Morgunblaðið - 17.02.2002, Blaðsíða 12

12 B SUNNUDAGUR 17. FEBRÚAR 2002 MORGUNBLAÐIÐ
EIÐUR Smári Guðjohnsenólst upp með boltann á tán-um og segir að hann hafiverið nánast sitt eina leik-fang. Sex ára gamall byrjaði
hann að æfa og keppa með drengjaliði í
útjaðri Brussel í Belgíu þar sem Arnór
faðir hans lék sem atvinnumaður hjá
Anderlecht. Á sumrin dvaldi hann með
foreldrum sínum á Íslandi og keppti þá
með ÍR, frá 6. flokki og upp í 4. flokk,
og var meðal annars markakóngur
„Tommamótsins“ í Vestmannaeyjum
þegar hann var á tíunda aldursári. Eið-
ur á góðar minningar frá þessum tíma
og segir að Tommamótið, sem á síðari
árum kallast Shellmótið, hafi verið
sannkölluð heimsmeistarakeppni í
augum drengja á sínum aldri og sé það
eflaust ennþá.
Foreldrar Eiðs skildu þegar hann
var tólf ára og hann flutti þá heim til Ís-
lands með Ólöfu móður sinni; lauk
grunnskólanámi við Snælandsskóla í
Kópavogi en lék fótbolta með ÍR þar til
hann gekk til liðs við Val, 14 ára gamall.
Þá hafði hann þegar spilað sína fyrstu
drengjalandsleiki, 13 ára að aldri, og í
þeim aldursflokki deilir hann enn
leikjameti með Vali Fannari Gíslasyni
en þeir léku báðir 27 leiki.
Þegar Eiður var á eldra ári í 3.
flokki, 15 ára gamall, var hann tekinn
inn í meistaraflokkslið Vals og var um
tíma yngsti leikmaður sem spilað hafði
í efstu deild hér á landi. Hann gerði sér
lítið fyrir og skoraði 7 mörk í 17 leikj-
um í deildinni sumarið 1994. Hann varð
í 9. sæti yfir markahæstu leikmenn og
var kjörinn efnilegasti leikmaður deild-
arinnar um haustið. Eiður segir að lík-
amlegur styrkur hafi gert sér kleift að
hefja keppni gegn fullorðnum mönnum
á þessum tímapunkti.
„Það voru eflaust margir hissa á
þessu. Ég var enn aðeins 15 ára, en það
sem gerði útslagið var að ég var kom-
inn með líkamlega burði til að spila
með meistaraflokki. Svona lagað er
ekki hægt nema viðkomandi sé orðinn
nægilega sterkbyggður, að öllu jöfnu
er ekki rétt að henda 15 ára strákum
beint inn í meistaraflokk. Ég er líka
þannig gerður að ég læt engan vaða yf-
ir mig, hvorki innan vallar né utan, sem
veitti ekki af því ég var farinn að spila
með jöxlum sem ætluðu sér ekki að láta
smástrák fara illa með sig. Ég var með
mín markmið á hreinu en bjóst samt
ekki við því að mér gengi svona vel.“
Sjö ára samningur við PSV Eindhoven
Þegar þarna var komið sögu hafði
Eiður þegar farið til reynslu hjá stór-
liðum á borð við Barcelona og Feyen-
oord. Um haustið krækti hollenska fé-
lagið PSV Eindhoven í piltinn og gerði
við hann samning, fyrst til þriggja ára
en þá átti að taka gildi viðbótarsamn-
ingur til fjögurra ára.
Eftir einn vetur með unglinga- og
varaliðum PSV var Eiður valinn í að-
alliðshóp hollenska félagsins, 16 ára að
aldri, og kynntist þá fyrst hörku at-
vinnumennskunnar undir stjórn Dicks
Advocaats, núverandi þjálfara Glas-
gow Rangers og hollenska landsliðsins.
