Morgunblaðið - 04.06.2002, Side 37

UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 4. JÚNÍ 2002 37
Þátttaka í happdrætti Krabbameinsfélagsins
er stuðningur við mikilvægt forvarnastarf
Dregið 17. júní
Veittu stuðning - vertu með!
Í SÍÐUSTU viku
bárust þær fréttir af
ráðstefnu, sem Norður-
landa- og Eystrasalts-
þjóðirnar gengust fyrir,
að íslenskir atvinnurek-
endur nektardans-
meyja legðu að þeim að
stunda vændi. Á ráð-
stefnunni voru íslensk
stjórnvöld gagnrýnd
fyrir að eiga þátt í inn-
flutningi stúlknanna til
landsins með því að
gefa út atvinnuleyfi fyr-
ir þær og var svo djúpt í
árinni tekið, eins og
fram kemur á baksíðu
Morgunblaðsins 1. júní,
að með því væru íslensk stjórnvöld
komin í hlutverk melludólgs. Nú ættu
þessar fréttir raunar ekki að koma
neinum á óvart, þar sem þær koma
heim og saman við niðurstöðu áfanga-
skýrslu um vændi á Íslandi, sem unn-
in var fyrir dómsmálaráðuneytið og
gefin út af því í mars 2001. Í framhaldi
af útgáfu skýrslunnar skipaði dóms-
málaráðherra, Sólveig Pétursdóttir,
nefnd til að gera tillögur að viðbrögð-
um við niðurstöðum skýrslunnar.
Nefndin sú hefur ekki enn skilað af
sér og er hún raunar ekki eina nefnd-
in sem starfar á vegum dómsmálaráð-
herra og lætur bíða eftir niðurstöðum
sínum. Þannig má minna á nefnd/
starfshóp, sem gert var að fjalla um
útihátíðir í kjölfar Eldborgarhátíðar-
innar um síðustu verslunarmanna-
helgi. Sá hópur mætti nú fara að skila
af sér líka, þar sem gera má ráð fyrir
því að skipuleggjendur útihátíða sum-
arsins séu farnir af stað með undir-
búning sinn. En höldum okkur við
vændi á Íslandi.
Tækifæri til lagabreytinga
Í fréttum Sjónvarpsins 1. júní er
fjallað um fyrrnefnda ráðstefnu og í
fréttinni er m.a. rætt við Karl Steinar
Valsson aðstoðaryfirlögregluþjón,
sem staðfestir það sem ég sagði hér
að framan að fréttir af þessu tagi
komi ekki á óvart. Hins vegar sé
vandkvæðum bundið fyrir lögregluna
að taka á málum af þessu tagi þar sem
íslensk lög banni vændi og þess vegna
þyrfti lögreglan að
handtaka og kæra kon-
una sem segðist hafa
verið þvinguð til að
stunda vændi af at-
vinnurekanda sínum.
Ég verð að segja að þó
mér finnist fyrirsláttur
aðstoðaryfirlögreglu-
þjónsins ekki rismikill
þá er ég sammála hon-
um um að íslensk lög
eru gölluð að þessu leyt-
inu. En við hvern er að
sakast í því efni? Nú er
það svo að Alþingi hefur
hafnað tækifærinu til að
breyta til batnaðar
ákvæðum hegningar-
laganna sem fjalla um vændi. Sú sem
þetta ritar hefur í þrígang flutt frum-
varp, þar sem gert er ráð fyrir því að
niður falli þau ákvæði sem gera vændi
refsivert, enda er litið svo á af þeim
sem sinna aðstoð við vændiskonur og
þolendur kynferðisofbeldis hvers
konar, að vændi eigi að flokkast undir
ofbeldi og þeir sem það stunda séu
þar af leiðandi fórnarlömb en ekki
glæpamenn. Frumvarpið hefur jafn
oft og það hefur verið flutt verið svæft
í allsherjarnefnd þingsins. Af því má
ef til vill ráða áhuga dómsmálaráð-
herra og ríkisstjórnarinnar að tekið
verði af festu á þessum málum. Þeim
sem vilja kynna sér frumvarpið er
bent á að það er að finna á heimasíðu
Alþingis (127. löggjafarþing. Þskj.
