Morgunblaðið - 09.07.2002, Blaðsíða 10

FRÉTTIR
10 ÞRIÐJUDAGUR 9. JÚLÍ 2002 MORGUNBLAÐIÐ
VALGERÐUR Sverrisdóttir iðnað-
ar- og viðskiptaráðherra, svarar á
heimasíðu sinni Reykjavíkurbréfi
Morgunblaðsins frá 6. júlí sl. þar
sem ítrekuð er sú skoðun blaðsins
að leggja beri áherslu á dreifða
eignaraðild í bankakerfinu. Í
Reykjavíkurbréfinu er komið inn á
söluna á hlut ríkisins í Landsbanka
Íslands og þá ákvörðun ríkisstjórn-
arinnar, sem tekin var sl. föstudag,
að lýsa eftir áhuga fleiri aðila en
Björgólfs Guðmundssonar, Björg-
ólfs Thors Björgólfssonar og Magn-
úsar Þorsteinssonar á kaupum á
hlut ríkisins í bankanum. Segir þar
ennfremur að með ákvörðuninni sé
jafnræði tryggt þótt ekki felist í
henni nein stefnubreyting frá því að
selja einum aðila svo stóran hlut í
bankanum.
Á heimasíðu sinni minnir Val-
gerður Sverrisdóttir á efni greinar
sinnar í Morgunblaðinu þann 5. júlí
2001 þar sem hún skilgreinir kjöl-
festufjárfesti með eftirfarandi
hætti: „Kjölfestufjárfestir er sá sem
hefur þekkingu og reynslu á sviði
fjármálaþjónustu og getur því aukið
styrk bankans og gefið honum ný
sóknarfæri. Kjölfestan gefur
Landsbankanum færi á að auka
þjónustuframboð sitt, veitir honum
aðgang að fleiri dreifileiðum og
mörkuðum og jafnframt aðgang að
þróun á nýjum upplýsingakerfum.
Með þessu eykst samkeppnishæfni
bankans. Aðrir aðilar en þeir sem
þekkingu og reynslu hafa af fjár-
málamörkuðum, hvort sem þeir eru
innlendir eða erlendir, geta ekki
veitt kjölfestu með þeim hætti sem
hér er lýst.
Þetta er í fullu samræmi við
bankasamruna og -sölur erlendis.
Sums staðar, sér í lagi í Lúxem-
borg, veita stjórnvöld ekki öðrum
en bönkum og öðrum aðilum með
faglega þekkingu á fjármálaþjón-
ustu aðgang að virkum eignarhlut-
um í bönkum. Þannig treystir Lúx-
emborg stoðir bankakerfisins sem
ein mikilvægasta atvinnugrein
landsins.“
Á heimasíðu sinni segir Valgerð-
ur að á þessum orðum megi sjá að
ekki sé víst að þremenningarnir
geti fallið undir þá skilgreiningu
sem komi fram í greininni. Segir
hún að það hafi því verið augljóst
að nýtt og opið ferli þyrfti að hefj-
ast þar sem jafnræðis yrði gætt og
aðrir áhugasamir aðilar gætu komið
að málinu.
Viðskiptaráðherra fjallar um tilboð þremenninganna í Landsbankann
Þremenningarnir ekki skil-
greindir kjölfestufjárfestar
HÚSEIGENDAFÉLAGINU hafa
að undanförnu borist mál sem tengj-
ast grill- og leirofnareyk, garðagróðri
og garðsláttuvélum en að sögn Sig-
urðar Helga Guðjónssonar hrl., for-
manns Húseigendafélagsins, eru
kvartanir sem berast til félagsins mis-
munandi eftir árstíðum.
Segir Sigurður Helgi að nú sé
nokkuð um kvartanir vegna grill-
reyks, en þær séu þó tiltölulega fáar
miðað við hversu mikil mengun hljót-
ist af útigrillum. Telur hann þetta
stafa af því að þegar vel viðrar, og
menn fari að grilla, sýni nágrannar
oft umburðarlyndi. Segir Sigurður
Helgi að grilleldamennska sé alltaf að
aukast og mengunin frá grillunum að
sama skapi, en þetta tengist einnig
öðrum vandamálum eins og reyking-
um á svölum sem allnokkuð er kvart-
að yfir. Sigurður Helgi bendir á að
innan fjöleignarhúsa gildi lög sem
brýni tillitssemi fyrir fólki og auk
þess sé þróunin í þá átt að þrengja
möguleika þeirra sem reykja, en nú
er bann við reykingum í sameign
bundið í lög.