„Hann var með ýmiss konar skóg-
arhlaup þar sem menn ældu og kúg-
uðust. En mér gekk vel áður en keppn-
istímabilið hófst, skoraði mörg mörk í
æfingaleikjum gegn liðum úr neðri
deildum og fann að Advocaat hafði álit
á mér. Hann lét mig líka heyra það ef
ég var ekki á tánum. Þegar leið að jól-
um komst ég inn í 16 manna hópinn í
fyrsta skipti og kom inn á í leik gegn
NAC Breda. Ég fór á hægri kantinn,
tók einn sprett og var gjörsamlega bú-
inn. Hraðinn í leiknum var gífurlegur
og viðbrigðin voru mikil. En þetta var
svakalega gaman og í næsta heimaleik
kom ég inn á og skoraði fimmta markið
í 7:0 sigri á Volendam. Fljótlega eftir
það meiddist Ronaldo og ég var allt í
einu orðinn þriðji sóknarmaður liðsins,
á eftir Luc Nilis og René Eykelkamp.
Það sem eftir var tímabils var ég sex
sinnum í byrjunarliðinu í deildaleikj-
um, spilaði 13 leiki alls og skoraði 3
mörk. Þetta gekk mjög vel en ég vissi
að um leið og allir væru orðnir heilir
yrði ég að sitja á bekknum.“
Eftir að Eiður kom til Bolton og síð-
an Chelsea hefur nokkuð verið gert úr
því að hann hafi leikið við hliðina á hin-
um brasilíska Ronaldo hjá
PSV.
„Ronaldo var keyptur til
PSV á sama tíma og ég.
Hann er tveimur árum
eldri og var líka líkamlega
þroskaður og tilbúinn til
að spila með aðalliðinu.
Enda skoraði hann 30 mörk
strax á fyrsta tímabilinu. Ég
kynntist honum ekki mikið,
bara eins og gengur og gerist með
samherja, en hann var ágætur félagi.
Við lékum saman 1-2 leiki, ég fékk
tækifæri til að spila meðan hann var
meiddur og aðeins eftir að hann hafði
náð sér.“
Eins og allir knattspyrnuáhuga-
menn þekkja var Ronaldo tvívegis
kjörinn knattspyrnumaður ársins í
heiminum, um tvítugt, og er nú að ná
sér á strik á ný eftir nær tveggja ára
fjarveru vegna meiðsla; svipaða
reynslu og Eiður gekk í gegnum eftir
að hafa verið atvinnumaður í tæpt ár.
Meðal annarra samherja Eiðs hjá
PSV tímabilið 1995-96 má nefna hol-
lensku landsliðsmennina fyrr og nú,
Philip Cocu, Wim Jonk, Jaap Stam,
Jan Wouters, Arthur Numan, René
Eykelkamp, Peter Hoekstra og
Boudewijn Zenden, en sá síðastnefndi
leikur nú við hlið hans hjá Chelsea.
Einu útlendingarnir í hópnum voru
Eiður Smári, Ronaldo og Luc Nilis,
belgíski framherjinn sem lengi lék með
Arnóri, föður Eiðs, hjá Anderlecht.
PSV var með firnasterkt lið en varð að
sætta sig við annað sætið í Hollandi
þennan vetur, á eftir Ajax.
Segja má að Eiður hafi fyrst slegið
virkilega í gegn með PSV þegar hann
lék síðari hálfleikinn í Evrópuleik gegn
Barcelona.
„Þegar ég fékk boltann í fyrsta
skipti komst ég hálfpartinn í gegnum
vörn Barcelona og þrumaði boltanum
upp í stúku. Við jöfnuðum, 2:2, og ég
var heitur; fann mig ótrúlega vel. Ég
minnist þess alltaf að ég hugsaði með
mér: „Þetta er alvöru fótbolti, um þetta
snýst málið.“ Einn leikmanna Barce-
lona var rekinn af velli og við vorum
með leikinn í höndunum. Ég fékk því-
líkt dauðafæri, skallaði á markið af 2-3
metra færi en beint í hendurnar á
markmanninum. Við klúðruðum svo
leiknum undir lokin, þeir fengu skyndi-
sókn og skoruðu sigurmarkið. Ég náði
ekki fullum svefni í heilan mánuð á eft-
ir. Um leið og ég fór að hugsa um færin
sem ég nýtti ekki, varð ég andvaka.
