hann
séð um og sagði alltaf: „Pabbi er svo
góður dýralæknir,“ og maður leitaði
til hans og treysti honum fullkom-
lega. Hann hafði líka svo mikla trú á
manni og hrósaði upp í hástert. Þegar
ég kom með einkunnirnar sagði hann
iðulega: „Þarftu vörubíl undir ein-
kunnirnar?“ eða hann spurði: „Var
einn betri, þ.e. kennarinn?“ og alltaf
var hann ánægður þó tölurnar væru
misháar. Sömuleiðis átti hann auðvelt
með að sýna þakklæti sitt og þegar
maður gaf honum eitthvað var alltaf
eins og maður hefði hitt á bestu gjöf-
ina. Hann var yfir sig ánægður með
dagbókina og bréfsefnið sem hann
fékk þó mér vitanlega hafi hann aldr-
ei staðið í bréfaskriftum né dagbók-
arskrifum. Mörgum árum seinna
fann ég þetta í skáp inni á skrifstof-
unni hans, vel varðveitt, og ég mundi
enn einlæga gleðina sem skein úr
andliti hans þegar hann tók við gjöf-
unum.
Í vinnu var hann duglegastur.
Hann vann langan vinnudag og hlífði
sér aldrei. Fólk rak upp stór augu
þegar hann vann í aðgerðinni ber-
hentur, í mesta lagi með ullarvett-
linga á fingrum. Hann var laginn og
hafði mikið verksvit, hannaði sjálfur
vinnuaðstöðuna í fiskverkuninni og
um borð í bátnum og var sífellt að
færa til betri vegar. Hann hvatti
mann til verka og lærðum við systk-
inin mikið af honum en snemma fór-
um við að taka þátt í fiskverkuninni.
Hann kenndi okkur að vinna hratt og
vel svo við gætum verið stolt af.
„Verkamenn verða að vinna,“ sagði
sjálfur skipstjórinn og útgerðarmað-
urinn en þannig leit hann á sig. Hann
þoldi ekki snobb og menntahroka og
lék aldrei neinn stórhöfðingja þótt
hann hefði mikið umleikis.
Pabbi var með stórt og hlýtt hjarta.
Hann var einn örlátasti maður sem
ég hef kynnst um ævina og stórtækur
í gjöfum. Ekkert var of gott handa
mömmu og lagði hann mikið á sig til
að gefa henni góðar gjafir. Hann
keypti alltaf leikföng handa börnum
og barnabörnum á jólum og því
stærri og skrautlegri, því betra. Allir
fengu bókagjöf á jólum í fjölskyld-
unni árum saman og þegar boðið var
til veislu var í engu til sparað til að
gera vel við gesti. Hann gerði líka vel
við fólkið sem vann hjá honum. Hann
borgaði yfir venjulega taxta í fisk-
vinnslunni því honum fannst þeir allt-
of lágir og launaði fólki vel dugnað og
trúmennsku. Hann var mikill dýra-
vinur, átti á árum áður hunda en í
seinni tíð ketti og tengdist hann þeim
sterkum böndum
Pabbi var stór í kostum sínum og
göllum. Hann hafði stórt skap. Hann
rauk upp og hrópaði hátt en það fór
fljótt úr honum. Hann talaði hátt og
eitt það fyrsta sem maður kenndi
barnabörnunum var að afi væri ekki
að rífast heldur talaði hann bara
svona hátt! Hann var skoðanafastur
og í stjórnmálum var hann sjálfstæð-
ismaður af gamla skólanum. Síðari
árin þegar hann var orðinn ósáttur
við stefnu Sjálfstæðisflokksins og
hættur að kjósa hann, þá sat hann
frekar heima heldur en að kjósa eitt-
hvað annað. Hann gat verið dómharð-
ur, þröngsýnn og stundum ósveigjan-
legur. Hann lifði fyrir sjómennsku og
útgerð alla tíð og sá lífið út frá því
sjónarhorni. Lífsmóttó hans var
„Aldrei að gefast upp“ og „Guð hjálp-
ar þeim sem hjálpa sér sjálfir“ og eft-
ir því lifði hann. Stundum fannst
manni nóg um því hann gerði óhófleg-
ar kröfur til sjálfs sín og hugsaði ekki
nógu vel um sig.
Hann kom til dyranna eins og hann
var klæddur hvort sem það var í slor-
gallanum eða sparifötunum og ætlað-
ist til þess sama af öðrum. Því gátu
vonbrigðin verið sár þegar menn
brugðust trausti hans og sýndu af sér
óheiðarleika. Sjálfur var hann heill í
gegn og treysti fólki því hann var
bjartsýnn og sá iðulega það besta í
öðrum.
Pabbi var stærstur þegar blés á
móti. Síðustu árin voru honum mjög
erfið. Hann missti allar sínar verald-
legu eigur og síðan heilsuna. Allt sem
hann hafði unnið hörðum höndum að
byggja upp var fyrir bí. Hann gafst
ekki upp en aðlagaðist furðu fljótt
nýjum aðstæðum. Þau mamma fluttu
í leiguhúsnæði og voru ánægð með
staðsetninguna því þar gátu þau horft
út á sjóinn og pabbi fylgst með bát-
unum. Hann fór að taka þátt í starfi
eldri borgara og tók þátt í pútti og
boccia sér til mikillar ánægju. Þau
nutu félagsskapar barna og barna-
barna og þar var pabbi í essinu sínu
því hann var mikill barnakarl og vildi
helst að afkomendur hans ættu mörg
börn. Hann leitaði sér lækninga og
var bjartsýnn á að það myndi takast
því hann leit á líkamann eins og vél-
arnar sem hann hafði sinnt í gegnum
tíðina. Aðeins þyrfti að finna rétta
varahlutinn eða aðferðina til að lag-
JÓHANNES G.
JÓHANNESSON