Morgunblaðið - 14.11.2003, Blaðsíða 12

FRÉTTIR
12 FÖSTUDAGUR 14. NÓVEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Fjármálaráðherra, Geir
H. Haarde, hefur lagt
fram á Alþingi frum-
varp um breytingu á
lögum um réttindi og
skyldur starfsmanna
ríkisins (nr.70/1996).
Helsta lagabreytingin
er að lagt er til að felld
verði niður sú skylda
forstöðumanns að
áminna starfsmann
formlega vegna brots í
starfi. Tilgangur frum-
varpsins er sagður í
samræmi við það meg-
inmarkmið við setningu
laganna og stefnumörk-
un ríkisvaldsins um að
færa starfsumhverfi ríkisstarfs-
manna nær því sem almennt gerist á
vinnumarkaði.
Geir H. Haarde segir að með
frumvarpinu sé ætlunin að auka
sveigjanleika fyrir stjórnendur við
rekstur sinna stofnana. Einfalda eigi
það ferli sem fari í gang þegar óhjá-
kvæmilegt sé að segja upp starfs-
manni. Það hafi ekki verið hægt til
þessa nema að veita fyrst formlega
áminningu.
„Okkur finnst það ekki í takt við
það sem tíðkast á hinum almenna
vinnumarkaði. Því erum við að færa
þetta umhverfi hjá ríkinu í átt til
þess sem almennt
tíðkast. Við gerum
þetta þannig að sú at-
höfn að ráða og segja
upp starfsfólki hjá op-
inberum vinnuveit-
anda verði ekki stjórn-
valdsaðgerð heldur
einfaldar stjórnunar-
legar aðgerðir í
rekstri stofnana,“ seg-
ir Geir.
Hann telur laga-
breytingu sem þessa
vera nauðsynlega.
Frumvarpið snúist
hins vegar eingöngu
um að fella burtu lög-
bundna skyldu um að
veita ríkisstarfsmanni áminningu.
Það þýði ekki að ekki verði hægt að
semja um annað eða ná annars kon-
ar niðurstöðu.
Önnur lagabreyting, samkvæmt
frumvarpinu, er sú að lagt er til að
fella brott það skilyrði lausnar emb-
ættismanns um stundarsakir að
honum hafi áður verið veitt formleg
áminning. Varðandi þetta bendir
fjármálaráðherra á að áfram sé gert
ráð fyrir sérstakri nefnd sem fari yf-
ir slík mál og kanni réttmæti lausn-
ar frá störfum.
Geir kallaði forystumenn heildar-
samtaka ríkisstarfsmanna til fundar
við sig á miðvikudag, um það leyti
sem frumvarpið var lagt fram. Þar
segist hann hafa kynnt efnisatriði
frumvarpsins og rætt þau opinskátt.
Þar hafi vissulega komið fram gagn-
rýni en Geir segist ekki hafa átt von
á jafnharðyrtri gagnrýni og hafi
birst í sameiginlegri yfirlýsingu
BSRB, BHM og KÍ frá því í gær.
Þar hafi fallið óþarflega stór orð og
misskilnings gætt. Með frumvarpinu
sé ekki verið að gera rétt ríkisstarfs-
manna lakari en verið hafi.
Óþarflega stór orð frá
heildarsamtökunum
„Ríkisstjórn Íslands hefur ákveð-
ið að flytja frumvarpið og hún hlýtur
að hafa síðasta orðið um hvort það
er gert, en ekki þessi samtök, þó að
sjálfsagt sé að hafa gott samband
við þau og kynna þeim málið áður en
það var kynnt öðrum. Mér þykja
stóryrði sem frá samtökunum hafa
komið afskaplega óviðeigandi og úr
takti við raunverulegt efni frum-
varpsins. Þarna er verið að leggja
það eitt til að starfsmenn ríkisins
búi við sams konar umhverfi varð-
andi uppsagnir og ráðningar og fólk
almennt í landinu. Það kallar ekki á
viðbrögð af þessu tagi,“ segir Geir.
Reikna má með að frumvarpið
komi til umræðu á Alþingi á næstu
vikum.
Geir H. Haarde fjármálaráðherra leggur til breytingar á
lögum um réttindi og skyldur ríkisstarfsmanna
Áminning ekki skil-
yrði fyrir uppsögn
Geir H. Haarde
fjármálaráðherra.
HEILDARSAMTÖK
ríkisstarfsmanna sendu
í gær frá sér harðyrta
yfirlýsingu vegna frum-
varps fjármálaráðherra
þar sem talað er um
„árás ríkisstjórnar á
grundvallarréttindi
launafólks“. Ríkisstjórn-
in fari fram án samráðs
og við það verði ekki un-
að. Segjast samtökin
ætla að beita sér af alefli
gegn þessum lagabreyt-
ingum.
