Morgunblaðið - 12.08.2003, Blaðsíða 40

FÓLK Í FRÉTTUM
40 ÞRIÐJUDAGUR 12. ÁGÚST 2003 MORGUNBLAÐIÐ
ÞAÐ var trúlega í Skonrokkisem ég sá hann fyrst ogheyrði. Ég var þá krakka-
grislingur og fannst lagið eitthvað
skrítið. Það var eins og það væri
falskt man ég að mér hafi fundist –
fiðluspilið. Og þessi náungi, hann var
sko falskur og vældi voðalega mikið.
En það var eitthvað við þetta lag.
Kannski bara það að Þorgeir kynnti
stoltur að það hafi verið tekið á Ís-
landi. Uppi á Vatnajökli, að mig
minnir. Þetta var lagið „The Cutter“,
af snillarplötunni Porcupine. Hljóm-
sveitin hét Echo and the Bunnymen
og hún hafði tekið myndbandið upp á
Íslandi, og kápa plötunnar var líka
tekin á Íslandi. Síðar frétti ég að
sveitin hafði haldið ágætlega vel
heppnaða tónleika hér (1983). Þá var
ég orðinn eldri, og „The Cutter“ var
orðið eitt af mínum eftirlætislögum.
Af þeim öllum. Fyrr og síðar. Og mér
fannst söngvarinn ekkert falskur
lengur, heldur með einhverja svöl-
ustu rödd sem ég hafði heyrt, svo
djúpa og seiðandi – Leonard Cohen á
örvandi. Hann hét Ian McCulloch –
og heitir það enn. Þá var hann svalur
– og er það enn. Bjó til mögnuð popp-
lög með ágengum persónulegum
textum – og gerir enn. Sönnunin felst
í nýjustu plötu hans Slideling. Hún
kom út á vormánuðum, hans fyrsta
sólóplata í góðan áratug, eða síðan
hann sendi frá sér hina lömuðu Myst-
erio árið 1992, sem fylgdi eftir lítið
skárri fyrstu sólóplötu Candleland.
Þá var Echo and the Bunnymen ný-
hætt, bullandi þreyta í okkar manni
og tilvistarkreppan að sliga hann. Nú
er hann allt annar maður. Fertugur
fjölskyldumaður, sáttur við sjálfan
sig, hættur að hafa áhyggjur af fram-
anum, farinn að búa til tónlist á ný
sér til ánægju og yndisauka.
Kanínumenn enn í fullu fjöri
Ungar rokkstjörnur eru líka farn-
ar að votta honum virðingu sína í við-
tölum og á tónleikum – þakka honum
fyrir innblásturinn. Og skríbentar
eru farnir að líkja hinum og þessum
við hann, Starsailor, Leaves, Doves,
Coldplay. Já þeir góðkunningjar
okkar Frónbúa í Coldplay eru hans
stærstu og áköfustu aðdáendur,
sögðust hafa fengið helling að láni frá
honum er þeir gerðu A Rush of Blood
to the Head og eru búnir að borga
fyrir sig með því að leggja sitt af
mörkum til nýju plötunnar. „Ég átti
bara orðið svo mikið af lögum sem ég
vildi gefa út á mínu nafni fremur en
með The Bunnymen,“ segir McCull-
och djúpri en rámri röddu manns
sem fengið hefur sér aðeins fleiri en
einn viskísnafs um ævina þegar
blaðamaður byrjar á því að spyrja
hann hvers vegna hann væri að gefa
út sólóplötu nú fyrst eftir að 10 ár eru
liðin frá síðustu. „Ég hef bara átt
annríkt, það er eina skýringin á því
hvers vegna svona langt hefur liðið.
Þetta er svolítið öðruvísi núna því
The Bunnymen eru enn í fullu fjöri.
