Morgunblaðið - 10.08.2002, Blaðsíða 18

ÁRBORGARSVÆÐIÐ
18 LAUGARDAGUR 10. ÁGÚST 2002 MORGUNBLAÐIÐ
„ÞAÐ eru hundruð milljóna í húfi
hér á þessu svæði sem nær yfir
vatnasvæði Ölfusár og Hvítár. Ég
held því fram að þetta vatnasvæði
geti orðið öflugasta stangveiði-
svæði í Evrópu,“ segir Guðmundur
Sigurðsson, stangaveiðimaður á
Selfossi, sem hefur mikla reynslu af
stangveiði á öllu vatnasvæði
Ölfusár og Hvítár og er talsmaður
þess að gert verði víðtækt sam-
komulag um lok á netaveiði og upp-
byggingu laxastofnanna í ánum á
svæðinu.
„Miðað við að hér hafa verið að
veiðast um 3.000 laxar í net á ári þá
munar núna um 40 milljónum hvað
stangveiddi laxinn er verðmætari
en hann kostar veiðimenn um 15
þúsund krónur á meðan sá neta-
veiddi kostar 15 hundruð krónur.
Þar fyrir utan er með skipulögðum
seiðasleppingum og upptöku neta
hægt að stórauka laxagengd á
svæðinu öllu, í Ölfusá, Hvítá, Sog-
inu, Brúará, Tungufljóti með 6
þverám og í Stóru-Laxá, sem er ein
glæsilegasta veiðiá á Íslandi. Þarna
væri hægt að stórauka veiði og arð-
semi veiðisvæðanna, veiðiréttareig-
endum til hagsbóta og öllum þeim
sem tengjast stangveiði og þjónustu
við stangveiðimenn.
Hundruð milljóna í spilinu
Það eru þess vegna í spilinu
hundruð milljóna sem deilast á
marga þjónustuaðila eins og gerist í
ferðaþjónustunni. Stærsti hlutinn
fer til veiðiréttareigenda en síast
líka til fjölda annarra aðila á svæð-
inu þannig að heildarveltan á svæð-
inu öllu mun aukast. Til að gera
þetta að veruleika þarf fyrst og
fremst að ná samkomulagi við
veiðiréttareigendur á Hvítár/
Ölfusársvæðinu um að taka upp
netin. Síðan þarf að byggja upp
laxastofnana með skipulögðum
seiðasleppingum víðs vegar á
vatnasvæðinu. Þetta má gera í
smáum skrefum eða stórum á
mörgum stöðum og þar geta veiði-
réttareigendur og leigutakar hver
um sig ráðið hraðanum á sínu um-
ráðasvæði.
Þetta var gert með þeim árangri
í Rangánum að þær urðu bestu
stangveiðiár á Íslandi frá því að þar
var nær engin veiði fyrir örfáum
árum. Það sem er öðruvísi hér en í
Rangánum er að hér eru víða mikl-
ar uppeldisstöðvar fyrir lax, þannig
að árnar verða sjálfbærar með
margfaldri laxagengd miðað við
stöðuna í dag.“
Gullið tækifæri
við bæjardyrnar
„Við erum með ónýtt tækifæri
hérna alveg við bæjardyrnar. Þetta
er langstærsta tækifærið í ferða-
þjónustu á svæðinu en það er aftur
ekkert minnst á þetta þegar ferða-
þjónustan er til umræðu. En hér er
um gríðarlega umfangsmikla og
vinsæla afþreyingu að ræða, bæði
fyrir harða stangveiðiáhugamenn
innlenda sem erlenda og líka fyrir
fjölskyldufólk.
Hagsmunaaðilar þurfa að taka
höndum saman og gera víðtækt
samkomulag í þessu efni, neta-
bændur, aðrir veiðiréttareigendur,
leigutakar, stangveiðifélög, fisk-
ræktarsjóður og aðrir hagsmuna-
aðilar sem vilja sjá aukna umferð
og þjónustu á svæðinu. Það þarf að
koma þessu á laggirnar í eitt skipti
fyrir öll með víðtæku samkomulagi,
þetta er hagsmunamál allra á svæð-
inu.
Ég hef trú á því að það sé vilji til
að gera þetta og skapa þennan gull-
mola eða stækka hann verulega.
