Morgunblaðið - 18.03.2003, Blaðsíða 10

FRÉTTIR
10 ÞRIÐJUDAGUR 18. MARS 2003 MORGUNBLAÐIÐ
INGIBJÖRG Sólrún Gísladóttir,
forsætisráðherraefni Samfylkingar-
innar, skoraði á Davíð Oddsson for-
sætisráðherra að mæta sér í kapp-
ræðum um skattamál, á fundi
flokksins í Salnum í Kópavogi í gær.
Sagði hún bilið milli fátækra og
ríkra hafa aukist stöðugt á valda-
tíma núverandi ríkisstjórnar. Skatt-
byrði hefði aukist á þá tekjulægstu
en minnkað á þá sem mestar tekjur
hafa, þvert á loforð ríkisstjórnar-
flokkanna.
Vel á annað hundrað manns sótti
fund Samfylkingarinnar í Suðvest-
urkjördæmi í gærkvöld þar sem
Össur Skarphéðinsson, formaður
Samfylkingarinnar og Ingibjörg Sól-
rún fóru fyrir þremur af efstu fram-
bjóðendum flokksins í kjördæminu.
Ingibjörg sagði tíma til kominn að
leiða til öndvegis „lýðræðislegri,
frjálslyndari, gegnsærri og umburð-
arlyndari stjórnarhætti“ en nú tíðk-
uðust. Sagðist hún ekki síst vilja sjá
breytingar í skatta- og velferðarmál-
um og rifjaði upp loforð ríkisstjórn-
arflokkanna tveggja fyrir síðustu
kosningar um að lækka skatta.
„Efndirnar birtast í því að stærra
hlutfall af landsframleiðslu okkar fer
nú í skatta en raunin var fyrir rúm-
um áratug. Skattbyrði á Íslandi hef-
ur þyngst meira á þessum tíma en
annars staðar í OECD ríkjum. Bóta-
þegar, sem ekki greiddu neina
skatta þegar ríkisstjórnin tók við,
greiða nú milljarð í skatta á ári.“
Hún sagði persónuafslátt ekki hafa
haldið í við þróun verðlags. Skatt-
leysismörk væru nú 69.575 krónur á
mánuði en væru ríflega 94.000 ef rík-
isstjórnin hefði ekki afnumið með
lögum viðmiðun persónuafsláttar við
verðlagsþróun. Þó álagningarhlut-
fall tekjuskatts hefði verið lækkað
vægi það ekki upp á móti því hve
skattleysismörkin væru lág.
Skattbyrði hefði þyngst hjá öllum
nema þeim sem lægstar hefðu tekj-
urnar. Þannig hefði skattbyrði hjóna
með 2,5 milljóna króna árstekjur
þyngst um 10%. Skattbyrði hjóna
með 18 milljóna árstekjur hefði aftur
á móti minnkað um 8%. Sagði Ingi-
björg ríkisstjórnina benda á, í þessu
sambandi, að einnig yrði að horfa á
kaupmáttaraukninguna. „Það blasir
við að 18 milljóna króna hjónin hafa
fengið talsvert meiri kaupmáttar-
aukningu en hjónin sem hafa hálfa
þriðju milljón í árstekjur. Hluti af
kaupmáttaraukningu þeirra hefur
farið í skatta, en ekki hinna,“ sagði
Ingibjörg.
Bilið milli ríkra
og fátækra eykst
Hún sagði bilið milli ríkra og fá-
tækra hafa aukist stöðugt. Tekjur
þeirra 10% sem lægstar hefðu tekj-
urnar á Íslandi hefðu hækkað um
60% frá árinu 1995, en tekjur þeirra
5% sem mestar tekjur hafa hefðu
aukist um 134%. „Munurinn á hóp-
unum árið 1995 var sjöfaldur, hann
er tífaldur í dag.“
Ingibjörg sagði að ríkisstjórnin
hefði frá árinu 1995 skert barnabæt-
ur um ríflega 8 milljarða króna. Rík-
isstjórnin skýrði þetta með því að
tekjur fólks hefðu aukist mikið og
þannig hefði dregið úr tekjutengd-
um bótagreiðslum. „En hverju lof-
uðu þeir fyrir síðustu kosningar?