22–22. mál).
Kaupandinn sekur
Í frumvarpinu er lagt til að við Ís-
lendingar förum að dæmi Svía og snú-
um refsiábyrgðinni við þannig að það
verði kaupandi kynlífsþjónustunnar
(mér er ekki gefið um að nota þetta
orð, en geri það í neyð), sem fremur
refsivert athæfi en ekki fórnarlambið.
Það hafa verið vonbrigði að horfa upp
á það að Alþingi skuli ekki geta sýnt
sama stórhug og Svíar, sem settu slík
ákvæði í lög 1999 og hafa kannanir
leitt í ljós að um 80% sænsku þjóð-
arinnar styðja lögin. Danir og Norð-
menn munu vera með sambærilegar
breytingar til athugunar hjá sér. Það
er von mín að við Íslendingar verðum
ekki eftirbátar frændþjóða okkar í
þessum efnum. Okkur ber skylda til
að viðurkenna vandamálið og takast á
við að leysa það. Það er vitað að sífellt
fleiri útlendar konur og unglingar eru
seld til réttindalauss lífs á Norður-
löndunum til þess að þjóna auknum
fjölda kynlífskaupenda. Ísland er
engin undantekning í þeim efnum og
það er sannarlega mál til komið að ís-
lensk stjórnvöld bregðist við vandan-
um en séu ekki aðilar að honum.
Vændi á
Íslandi
Kolbrún
Halldórsdóttir
Höfundur er þingmaður Vinstri-
hreyfingarinnar – græns framboðs.
Vændi
Alþingi hefur hafnað
tækifærinu, segir Kol-
brún Halldórsdóttir, til
að breyta til batnaðar
ákvæðum hegningar-
laganna sem fjalla
um vændi.
UNDANFARIN tvö
ár hefur vefbundin
kennsla verið að ryðja
sér til rúms hér á
landi. Um er að ræða
nýja aðferð til kennslu
sem nýtur vaxandi vin-
sælda vegna þess
hversu kennslan er að-
gengileg. En hvað er
vefbundið nám? Vef-
bundið nám á rætur
sínar að rekja til bréfa-
skólans sem þróaðist í
kringum 1850 í Bret-
landi, Þýskalandi,
Frakklandi og Banda-
ríkunum. Þá var í
fyrsta skipti farið að
kenna nemendum úr fjarlægð. Send
voru til þeirra kennslubréf með æf-
ingum sem þeir póstlögðu til baka.
Kennarinn fór yfir verkefnin þeirra
og sendi nýtt kennslubréf. Þessi að-
ferð opnaði þeim er bjuggu langt frá
námsstað eða áttu ekki heiman-
gengt möguleika á námi. Í dag hef-
ur þessi mjói vísir orðið að stórri at-
vinnugrein þar sem stuðst er við
sjónvarp, myndbönd og annað ít-
arefni.
Til sögunnar kemur tölvan. Með
henni opnuðust nýir möguleikar til
fjarnáms. Samin voru kennsluforrit
sem ýmist voru studd af kennara
eða óháð kennurum. Þegar internet-
ið náði þroska varð til ný leið til
samskipta. Í stað þess að póstleggja
kennslubréfin voru þau nú send
með tölvupósti. Þessi breyting varð
þess valdandi að nemandinn komst í
nánara samband við kennarann sem
átti auðveldara með að fylgja nem-
andanum eftir og gat stutt hann
betur í náminu. Er óhætt að segja
að nýju lífi hafi verið blásið í gamla
bréfaskólann og hefur þessi
kennsluháttur notið vaxandi vin-
sælda.
