Morgunblaðið - 23.08.2003, Page 43

Morgunblaðið - 23.08.2003, Page 43
stöðum en stundaði afgreiðslustörf „utanbúðar“ auk vélgæslunnar. Hér er í fáum orðum farið yfir lífs- hlaup manns, en hvað segir það um persónuna á bak við staðreyndirnar? Lítið sem ekki neitt. Það segir ekkert um trúmennskuna, hjálpsemina, góð- vildina og síðast en ekki síst glensið og gamansemina sem einkenndi þennan heiðursmann. Þau hjón voru meðal frumbyggja Egilsstaðakaup- túns og byggðu þar hús sitt, Vindás, ári síðar en foreldrar mínir, en bjuggu í einu herbergi hjá okkur meðan á því stóð. Þar fæddist þeim dóttir, sem var fyrsta barnið fætt í hinni nýju byggð, á Ásnum. Það stendur mér lifandi fyr- ir hugskotssjónum þegar eg fékk að sitja í hjá Villa sem fór á hertrukk út í Eyvindará að sækja ljósmóðurina og síðar um daginn þegar fyrsta hljóðið barst frá barninu út í garðinn þar sem allir biðu í ofvæni. Björg var fædd og þrem árum síðar bættist við Vilhjálm- ur Emil. Þau eru bæði búsett í Sví- þjóð. Þeim fækkar óðum frumbyggjun- um á Ásnum þótt enn séu margir sem muna leik- og eftirhermuhæfileika nafna míns, sem sannarlega gerði lífið skemmtilegra í þorpinu. Lengst held eg þó eg muni trúmennsku hans og góðvild og hve vel hann aðstoðaði konu sína þegar heilsa hennar leyfði ekki að hún sinnti húsverkum svo sem þurfa þótti. Börnum hans og barnabörnum, sem syrgja sárt, sendi eg samúðar- kveðjur en með guðs hjálp víkur sorg- in og við munum öll, sem þekktum Villa, geta yljað okkur við ljúfar minn- ingar um góðan dreng. Vilhjálmur Einarsson. Með þessum orðum viljum við votta þeim hjónum, Villa Emils og Ingu, virðingu okkar og söknuð. En þau hafa nú bæði kvatt með stuttu millibili og með snöggum hætti bæði – og er að þeim mikill sjónarsviptir og tóma- rúmið mikið sem hefur orðið við frá- fall þeirra. Heimili þeirra og garðurinn, sem Villi lagði mikla rækt við, var einstök perla og andrúmsloftið þar innandyra var sérstaklega notalegt sem byggð- ist á látlausu og elskulegu viðmóti þeirra hjóna beggja. Við systurnar og frændsystkinin, sem þekktum Villa best í bernsku, munum hvað hann var kátur og skemmtilegur og mikill æringi og grínisti – enda höfðu þau afi og amma svo mikið dálæti á þessum fóstursyni sínum, að af og frá var að þau tryðu nokkru misjöfnu upp á þann sómapilt, þó stundum væði nokkuð á súðum hjá okkur krökkunum. Nei, ekki aldeilis, – þau sáu ekki sólina fyrir piltinum, einkum Björg amma, sem dáðist með- al annars mjög að því hvað hann var mikil hermikráka þegar hann vildi það við hafa. Það kom því ekki á óvart að hann hefði síðar reynst hinn lið- tækasti leikari, jafnvel afbragðsleik- ari er okkur sagt. Villi var hvers manns hugljúfi, enda hafði hann þá lyndiseinkunn til að bera sem góðan mann prýðir. Hér hefði Villi eflaust lagt orð í belg og frábeðið sér allt hól, eins lítillátur og hann var og því munum við ekki orð- lengja þessa kveðju okkar en sendum börnum hans, Björgu og Emil (Milla), og öllum öðrum aðstandendum inni- legar samúðarkveðjur. Fyrir hönd okkar systra frá Hrauni. Björg Hermannsdóttir. Okkur finnst ekki hægt að tala um Villa án þess að minnast á Ingu eða um Ingu án þess að minnast á Villa, þessi tvö orð eiga saman og eftir að Inga dó fyrir rúmum 5 mánuðum héldum við ósjálfrátt áfram að tala um að fara til Ingu og Villa. Fyrstu minningarnar sem við eig- um um Ingu og Villa eru hversu