Morgunblaðið - 16.02.2002, Qupperneq 23

VIÐSKIPTI/ATHAFNALÍF
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 16. FEBRÚAR 2002 23
KAUPÞING var rekið með 853 millj-
óna króna hagnaði á síðasta ári, sem
er heldur betri afkoma en árið áður.
Fyrir skatta dregst afkoman hins
vegar saman um helming í tæpar sex
hundruð milljónir króna. Skýringin á
þessum mun á afkomuþróun fyrir og
eftir skatta er tekjufærsla tekju-
skatts á síðasta ári, sem stafar að
hluta til af lækkun tekjuskattshlut-
fallsins úr 30% í 18%.
Hagnaður Kaupþings er í sam-
ræmi við arðsemismarkmið, þau
hljóða upp á 15% arðsemi eftir skatta
en niðurstaðan varð 14,6%. Sé miðað
við arðsemi eigin fjár án verðbreyt-
ingarfærslu var arðsemin 20,2%.
Í fréttatilkynningu frá bankanum
kemur fram að veruleg umskipti hafi
orðið í rekstri hans á fjórða ársfjórð-
ungi en afkoma fyrstu níu mánuði
ársins hafi numið 83 milljónum króna
eftir skatta. „Helstu ástæður þessa
umskipta eru í meginatriðum tví-
þættar,“ segir í tilkynningunni.
„Annars vegar féllu til tekjur vegna
verkefna á sviði fyrirtækjaþjónustu.
Hins vegar voru skilyrði á verðbréfa-
mörkuðum á fjórða ársfjórðungi
bankanum hagstæð og leiddu til verð-
hækkana á verðbréfaeign bankans.“
Innlán hjá Kaupþingi voru engin
árið 2000 en í fyrra námu þau 10,6
milljörðum króna og eru í dótturfyr-
irtækjunum í Danmörku og í Lúxem-
borg. Þeir bankar höfðu viðskipta-
bankaleyfi í fyrra og í upphafi þessa
árs fékk móðurfélagið, Kaupþing
banki hf., viðskiptabankaleyfi hér á
landi. Forsvarsmenn bankans gera
sér vonir um að þetta muni skjóta
fleiri stoðum undir fjármögnun hans
og gera hana ódýrari, en vonast er
eftir um þreföldun innlána frá árslok-
um 2001 til loka þessa árs.
Hreinar vaxtatekjur bankans voru
neikvæðar um 187 milljónir króna.
Ástæða þess að vaxtatekjur að frá-
dregnum vaxtagjöldum eru neikvæð-
ar er sú að verulegur hluti eigna
bankans, svo sem hlutabréf, ber ekki
vexti.
Gengistap af veltuhlutabréfum
nam 639 milljónum króna á síðasta
ári, en gengishagnaður að fjárhæð
351 milljón króna hafði verið af þess-
um lið árið 2000. 366 milljóna króna
gengistap veltuskuldabréfa árið 2000
snerist hins vegar í rúmlega eins
milljarðs króna gengishagnað í fyrra.
Gengishagnaður af gjaldeyristengd-
um eignum og skuldum minnkaði úr
435 milljónum króna í 342 milljónir
króna milli ára. Alls jókst því geng-
ishagnaður Kaupþings úr 420 millj-
ónum króna í 725 milljónir króna.
Breyting hefur orðið á útreikningi
á afkomu erlendra dótturfélaga og er
gengismunur vegna breytingar á
reikningskilum þeirra í íslenskar
krónur nú færður í rekstrarreikning
en áður var hann færður í gegnum
eigið fé í efnahagsreikningi. Hefði
sömu aðferð verið beitt og árið áður
hefði afkoman versnað um 172 millj-
ónir króna, en samanburðartölum
fyrra árs hefur verið breytt til sam-
ræmis við þessa breytingu.
Framlag í afskriftareikning útlána