Þeir lofuðu að draga úr tekjuteng-
ingu í barnabótakerfinu, sem þeir
höfðu reyndar sjálfir ákveðið að
tekjutengja tveimur árum áður,“
sagði Ingibjörg. Efndirnar hefðu fal-
ist í að taka upp ótekjutengdar
barnabætur, 3.000 krónur á mánuði,
fyrir börn upp að sjö ára aldri. Allar
aðrar barnabætur væru tekjutengd-
ar og byrjuðu að skerðast við 58 þús-
und króna laun á mánuði hjá ein-
stæðri móður og 116 þúsund króna
laun hjá hjónum. „Þær byrja með
öðrum orðum að skerðast við laun
sem eru undir fátækramörkum,“
sagði Ingibjörg.
Á þenslutíma gætu verið rök fyrir
því að hækka skatta, en þá ættu yf-
irvöld að gangast við þeirri ákvörð-
un en ekki afneita henni. „En rík-
isstjórnin er í afneitun. Við hin
viljum gagnsæjar ákvarðanir og
sanngjarnar leikreglur en ekki
blekkingarvef. Við viljum stjórnvöld
sem standa og falla með ákvörðun-
um sínum en væna ekki aðra um
misskilning og heimsku. Við erum
ekki öll asnar, Guðjón! Stjórnarand-
stæðingar, hagfræðingar, frétta-
menn, eldri borgarar, verkalýðs-
hreyfingin og aðrir sem hafa vogað
sér að benda á hvernig skattbyrðin
hefur þróast, við erum ekki öll asn-
ar. Er ekki kominn tími til að for-
sætisráðherra stígi niður af stalli
sínum og ræði þessi mál við okkur
dauðlega frambjóðendur á opinber-
um vettvangi? Ég er til, hvað með
hann?“ spurði Ingibjörg.
Vilja uppræta
fátækt í íslensku samfélagi
Hún sagði Samfylkinguna vilja
fara aðra leið í skatta- og velferð-
armálum en ríkisstjórnin hefði farið
og hefði boðað á næsta kjörtímabili.
Flöt lækkun á álagningarhlutfalli
tekjuskattsins myndi enn og aftur
skila meiri fjármunum í vasa há-
tekjufólks en lágtekju- og millitekju-
fólks. „Við viljum skoða af alvöru
fjölþrepa skattkerfi sem hefur þá
kosti að það dregur úr skattbyrði
þeirra sem hafa meðaltekjur og þar
undir og það dregur úr áhrifum jað-
arskatta.“
Hún sagði að einnig vildi Samfylk-
ingin taka upp viðræður við samtök
öryrkja og aldraðra um afkomu-
tryggingu svo enginn þyrfti að una
fátækt eða óvissu um kjör sín. Þá
vildi Samfylking að teknar yrðu upp
ótekjutengdar barnabætur með öll-
um börnum upp að átján ára aldri.
„Enda vita allir sem eiga börn að
það er síst ódýrara að vera með ung-
ling á framfæri en sjö ára krakka.
Það eru önnur útgjöld en ekki minni.