Töluvert er um kvartanir vegna
leirofna sem ætlaðir eru til upphitun-
ar í görðum eða á svölum og njóta sí-
vaxandi vinsælda meðal fólks. „Á
undanförnum vikum höfum við fengið
nokkur mál til okkar þar sem fólk
kvartar yfir því að það ósi úr þessum
ofnum reyk yfir þvott sem hangir á
snúrum,“ segir Sigurður Helgi.
Aspir sem skyggja á sól
í nærliggjandi görðum
Segir hann að á sumrin komi jafnan
upp ýmiss konar mál tengd gróðri og
görðum. Sérstaklega sé kvartað und-
an háum aspartrjám, sem oft skyggi á
sól í nærliggjandi görðum og rispi
bíla. Segir Sigurður Helgi að í sumum
löndum séu aspir bannaðar í þéttbýli,
en trén nái mikilli hæð auk þess sem
rætur þeirra breiða úr sér neðanjarð-
ar um tugi eða hundruð metra og
koma stundum upp um stéttar og
eyðileggja jafnvel skolplagnir. Mörg-
um hér sé sárt um aspirnar og vilji
helst ekki fella trén þótt þau valdi ná-
grönnum óþægindum.
Sigurður Helgi segir að garðsláttur
valdi einnig vandræðum á sumrin en
engar reglur séu í gildi hér á landi,
eins og víða erlendis, um hvenær sól-
arhings mönnum sé heimilt að slá lóð-
ir sínar. Sumir slái á óheppilegum
tímum og auk hávaðamengunar sem
skapast af sláttuvélunum mengi þær
vélar sem hafa svonefnda tvígengis-
mótora mjög mikið. Hér á landi sé
mikið um slíkar vélar í heimahúsum,
auk þess sem þær séu notaðar af ung-
lingum í bæjarvinnu.
Mál sem berast Húseigendafélaginu eru árstíðabundin
Kvartað undan reyk, gróðri
og vélarhljóðum á sumrin
HOLLENSKU skátarnir Ronald og
Michel stúderuðu kortið við Litlu
kaffistofuna á Hellisheiði af gaum-
gæfni og höfðu ekki einu sinni fyrir
því að taka af sér níðþunga bakpok-
ana. Báðir eru þeir frá þorpinu Ede
sem er á milli Utrechts og Arnheim.
Í „þorpinu“ búa aðeins um eitt
hundrað þúsund manns þegar út-
hverfin eru talin með, segja þeir.
Ronald og Michel sögðust vera
hingað komnir til þess að taka þátt í
Landsmóti skáta, sem haldið verður
á Hömrum í Eyjafirði 16. til 23. júlí
en þeir nota tækifærið til þess að
ferðast um Ísland, en hingað hafa
þeir ekki komið áður. Báðir hafa
starfað lengi í skátunum í Hollandi
og ferðast vítt og breitt um Evrópu.
Ronald og Michel segjast ætla að
ganga yfir hálendið, um Sprengi-
sand, á leið sinni norður en þeir
ferðast að öðru leyti á puttanum.
Morgunblaðið/Jim Smart
Ganga yfir
hálendið á
skátamót
MIKIL aukning hefur orðið í
heyrnartækjasölu hér á landi og
voru 1.486 heyrnartæki seld á
fyrstu sex mánuðum þessa árs.
Sigríður Snæbjörnsdóttir, fram-
kvæmdastjóri Heyrnar- og tal-
meinastöðvar Íslands, segir að
ástæðan fyrir þessari auknu sölu
sé endurskipulagning hjá stöð-
inni.
Hún segir að skilvirkni hafi
verið aukin í þjónustu og hægt
hafi verið að taka á móti fleiri
einstaklingum í ár en á sama
tíma í fyrra, en allt árið í fyrra
voru 1.720 tæki seld. „Við erum
líka að vinna niður biðlista og
stytta biðtímann þótt enn sé
hann of langur. Þetta eru fyrst
og fremst aukin afköst. Núna er-
um við að úthluta heyrnartækj-
um fyrir fólk sem kom hingað í
ágúst á síðasta ári og fram í
október, fyrir utan þá sem eru í
forgangi, eins og börn, sem ekki
eru sett á biðlista,“ bendir hún á.