Það kemur enn upp í huga mér hvað
hefði eiginlega gerst ef ég, 17 ára
pjakkurinn, hefði skorað gegn Barce-
lona. En ég bætti það upp með því að
skora fyrir PSV í næsta deildaleik.“
Upplifun og vonbrigði í Eistlandi
Í apríl 1996 rann upp söguleg stund.
Arnór Guðjohnsen hafði í mörg ár viðr-
að þann möguleika að spila landsleik
með syni sínum, og nú var komið að
því. Þeir feðgar voru báðir valdir í
landsliðshópinn sem mætti Eistlandi í
vináttuleik í Tallinn og Eiður segir að
það hafi verið ótrúleg upplifun, en um
leið sár vonbrigði.
„Það er ekki einsdæmi að vera val-
inn í landslið, 17 ára gamall, en að vera
í sama landsliði og pabbi sinn – það var
algjörlega einstakt, enda vakti það gíf-
urlega athygli. Fólk sem heyrir af
þessu í dag hlær bara. Þegar til kom,
var mér skipt inn á sem varamanni í
staðinn fyrir pabba. Það voru von-
brigði, en á þeirri stundu taldi ég það
vera lítið mál. Það var sagt við okkur að
svona yrði þetta gert í þetta sinn, en
síðan myndum við vera saman í byrj-
unarliðinu rúmum mánuði síðar þegar
Ísland léki við Makedóníu á Laugar-
dalsvellinum í undankeppni HM.“
Í millitíðinni lék unglingalandsliðið
gegn Írlandi í Evrópukeppninni og átti
möguleika á að komast áfram.
„Þetta var viku fyrir bikarúrslita-
leikinn í Hollandi og Advocaat vildi
helst ekki að ég færi til Írlands, því ég
ætti að spila. Ég var á báðum áttum en
það var mikið hringt í mig að heiman.
Einn besti vinur minn, Rúnar Ágústs-
son, hringdi og sagði að ég yrði að spila,
og ég ákvað að slá til. Ég man vel eftir
því að þegar við borðuðum saman fyrir
leikinn sagði ég við Rúnar: „Spáðu í
hvernig það væri að fótbrotna og geta
aldrei spilað fótbolta framar.“ Eftir á
að hyggja var þetta ótrúlegt, það er
vissulega ekki óalgengt að svona hugs-
un brjótist fram hjá atvinnuknatt-
spyrnumanni, en á þessari stundu
sagði ég þetta án þess að við hugsuðum
meira um það.
Svo var komið fram í leikinn, við
lentum undir enda voru Írarnir með
mjög sterkt lið. Ég var frammi en sagði
við Árna Inga Pjetursson að við skyld-
um skipta, hann færi fram en ég skyldi
fara á miðjuna í smástund. Um leið og
þetta gerðist, sóttu Írar upp annan
kantinn, ég hljóp til baka og í fyrsta
skipti á ferlinum fylgdi ég eftir stungu-
sendingu mótherja og skýldi boltanum
þannig að hann færi afturfyrir okkar
endalínu, í markspyrnu. Þegar boltinn
var farinn útaf og ég ætlaði að snúa
mér við fann ég smellinn. Írskur sókn-
armaður hafði rennt sér beint í mig.
Um leið og þetta gerðist, hugsaði ég
með mér: „Landsleikurinn með pabba,
hann er úr sögunni.“
Ég vissi strax að þetta væri alvar-
legt. Ég var fluttur í sjúkrabíl og var
óglatt á leiðinni. Á spítalanum var sagt
við mig að krossleggja fingur og vona
að fóturinn væri ekki brotinn. En á
röntgenmyndunum kom strax fram að
sperrileggurinn væri brotinn, rétt við
ökklann, og öll liðbönd voru slitin.
