Morgunblaðið - 12.12.2003, Qupperneq 6

FRÉTTIR
6 FÖSTUDAGUR 12. DESEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Opið til klukkan
22.00 í kvöld
ÍS
LE
N
SK
A
A
U
G
LÝ
SI
N
G
A
ST
O
FA
N
/S
IA
.I
S
K
RI

22
68
6
1
2/
20
03
FORSTJÓRI Landspítala – há-
skólasjúkrahúss lagði fram rekstr-
aráætlun fyrir næsta ár og tillögur
um samdráttaraðgerðir á fundi
með sviðsstjórum spítalans í gær.
Einnig kynnti hann spá fyrir af-
komu þessa árs. Þar kemur fram
að rekstrarkostnaður spítalans
þurfi að lækka um 800–1.000 millj-
ónir króna á næsta ári en hluta
sparnaðarins á að ná árið eftir.
Í greinargerðinni segir m.a. um
sparnaðaraðgerðirnar: „Verður því
marki náð bæði með lækkun launa-
kostnaðar, sem felur í sér fækkun
ársverka og lækkun á öðrum
kostnaði, þ.e. vegna vakta og yf-
irvinnu, og einnig með lækkun á
öðrum rekstrarútgjöldum. Tekur
þetta til allra starfsmanna spítal-
ans og þar með lækna, hjúkrunar-
fólks, starfsmanna í stoðþjónustu
og starfsmanna sem sinna kennslu
og rannsóknum. Þessar aðgerðir
munu hafa áhrif á þjónustu við
sjúklinga sem lýsir sér bæði í
lengri bið eftir meðferð, minnkuðu
aðgengi að spítalanum, hraðari út-
skriftum og minni stoðþjónustu.
Einhverjar þessara aðgerða munu
hafa áhrif á þjónustukröfu annars
staðar í þjóðfélaginu.“
Færri bráðamóttökur
að næturlagi
Síðan eru taldar upp ýmsar að-
gerðir sem grípa á til á einstökum
sviðum. Hugmyndin er að sameina
að næturlagi bráðamóttökur, sem
nú eru fimm alls við Hringbraut og
í Fossvogi. Einnig er því varpað
fram að veita megi ákveðna þjón-
ustu annars staðar í heilbrigðis-
kerfinu, svo sem svefnrannsóknir
og áfallahjálp. Þessi atriði gætu
sparað um 40 milljónir.
Talið er mögulegt að draga úr
þjónusturannsóknum og reiknað
með að færri vaktir þar geti sparað
um 25 milljónir króna.
Farið verði yfir gerð lyfjalista á
spítalanum í samræmi við tillögur
vinnuhóps heilbrigðisráðuneytis
með því augnamiði að sporna við
sífellt hækkandi lyfjakostnaði.
Meðferðarferlar verði endur-
metnir í tengslum við klínískar
leiðbeiningar og er þar horft til
sérgreina eins og lýtalækninga,
brjóstholsskurðlækninga, tauga-
lækninga, lungnalækninga og
barnalækninga. Með styttingu
legutíma mætti fækka rúmum og
efla dag- og göngudeildarþjónustu.
Fækkun legurúma í sólarhring-
sþjónustu myndi þýða um 20–25
færri ársverk í hjúkrun og lækn-
ingum og fækkun vakta. Er mark-
miðið að ná fram um 80 milljóna
króna útgjaldalækkun.
Sjúklingar leiti fyrst
til heilsugæslu
„Komur á slysadeild verði flokk-
aðar með það fyrir augum að ein-
staklingur leiti þjónustu þar sem
hún á best við, s.s. á heilsugæslu,
læknastofum eða á spítalanum.
Sjúklingur leiti fyrst til heilsu-
gæslu eða læknavaktar sem vísi á
spítalann ef þörf krefur. Tekið
verði upp markvisst samstarf við
heilsugæslu og læknavakt í fram-
kvæmd þessarar aðgerðar. Erfitt
er að meta hvaða sparnaður fæst
með fækkun koma á slysa- og
bráðamóttökur því einhvern tíma
mun taka að ná fram þeirri fækkun
að mögulegt verði að lækka launa-
kostnað vegna þessa.“
Í kafla um endurskoðun á stoð-
þjónustu kemur fram að þar séu
starfsmenn um 500, þ.e. félagsráð-
gjafar, iðjuþjálfar, læknaritarar,
meðferðarráðgjafar, móttöku- og
hjúkrunarritarar, næringarfræð-
ingar, prestar, sálfræðingar,
sjúkraþjálfarar, skrifstofustjórar,
talmeinafræðingar og klínískir
tæknimenn. Er fækkun um 75
stöðugildi í þessari þjónustu talin
geta lækkað kostnað um 250 millj-
ónir króna.