[...] Með þessum aðgerðum viljum
við vinna að því að uppræta fátækt í
íslensku samfélagi. Það er ekki sam-
boðið okkar ríku íslensku þjóð að 10
þúsund einstaklingar búi við kjör
sem komi í veg fyrir að þeir geti lifað
í samfélaginu til jafns við aðra.“
Ingibjörg skorar á
Davíð í kappræður
Segir bilið milli
ríkra og fátækra
hafa aukist
stöðugt á kjör-
tímabilinu Morgunblaðið/Jim Smart
Ingibjörg Sólrún sagði Samfylkinguna vilja fara aðra leið í skatta- og vel-
ferðarmálum en ríkisstjórnin. Samfylkingin vilji skoða af alvöru fjölþrepa
skattkerfi og samhliða taka upp viðræður við aldraða og öryrkja um af-
komutryggingu „svo enginn þurfi að una fátækt eða óvissu um kjör sín“.
Þá verði greiddar ótekjutengdar barnabætur upp að átján ára aldri.
„ÍSLENDINGAR þurfa að ákveða,
þann 10. maí, hvort þeir halda
áfram á þeirri öruggu framfara-
braut, sem þeir hafa verið á und-
anfarin ár,“ sagði Sólveig Péturs-
dóttir dóms- og kirkjumálaráðherra
í ræðu á fundi sem konur í Sjálf-
stæðisflokknum héldu í Valhöll í
gærkvöldi.
Um 50 gestir voru á fundinum.
Sólveig ræddi m.a. um þann árang-
ur sem náðst hefur í baráttunni
gegn fíkniefnum. Hún sagði að
harðari refsingar við fíkniefnabrot-
um skiluðu nú góðum árangri í bar-
áttunni. Einnig ræddi hún þann ár-
angur sem hún sagði að náðst hefði
í betri löggæslu, aðgerðum til að
sporna við umferðarslysum og
vernd fyrir þolendur ofbeldis. Í lok-
in kom hún að því hversu fram-
arlega Ísland væri á mörgum svið-
um á alþjóðlegan mælikvarða. Hún
nefndi til að mynda að Ísland væri í
7. sæti af 174 löndum á lista SÞ yfir
það hvar best var að búa árið 2001.
Ásta Möller alþingismaður tók til
máls og ræddi um þann árangur
sem hún sagði að Sjálfstæðisflokk-
urinn hefði náð í efnahagsmálum.
„Það er ekki til meiri móðgun fyrir
sjálfstæðismenn en að segja að við
höfum hækkað skatta. Við höfum
nefnilega, þvert á móti, lækkað
skatta,“ sagði Ásta. Lagði hún einn-
ig áherslu á að verðbólga hefði
lækkað stórlega síðan 1984. Hún
sagði einnig að ef vinstri flokkarnir
kæmust til valda yrði óreiða í efna-
hagsmálum landsins algjör.
Katrín Fjeldsted og Lára Mar-
grét Ragnarsdóttir ræddu m.a. um
velferðarmál, menntun, menningu
og umhverfismál. Guðrún Inga Ing-
ólfsdóttir ræddi svo m.a. um einka-
væðingu ríkisfyrirtækja, en hún
benti á að ríkið hefði selt 30 fyr-
irtæki frá árinu 1992.
Fundaherferð
sjálfstæðiskvenna
Sjálfstæðiskonur eru nú á funda-
herferð um landið sem hófst norðan
heiða á bóndadag. „Við viljum sýna
það að það eru mjög margar fram-
bærilegar konur í forystusveit Sjálf-
stæðisflokksins. Við teljum okkur
vera með skilaboð, ekki síst fyrir
konur, sem við viljum koma á fram-
færi,“ sagði Sólveig. Hún bætti við
að áhersla væri lögð á að kynna ár-
angur ríkisstjórnar Davíðs Odds-
sonar á þessu kjörtímabili og fjalla
um þau málefni sem þeim finnst að
skipti máli og eigi erindi við kjós-
endur. „Við teljum að Sjálfstæðis-
flokkurinn hafi náð mjög góðum ár-
angri í ríkisstjórn. Við teljum að
framtíðin sé björt,“ sagði Sólveig.