nam 415 milljónum króna á árinu, þar
af fóru tæp 40% inn á sérstakan af-
skriftareikning en rúm 60% á reikn-
ing til að mæta almennri áhættu. Í
árslok var afskriftareikningurinn
1,6% af útlánum og veittum ábyrgð-
um, en það hlutfall var 0,9% ári fyrr.
Gert ráð fyrir 1,4–1,5 milljarða
hagnaði á þessu ári
„Að teknu tilliti til árferðisins erum
við þokkalega sáttir við afkomuna,“
segir Sigurður Einarsson forstjóri
Kaupþings spurður um afkomu bank-
ans.
Eins og fram kemur í reikningum
Kaupþings hefur kostnaðurinn aukist
talsvert en Sigurður segir að skýring
þess sé sú að fyrirtækið hafi stækkað
mikið á þessu ári. Starfsfólki hafi
fjölgað, banki verið stofnaður í Dan-
mörku og verið sé að byggja upp
starfsemi í Sviss. Af þessu hafi hlotist
mikill kostnaður en tekjur séu ekki
enn farnar að skila sér.
Spurður um útlitið, svo sem vaxt-
arhorfur, segir Sigurður að umfang
viðskipta á fjármálamarkaði og verð-
bréfamarkaði hafi dregist saman,
bæði hér á landi og ekki síður erlend-
is. Þrátt fyrir þetta hafi fyrirtækið
ekki í hyggju að grípa til sérstakra
niðurskurðaraðgerða heldur ætli það
sér að halda áfram að vaxa. „Við telj-
um,“ segir hann, „að samdrátturinn
muni ekki halda áfram. Hvort botn-
inum sé náð einmitt nú eða hvort bíða
þurfi í nokkra mánuði er ómögulegt
að segja til um, en við viljum hafa
fólkið okkar til staðar þegar þau um-
skipti verða svo við þurfum ekki að
fara að ráða inn nýtt fólk þá. Og vöxt-
urinn sem við erum að hugsa um þarf
ekki nauðsynlega að vera í eigin fé,
heldur fyrst og fremst í tekjumynd-
un.“
Um afkomuhorfur á þessu ári segir
Sigurður að gert sé ráð fyrir um 1,4
til 1,5 milljarða króna hagnaði eftir
skatta.
Frjálsi fjárfestingarbankinn
hagnast um 462 milljónir króna
Kaupþing varð á síðasta ári eigandi
nánast alls hlutafjár í Frjálsa fjár-
festingarbankanum hf. og er hann
færður sem hlutdeildarfélag í rekstr-
arreikningi Kaupþings en sem hluti
samstæðunnar í efnahagsreikningi.
Frjálsi fjárfestingarbankinn hagn-
aðist um 462 milljónir króna í fyrra,
en árið á undan var 168 milljóna
króna tap af rekstrinum. Hagnaður af
sölu viðskiptavildar sem varð til við
sölu á fjórum dótturfélögum vegna
yfirtöku Kaupþings nam 452 milljón-
um króna á árinu, en hagnaður fyrir
skatta nam 474 milljónum króna.
Vaxtatekjur námu 2,1 milljarði
króna og hreinar vaxtatekjur, þ.e.
vaxtatekjur að frádregnum vaxta-
gjöldum, námu 353 milljónum króna.
Vaxtamunur var 3,2%.
Framlag í afskriftareikning útlána
nam 120 milljónum króna á síðasta
ári og var afskriftareikningur útlána í
lok ársins 2,3% af veittum ábyrgðum
og útlánum. Vanskil útlána hafa farið
lækkandi síðustu ár, og voru 1,56%
um síðustu áramót en höfðu verið
1,72% ári fyrr.
Eigið fé Frjálsa fjárfestingarbank-
ans nam 2,2 milljörðum króna í lok
tímabilsins og CAD-eiginfjárhlutfall
hans var 21,8% í árslok en 21,2% í
upphafi árs.

