Morgunblaðið - 04.06.2002, Side 29
UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 4. JÚNÍ 2002 29
Í Morgunblaðinu á
laugardaginn birtist
grein eftir Sigurð
Jónsson sem ég las
nokkrum sinnum til að
átta mig á hvort um
væri að ræða grín eða
alvöru. Ég komst ekki
að niðurstöðu. Ef
þetta er alvara, minni
ég á nokkur atriði og
held uppi vörnum fyrir
Ásgerði Halldórsdótt-
ur.
Til hvers heldur Sig-
urður að við kjósendur
förum á kjörstað að
velja á milli manna og
lista?
Telur hann að það sé nóg að skrá
sig sem frambjóðanda fyrir ein-
hvern flokk og síðan sé geðþótta-
ákvörðun hvers einstaklings hvert
hann stefnir og með hverjum hann
starfar?
Af hverju þá að hafa kosningar
yfirhöfuð?
Þetta er svona skrípaleg stjórn-
leysingjakenning, sem býður fram-
bjóðendum upp á að reka harða
eiginhagsmunapólitík. Í fyrirsögn
Sigurðar segir „Kröfur nútíma-
manna eru að hæfasti maðurinn
skipi hvert sæti“. Það er einmitt
það sem við kjósendur á Seltjarn-
arnesi gerðum í prófkjörinu sl.
nóvember og síðan aftur í sl. kosn-
ingum. Stefna stjórn-
leysingja hefur ekki
átt upp á pallborðið í
nútímasamfélagi, sem
betur fer.
Það sem verra er að
með þessari grein er
vegið að heilindum
Ásgerðar. Að ýja að
og leggja til að hún
svíki umbjóðendur
sína hér á Nesinu, er
hreinlega móðgun við
þessa mætu konu. Ég
leyfi mér að fullyrða
að Ásgerður, sem
kjörin var í eitt af
toppsætunum hér á
Nesinu, myndi aldrei
láta sér detta þvílíkt og annað eins
í hug. Ásgerður er ekki aðeins
sjálfstæðismaður heldur sjálfstæð-
ismaður á Seltjarnarnesi. Við sem
völdum hana til starfa vitum að
hún myndi aldrei taka eigin hags-
muni fram yfir vilja umbjóðenda
sinna, sjálfstæðismanna á Seltjarn-
arnesi. Að halda öðru fram er bæði
móðgun við hana og okkur kjós-
endur. Einnig er þetta lítilsvirðing
gagnvart Neslistanum. Heldur Sig-
urður að Neslistamenn séu virki-
lega svo aumir að þeir myndu grípa
til allra meðala til að ná völdum
þvert ofan í vilja meirihluta kjós-
enda á Seltjarnarnesi? Auðvitað
ekki. Neslistinn hefur á að skipa
heiðarlegum einstaklingum sem
vilja vinna að framgangi Seltirn-
inga á ærlegum forsendum. Nes-
listanum er jafn umhugað um lýð-
ræðið og sjálfstæðismönnum.
Eins og ég sagði í upphafi geri
ég mér ekki grein fyrir því hvort
grein Sigurðar er skrifuð sem grín
eða alvara. Ef hún er grín, þá hef
ég heldur betur fallið í gryfjuna og
látið hafa mig að ginningarfífli.
Gott og vel. Ef svo ólíklega vill til
að hún sé alvara þá er ekki aðeins
lagt til að einum af hornsteinum
lýðræðisins sé kippt í burtu heldur
einnig verið að gera því skóna að
einstaklingar sem kjörnir hafa ver-
ið til starfa eigi að hegða sér eins
og óheiðarlegir eiginhagsmuna-
seggir, og það er grafalvarlegt mál.
Alvara eða grín
Erlendur Á.
Garðarsson
Seltjarnarnes
Að ýja að og leggja til að
hún svíki umbjóðendur
sína, segir Erlendur Á.
Garðarsson, er hrein-
lega móðgun við þessa
mætu konu.