Með tilkomu internetsins þróast
vefbundið nám þar sem bréfaskól-
inn á internetinu og stöku kennslu-
forritin renna saman í nýja aðferð
sem hefur flesta kosti fyrirrennara
sinna og bætir nýjum við. Upp er
komin ný aðferð til miðlunar náms-
efnis. Stuðst er við texta, hljóð,
grafík og hreyfimyndir. Talað er til
nemandans og hann leiddur í gegn-
um námsefnið eins og hann væri
staddur í kennslu í staðbundnum
skóla. Um leið er efninu miðlað um
sérstakan hugbúnað (Learning Ma-
nagement Systems). Þessi hugbún-
aður heldur utan um námsframboð
og námsyfirferð nemans, fyrir hann
sjálfan og kennarann. Með því að
færa miðlunina á efninu yfir á vef-
bundið form ávannst ýmislegt.
Dreifingin á efninu er mikil, einfalt
er að nálgast það og auðvelt er að
viðhalda því.
Þess utan var þrösk-
uldum sem hindruðu
nám, eins og takmark-
aður fjöldi nemenda,
krafa um lágmarks-
fjölda nemenda og
tímaskortur, rutt úr
vegi en með því að
gera námið sjálfvirk-
ara eða algjörlega
sjálfvirkt getur hver
nemandi ráðið nokkuð
sínum námshraða og
hver kennari getur
haldið utan um bekk
hundraða nemenda.
Í dag eru fjórir
staðlar ríkjandi í vef-
bundna námsumhverf-
inu. Staðlarnir tryggja samhæfni
námsefnis og námsframboðsgrunna
(Learning Management Systems),
þannig tryggja staðlarnir að auðvelt
er að miðla námsefninu á milli
ólíkra aðila, ásamt því að tryggja að
stöðuupplýsingar um nemandann og
námsframvindu hans séu skráðar í
staðlaða gagnagrunna en það er
mikilvægt svo að upplýsingar um
námsyfirferð nema og námsárangur
hans glatist ekki.
Vefbundið nám er notað í marg-
víslegu formi; í blöndu við staðbund-
ið nám; sem fornám eða til eftir-
fylgni. Í dag er til mikið úrval
sjálfstæðra námskeiða og skipta þau
þúsundum. NETg, sem er leiðandi
fyrirtæki í framleiðslu á tölvu-
námskeiðum, hefur yfir 1.200 tölvu-
námskeið í sölumöppu sinni. Skill-
Soft, sem er leiðandi fyrirtæki á
sviði viðskipta og persónufærni-
námskeiða, hefur fyrir 600 nám-
skeið í sölumöppu sinni. Þess utan
eru ótal tómstundanámskeið og sér-
hæfðari námskeið. Öll leiðandi
tölvufyrirtæki styðja vefbundið
nám. Microsoft leiðir sérfræðinga-
hóp sem vinnur að einum af fjórum
stöðlum sem algengastir eru í vef-
bundnu námi.
Í dag stunda yfir 70.000.000 ein-
staklingar vefbundið nám og í
Bandaríkjunum og á Bretlandseyj-
um er boðið upp á „akademískt“
nám með þessum hætti. Kannanir
hafa sýnt að einstaklingurinn er allt
að 40% til 60% fljótari að tileinka
sér námið á vefbundnu formi heldur
en staðbundnu auk þess sem það
getur verið allt að 70% ódýrara að
fara í vefbundið nám en staðbundið.
Opnar gáttir er eina vefbundna fyr-
irtækið á Íslandi sem starfar eftir
þessum stöðlum og hefur áralanga
reynslu á þessu sviði.
Vefbundið nám,
hvað er það?
Geir
Hólmarsson
Nám
Í dag stunda yfir
70.000.000 einstaklingar
vefbundið nám, segir
Geir Hólmarsson, og í
Bandaríkjunum og á
Bretlandseyjum er boð-
ið upp á „akademískt“
nám með þessum hætti.
Höfundur starfar hjá Opnum
gáttum.