Þá segir að til skoðunar sé að
fækka starfsfólki í rekstri og um-
sýslu, þ.e. hjá yfirstjórn, skrifstofu
fjárreiðna og upplýsinga, tækni og
eigna og kennslu, vísinda og þróun-
ar. Alls eru ársverk hjá þessum
skrifstofum um 680 og gæti fækk-
un um 35 ársverk leitt til 100 millj-
óna króna útgjaldalækkunar.
Dregið úr endurhæfingu
Í kafla um samþjöppun á starf-
semi kemur fram að mögulegt sé
að spara um 100 milljónir með til-
komu hjúkrunarheimilis á Vífils-
stöðum og fleiri aðgerðum sem
þýði að unnt sé að útskrifa sjúk-
linga af spítalanum sem nú bíði eft-
ir framhaldsúrræðum annars stað-
ar. Þá á að endurskoða önnur útibú
spítalans, hætta endurhæfingu í
Kópavogi og draga úr henni við
Hringbraut, flytja neyðarmóttöku
vegna nauðgana frá Fossvogi að
Hringbraut, fella niður sérstaka
vakt sérfræðings hennar og sam-
eina stöðu yfirlæknis annarri starf-
semi kvennasviðs. Haldið verði
áfram sameiningu eldhúsa og leit-
að sparnaðarleiða í rekstri dauð-
hreinsunardeilda.
Þá er ráðgert að spara alls um 75
milljónir króna á sviði rannsókna
og kennslu með því að fækka um 18
til 20 ársverk. Þátttaka Háskóla Ís-
lands í kostnaði við kennslu verði
aukin og stefnt að því að innan
tveggja til þriggja ára verði rann-
sóknir eingöngu greiddar með
styrkjum og aflafé, m.a. styrkjum
spítalans. „LSH veitir aðstöðu og
umsýslu um vísindastarf auk
myndarlegs framlags í eigin rann-
sóknarsjóð. Sjúkrahúsið gerir auk
þessa starfsmönnum sínum kleift
að nýta hluta starfstíma síns til
rannsókna. Óska þarf eftir viðræð-
um við menntamálayfirvöld um
fjármögnun þessa starfsþáttar
sjúkrahússins líkt og um kennslu-
kostnað heilbrigðisstétta. Verði
ekki breyting á fjármögnun vegna
rannsókna er nauðsynlegt að ná
fram lækkun kostnaðar,“ segir
m.a. um þetta efni í skýrslu for-
stjórans. Undir þetta svið fellur
einnig að lækka á kostnað við
rekstur bókasafns.
Þá kemur fram í skýrslunni að
kanna á útboð á einstökum þáttum
en nú eru um 25% af ræstingu spít-
alans unnin af verktökum. Er t.d.
mötuneyti starfsmanna nefnt í
þessu sambandi.
Rekstrarkostnaður LSH þarf að lækka um 800 til 1.000 milljónir
Dregið verður úr þjónustu
og stöðugildum fækkað
Ríkisstjórnin
axli ábyrgð á
niðurskurði
þjónustu
MARGRÉT S. Björnsdóttir, fulltrúi
Samfylkingarinnar í stjórnarnefnd
Landspítala, mótmælir tillögum
nefndarinnar um niðurskurð á starf-
semi spítalans en tillögurnar voru
samþykktar á stjórnarnefndarfundi á
miðvikudag. Kveðst hún vísa ábyrgð
á hendur ríkisstjórnarflokkunum.
Í bókun Margrétar segir m.a. að
stjórnvöld hafi um nokkurra mánaða
skeið vitað að fjárlagatillögur fyrir
spítalann árið 2004, sem nú séu orðn-
ar að lögum, myndu hafa í för með sér
fjöldauppsagnir starfsfólks, skerð-
ingu á kjarnaþjónustu deilda, mikla
lengingu biðlista LSH og þar með
verri heilbrigðisþjónustu við lands-
menn. Segir að margs konar dýrmæt
læknisfræðileg sérþekking sem
byggst hefur upp innan spítalans á
löngum tíma muni glatast og rándýr
aðstaða og tæki spítalans verða stór-
lega vannýtt. „Mikið af þessum nið-
urskurði felur ekki í sér sparnað en
leiðir þvert á móti til kostnaðar ann-
ars staðar í opinbera kerfinu, s.s. hjá
heilsugæslunni, félagsþjónustu sveit-
arfélaga, Tryggingastofnun ríkisins,
Háskóla Íslands og Atvinnuleysis-
tryggingasjóði. Ekki liggur fyrir fjár-
hagslegt eða heilsufarslegt mat á
ávinningi af þeim tilfærslum. Þá er og
ótalinn margs konar kostnaður sjúk-
linganna sjálfra, jafnvel til langframa.