gam- an var að koma heim til þeirra og hve spennandi allt var heima hjá þeim. Þau bjuggu í litlu sætu gulu húsi með risastórum garði, allavega er hann stór í minningunni með öllum sínum háu trjám. Þar voru framandi hlutir í hverjum krók og kima, hver öðrum meira spennandi, sem byrjaði á ljóns- hausnum á útidyrunum, sem er dyra- hamarinn, og kepptumst við um hvor yrði fyrri til að banka. Það var ekki lítill leiði og vonbrigði sem helltist yfir okkur í þau fáu skipti sem þau voru ekki heima. Húsið var fullt af fram- andi hlutum sem þau höfðu fengið frá Svíþjóð. Þau voru lengi vel þau einu sem við þekktum sem áttu mynd- bandstæki og fullt af sænskum teikni- myndum, sem þau sýndu okkur alltaf þegar við komum og lánuðu okkur heim þegar við áttum afmæli. Alltaf virtust þau vera jafn glöð að sjá okk- ur, sem við furðum okkur á í dag því við létum ekkert þar inni í friði, enda var þar leyft að leika sér að öllu, og aldrei vorum við ávítaðar. Þau tóku öllu með stöku jafnaðargeði og róleg- heitum. Inga reiddi fram pönnsur og annað heimabakað í eldhúsinu og allt- af lumaði Villi á gosi í þvottahúsinu. Ekki má gleyma nammiskálinni sem aldrei var tóm þegar við komum. Inga og Villi höfðu yndi af því að vinna í garðinum sínum, enda var hann mjög ræktarlegur og mikið af fallegum blómum sem einnig prýddu gróðurhúsið þeirra. Þetta var allt undraland í okkar augum. Á gamlárskvöld voru þau ómiss- andi gestir í fjölskylduboðunum hjá okkur og komu alltaf fyrst. Þá voru þau alltaf voða fín og komu með inni- skóna sína í poka. Villi setti jafnan upp myndskreytt jólabindi og lýsir það vel húmor hans. Hann kom alltaf með stóran flugeldapakka sem hann sprengdi við mikla gleði krakkanna. Þegar við systurnar vorum litlar kom hann hvern aðfangadag og færði okk- ur jólagjafirnar frá þeim uppáklædd- ur í jólasveinabúning, tók úr sér tenn- urnar og gretti sig. Góðsemin og hlýjan er það sem er okkur efst í huga þegar við hugsum til baka til þessara yndislegu hjóna. Þau voru mjög samheldin, og aldrei heyrðust þau rífast eða segja styggð- aryrði hvort við annað. Villi var hjá okkur örfáum dögum áður en hann andaðist. Ekkert okkar grunaði að hann ætti svona skammt eftir, en vitneskjan um að Villi væri að fara að hitta hana Ingu sína linar sorgina og gerir missinn ekki jafn sáran. Þau Inga og hann gátu ekki verið lengi hvort án annars. Við fjölskyldan á Ártröð 11 þökk- um Ingu og Villa fyrir öll góðu árin og sendum samúðarkveðjur til Böggu og Milla og barna þeirra. Margrét og Soffía. Þá er hinn síðasti, sem kallaði Björgu og Vilhjálm á Hánefsstöðum mömmu og pabba, horfinn af þessum heimi. Draumur Bjargar á Hánefsstöð- um: Hinn sjöunda febrúar 1920 var haldinn aðalfundur í Frosthúsfélagi Hánefsstaðaeyra. Fundarmenn úr Seyðisfjarðarkaupstað komu til fund- ar að Hánefsstöðum sjóveg að innan í þetta sinn. Síðla kvölds var fundi slitið og í hlut þeirra bræðra, Árna á Skála- nesi og Hjálmars, sem söguna segir, Vilhjálmssona frá Hánefsstöðum, kom að flytja fundarmenn inn eftir, í svartamyrki og fannkomu, á öðrum Hánefsstaðabátnum, Valnum trúlega, sem þá vildi svo óvenjulega til að enn var á sjó. Þegar þeir komu úr þeirri ferð og höfðu gengið frá bátnum við bólið, brugðu þeir sér inn í sjóhúsið upp af Hánefsstaðabryggjunni og nældu sér í harðfisk. Sem þeir sitja þar og rífa í sig harðfiskinn heyra þeir að paufast er í