Ný sólóplata frá mér er því ekki
lengur vísbending um að sveitin sé
liðin undir lok. Þvert á móti.“
Hann er vinalegur náungi. Léttur
á því og málglaður. Staddur á skrif-
stofu hljóðversins þar sem hann tók
upp plötuna Slideling. Hún er hans
fyrsta fyrir útgáfufyrirtækið Cook-
ing Vinyl, það sama og gefið hefur út
Flowers, síðustu plötu Echo and the
Bunnymen sem kom út fyrir tveimur
árum. Fín plata, rétt eins og hinar
plöturnar þrjár sem þeir Will Searg-
ent gítarleikari og meðhöfundur hafa
sett saman – sem Electrafixion og
svo undir gamla Bunnymen-nafninu
– síðan þeir náðu sáttum að nýju árið
1994, sex árum eftir að slest hafði
upp á vinskapinn er McCulloch yfir-
gaf félaga sína Kanínukarlana árið
1988. Samstarf þeirra Liverpool-
félaga spannar því orðið góða tvo
áratugi, en þeir kynntust fyrst og
stofnuðu saman Echo and the
Bunnymen er þeir voru enn á tán-
ingsaldri árið 1978.
– Eftir svona langt samstarf, er
ekki skrítið að vinna án Seargent, nú
þegar þið hafið aftur náð svona vel
saman?
„Hreint ekki,“ svarar McCulloch
án umhugsunar. „Ég er hvort eð er
farinn að semja bróðurpart Bunny-
men-efnisins einn míns liðs. Searg-
ent bætir sínu við seinna, á hljóðvers-
stiginu. Það er fínt að vinna með
honum en ég get það ekki alltaf. Við
verðum að hvíla okkur hvor á öðrum,
annars fengjum við ógeð eins og síð-
ast. Hann er að bardúsa eitthvað
annað í sínu horni. Það er hollt fyrir
okkur báða.“
Melódían er málið
– Nálgastu tónlistina öðruvís þeg-
ar þú vinnur hana einn – án hans?
„Ætli ég hugsi ekki meira um laga-
smíðarnar. Legg út frá einhverri
melódíu sem ég síðan pikka upp á
gítarinn á fremur hefðbundinn hátt.
Flest lögin á nýju plötunni voru sam-
in þannig. Mörg urðu t.a.m. til í sturt-
unni eða við eldamennskuna, ég að
raula einhvern lagstúf sem síðan
festist í hausnum á mér þar til ég bar
búinn að pikka hann upp.
Með Bunnymen ganga lagasmíð-
arnar miklu meira út á að finna ein-
hver gítarstef sem við síðan spinnum
út frá. Ætli það sé ekki meiri rokk-
nálgun, sem er fín út af fyrir sig. En
sjálfum finnst mér þægilegra að
semja á hinn veginn og auðveldara.
Að raula og pikka eitthvað út í loftið
þar til eitthvað fæðist. Ég og gítarinn
– gerist ekki persónulegra en það.“
– Ertu að segja að þið Seargent
séuð ólíkir á þennan veg, að á meðan
hann vilji grufla í lögunum í hljóð-
veri, búa til ný hljóð og óhljóð þá fáir
þú meira út úr því að glíma við
melódíuna?
„Ég hef reyndar mjög gaman af
því að týna mér í hljóðverinu – en jú
ætli það ekki, Will fær óskaplega
mikið út úr því að búa til skrítin hljóð
til að krydda lögin með. Sem er
aldeilis hið besta mál. Hann hefur
þannig náð að galdra ótrúlegustu
hljóð úr gítarnum sem gert hafa lög-
in mín betri en þau voru fyrir. Það
sem heillar mig við hljóðversvinnuna
á hinn bóginn er að útsetja lögin. Við
vegum hvor annan upp á þennan veg
og kannski þess vegna hefur sam-
starf okkar verið svona gjöfult.“
– Ertu kannski nýverið farinn að
átta þig á þessum eiginleikum þínum,
að það henti þér betur að leggja
áherslu á melódíuna?