Heyrnarskerðing fer heldur
vaxandi, að Sigríðar sögn, en
einnig er hún uppgötvuð bæði
fyrr og í meira mæli. Á sama
tíma hefur þeim sem fæðast al-
gerlega heyrnarlausir farið
fækkandi. „Það er svo margt í
umhverfinu og í samfélaginu sem
gerir það að verkum að heyrn-
arskerðing fer vaxandi. Það er
líka ástæða þess að við viljum
leggja aukna áherslu á forvarnir
og fræðslu, eins og að upplýsa
fólk hvernig það getur komið í
veg fyrir heyrnartap af völdum
hávaða,“ segir hún og undirstrik-
ar að fólk sem vinni í hávaða-
sömu umhverfi sé í meiri hættu
en aðrir.
Reglulegt eftirlit með
heyrnarskertum börnum
Sigríður segir að 60% þeirra
sem komi á Heyrnar- og tal-
meinastöðina séu 67 ára og eldri.
Hins vegar séu 15% yngri en 18
ára og bendir hún á að það sé
talsverður hópur ef tekið sé mið
af að um 12 þúsund gestir komi á
ári hverju.
Hún ítrekar forvarnarstarfið
og segir að í haust sé ætlunin að
hefja reglulegt eftirlit með
heyrnarskertum börnum, en þau
verði kölluð reglulega inn til
skoðunar. „Mér finnst þetta mjög
spennandi verkefni og vonandi
mun það skila sér í bættri með-
ferð hjá þessum börnum.“
Aðspurð hvort um fleiri úrræði
sé að ræða en heyrnartæki, segir
hún að það sem dugi við venju-
legri heyrnarskerðingu séu fyrst
og fremst heyrnartækin. „Hins
vegar eru mjög margar gerðir af
heyrnartækjum og það eru alltaf
að koma einhverjar nýjungar
fram á markaðinn. Sum tækin
eru sett á bak við eyrun og sjást
utan frá, en síðan gerir tölvu-
tækni það verkum að önnur eru
orðin það lítil að þau eru alveg
inni í eyranu og sjást ekkert,“
leggur hún áherslu á. Sigríður
bætir við að nú séu framleidd
tæki prýdd alls kyns skreyting-
um, stjörnum og böngsum í öllum
regnbogans litum, fyrir börn.
Hún segir viðmiðunina á
heyrnarskerðingu mismunandi
eftir því hvort um fullorðið fólk
eða börn sé að ræða og ekki sé
hægt að gefa út eina algilda við-
miðun. Einnig geti skipt máli
hvort fólk vinni mikil nákvæm-
isstörf sem reyni mikið á heyrn-
ina. „Litið er á heyrnarskerðingu
bæði hvað varðar styrk og tíðni
og síðan er það vegið og metið
fyrir hvern einstakling en það
getur verið mismunandi eftir því
í hvernig umhverfi einstakling-
urinn lifir og hrærist í,“ segir
hún.
Að sögn Sigríðar kostar eitt
heyrnartæki á bilinu 45–60 þús-
und krónur og hafa einstaklingar
borgað yfirleitt 20–40% af kostn-
aðinum. Nú séu hins vegar breyt-
ingar á kostnaðarþættinum til
skoðunar hjá heilbrigðisráðu-
neytinu.
Mikil aukning í heyrnartækjasölu
Heyrnarskerðing
fer heldur vaxandi
ÞÓRÓLFUR Sveinsson, formaður
Landssambands kúabænda, segir að
aukning mjólkurframleiðslu sam-
kvæmt reglugerð hafi aldrei verið
meiri en nú, en ákveðið hefur verið
að heildargreiðslumark til fram-
leiðslu mjólkur verðlagsárið 2002 til
2003 verði 106 milljónir lítra í stað
104 milljónir lítra á yfirstandandi
framleiðsluári, sem lýkur 31. ágúst.
Greiðslumarkið tekur mið af
neyslu undangenginna 12 mánaða og
útlitinu framundan. „Það hefur
gengið vel að selja og þá vex það sem
þarf að framleiða,“ segir Þórólfur.
Hann segir að kvótinn hafi stundum
minnkað en oftar aukist og þá aldrei
meira en um milljón lítra á milli ára.
Mjólkur-
kvóti
aukinn
verulega