myrkinu utan með sjó- húsinu upp á bryggjuna. Þar var þá kominn Snorri Guðmundsson, van- heill heimilismaður á Landamóti, og fræðir þá á því að systir hans, Lóa, hafi tekið jóðsótt og sækja þurfi ljós- móður. Maður Lóu, Emil, var á vertíð í Eyjum, sem og væntanlega bróðir hennar, Jón Bergmann, en þau systk- inin byggðu þá Landamót, – og allir bátar uppi. Þeir bregða við, ungling- urinn Hjálmar hleypur eftir auka- manni upp að Hánefsstöðum, og síðan sigla þeir aftur út í myrkrið og yfir að Vestdalseyri og gera boð fyrir Hall- fríði Brandsdóttur á Fossi, ljósu allra Seyðfirðinga um áratuga skeið. Það er ekki að orðlengja það að Hallfríður komst með skilum að Landamóti um óttubil, tímanlega. Í hádeginu daginn eftir, þann átt- unda febrúar, var nýr heimilismaður kominn að Hánefsstöðum – í reifum. Um nóttina hafði Lóa eignast tvíbura. Nokkru fyrr en þetta var, hafði Björgu á Hánefsstöðum dreymt að Lóa kæmi til sín haldandi á blómum og segði við sig: „Fyrst ég á ekki nema annan afleggjarann sem ég fékk vil ég að þú eigir hinn.“ Þóttist hún taka við. Þau Lóa og Emil voru tiltölulega nýlega komin á Eyrarnar, bláfátæk með ört vaxandi ómegð. Björgu og Vilhjálmi varð það nú, minnug draumsins, að senda til Lóu og bjóða henni að taka annan tvíbur- ann. Varð það úr með ráði ljósunnar og kastað hlutkesti hvor til þess veld- ist og vissulega var þar kominn draumur Bjargar. Skömmu síðar andaðist ættmóðir Hánefsstaðamanna, Sigríður Vil- hjálmsdóttir móðir Bjargar og tengdamóðir og föðursystir Vil- hjálms, og var haldin húskveðja þar á bæ. Við það tækifæri voru þrjú börn skírð við kistu hennar, tvíburarnir ný- fæddu og Sigrún Hermannsdóttir frá Hrauni. Hin nýi heimilismaður á Hánefs- stöðum, sem fékk nafn fóstra síns, var eina barnið þar á bæ þegar hann kom þar, auk tveggja stálpaðra fóstur- systra, en um það leyti sem hann var farinn að skríða, var gerð innrás á bæinn og þar var kominn verðandi hershöfðingi ört vaxandi liðsveitar þar á Hánefsstaðatorfunni, Vilhjálm- ur Árnason, hinn yngri, þriggja ára, og gerðist nýsveinninn liðsmaður þeirrar sveitar. Þremur árum síðar voru þau sjö þar á Hánefsstaðabæ. Í þeim hópi var Ragnar Hermannsson á Hrauni, helsti vinur Villa Emils í æsku – áttu þeir skap saman. Ragnar dó af torkennilegri sýkingu innan tektar. Þessa hlýt ég að minnast þar sem ég er næstur karla úr þeim kné- runn. Villi ólst upp við þær sérkennilegu aðstæður að foreldrar hans bjuggu í sjónhending frá Hánefsstaðabæ, í Hátúni, og þar voru ellefu (10) systk- ini hans og voru ekki önnur byggð ból nærtækari, önnur en Hraun og Há- eyri, og Eyrarbúar flestir voru hon- um náskyldir. Faðir hans, Emil í Há- túni, vann Hánefsstaðaheimilinu mikið og leit til dæmis til með þeim á Hrauni þegar afi var á vetrarvertíð á Hornafirði. Villi varð svo háseti á Ásu Hermanns á Hrauni, kannski síðastur slíkra – að kveðja. Þá var stríðið kom- ið. Það er glaða sólskin og blíða. Við finnum okkur standandi hlið við hlið vestan undir Hótelinu á Seyðisfirði. Aðrir ættarmótsgestir hafa tínst í ýmsar áttir og sýslumannsbörnin með Lalla í broddi fylkingar eru horf- in yfir brúna í Hjálmarshús til að vitja æskuheimilisins. Okkur kemur sam- an um að fylgja dæmi þeirra, hvor í sínum erindagjörðum, Villi til þess að rifja upp brúðkaup sitt og hjónavígslu sem Hjálmar framkvæmdi þar fyrir liðlegri hálfri öld. Þarna áttum við hvert