Vísir - 20.10.1980, Blaðsíða 4

4
VÍSIR
Mánudagur 20. október 1980.
vænkast hagur i
Nóbelshalans !
Stjórn Argentinu hefur brugö- I
ist vift tíftindunum um úthlutun |
friftarverftlauna Nóbels til j
handa Adolfo Perez Esquivel |
meft þvi aft úthluta honum I |
vifturkenningarskyni heifturs- |
laun, sem nemur 9,3 milljónum
króna á mánufti, og þaft fyrir >
lifstíft. |
Þetta var kunngert fyrir helgi I
og er visaft þar til laga, sem I
gildi tóku i júli 1977 og kvefta á t
um, aö hver Argentinumaftur, I
sem hlýtur Nóbelsvcrftlaun, I
skuli fá heifturslaun hjá riki, I
sem svari launum hæstaréttar- j
dómara. j
ÞESSI KONA SNVR
EKKI TIL BAKA
Elning á landsbingi breska íhaldsflokksins og fullt irausl á
formanninum. en stiórnarandstaðan lömuð af innanflokkserjum
Esquivel fékk friöarverftlaun-
in fyrir framlag sitt til þess, aft
andófssamtök störfuftu meö
friftsamlegum hætti, og fyrir
starf sitt vift aft afla upplýsinga
um þær þúsundir manna, sem
horfift hafa I Argentfnu meftan
herforingjastjórnin vann aft þvi
aft uppræta skæruliftahreyfing-
una i landinu. — Hann sat
sjálfur I fangelsi f þrjú ár og er
þvi úr hópi þeirra, seni kallaftir
hafa verift pólitiskir fangar.
En nú er hann sem sé f náft-
„Þaö vildi ég óska, aft fleiri
væru til hennar likar”, sagfti einn
ræftumanna á landsþingi breska
ihaldsflokksins i Brighton i síö-
ustu viku og fékk góftar undir-
tektir þingfulltrúa.
Þaö var flokksformafturinn,
Margaret Thatcher, forsætisráö-
herra, sem við var átt, og þeirri
traustsyfirlýsingu mætti hún meft
þvi aft staöfesta, aft hún mundi
áfram sitja I leifttogasæti
flokksins.
Dýp vlðkoma !
Nokkur stærri flugfélög heims |
sögftust fyrir helgi ætla aft hcfja |
mál á hendur bresku stjórninni >
og flugmálayfirvöldum fyrir aft •
fara út fyrir valdsvift sitt i .
ákvörftunum um hækkun flug-
valiaskatts, og fyrir brot á regl-
um EBE um samkeppni.
Þessi málssókn er liftur i j
þrætu, sem spratt upp, eftir til-
ky'nuingu flugmálastjórnar I
Bretlands um 20% hækkun flug- I
vallaskatts. Iiefur hann þá I
hækkaft uin 35% frá þvi siftasta I
april. Fullyrt er, aft Heathrow- I
flugvöllur sé dýrasti flugvöllur i |
heimi, og lendingargjaldift fyrir j
jumbóþotu yfir háannatima I
sumarsins fari upp i 1.000 sterl- I
ingspund sem er nærri 5,8 millj- I
ónum króna. I
Einhverjum mundi hafa þótt
litil nauftsyn á þvl aft stappa I
Thatcher stálinu, þvi aft „járn-
frúin” hefur hún ekki verift upp-
nefnd fyrir stjórnarstefnu sína
einvörftungu, heldur og fyrir staft-
festu og gnótt sjálfstrausts efta
vissu um eigin óskeikulleika. Eöa
svo hafa ýmsir og þar á meftal
samstarfsmenn hennar sumir, oft
sagt.
Spurningin hefur fremur verift
sú, hvort sú staftfesta nálgaftist
ekki kannski helstil mikift
þrjósku, en úr þvi verftur timinn
aft skera.
Hitt gerfti hún alveg ljóst á
Stúdentaóeirðir
í S-Kóreu
Huudruft lögreglumanna
lentu I átökum vift stúdenta f mót-
mælagöngu á háskólalóftinni I
Seoul I S-Kóreu fyrir helgina.
Voru þaft mestu ryskingar, sem
komift hefur til viö stúdenta frá
þvi i mai siftasta vor.
Keuterfréttastofan haffti eftir
sjónarvottum, aft um 500
stúdentar hefftu hópast saman á
háskólalóftinni hrópandi kröfur
um. aft Chun Doo-hwan, forseti,
segfti af sér.
Um 500 manna lögreglulift
tvistrafti mótmælahópnum og
handtók eina þrjátiu.
„Járnfrúin” brynjar sig til
áframhaldandi sömu stefnu.
landsþinginu, aft hún ætlafti ekki
aö hopa i efnahagsstefnu
stjórnarinnar, þótt ófriftlega blási
á vinnumarkaftnum, og alls ekki
slaka á aftgerftum i efnahags-
málum, fyrr en glögg merki efna-
hagsbata séu komin i ljós. Þaö
hefur hún raunar sagt nokkrum
sinnum fyrr, siftan hún tók vift
stjórnartaumunum fyrir hálfu
öftru ári.