Áhuginn hefur verið að vakna og
þetta hefur verið rætt við neta-
veiðimenn en var kannski gert með
of miklu offorsi. Það er staðreynd
að það er áratuga reynsla fyrir
netaveiði og mörgum annt um að
viðhalda henni en stangveiðimenn
eru alltaf að greiða hærra og hærra
verð fyrir veiðileyfi í þessari af-
þreyingu en verð á netaveiddum
laxi hefur hríðlækkað. Það þarf að
landa þessu máli með lagni og góð-
um hug allra sem að málinu þurfa
að koma, ég held það sé lag að gera
það núna,“ segir Guðmundur Sig-
urðsson, stangaveiðimaður á Sel-
fossi.
Getum skapað öflugasta
stangveiðisvæði Evrópu
Morgunblaðið/Sig. Jóns.
Guðmundur Sigurðsson stangaveiðimaður í Klettsvík í Ölfusá.
Selfoss
NÚ ER góðri humarvertíð að ljúka,
og afli hefur verið jafn og góður.
Samkvæmt upplýsingum fiski-
stofu hefur afla verið landað á þrett-
án stöðum á landinu en tveir staðir
skera sig þó úr, það eru Þorlákshöfn
með 429.070 tonn og Höfn í Horna-
firði með 401.455 tonn af alls
1.439.616 tonnum sem komin eru á
land á öllu landinu.
Heildaraflinn á síðasta ári var
1.419.407 tonn á öllu landinu og var
þá landað í Þorlákshöfn 389.204
tonnum og á Höfn í Hornafirði
324.799 tonnum, allar tölur eru mið-
aðar við óslitinn humar. Þannig má
segja að aflinn sé sífellt að færast
meira á þessa tvo humarbæi.
Sigurður Bjarnason, fram-
kvæmdastjóri í Hafnarnesi í Þor-
lákshöfn, sagði að hjá þeim hefði ver-
tíðin gengið mjög vel, humarinn
verið stór og góður og veiðin jöfn.
Hann sagði að aðeins væri einn bát-
ur enn að veiðum og ætti hann eftir
að fara tvo róðra. Í Þorlákshöfn er
humar unninn á tveim stöðum auk
Hafnarness, það er í Humarvinnsl-
unni, sem er stærsti aðilinn, og svo
Þormóði ramma – Sæbergi hf.
Vinnsla á humri kallar á mikið
vinnuafl og er algengast að skóla-
börn og unglingar komi þar verulaga
að. Mestur kraftur er ávallt í upphafi
vertíðar sem er upp úr miðjum maí,
því hefur lenging skólanna valdið
nokkrum erfiðleikum. Grunnskólinn
í Þorlákshöfn fór þá leið að hefja
skóla eins fljótt og hægt er í ágúst til
að börnin gætu farið sem fyrst í
humarinn í maí. Það hefur myndast
góð samvinna milli skóla og fisk-
vinnslunnar. Allir eru sammála um
að bjarga verði verðmætunum og
aurarnir eru vel þegnir af skólafólk-
inu.
Góðri humarvertíð að ljúka
Mestur afli á land
í Þorlákshöfn
Morgunblaðið/ Jón H. Sigurmundsson
Þær eru ekki þreytulegar þær Sigrún Ína Ásbergsdóttir og Hrund Páls-
dóttir þó þær hafi staðið vaktina í allt sumar.
Þorlákshöfn
ALLIR sem eitthvað þekkja til í
Hveragerði muna eftir Hótel Hvera-
gerði, sem rekið var af hjónunum Sig-
ríði og Eiríki Bjarnasyni. Þau voru
m.a. frumkvöðlar í kvikmyndasýning-
um og héldu bíósýningar hér og í
nærsveitum. Mikið vatn hefur runnið
til sjávar síðan þeirra naut við og
margir komið að rekstri hússins.
Nú í vor tóku hjónin Ólína Sverr-
isdóttir og Viktor Sigurvinsson húsið
á leigu til eins árs og nefna staðinn
Café Róm. Þau hjón, Ólína og Viktor,
hafa búið hér í Hveragerði í tvö ár, en
eru bæði ættuð úr Bolungarvík. Að
sögn Ólínu bjóða þau upp á venjuleg-
an heimilismat í hádeginu og er betra
að panta fyrirfram, ef um stóra hópa
er að ræða. Einnig eru þau með kaffi-
hús og grill, þar sem hamborgararnir
eru vinsælir og fiskurinn, bæði djúp-
steiktur og pönnusteiktur, hefur ver-
ið vinsæll hjá útlendingum. Grillið er
opnað kl. 11 og er opið til kl. 23.30.