um sig og saman dálitla per- sónulega helgistund í náðum sóma- konunnar Lúsindu. Fyrir þessa stund vil ég þakka og fleiri góðar. Hjalti Þórisson. MINNINGAR MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 23. ÁGÚST 2003 43 ✝ Ólafur ÓskarJónsson fæddist í Sleif í Vestur-Land- eyjum 29. maí 1909. Hann lést á Landspít- ala – háskólasjúkra- húsi í Fossvogi 15. ágúst síðastliðinn. Foreldrar hans voru hjónin Jón Gíslason oddviti og Þórunn Jónsdóttir ljósmóðir. Ólafur flutti með foreldrum sínum að Ey í sömu sveit, byggði úr þeirri jörð nýbýlið Eyland og flutti þangað 1939 með konu sinni Gíslínu Margréti Sörensen, f. 17. febrúar 1917. Börn þeirra eru Þór- unn Jóna, f. 1939, Ragna, f. 1940, gift Einari Benediktssyni, Árni, f. 1947, kvæntur Ester Markúsdóttur, og Jón, f. 1953. Barna- börnin eru átta og barnabarnabörnin tíu. Ólafur stundaði hefðbundinn búskap, ásamt því að aka um áraraðir mjólkurbíl, en er því lauk eign- aðist hann eigin vörubíl og stundaði þá í mörg ár vega- vinnu og annan akst- ur. Áður en hann flutti að Eylandi var á vetrarvertíðum í Vestmannaeyj- um og í Grindavík. Útför Ólafs verður gerð frá Ak- ureyjarkirkju í Vestur-Landeyjum í dag og hefst athöfnin klukkan 14. Þegar ég minnist móðurbróður míns, Ólafs Jónssonar frá Eylandi, sem lést 15. þ.m., finnst mér að fáir frændur mínir skilji eftir jafn dýr- mætar og eftirminnilegar minningar frá bernskuárum mínum og Óli frá Ey, eins og við fjölskyldan á Uxa- hrygg kölluðum hann jafnan. Ólafur var bílstjóri hjá Kaupfélagi Rang- æinga um langt árabil og flutti mjólk úr Landeyjum til Selfoss, þegar ég var lítill drengur á Uxahrygg, þar sem foreldrar mínir bjuggu með fimm sonum sínum. Á skólaárum okkar frá 10 ára aldri til fermingar sóttum við skóla að Strönd á Rang- árvöllum, sem var heimavistarskóli, og vorum við mánuð í senn, annan hvern mánuð, í skólanum. Ferðamáti á barnaskólaárum mínum fyrir rúm- um 60 árum var með nokkuð öðrum hætti en nú. Þá voru ekki bílar á hverju heimili eins og nú og þarfasti þjónninn, hesturinn, gegndi þá miklu hlutverki. En mjólkurbíllinn, undir stjórn Óla frá Ey, gegndi miklu hlut- verki í sveitinni á þessum tíma. Það var ekki um marga aðra bíla að ræða. Ferðin í skólann hófst með því að fað- ir okkar fór með okkur bræðurna hestríðandi um 5 km leið snemma á mánudagsmorgnum frá Uxahrygg austur að Þverárbrú í veginn fyrir Óla frænda, sem var á leið með mjólk- ina úr Landeyjunum út að Selfossi, og fengum við far með honum að Strand- arskóla. Ég minnist þess, að það var ekki kjarkmikill 10 ára drengur sem skildi við föður sinn á dimmum mánudags- morgni, á leið í skólann á Strönd. Og þá var gott að finna vináttuna, um- hyggjuna og kærleikann sem Óli auð- sýndi litla frænda sínum á þessari fyrstu göngu út í lífið úr þröngum sjóndeildarhring fábreytileikans, sem fólk bjó við á þessum árum. Ég minn- ist þessa með miklu þakklæti og einn- ig bræður mínir, sem nutu þessa einnig. Bíllinn sem Óli var á tók tvo far- þega og oft voru þau sæti setin, þá lét Óli mig sitja í „horninu“ á kassa aftan og til hliðar við bílstjórasætið. Þar fannst mér ég finna fyrir nærveru og öryggi Óla. Ég horfði á styrkar hend- ur hans halda af öryggi um stýrið á misjöfnum vegum. Á þessum tíma voru vegirnir oft erfiðir yfirferðar á vetrum og á vorin þegar klaki var að fara úr jörðu. Ég minnist þess hvað mér fannst Óli stjórna