Konur í Sjálfstæðisflokknum á fundi í Valhöll í gær
Ísland framarlega á
alþjóðamælikvarða
Morgunblaðið/Jim Smart
Sjálfstæðiskonurnar Sólveig Pétursdóttir, dóms- og kirkjumálaráðherra, Ásta Möller alþingismaður og Hanna
Birna Kristjánsdóttir borgarfulltrúi ræddu um árangur Sjálfstæðisflokksins á undanförnum árum.
Össur Skarphéðinsson segir stríð án
samþykkis SÞ ekki koma til greina
Grimmara stríð
en nokkru sinni
fyrr gæti hafist
ÖSSUR Skarphéðinsson, formaður
Samfylkingarinnar, sagði á fundi
Samfylkingarinnar í Salnum í Kópa-
vogi í gærkvöld að stríð á hendur
Íraks án samþykkis Sameinuðu þjóð-
anna kæmi ekki til greina. Össur
sagði veður í alþjóðamálum nú vá-
lyndari en verið hefði um langt skeið.
Margt benti til að Bandaríkin ætluðu í
árásarstríð við Írak og þá virtist einu
gilda hvort það væri með eða án full-
tingis alþjóðasamfélagsins og Sam-
einuðu þjóðanna.
„Engin þjóð á eða má fara með
ófriði á hendur annarri þjóð án þess
að alþjóðasamfélagið standi gervallt á
bak við slíka ákvörðun. Slíkt á að vera
útilokað og það er alveg ljóst að slíkt
setur heimsfriðinn í bráða hættu.
Slíka áhættu má ekki og á ekki að
taka. Stríð í Írak án Sameinuðu þjóð-
anna getur kveikt í því púðri sem við
vitum að er í púðurtunnunni fyrir
botni Miðjarðarhafs með skelfilegum
afleiðingum. Ný víðtæk styrjöld
kynni í kjölfarið að bresta á og lang-
vinnt stríð gæti hafist. Það er hugs-
anlegt að það yrði grimmara og
mannskæðara en nokkru sinni fyrr
þar sem skelfilegum vopnum á borð
við glasasprengjur, sýklavopn, eitur-
efnavopn og jafnvel eitthvað enn
verra getur verið beitt. Ég segi við
ykkur á þessu kvöldi: Þessa áhættu
hefur enginn þjóðarleiðtogi leyfi til að
taka einn síns liðs,“ sagði Össur og
uppskar mikinn fögnuð þeirra tæp-
lega 200 áhorfenda sem í salnum
voru.
„Það er okkar skoðun í Samfylk-
ingunni að vilji Sameinuðu þjóðanna
eigi að ráða för og verði að ráða för.
Ég segi við ykkur á þessu kvöldi:
Stríð við Írak á ekki að koma til
greina án þess að samþykki Samein-
uðu þjóðanna liggi fyrir,“ sagði Össur.
FEÐGARNIR Borgþór Kjærnested
og Pétur Friðfinnur Kjærnested
hafa bæst í þann hóp Íslendinga
sem haldið hafa sem sjálfboðaliðar
á vegum félagsins Ísland-Palestína
til hinnar herteknu Palestínu. Alls
hafa nú 15 manns farið frá Íslandi á
tæpu ári til eftirlits- og hjálp-
arstarfa í samvinnu við Sameinuðu
palestínsku læknishjálparnefndina
(UPMRC) og Grasrótar alþjóða-
vernd fyrir Palestínu. Feðgarnir
komu til Austur Jerúsalem 6. mars
og héldu þaðan til Ramallah. Þar
hittu þeir dr. Mustafa Barghouthi,
forseta UPMRC, ásamt því að þeir
fóru til höfuðstöðva Yassir Arafat,
forseta Palestínu. Þeir munu dvelj-
ast í hertekinni Palestínu í mán-
aðartíma þar sem þeir munu taka
þátt í hjálparstarfinu og flytja frá-
sagnir þaðan.
Tveir nýir sjálfboðaliðar
eru farnir til Palestínu