Um helgar eru ýmsar uppákomur
og hafa þau hjón reynt að hafa lifandi
tónlist a.m.k. tvisvar sinnum í mán-
uði. Um miðjan ágúst verður það dú-
ettinn Blátt áfram sem heldur uppi
fjörinu á Café Róm. Dúettinn skipa
tveir gítarleikarar sem spila og
syngja gömul og ný lög, og eru þeir
sérlega skemmtilegir, að sögn Ólínu.
Nýlega var sett upp skífa fyrir pílu-
kast og hafa ungir jafnt sem aldnir
sótt í að reyna sig í pílukastinu.
Draumur þeirra hjóna er að koma
upp billjarðborði, þannig að unga
fólkið í bænum geti komið og spilað
billjarð.
„Fólk þarf að hafa eitthvað að gera,
ekki bara sitja og drekka,“ segir Ól-
ína að lokum.
Það er ánægjulegt að sjá hvað
reksturinn blómstrar á Café Róm, því
við sem ólumst upp hér í Hveragerði
fyrir nokkrum árum og teljumst full-
orðin í dag, eigum margar góðar
minningar frá þeim árum sem Sigga
og Eiríkur ráku hótelið. Sigga stjórn-
aði því hvenær unglingar bæjarins
fóru í háttinn. Hún sendi okkur heim
með setningunni „Jæja, krakkar mín-
ir, þá er það góða nóttin og allir fóru
heim að sofa.“ Útivistarvandamálið
leysti Sigga á hótelinu í þann tíð.
Café Róm – nýtt
veitingahús
Hveragerði
Morgunblaðið/Margrét Ísaksdóttir
Strákarnir reyna með sér í pílukasti.
FÉLAG eldri borgara á Eyrarbakka
efndi til óvissuferðar fimmtudaginn 8.
ágúst sl. Leiðin lá um Þingvelli, þar
sem áð var við nýju upplýsingamið-
stöðina og notið hinnar undraverðu
tækni sem þar er. Síðan var ekið um
Kjósarskarð, inn Hvalfjörð og til
Akraness, þaðan í Perlu Reykjavíkur
og um Álftanes til Hafnarfjarðar.
Áð var á ýmsum stöðum í leiðinni
og reynt að fara sem víðast aðra vegi
en eknir eru í venjulegum erli dags-
ins. Að lokum nutu ferðalangarnir
kvöldverðar í Fjörukránni í Hafnar-
firði áður en heim var haldið.
Morgunblaðið/Óskar Magnússon
Þátttakendur í óvissuferðinni fyrir framan rútuna.
Óvissuferð eldri borgara
Eyrarbakki
„ÞAÐ hefur lítið orðið vart við
ryðsvepp í öspum hér á Selfossi
þetta árið,“ segir Hafsteinn Haf-
liðason, umhverfisstjóri Árborg-
ar, en öll lerkitré í landi Árborg-
ar voru felld á síðasta ári til að
koma í veg fyrir útbreiðslu ryð-
sveppsins. Auk þess fóru margir
einstaklingar að dæmi sveitarfé-
lagsins og felldu lerki á lóðum
sínum.
Með þessum aðgerðum telur
Hafsteinn að smitálagið hafi
minnkað auk þess sem veðurfarið
hafi haft áhrif en sveppurinn þarf
raka og hlýindi en vorið var
þurrt og frekar kalt.
„Öspin er í ágætum blóma og
þær aspir sem urðu fyrir áfalli í
fyrra munu kannski ná sér. Ann-
ars er sveppurinn fyrir hendi í
landinu og getur tekið sig upp
aftur ef hann fær hagstæðar að-
stæður,“ sagði Hafsteinn. Hann
sagði og að það hefði verið nokk-
uð átak að fella allt lerki í landi
sveitarfélagsins en megininntakið
væri að draga úr útbreiðslu lerk-
isins í þéttbýlinu og minnka hætt-
una á smiti. Vaxtarsvæði lerk-
isins væru betri utan
Árborgarsvæðisins.
Ryðsveppur vart sjáan-
legur í öspum á Selfossi
Morgunblaðið/Sig. Jóns.
Hafsteinn Hafliðason við blóm-
legar aspir í Austurveginum
við Tryggvatorg á Selfossi.
Selfoss