bílnum vel og ég var ekki í neinum vafa um að Óli frændi væri besti bílstjóri á Íslandi. Það var oft langur og strangur vinnu- dagur hjá Óla á þessum tíma. Mjólkin var sótt á flesta bæi og allar vörur, léttar og þungar, fluttar frá kaup- félaginu út um sveitirnar í hvernig veðrum sem var. Þá voru ekki tæki til að ryðja vegi í ófærð eins og nú er. Það reyndi því mikið á dugnað og út- sjónarsemi bílstjórans. Eftir að Óli hætti sem bílstjóri hjá Kaupfélagi Rangæinga eignaðist hann eigin vörubíl, sem hann vann á í vegavinnu og öðru er til féll. Mér er í fersku minni, þegar ég var 15 ára, að hann var með bílinn sinn í vegavinnu á Bakkabæjunum ekki langt frá því sem ég átti heima og var ég í þessari vinnu. Að loknum vinnudegi fékk ég far með Óla heim. Þegar við vorum að leggja af stað spyr hann mig hvort ég vilji ekki keyra. Þetta kom mér á óvart en ég þáði það með þökkum en þó með nokkrum beyg, sem ég reyndi að leyna. Ég var reyndar ekki alveg óvanur að aka bíl, því faðir minn hafði eignast jeppa þetta ár og hafði ég fengið nokkra tilsögn í akstri hjá elsta bróður mínum, sem Óla var kunnugt um, þótt mig vantaði enn þrjú ár til að fá bílpróf. Allt gekk þetta vel og það var ánægður og þakklátur drengur sem steig út úr bílnum hjá Óla frænda þegar heim var komið. Mér fannst þó mest til um velvildina og traustið sem frændi minn sýndi mér með því að bjóða mér að aka bílnum þessa kíló- metra, þótt hættan væri ekki mjög mikil á þessum vegi, sem ekki til- heyrði þjóðvegi, og engin umferð af öðrum bílum. Óli var mikið snyrtimenni, það var sama hvar hann gekk til verka, allt einkenndist það af vandvirkni og snyrtimennsku. Heimili hans og Gísl- ínu konu hans, sem þau byggðu sér að Eylandi í túnjaðrinum í Ey, þar sem foreldrar Óla bjuggu, bar smekkvísi þeirra glöggt vitni. Ég kveð þennan góða frænda minn með þakklæti fyrir samfylgdina, vin- áttuna og tryggðina sem ég og mitt fólk naut á lífsferli hans. Ég og kona mín sendum eftirlifandi eiginkonu, Gíslínu, börnum og fjöl- skyldu innilegustu samúðarkveðjur. Magnús L. Sveinsson. ÓLAFUR ÓSKAR JÓNSSON MORGUNBLAÐIÐ birtir minningargreinar endurgjaldslaust alla daga vikunnar. Greinunum má skila í tölvupósti (netfangið er minning- @mbl.is - svar er sent sjálfvirkt um leið og grein hefur borist) eða á disklingi og þarf útprentun þá að fylgja. Nauðsynlegt er að tilgreina símanúmer höfundar og/eða sendanda (vinnusíma og heimasíma). Ekki er tekið við handskrifuðum greinum. Ef birta á minningargrein á útfarardegi verður hún að berast fyrir hádegi tveimur virkum dögum fyrr. Ef útför er á sunnudegi, mánudegi eða þriðjudegi þurfa greinarnar að berast fyrir hádegi á föstudegi. Ber- ist greinar hins vegar ekki innan hins tiltekna skilafrests er ekki unnt að lofa ákveðnum birtingardegi. Þar sem pláss er takmarkað getur þurft að fresta birtingu greina, enda þótt þær berist á réttum tíma. Birting minningargreina Innilegar þakkir sendum við öllum þeim, sem sýndu okkur samúð og hlýhug við andlát og útför föður okkar, tengdaföður, afa, langafa og langalangafa, HELGA KRISTJÁNSSONAR frá Sæbergi, Húsavík. Kristján Helgason, Steinunn Jónasdóttir, Jóhann Helgason, Helga Þóra Jónasdóttir, Stefán Helgason, Ásdís Skarphéðinsdóttir, Númi Helgason, Júlía Nynster, afabörn, langafabörn og langalangafabarn.

x

Morgunblaðið

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.