„Já, tvímælalaust. Á hinum sóló-
plötunum var ég enn að leita að sjálf-
um mér og satt að segja býsna langt
frá því að finna eitthvað. Ég var enn
að læra hvernig búa ætti til lög, hafði
ekki fundið út hvernig mér hentaði
best að semja, hvort það væri á raf-
magnsgítar, kassagítar, píanó.
Ég fann fyrir áður óþekktu sjálfs-
trausti þegar ég gerði Slideling. Vissi
nákvæmlega hvernig ég ætti að bera
mig að, hvernig ég þyrfti að koma
undirbúinn í hljóðverið, græjaði út-
setningarnar og allt
fyrir fram, eins og
besti fagmaður. Svo
er ég líka búinn að
átta mig á því að
meira er ekki alltaf
betra, kann mér
orðið hóf í útsetn-
ingum, er orðinn
mun meira blátt
áfram.“ Hún neistar
líka af sjálfstrausti
platan. „Já, ég var
líka að springa úr
sjálfstrausti þegar
ég vann hana enda
allir að tilkynna mér að þetta væru
best lög sem ég hefði samið í háa
herrans tíð. Það verður líka til þess
að maður leyfir lögum að njóta sín,
hefur ekkert að fela.“
Besti vinur Coldplay
– Og þetta er trúlega þín popp-
aðasta plata frá upphafi. Var það vís-
vitandi?
„Þú ert ekki sá eini sem hefur sagt
þetta – gagnrýnendur hafa verið að
tala um þetta og ætli það sé bara ekki
nærri lagi hjá ykkur.
Ef hún er mín poppaðasta þá er
það bara hið mesta afrek frá mínum
bæjardyrum séð því popp er eitthvað
sem fellur í kramið og auðvitað vill
maður að tónlist sín geri það.“
– Þetta var líka meint sem hól.
„Gott,“ segir McCulloch og hlær.
„Ætli hún sé ekki poppuðust vegna
þessarar áherslu minnar á melód-
íuna. Það á að vera hægt að raula
popplög og fá þau á heilann og lögin á
plötunni fæddust einmitt þannig,
sem einhver laglína sem ég fékk á
heilann, á meðan ég setti í upp-
þvottavélina.“ Og McCulloch tekur
að raula „Sliding“, eitt sterkasta lag-
ið á plötunni, en í því raula þeir með
Chris Martin og Johnny Buckland úr
Coldplay.
Við erum vinir, ég og strákarnir í
Coldplay. Þeir eru víst mjög hrifnir
af gamla Bunnymen-efninu og segj-
ast hafa sótt mjög í það, sem er frá-
bært því plöturnar þeirra eru alveg
magnaðar.
Ég keypti mér meira að segja
Parachutes og tilkynnti þeim það
sérstaklega, því það gerist ekki á
hverjum degi. Vaninn er nefnilega að
plötufyrirtækin reyna að troða þess-
um og hinum plötum upp á mann.“
Er það eitt stærsta hólið sem tónlist-
armaður getur gefið kollega sínum,
að hafa keypt plötuna hans?
„Ætli það ekki,“ segir McCulloch
og hlær. „Ég er þar að auki nú ekki
sá duglegasti í að slá öðrum gull-
hamra. Hef getið mér orð fyrir allt
annað reyndar.“
Kaldasta kápan
– Svo áttu sameiginlegt með þeim
Coldplay-drengjum að hafa fallið fyr-
ir Íslandi?
„Já, ég var einmitt að segja þeim
frá því hvar kápumyndin á Porcupine
var tekin.“ Og hugur McCulloch
reikar í því aftur um tvo áratugi.
„Það var klikkun maður, þar sem við
stóðum frammi á hengjunni. Lagið
undir var svo þunnt að við vorum
skíthræddir um að missa fótanna og
steindrepast!“
– Íslandsævintýrið er þér þá enn
ofarlega í huga?
„Já þetta voru klikkaðir tónleikar.
Snjóhús með tvöþúsund blindfullum
unglingum. Ég hef aldrei, hvorki fyrr
né síðar, séð eins fulla áhorfendur.“
– Það hefur blessunarlega breyst
heilmikið síðan þá. Vinir þínir í
Coldplay ættu að geta vottað fyrir
það, þeir hafa leikið tvisvar sinnum í
sama snjóhúsi (Laugardalshöllinni).