Samtökin; Bandalag
starfsmanna ríkis og
bæja (BSRB), Bandalag
háskólamanna (BHM)
og Kennarasamband Íslands (KÍ),
segja að frumvarpið feli í sér að lág-
marksréttindi samkvæmt stjórn-
sýslulögum séu tekin af ríkisstarfs-
mönnum. Þeir njóti t.d. ekki
andmælaréttar, reglunnar um jafn-
ræði og meðalhófsreglunnar.
„Breyting þessi, ef að lögum
verður, hefði það í för með sér að
uppsagnir ríkisstarfsmanna yrðu
framvegis algerlega háðar duttl-
ungum stjórnenda stofnana,“ segir
m.a. í yfirlýsingu samtakanna.
Ennfremur telja samtökin það
rangt að verið sé að færa starfsum-
hverfi hjá ríkinu nær því sem al-
mennt gerist á vinnumarkaði. Með
frumvarpinu sé verið að gera rétt
ríkisstarfsmanna lakari en annarra
samkvæmt dómum og álitum um-
boðsmanns Alþingis. Um sé að ræða
stóran hóp launþega innan BSRB,
BHM, KÍ og ASÍ.
Eins og blaut tuska
Halldóra Friðjónsdóttir, formað-
ur BHM, segir að frumvarpið hafi
komið samtökunum verulega á
óvart. Þegar lögin hafi verið sett,
sem nú eigi að breyta, hafi einnig
komið fram hörð gagnrýni en breyt-
ingar orðið á lögunum í meðförum
Alþingis.
„Við héldum að við værum búin
að yfirvinna það að hafa ekki sam-
ráð. Ágætis samstarf hefur verið við
þá sem sitja hinum megin borðsins
og þess vegna var það eins og að fá
blauta tusku framan í andlitið er
okkur var tilkynnt um frumvarpið á
fundi með fjármálaráðherra,“ segir
Halldóra.
Hún bendir á að til þessa hafi
ekkert varnað því að
segja upp ríkisstarfs-
manni, hafi hann
brotið af sér í starfi.
Samtökin séu ekki að
reyna að koma í veg
fyrir það. Með boð-
aðri lagabreytingu
geti það gerst að
starfsmönnum verði
sagt upp án tilefnis,
t.d. ef fjárhagur
stofnunar fari fram
úr fjárheimildum.
Halldóra segist
vita til þess að víða á
almennum vinnu-
markaði tíðkist það
að starfsmenn fái
áminningu áður en þeim sé sagt
upp. Því sé það að nokkru leyti
rangt hjá stjórnvöldum að verið sé
að færa starfsumhverfi ríkisins til
almenna markaðarins.
„Okkur finnst einnig að fjármála-
ráðherra sé jafnvel að misbeita
valdi sínu. Hann er bæði okkar við-
semjandi og hefur frumkvæði að
allri löggjöf. Kannski væri það
heppilegra að við værum eins og
aðrir á vinnumarkaði undir félags-
málaráðherra í samningagerð til að
forðast þessi hagsmunatengsl,“ seg-
ir Halldóra.
Árás ríkis-
stjórnar á rétt-
indi launafólks
Halldóra Friðjóns-
dóttir, formaður BHM.
SUMIR kjósa að ganga út í búð sér til heilsubótar. Þegar rölt er heim á leið
með vörurnar geta þær þó sigið í og þá er gott að tylla sér niður og hvíla
sig um stund áður en lengra er haldið líkt og þessi kona gerði við Hverf-
isgötuna er ljósmyndari Morgunblaðsins átti þar leið um. Veðrið hefur líka
verið með besta móti undanfarið og því fátt því til fyrirstöðu að ganga í
búðina og hressa sig svolítið við í skammdeginu sem nú er að hellast yfir.
Morgunblaðið/Jim Smart
Hvíld er góð
SAMKVÆMT frumvarpi fjár-
málaráðherra er lagt til að 21.
grein laga nr. 70/1996 um réttindi
og skyldur starfsmanna ríkisins
verði felld brott í heilu lagi. Greinin
er svohljóðandi:
„Ef starfsmaður hefur sýnt í
starfi sínu óstundvísi eða aðra van-
rækslu, óhlýðni við löglegt boð eða
bann yfirmanns síns, vankunnáttu
eða óvandvirkni í starfi, hefur ekki
náð fullnægjandi árangri í starfi,
hefur verið ölvaður að starfi eða
framkoma hans eða athafnir í því
eða utan þess þykja að öðru leyti
ósæmilegar, óhæfilegar eða ósam-
rýmanlegar starfinu skal for-
stöðumaður stofnunar veita honum
skriflega áminningu. Áður skal þó
gefa starfsmanni kost á að tala máli
sínu ef það er unnt.“
Lagagrein
verði felld brott