Morgunblaðið - 25.11.2001, Qupperneq 28

Morgunblaðið - 25.11.2001, Qupperneq 28
LISTIR 28 SUNNUDAGUR 25. NÓVEMBER 2001 MORGUNBLAÐIÐ H UGMYNDIR vinnuhóps á vegum menntamálaráðu- neytisins um hagræðingu og niðurskurð hjá Ríkisútvarp- inu hafa sannarlega orðið til- efni umhugsunar og um- ræðna. Lagt er til að framleiðsla á innlendu dag- skrárefni verði minnkuð stórlega eða henni hætt algjörlega og í stað þess rétti RÚV úr kútnum með því að auka hlutfall erlends efnis í dagskránni og fjölga endursýningum. Inn- lend dagskrárgerð er greinilega stærstur þyrnir í augum þeirra sem skoða bara kostn- aðartölur, þar sem vissulega kostar meira að framleiða eigið efni en endurvarpa efni sem framleitt er fyrir alþjóðlegan markað. Ennþá ódýrara er svo að endursýna erlenda efnið eins oft og þurfa þyk- ir. Endursýningar á innlendu efni kosta nefnilega sitt, því þá þarf að greiða eig- endum höfund- arréttar ákveðið hlut- fall af upphaflegri höfundargreiðslu samkvæmt samningum sem gerðir hafa verið þar um. A f innlendu sjónvarps- og útvarpsefni er leikið efni dýrast í framleiðslu þótt ekki sé alltaf mikið í lagt enda hefur Sjónvarpið aldrei náð þeim áfanga í 35 ára sögu sinni að halda úti samfelldri fram- leiðslu yfir lengra tímabil og geta skipulagt hagkvæmt framleiðsluferli á leiknu efni. Slík framleiðsluhagræðing hefur hins vegar mótast og þróast afburðavel hjá Útvarpsleikhúsinu. Í tillögum vinnuhópsins er lagt til að hætt verði framleiðslu á leiknu efni fyrir hljóð- varpið. Með því er vegið að einum þeirra horn- steina sem Ríkisútvarpið hefur hvílt á um ára- tugaskeið og jafnframt kippt fótum undan þeim þroska sem útvarpsleikritun og útvarps- leiklist hefur náð undir stjórn þeirra Maríu Kristjánsdóttur, fyrrverandi stjórnanda Út- varpsleikhússins (1991–1999), og nú Hallmars Sigurðssonar sem tók við af henni í ársbyrjun 1999. Útvarpsleikhúsið hefur um nær 10 ára skeið verið vettvangur ungra og upprennandi höfunda í bland við eldri og reyndari þar sem frumraunir hafa verið reglulegur viðburður á dagskránni; höfundar hafa slitið barnsskónum á „fjölum“ Útvarpsleikhússins og komið vel skæddir til leiks í leikhúsum borgarinnar. E nnfremur hefur Útvarpsleikhúsið verið mikilvægur starfsvettvangur fyrir hverja kynslóð leikara og leikstjóra af annarri. Sem skapandi starfsvett- vangur fyrir fjölda listamanna hefur Útvarps- leikhúsið í rauninni verið rekið fyrir ótrúlega lítið fé, undanfarin ár hefur fjárhagsrammi þessi takmarkast við tæpar 30 milljónir og hafa um 80% þeirra fjármuna verið laun til innlendra listamanna. Í þessu sambandi er vert að hafa í huga að útvarpsleiklist er þrátt fyrir allt ódýrasta birtingarform leiklistar sem fyrirfinnst ef á annað borð er gengið útfrá því að allir fái samningsbundin laun fyrir framlag sitt. Þessu til staðfestingar nægir að nefna á síðasta ári frumflutti Útvarpsleikhúsið 16 leik- rit eftir jafnmarga höfunda og á þessu stefnir í að ný íslensk leikrit verði enn fleiri og vekur furðu hvað hægt er að gera fyrir þessa litlu fjármuni. Þó er greinilegt að höfundum eru settar nokkuð þröngar skorður, verkin eru stutt og fámenn, en engu að síður eru þetta fullboðleg ný íslensk leikrit. V innuhópurinn sem skilar áliti sínu horfir til þess efnis sem ódýrast er í innkaupi og miðar tillögur sínar við það. Með þessu skilgreinir hópurinn í raun eðli Ríkisútvarpsins, annars vegar sem