Þetta var of mikið fyrir mig og ég
hringdi í mömmu og hágrét í símann.“
Ímynda mér sendingarnar frá pabba
Eiður Smári hefur ekki fyrirgefið
aðstandendum landsliðsins að láta þá
feðga ekki leika hlið við hlið í Eistlandi.
„Auðvitað sér enginn svona lagað fyrir
en þegar svona einstakt tækifæri gefst,
eins og í Tallinn, eiga menn að grípa
það. Það er aldrei sjálfgefið að þau
bjóðist aftur. Þetta er nokkuð sem ég
mun sjá eftir alla tíð, þetta er mesta
eftirsjá mín á knattspyrnuferlinum til
þessa – að hafa ekki spilað við hliðina á
pabba. Ég er enn að ímynda mér
hvernig tilfinningin hefði verið að fá
sendingar frá honum; ég velti því fyrir
„Ég hef alltaf haft
trú á sjálfum mér“
Eiður Smári í baráttu við tvær af skærustu stjörnum Arsenal, Sol Campbell og Patrick Vieira, í deildaleik Lundúnaliðanna á anna
rétt eins og hann gerði í desember árið 2000. Mörkin hans í vetur eru orðin 17 talsins og Eiður Smári segist stefna að því að sko
Graeme Le Saux, enski landsliðsmaðurinn
„Eigum eftir að sjá
heyra meira af Eiði
GRAEME Le Saux,
bakvörður enska
landsliðsins um ára-
bil og félagi Eiðs
Smára Guðjohnsens
hjá Chelsea, segir að
það fari ekki á milli
mála að Eiður Smári
njóti þess að leika
knattspyrnu.
„Hann varð fyrir
slæmum meiðslum á
unga aldri og hefur
lært að meta hve
heppinn hann er að
vera knatt-
spyrnumaður í dag.
Hann nýtur þess að æfa og er yf-
irleitt í góðu skapi,“ sagði Le Saux
þegar Morgunblaðið hitti hann að
máli á æfingasvæði Chelsea í Har-
lington, úthverfi í vesturkanti Lond-
on.
Le Saux sagði að Eiður Smári
væri mjög hæfileikaríkur knatt-
spyrnumaður.
„Hann er flinkari með boltann en
ég hélt að hann væri þegar hann
kom fyrst til okkar. Hann er fullur
sjálfstrausts og nýtur samverunnar
með öðrum leikmönnum liðsins.
Hann virðir hæfileika félaga sinna
og á þann hátt nær hann því besta
út úr sjálfum sér.“
Hvernig gekk Eiði Smára að laga
sig að aðstæðum hjá Chelsea?
„Það gekk mjög hratt fyrir sig.
Reynsla hans hjá Bolton
var honum greinilega af-
ar mikilvæg. Þar lærði
hann á menninguna í
enska fótboltanum og
andann í búningsklef-
anum, og var mjög fljót-
ur að falla inn í hópinn
hjá Chelsea. Í daglegri
umgengni er hann kurt-
eis og viðfelldinn ungur
maður, góður persónu-
leiki, og það kemur líka
fram í leik hans.“
Hefur hann staðið
undir væntingum eftir
að hafa verið keyptur
til félagsins fyrir fjórar milljónir
punda?
„Eiður hefur gert mikið meira en
að standa undir væntingum og ég
tel að allir hjá félaginu meti það
sem svo að það hafi verið kjarakaup
að fá hann fyrir þessa upphæð.
Chelsea fékk hann á mjög góðu
verði, og verðmæti hans hefur
hækkað mjög, sérstaklega í vetur
þar sem hann hefur leikið stórkost-
lega. Hann skorar mörk en leikur
hans fyrir liðið í heild er afar mik-
ilvægur þar sem hann tengir vel
saman miðju og sókn og samvinna
hans við Jimmy [Floyd Hasselbaink]
og Franco [Gianfranco Zola] er
mögnuð. Hann skapar fullt af tæki-
færum fyrir aðra leikmenn í liðinu.“
Hverjar telur þú vera framtíð-