Höfundur er markaðsstjóri og kjós-
andi á Seltjarnarnesi.
Búvörusamningar í
sauðfjár- og mjólkur-
framleiðslu sem gerð-
ir hafa verið frá 1991
milli ríkisins og
bænda hafa byggst á
aðgangi að innan-
landsmarkaði. Niður-
greiðslum á landbún-
aðarvörum til neyt-
enda innanlands var
þannig breytt í bein-
greiðslur til bænda,
miðað við framleiðslu
þeirra til markaðarins
innanlands.
Fyrir 1990 var þessi
stuðningur um 9% af
ríkisútgjöldum, en hefur lækkað
um helming síðan, sem vissulega
hefur kallað á breytt rekstrarform
búa og aðlögun að innanlands-
markaðinum. Því skiptir miklu
máli að íslenskir bændur viti ná-
kvæmlega um sína markaðsstöðu
og geti staðið að fjárhagsskuld-
bindingum og breytingum í bú-
rekstri til langs tíma.
Þetta hefur gerst í mjólkurfram-
leiðslu og mjólkuriðnaðinum, þar
sem bændur hafa aðlagað sig að
innanlandsframleiðslunni og tekist
á við ný sóknarfæri með góðum ár-
angri, þannig að enn sér fyrir um
söluaukningu innanlands, sem
stefnir í 107 til 108 milljóna lítra
árssölu. Við þessa söluaukningu er
úthlutað auknu greiðslumarki, sem
leiðir þá tímabundið til lækkunar á
verði greiðslumarksins.
Frjáls sala greiðslumarks
forsenda hagræðingar
Frjáls sala greiðslumarks í
mjólkurframleiðslunni, sem var
ákveðinn í fyrsta búvörusamningi
greinarinnar var mesti hagræðing-
armöguleikinn, eins og komið hef-
ur fram, og er það grundvallarat-
riði að bændur geti treyst því, að
búvörusamningurinn haldist nær
óbreyttur og væri því rétt að huga
að gerð nýs búvörusamnings til
næstu 10 ára.
Því miður hafa verið gerðir
öðruvísi búvörusamningar í sauð-
fjárræktinni, þar sem m.a. var ekki
leyfð frjáls sala greiðslumarks og
unnið hefur verið að því að eyði-
leggja greiðslumarkið þar, sem að-
gang að innanlands-
markaði. Í nýja
búvörusamningnum
frá 2001, þegar ákveð-
ið var að greiða með
framleiðslu utan
greiðslumarksins, er
stefnt í framleiðslu-
aukningu og aukinn
útflutning, sem fram-
leiðendur sjálfir eru
þvingaðir til að greiða
útflutningsbætur með.
Þar með eru niður-
greiðslur ríkisins til
neytenda innanlands
óbeint notaðar til
niðurgreiðslu erlend-
is, sem var ákveðið á sínum tíma
að hætta við.
Lagabreytingar
á Alþingi 2002
Á Alþingi í vor var ákveðið að
leyfa þegar í stað frjálsa sölu
greiðslumarksins í sauðfjárfram-
leiðslu. Það gæti þýtt nýja og
breytta stöðu sauðfjárræktarinnar,
ef þess er gætt að greiðslumarkið
sé aðgangur greinarinnar að inn-
anlandsmarkaðinum og það ekki
skert í samningi, sem ákveðið var á
Alþingi að hefja þegar í stað end-
urskoðun á. Búvörusamningurinn
kveður á um slíka endurskoðun og
að hægt sé að breyta greiðslum
innan samningsins, sem ég tel rétt
að gera, til að styrkja stöðu
greiðslumarksins.
Á Alþingi nú í vor var einnig
samþykkt að fresta gildistöku
gæðastýringar um eitt ár, þar sem
margt var enn óljóst um fram-
kvæmd hennar. Í búvörusamn-
ingnum voru ákveðnar álags-
greiðslur til gæðastýringar, sem
ákveðinn hækkandi hundraðshluti,
teknar af beingreiðslum til
greiðslumarkshafa frá ársbyrjun
2003. Þar sem gæðastýringunni
var frestað um eitt ár hefði einnig
átt að fresta skerðingu á þessum
beingreiðslum. Það var ekki gert
vegna tilmæla stjórnar Bænda-
samtakanna.