 
  

 


 *



"&'

"  
""

" + 



,    
-


 







 


 

.
/0   .
/0 ,1 
   2 3
 
 


,1



















 









& !4
# 5#5

# '4'
%(
& 5%
%!&
%
$##5


4 '#5
( "54
  !
$% &""
% !5(
%%)#6
#&)!6
&&4

(


(

(



(
((

(
 



 
 !"
 # $ # $ 

 
 !"
 



  
  !"
 Hagnaður Kaup-
þings fyrir skatta
dregst saman
Jákvæð umskipti í
afkomu Frjálsa fjár-
festingarbankans
● STJÓRN Eldingar, félag smábáta-
eigenda í Ísafjarðarsýslum, vill að
lögum um stjórn fiskveiða verði
breytt þannig að línuveiðar njóti
ívilnunar umfram önnur veiðarfæri.
Í fréttatilkynningu frá Eldingu seg-
ir að þorskaflahámarkskerfi króka-
báta sem fellt var úr gildi 1. sept-
ember sl. hafi reynst með
eindæmum vel. Afnám veiðikerf-
isins hafi haft gríðarleg áhrif á Vest-
fjörðum og línuútgerð sé nú ekki
nema svipur hjá sjón miðað við und-
anfarin ár. Erfiðleikar einstakra út-
gerða og þjónustuaðila hafi fylgt í
kjölfarið, samfara atvinnuleysi hjá
verkafólki og sjómönnum.
Stjórn Eldingar segist einhuga
um að berjast fyrir breytingu á lög-
um um stjórn fiskveiða þannig að
línuveiðar dagróðrarbáta mundu
njóta ívilnunar umfram önnur veið-
arfæri, til dæmis þannig að að afli
þessara báta teldist ekki að fullu til
kvóta, 80% yrðu færð sem frádrag
frá úthlutuðu aflamarki eða króka-
aflamarki. Yrði þessi tillaga að lög-
um myndi línuútgerð á Vestfjörðum
aftur fara að dafna og atvinnulíf
henni samfara ná betri stöðu. Til-
lagan sé auk þess mjög í anda þess
að auka framboð á ferskum fiski og
minnka ásókn í stærsta fiskinn.
„Efling línuveiða í strandbyggðum
landsins er öflugasta átak, sem
hægt er að gera til viðhalds byggðar
í sjávarbyggðum Íslands. Efling línu-
veiða er framlag til betri umgengni
um auðlindina. Stjórn Eldingar ósk-
ar eftir að tillagan verði tekin til al-
varlegrar umræðu, í næstkomandi
sveitarstjórnarkosningum í sjáv-
arbyggðum þessa lands,“ segir
ennfremur í fréttatilkynningunni.
Línuveiðar njóti ívilnunar
● PÁLL Pétursson félagsmálaráð-
herra er ekki hlynntur þeirri hug-
mynd sem Halldór J. Kristjánsson
bankastjóri Landsbankans setti
fram á viðskiptaþingi Verslunarráðs
Íslands í vikunni. Þar skýrði Halldór
frá því að hann teldi fara vel á því að
húsbréfadeild Íbúðalánasjóðs yrði
breytt í „verðbréfunarfyrirtæki“ á
heildsölustigi, en bankar og spari-
sjóðir taki að sér smásölu til ein-
staklinga.
„Ég tel að Íbúðalánasjóður hafi fé-
lagslegu hlutverki að gegna,“ segir
Páll. „Hann er ekki í viðskiptum með
sama hætti og Landsbankinn. Bank-
inn er í rekstri til að hafa af því arð
handa hluthöfum en Íbúðalánasjóð-
ur til að hjálpa fólki að koma sér upp
þaki yfir höfuðið, þó hann eigi jafn-
framt að vera sjálfbær fjárhagslega.
Íbúðalánasjóður hefur geysimiklu fé-
lagslegu hlutverki að gegna, hann
aðstoðar líka fólk sem býr við þröng
kjör, hann lánar ekki bara þeim sem
eru stöndugir. Hann gerir ekki heldur
mun á fólki eftir því hvort það býr hér
á suðvesturhorninu eða úti á landi.
Hjá Íbúðalánasjóði sitja menn við
sama borð hvar sem þeir eru á land-
inu, en hjá Landsbankanum er gerð-
ur munur á því hvar eignirnar eru.
Þar að auki lánar Íbúðalánasjóður á
lægri vöxtum en Landsbankinn.“
Íbúðalánasjóði ekki breytt