fréttamiðils og hins vegar sem afþreying- arstöðvar. Sameining fréttastofanna á að auka hagræðingu á því sviði og erlenda efnið á að fylla í dagskrárgötin á milli fréttatímanna. Í þessu felst yfirgengilegt metnaðarleysi fyrir hönd Ríkisútvarpsins og ennfremur full- komið skilningsleysi á menningarlegu hlut- verki stofnunarinnar. Spyrja má hvort vinnu- hópnum hafi yfirhöfuð verið falið að gera tillögur í þessa veru; tillögur sem vega beint að rótum stofnunarinnar og eru umfram allt dagskrármótandi. Því hvað er hljóðvarp og sjónvarp annað en dagskráin sem þar er flutt? Að manni hefur reyndar stundum hvarflað sú hugsun að stjórnendur RÚV hugsi ekki um hljóðvarpið og sjónvarpið sem fjölmiðil fyrst og fremst, heldur sem stofnun sem reka þurfi hvað sem tautar. Mætti þá jafnvel sjá fyrir sér tillögugerð í þá veru að eina leiðin til að skila rekstri stofnunarinnar hallalausum væri að skera dagskrána niður með öllu. E ina færa leiðin fyrir Ríkisútvarpið, hljóðvarp og sjónvarp, eftir að tekju- stofnar þess hafa verið endanlega ákvarðaðir og rekstrarformið fært til nútímans, er að leggja alla áherslu á nýsköpun í dagskrá, framleiðslu innlends efnis. Með því yrði tilveruréttur RÚV staðfestur með óyggj- andi hætti og sérstaða þess á íslenskum ljós- vakamarkaði ótvíræð. Ekki þarf að hafa mörg orð um hversu stór- felldar breytingar hafa orðið í fjölmiðlaum- hverfi landsins og heimsins alls á und- anförnum tveimur áratugum. Ríkisútvarpið hefur ekki fylgt þessum breytingum eftir með breytingum á dagskrárstefnu sinni heldur sí- fellt reynt að halda í upprunalegt hlutverk sitt með örvæntingarfyllri hætti. Tilkoma Rásar tvö er í raun eina marktæka breytingin sem orðið hefur dagskrárstefnunni á þessum tíma. Aðrar breytingar sem orðið hafa á dagskrá beggja rásanna – og einnig Sjónvarpsins – hafa verið innan þess ramma sem mótaður var löngu fyrr og er fyrir löngu genginn sér til húðar. D agskrárstefna vinnuhópsins er fólgin í að leggja til að RÚV sjái lands- mönnum fyrir sem ódýrastri erlendri afþreyingu í sjónvarpi og tónlist- arflutningi í hljóðvarpi. Þetta er hlutverk sem ríkisfjölmiðill þarf ekki og á ekki að gegna í því samfélagi sem við búum í. Hér hafa á ann- an áratug verið einkareknar sjónvarps- og út- varpsstöðvar sem hafa fleytt sér áfram á slíku efni og skammsýni þeirra sem ráðið hafa ferð- inni hjá RÚV – sérstaklega Sjónvarpinu – hef- ur verið fólgin í því að keppa við einkastöðv- arnar á þessum vettvangi í stað þess að sýna yfirburði sína til að framleiða metnaðarfullt, innlent og menningarlegt efni. Rétt að taka fram að ástæðulaust er að leggja að jöfnu leið- inlegt efni og menningarlegt. Efni sem fram- leitt er undir ofangreindum formerkjum verð- ur sjálfkrafa metnaðarfullt, innlent að sjálfsögðu og menningarlegt af sjálfu leiðir. Best að sleppa dagskránni Morgunblaðið/Árni Sæberg Hvað er hljóðvarp og sjónvarp annað en dagskráin sem þar er flutt? AF LISTUM Eftir Hávar Sigurjónsson havar@mbl.is HRAFNHILDUR Sigurðardótt- ir hefur uppi hressileg og vel valin aðfaraorð að sýningu sinni í Lista- safni Kópavogs. Hún gerir sér mjög góða grein fyrir kjarna þeirr- ar vinnu sem á sér stað þegar hlut- irnir eru búnir til. Endurtekning og fjölföldun eru orðin sem Hrafn- hildur notar til að lýsa kvenlegum athöfnum við vefnað og reyndar aðra listiðju. Að vísu má segja að þetta séu engu síður athafnir karla við hvaðeina