Það kom mér því mjög á óvart,
sem formanni landbúnaðarnefndar
Alþingis, að heyra um það eftir á,
að stjórn Landssamtaka sauðfjár-
bænda hefði samþykkt á símafundi
að fresta þessari skerðingu á bein-
greiðslum af greiðslumarkshöfum
um eitt ár, samhliða frestun á
gildistöku laganna um gæðastýr-
inguna.
Mér er því í huga að spyrja,
hvort komnar séu tvær stjórnir
bændasamtakanna, sem fari með
málefni sauðfjárbænda?
Staða búvöru-
samninga
Drífa Hjartardóttir
Höfundur er alþingismaður og for-
maður landbúnaðarnefndar.
Búvörusamningar
Eru komnar tvær
stjórnir bændasamtak-
anna, segir Drífa Hjart-
ardóttir, sem fara með
málefni sauðfjárbænda?
Á sjómannadaginn
átti sér stað einstæð-
ur atburður norður á
Akureyri. Ræðumanni
dagsins var kippt í
burtu, eins og gerðist
í gömlu Sovétríkjun-
um. Þetta var vegna
kröfu auðugra og
valdamikilla útgerðar-
manna á staðnum.
Frá upphafi sjó-
mannadagsins hafa
verið fengnir ræðu-
menn með mismun-
andi lífsviðhorf til að
tala á þessum degi um
allt land. Í þetta
skipti átti Árni Stein-
ar Jóhannsson, alþingismaður, að
tala. Ekki var það að skapi for-
svarsmanna hinna stóru og öflugu
útgerðarfélaga á staðnum. Í stað-
inn var fenginn ráð-
herra iðnaðar, sem
víst var að segði ekk-
ert, sem ekki væri út-
gerðarherrunum að
skapi. Þessi niðurlæg-
ing og vesæld er ein-
stök. Hvað næst?
Ákveða forystumenn
Eimskips á næsta ári
hverjir mega tala á 1.
maí hér í Reykjavík?
Ekki hefur þeim verði
hlíft í gegnum tíðina í
ræðum þann dag. Ég
hef ávallt reynt að
berjast gegn þeim,
sem hafa önnur lífs-
viðhorf en ég. Á sama
hátt hef ég virt lífssýn, sem aðrir
hafa og þráfaldlega hlustað á ræð-
ur, sem ekki hafa verið mér að
skapi. Ég mun berjast fyrir því að
tjáningarfrelsi ríki á Íslandi og
vona, að skoðanir andstæðar mín-
um eigi eftir að fá umfjöllun, eins
og mínar eigin. Lýðræði og þing-
ræði okkar Íslendinga er svo dýr-
mætt, að tjáningarfrelsi má ekki
skerða á jafn auðvirðulegan hátt
og nú hefur gerst. Ef þetta er þró-
unin, að menn noti vald og auð til
að hlutast til um tjáningarfrelsið,
er illa komið fyrir okkur Íslend-
ingum. Útgerðarmenn þessir væru
að sönnu menn að meiru, ef þeir
bæðu Árna Steinar Jóhannsson af-
sökunar á þessu frumhlaupi sínu.
Ég vona, að þetta hafi verið gert í
fljótræði og menn nái áttum, þótt
pusi á bátinn nú um sinn.
Öfgafullir
útgerðarmenn
ögra lýðræðinu
Hreggviður
Jónsson
Sjómannadagurinn
Tjáningarfrelsi má
ekki skerða, segir
Hreggviður Jónsson,
á jafn auðvirðulegan
hátt og nú hefur
verið gert.
Höfundur er fyrrverandi alþingis-
maður Sjálfstæðisflokksins.