Í umræðum á Alþingi undanfarnar
vikur hafa þingmenn Samfylkingar-
innar margoft bent á afleiðingar þess
að fjárveitingar til LSH yrðu ekki
meiri en raun varð á. Var það gert á
þeim grundvelli að almenningur vilji
ekki að þjónusta þessarar lykilstofn-
unar íslenska heilbrigðiskerfisins
verði dregin saman,“ segir einnig.
Ekki lengra gengið
„Síðastliðin ár hefur mikið starf
verið unnið við að endurskipuleggja
og hagræða í starfsemi LSH. Tel ég
að þar verði ekki mikið lengra gengið
umfram það sem ávallt er leitast við á
hverjum tíma. Kostnaðar- og gæða-
greining á þjónustu spítalans hefur
komið vel út í samanburði við erlend
sjúkrahús. Sjúklingar hafa líka í
könnun lýst ánægju með þjónustu
spítalans í meginatriðum.
Meirihluti stjórnarnefndar LSH
hefur nú samþykkt og vísað til ráð-
herra stórfelldum niðurskurðartillög-
um upp á u.þ.b. einn milljarð króna. Í
þeirri samþykkt kemur jafnframt
fram að sá niðurskurður muni ekki
duga til að spítalinn verði innan fjár-
heimilda. Ljóst er því að bæði áætl-
anir fjárveitingavaldsins og meiri-
hluta stjórnarnefndar eru
ómarktækar.
Ég mótmæli þessum tillögum harð-
lega og vísa ábyrgð á þeim alfarið á
hendur ríkisstjórnarflokkanna, Sjálf-
stæðisflokks og Framsóknarflokks.“ Starfsmannaráð harmar
niðurstöður fjárlaga
FULLTRÚAR starfsmannaráðs
Landspítala, Egill T. Jóhannsson og
Már Kristjánsson, lögðu fram álykt-
un á fundi stjórnar spítalans þar sem
niðurstaða fjárlaga er hörmuð.
„Starfsmannaráð harmar þá nið-
urstöðu fjárlaga að skerða fjárveit-
ingu til Landspítala – háskólasjúkra-
húss. Starfsmannaráð lýsir
áhyggjum af óhjákvæmilegum af-
leiðingum skertra fjárlaga sem leiðir
til samdráttar í starfsemi og þar með
þjónustu við sjúklinga, án þess að
formlegar ákvarðanir hafi verið
teknar um hvort og þá hvernig for-
gangsraða skuli verkefnum. Starfs-
mannaráð mótmælir þeirri aðför að
starfsemi spítalans og atvinnuöryggi
starfsmanna sem leiðir af þessari
ákvörðun. Starfsmannaráð gerir al-
varlega athugasemd við þá aðferð
fjárveitingavalds við ákvörðun fjár-
veitinga til spítalans að líta einungis
á kostnað af þjónustunni, fremur en
á ávinning fyrir sjúklinga og þjóð-
félag.
Þessi aðferð er óásættanleg fyrir
þá sem þarfnast þjónustu spítalans
sem og þá sem við þjónustuna
starfa.“
Morgunblaðið/Júlíus
FULLTRÚAR stjórnarflokkanna í
stjórn Landspítalans lögðu fram
bókun á stjórnarfundinum í fyrradag
þar sem er mótmælt afgreiðslu fjár-
laga að því er tekur til fjárveitinga til
reksturs LSH á árinu 2004.
„Einsýnt er að þetta mun leiða til
umtalsverðs samdráttar í þjónustu
LSH. Við álítum að jafnvel þessar
sparnaðartillögur nægi ekki til að
fullnægja kröfum stjórnvalda til
spítalans. Við teljum að ef ná á mark-
miði fjárlaga, þurfi að ganga enn nær
grunnstarfsemi spítalans en tillögur
framkvæmdastjórnar gera ráð fyrir.
Við leggjum til að leitað verði allra
Mótmæla afgreiðslu fjárlaga
Bókun meirihlutans í stjórn Landspítalans
leiða til þess að auka fjárveitingar til
LSH og þá ekki síst í ljósi ríkulegs
árangurs í styttingu biðlista, fjölgun
skurðaðgerða o.fl. í rekstri LSH.“
Bókunin undirrita Guðný Sverris-
dóttir, Esther Guðmundsdóttir,
Pálmi R. Pálmason og Þórir Kjart-
ansson.