A landsþinginu sá Thatcher
samt sitt óvænna aö reyna aft
blása i ihaldsmenn nýjum eld-
mófti og auka langlundargeft kjós-
enda. Þótti þetta landsþing bæri
af mörgum fyrri úr sögu Ihalds-
flokksins, hvaft einingu snerti og
hollustuyfirlýsingar vift formann-
inn, nagafti undir niftri óttinn
marga um, aft Thatcher girti
sultarólina kannski fullfast. Er
ekki einu sinni laust vift, aft þaft
hafi örlaft á þeim ótta meftal ráö-
herra sjálfra.
Mönnum þykir sem bati
sjúklingsins láti helstil lengi á sér
standa, þrátt fyrir aftgerftir, sem
mörgum finnst stappa nærri
hrossalækningu. Sérlega eru
menn óánægöir aft útlánavextir
eru enn hafftir uppi 1 16%, sem
leggur þungar byrftar á herftar
iftnaöinum. Kveftur svo rammt aö
gagnrýninni úr öllum áttum, aft
búist er almennt vift þvi, aö vext-
irnir verfti eitthvaö lækkaftir,
þegar hæfilega þykir liftiö frá
landsþinginu. (Hvaft ætli þeim
þætti um okurverftbólguvextina
hér á íslandi ,blessuöum mönn-
unum?)
Sir Geoffrey Howe, fjármála-
ráftherra, gaf I sinni ræftu einnig
tilefni til aö ætla, aft þegar lifta
fari á veturinn verfti eitthvaft
farift aft slaka á sultargjöröinni.
Hét hann þvi, aö iönafturinn yröi
þá látinn sitja i fyrirrúmi.
Um leift var ráöherrunum
vöflulaust gerft grein fyrir þvi af
hægrimönnunum, aö stjórnin yrfti
aft gera enn betur en hingaft til I
nifturskurfti á opinberum útgjöld-
um. Þaft þykir nefnilega enn sem
einkafyrirtækin beri hlutfallslega
of stóran hluta af verftbólguklyfj-
unum. Sýnist þó rikisstjórninni
nokkuft erfitt aft ganga enn lengra
I þessum efnum, eins og ástandiö
er. Þaft mundi ganga út á skóla,
heilbrigftis- og félagsmálakerfift,
og auka enn á atvinnuleysift. Er
þó atvinnuleysift meira en nokkru
sinni frá þvi fyrir striö, efta um
tvær milljónir manna.
Thatcher lét þó vel á sér skilja,
aft hún væri ekki fyrir neinar kú-
vendingar á stjórnarskútunni.
„Þift getift snúift vift, ef þift viljift,
en þessi kona snýr ekki til baka”,
var boöskapur hennar.
Annars hefur forsætisráftherr-
ann meir aft óttast af hálfu
óánægjuraddanna innan hennar
eigin flokks heldur en af verka-
mannaflokknum, sem á þó aö
heita stjórnarandstaftan.
Stjórnarandstaftan er þessar vik-
urnar eftir landsþingift I Black-
pool meft hugann bundinn viö
átökin innanflokks um formanns-
kjör og skiptingu valdsins. Horfir
til þess aft næsta árift verfti verka-
mannaflokkurinn i ringulreift af
þeim völdum og til lítilla átaka
vift Thatcherstjórnina.
Þurrkasumarið
Þaft iiggur nú orftift Ijósar fyrir,
hvafta usla hitabylgjan og þurrk-
arnir i sumar bökuftu
Bandarikjamönnum. Safnast
hafa á hendur embætta skýrslur,
sem sýna aft 1.265 létu lifift vegna
hitanna beinlinis, og var þaft
mestmegnis veikburfta gamal-
menni efta fátæklingar illa á sig
komnir.
Þessi dánartala er sjö sinnum
hærri, en annars af völdum hita I
venjulcgu árferfti.
Stór skörft vour höggvín I kvikfé
og brestir urftu á uppskeru og
stórskaftar urftu á þjóftvegum
vegna þurrkanna, og sýnist
mönnum orftíft, aft tjón af þvi tagi
hafi orftift nærri 20 milljörftum
dollara.
Rænd grði
Kinverskir fornleifafræftingar
hafa opnaft grafhýsi allra siftasta
keisara Klna Guang Xu, og kom
þá i ljós, aft greipar höfftu verift
látnarsópa um öll verftmæti graf-
arinnar.
i tvö þúsund ár létu keisarar
Kina gera sér grafhvelfingar, og
var þessi reist um 120 km suft-
vestur af Peking. Raunar er hún
ekki eldri en svo, aft smifti hennar
lauk ekki fyrr en 1915, cfta fjórum
árum cftir aft Qing (efta Ching)-
ættin leift undir lok. Gröfin var
rænd sextán árum siftar efta 1931.
Þegar grafhýsift var opnaft
nýlega, kom i Ijós, aft gat haffti
verift gert á kistu Xu keisara, og
iokift var ekki á kistu eiginkonu
hans, Long Yu keisaraynju.
Þaft eina, sem fannst i þessari
neftanjarftarhöll og til gersema
getur talist, voru 70 perslur,
nokkrir grænir jaftehringir,
hlekkjaftir saman, og skreytt
jaftikrukka ein.
Stðrtæklr
veiðiðióiar
World Wildlife-dýraverndunar-
stofnunin hefur skorift upp herör
til þess aft bjarga nashyrningum f
Austur-Afriku, filum og sjaldgæf-
riapategund (kölluft Aye Aye) frá
útrýmingu.