sem þeir taka sér fyr- ir hendur. Það er spurning hvort Hrafn- hildur hefur haft orðaforða Walt- ers heitins Benjamin í huga þegar hún nefndi endurtekningu og fjöl- földun, því þau voru meðal uppá- haldshugtaka hans, einkum þegar hann fjallaði um handverk og listir. Endurteknar hreyfingar eru mjög mikilvægar í listum og fjölföldun athafna er uppistaðan í mótun allra verka. Jafnvel þegar lista- menn leggja stund á hugmyndlist þar sem þeir koma varla nálægt útfærslunni er endurtekningin eitt mikilvægasta auðkennið á fram- setningu þeirra. Það sem er hvað skemmtilegast við sýningu Hrafnhildar er lauflétt grimmdin í framsetningu hennar og skýrleikinn í einföldum verk- unum. Án þess að flækja hlutina um of býr hún til net sem hafa til að bera sterk þrívíddareinkenni og þar með óvenjumikla nærveru. Hún hengir sig hvergi í sjálfan vefnaðinn heldur nýtir sér hann til að ná fram listrænu takmarki sem virðist öldungis óháð efniviðnum. Vissulega má kalla handtök Hrafnhildar endurteknar hreyfing- ar en hún fylgir þeim eftir með hugsun sem virðist laus við allan vana. Útkoman sveiflast milli sér- kennilegrar fegurðar netverkanna og ærslafullrar framsetningar gólfverksins Rúllupylsa og slátur, úr flís og fiðri. En einmitt með þeim andstæðum sannar Hrafn- hildur að listrænn árangur tengist skapsmunum; óþoli eða pirringi; rétt eins og Wagner orðaði það í framhaldi af lestri sínum á Scho- penhauer. Án skaps er varla til sköpun. Um það snýst þessi sýning. Endurtekið efni MYNDLIST Listasafn Kópavogs Til 2. desember. Opið þriðjudaga til sunnudaga frá kl. 11 –17. BLÖNDUÐ TÆKNI HRAFNHILDUR SIGURÐARDÓTTIR Frá sýningu Hrafnhildar Sigurðardóttur í Listasafni Kópavogs. Halldór Björn Runólfsson Í TILEFNI yfirlitssýningar Listasafns Íslands á verkum Gunnlaugs Schevings verður efnt til kvöld- vöku í safninu á þriðju- dags- kvöldið þar sem Matthías Johann- essen mun segja frá Gunnlaugi og kynnum sínum af honum. „Ég hef verið beðinn að lesa úr bók minni um Gunn- laug og ef tilefni gefst til mun ég einnig segja eitthvað af kynnum okkar og samtölum,“ sagði Matthías í samtali við Morgunblaðið. Yfirlitssýningunni í Lista- safni Íslands lýkur 9. desem- ber. Sagt frá Gunnlaugi Scheving Matthías Johannessen Gunnlaugur Scheving: Skammdegisnótt, 1954. SÖNGSVEITIN Fílharmónía hefur opnað vefsíðu á slóðinni www.filharmonia.mi.is. Á síð- unni birtast upplýsingar um það sem er á döfunni hjá kórn- um hverju sinni. Söngsveitin Fílharmónía var stofnuð árið 1959 í þeim tilgangi að flytja stór kórverk með hljómsveit og einsöngvurum. Á vefsíðunni er yfirlit yfir öll verk sem söngsveitin hefur flutt á fjörutíu ára ferli auk þess sem getið er annarra flytjenda sem og stjórnanda hverju sinni. Þá er á síðunni grein eftir Baldur Sigfússon sem hann skrifaði á 40 ára af- mæli Söngsveitarinnar en Baldur hefur starfað lengst og mest allra félaga með henni. Hið næsta á döfinni eru að- ventutónleikar Söngsveitar- innar í Langholtskirkju 5., 6. og 9. desember. Þar verður Sigrún Hjálmtýsdóttir ein- söngvari auk þess sem kamm- ersveit leikur í nokkrum verk- anna sem flutt verða. Stjórnandi er Bernharður Wilkinson. Miðasala er hafin í Bókabúð Máls og menningar á Lauga- vegi 18 og kostar miðinn 1.800 kr. Ný vefsíða Fílharm- óníu
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64

x

Morgunblaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.