„Er það?“ segir McCulloch grun-
samlega tortrygginn. „Ég verð að
spyrja þá hvort það sé rétt. Annars
var ég sjálfur drukkinn þannig að
þetta var í lagi.“
– Hvað kom til að þið ákváðuð að
taka kápumynd á Íslandi?
„Ég held að umboðsmaður okkar
Bill Drummond (var í The Specials
og KLF) hafi átt hugmyndina, en
hann hafði áður komið til Ísland, er
hann vann á fraktskipi. Hann vildi að
þetta yrði kaldasta plötukápa í sög-
unni. Þá voru nefnilega allar popp-
sveitirnar að dandalast í suður-
höfum, sólbrúnar og sætar. Ég næ
því samt ekki enn hvernig þeim tókst
að plata mig til að standa á þessari
brún!“
– Við erum sem sagt að tala um að
þú sért of smeykur við að lenda í
blindfullum unglingum til að fást til
að spila aftur á Íslandi.
„Nei, það væri frábært að endur-
taka það – nema bara nú verður það
blindfullt miðaldra pakk,“ segir
McCulloch að lokum og hlær – hás-
um viskíhlátri.
Bergmál
hins liðna
„Fertugur fjölskyldumaður, sáttur við sjálfan sig, hættur
að hafa áhyggjur af framanum, farinn að búa til tónlist á
ný sér til ánægju og yndisauka,“ segir um Ian McCulloch í
viðtalinu.
Ian McCulloch telst til þungavigtar-
manna er talið berst að bresku nýbylgju-
rokki. Hann var leiðtogi Echo and the
Bunnymen og heimsótti m.a. Ísland með
sveitinni. Skarphéðinn Guðmundsson
ræddi við hann m.a. um flunkunýja sóló-
plötu, köldustu kápuna og blindfulla ung-
linga í snjóhúsi.
Hljómsveitin Echo and the Bunnymen. „Við erum vin-
ir, ég og strákarnir í Coldplay. Þeir eru víst mjög
hrifnir af gamla Bunnymen-efninu og segjast hafa
sótt mjög í það,“ segir Ian McCulloch, sem er þessi
með sólgleraugun.
skarpi@mbl.is
21. SÝNING MIÐVIKUDAGUR 20/8 - KL. 20 UPPSELT
22. SÝNING FIMMTUDAGINN 21/8 - KL. 20 UPPSELT
23. SÝNING LAUGARDAGINN 23/8 - KL. 16 UPPSELT
24. SÝNING LAUGARDAGINN 23/8 - KL. 20 UPPSELT
25. SÝNING FÖSTUDAGINN 29/8 - KL. 20 UPPSELT
26. SÝNING LAUGARDAGINN 30/8 - KL. 16 UPPSELT
27. SÝNING LAUGARDAGINN 30/8 - KL. 20 UPPSELT
28. SÝNING SUNNUDAGINN 31/8 - KL. 16 UPPSELT
29. SÝNING SUNNUDAGINN 31/8 - KL. 20 UPPSELT
30. SÝNING FÖSTUDAGINN 5/9 - KL. 20 LAUS SÆTI
31. SÝNING SUNNUDAGINN 7/9 - KL. 16 og 20 LAUS SÆTI
ATHUGIÐ ÓSÓTTAR PANTANIR SELDAR DAGLEGA!
Ain´t Misbehavin´
the Fats Waller Musical Show
4. sýn. mánud. 11. ágúst kl. 20:00
5. sýn. þriðjud. 12. ágúst kl. 20:00
6. sýn. miðvikud. 13. ágúst kl. 20:00
MUNIÐ ÖRFÁAR SÝNINGAR EFTIR!
Miðasala í Loftkastalanum
opin alla virka daga frá 15 - 18.
Sími 552 3000 • loftkastalinn@simnet.is