Morgunblaðið - 09.05.2002, Blaðsíða 27

Morgunblaðið - 09.05.2002, Blaðsíða 27
ERLENT MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 9. MAÍ 2002 27 FLYGILDIÐ sem mun að öllum lík- indum taka við hlutverki bandarísku geimskutlanna fer í loftið á sama hátt og flugvél, er knúið áfram af auka- eldflaugum sem snúa aftur til jarðar, og það nýjasta er að þessi geimflug- vél verður væntanlega án flug- manna. Geimflugvélin verður með útbún- aði sem gerir áhöfninni kleift að yf- irgefa hana í neyðartilvikum, lend- ingarbúnaður verður fjarstýrður, og verður flugvélin öruggari en geim- skutlurnar sem Bandaríska geimvís- indastofnunin (NASA) notar nú. Þá sögðu fulltrúar stofnunarinnar að geimflugvélin yrði mun ódýrari í rekstri en skutlurnar. Markmiðið er að geimflugvélin verði tilbúin til notkunar 2012, um sama leyti og geimskutlunum verður lagt. „Þetta verður nokkru minna farartæki [en geimskutlan] og þess vegna ef til vill ekki eins stórbrotið og hávaðasamt og öflugt og þegar skutlan fer í loftið,“ sagði Dennis Smith, sem stjórnar þróunaráætlun NASA. „En [geimflugvélin] hefur ýmsa skemmtilega kosti.“ Til dæmis myndu aukaeldflaug- arnar losna frá vélinni, snúa við og fljúga aftur til flugtaksstaðarins. Aukaflaugar geimskutlunnar svífa til jarðar í fallhlífum, lenda í sjónum og eru veiddar upp með skipum. Nýja geimflugvélin yrði notuð til að flytja geimfara og tæki til alþjóðlegu geim- stöðvarinnar. Sama kerfi yrði notað til að koma á loft gervihnöttum. Meginmarkmið NASA í þróun nýju vélarinnar eru að lækka kostn- aðinn við flutninga á búnaði út í geiminn úr 22 þúsund dollurum (um tveim milljónum króna) fyrir hvert kíló, sem flutningur með geimskutl- unum kostar, í innan við 2.200 dollara (um 200.000 kr.), og draga úr hætt- unni á banvænu slysi, sem nú reikn- ast vera einn á móti 500, í einn á móti 10 þúsund. Smith sagði að í skutlurnar vant- aði búnað til að áhöfnin gæti forðað sér í neyðartilvikum í flugtaki. Slíkur búnaðir væri nauðsynlegur ef ná ætti því markmiði að draga úr hættunni við geimskot, svo sem NASA væri staðráðin í að gera. Meðal þeirra kosta er koma til greina eru áhafn- arsæti sem skjóta má út úr flauginni og sérstakar björgunarferjur. Líklegast er að nýja flugvélin fari á loft frá Kennedy-geimstöðinni á Flórída, en vélin mun væntanlega geta farið á loft hvort heldur sem er eins og flugvél eða eins og geimflaug. Hún gæti einnig gegnt hlutverki björgunarbáts fyrir alþjóðlegu geim- stöðina, sagði Smith. Þá komi til greina að engir flugmenn verði hafð- ir um borð til þess að meira pláss verði fyrir aðra áhafnarliða. Undanfarin ár hefur NASA valið 15 tillögur úr þúsundum hugmynda sem þrjú fyrirtæki lögðu fram, Boeing, Lockheed og samstarfsfyr- irtæki Orbital Sciences og Northrop Grumman. Áætlar NASA að velja úr tvær tillögur á næsta ári og hefja smíði flugvélar samkvæmt annarri þeirra 2006, og vonir standa til að fyrsta flugið verði 2012. „Það tók okkur níu ár að fara til tunglsins og við þróuðum skutluna á átta árum,“ sagði Smith. „Nú eru tíu ár til stefnu og þetta er á endanum spurning um að láta ekki deigan síga við þetta nýja verkefni.“ Fjarstýrð geimflugvél í stað geimskutlunnar Canaveral-höfða. AP. AP Teikning af nýju geimflugvélinni, samkvæmt einni af þeim hugmyndum sem NASA hefur nú til athugunar. Íslenskir aðalverktakar hf. Höfðabakka 9, 110 Reykjavík, sími 530 4200, fax 530 4205, www.iav.is Aukin umsvif ÍAV flytja í rúmbetra húsnæði að Höfðabakka ÍAV flytja skrifstofu sína frá Suðurlandsbraut í rúmbetra húsnæði að Höfðabakka 9, 4. hæð. Af þeim sökum verður skrifstofan lokuð á morgun, föstudag. Við opnum á nýja staðnum mánudaginn 13. maí nk. Verið velkomin. Byggðu á þínum tíma Grafarvogi Ármúla Kópavogi Vestur í bæ Opið í dag Klukkubúðir í þínu hverfi www.husa.is
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.