Vísir - 03.01.1981, Blaðsíða 3
Laugardagur 3. janúar 1981
vlsnt
3
Það gerðist
í baðkarinu...
Baðherbergið er vanmetið oft
á tiðum og þá ekki siður baðkar-
ið sjálft. Auðveldlega má leiða
að þvi rök að baðkarið hafi haft
veruleg og áfmáanleg áhrif á
veraldarsöguna. Ýmsir merkir
atburöir hafa átt sér stað i bað-
herberginu. Viljiði heyra?
Heimildir innan griskrar
goðafræði herma að Medea hafi
myrt frænda Jasons, Pelias
Þessalinikíukóng, með þvi að
búa honum bað með ógurlegu
eitri sem hún sagði að myndi
endurlifga æsku hans.
Annað kvenskass griskrar
goðafræði, Klýtemnestra, myrti
eiginmann sinn, sjálfan
Agamemnon, með þvi að greiða
honum tvö axarhögg þar sem
hann lá i baði sinu og hafði það
notalegt. Þá var Agamemnon
nýkominn heim úr Trójustrlð-
Griski vi'sindamaðurinn
Arkimedes sat eitt sinn i baö-
kari sinu og velti vöngum um
eðlisfræði. Skyndilega datt hon-
um dálitið i hug: að skrokkur
sem sökkt er i vökva léttist um
þyng þess vökva sem hann ryð-
ur frá sér. Arkimedes fannst
þetta svo gott hjá sér að hann
stökk upp úr baðinu, hljóp alls-
nakinn um götur Sýrakúsu og
skrækti „EVREKA. (Ég hef
fundið það?)
Eftir að Arabar lögðu
Alexandríu undir sig er sagt aö
þeir hafi brennt 700 þúsund bæk-
ur hins fræga bókasafns borgar-
innar til þess að halda hita á
hinum 4000 almenningsbaðstöð-
um borgarinnar.
Anna, drottning Dana, var
eiginkona Jakobs I af Englandi.
Árið 1615 kviknaði á einhvern
hátt eldur i gufum sem stigu
upp úr ilmvatnsbaði hennar og
drottningin skaddaðist alvar-
lega af brunasárum.
Benjamin Franklin er talinn
hafa flutt fyrsta baðkarið til
Ameriku. Hann hannaði það upp
á nýtt og samtimaheimildir
segja að hann hafi gjarnan setið
I baðinu lengi dags við lestur
eða skriftir.
Jean-Paul Marat var einn
aðal manna frönsku byltingar-
innar og var hann meöal annars
ritstjóri timaritsins L’Ami du
peupleog hélt þar fram málstað
hins versta ofbeldis. Girondisar
svokallaðir urðu að flýja undan
honum tilNormandi og þar ráku
þeir meðal annars áróður yfir
ungri stúlku sem hét Charlotte
Corday. Hún sannfærðist um að
Marat yrði að deyja og fór tii
Parisar til að vinna verkið. Eft-
ir aö hafa keypt sér stóran
slátrarahnif barði hún að dyrum
hjá Marat en hann sat þá i baði
sinu, svo sem hann gerði marg-
ar klukkustundir á dag til að
halda niðri húðsjúkdómi. Marat
kallaði Corday til sin og þau
ræddu um stjórnmál i nokkrar
minútur, þá þreif hún upp hnif-
inn og stakk hann til bana.
Morgun einn árið 1803 sat
Napóelon Bónaparte i baðkari
sinu þegar bræður hans Josep
og Lucien ruddust inn, ólgandi
af bræði vegna bess að beir
höfðu þá nýlega heyrt af ráð-
gerðum hans að selja Louisina
til Bandarikjamanna. Lucien
átti hagsmuna að gæta sem nú
eyðilögðust og jós skömmum yf-
ir keisarann, bróður sinn.
Joseph lét ekki sitt eftir liggja
og sagði Napóleon að hann gæti
endað i útlegð ef hann héldi fast
við ákvörðun sina. Er Napoleon
heyrði þetta reyndi hann að risa
reiðilega upp en féll aftur fyrir
sigog skvetti vatni yfir allt her-
bergið. Þjónn keisarans ' sem
var nærstddur hneig samstund-
is i ómegin.
Þýska tónskáldið Richard
Wagner lá öllum stundum I baði
sinu, sem fyllt var af Irlands-
mjólk-ilmvatni, meðan hann
var að semja óperu sina.
Parsifal (1882). Taldi Wagner
að óvenjuleg lyktin af ilmvatn-
inu, hitinn i baðinu og ilmefni
um allt herbergið kæmu hér i
viðeigandi skap til að semja
tónlistina.
Paul Morphy er einn
þekktasti skákmaður allra
tima, Fischer 19. aldarinnar.
Hann var bam aö aldri orðinn
meðal sterkustu skákmanna
heims og um tvftugt fór hann I
fræga reisu um heiminn ogsigr-
aði þá alla þekkta skákmenn
þess tima. Hann var hins vegar
óstöðugur persónuleiki og frá
22ja ára aldri tefldi hann ekki
neitt, allt þar til hann lést 1884,
þá 47 ára gamall. Morphy var
sannfærður um að setið væri á
svikráðum viö sig og hélt sig að
mestui'einangrun. Dag nokkrun
kom hann heim úr gönguferð,
fékk sér kalt bað en fékk hjarta-
slag og dó.
George Joseph Smith byggði
lifsafkomu sina á nánast
dáleiðsluhæfileikum sinum yfir
konum. 1910 hitti hann Bessie
Mundi og giftist henni (án þess
að geta þess aö hann væri þegar
giftur) og lét sig svo hverfa með
peninga hennar og föt öll.
Tveimurárum siðar hittust þau
aö nýju af tilviljun og fóru að
búa saman. Smith taldi Bessie á
að skrifa erfðaskrá þar sem
hann fékk alla hennar peninga
og taldi hana siðan á að leita
læknis við veiki sem hann sagöi
hana þjást af og hún samþykkti.
Nokkrum dögum siðar fannst
hún látin i baðkari sinu og töldu
allir aö hún hefði fengiö kast og
drukknað. Smith giftist tvisvar
enn og báöar konur hans
drukknuðu i baðkerum eftir að
hafa liftryggt sig fyrir háa upp-
hæð. Þegar faðir annarrar las
um dauða hinnar vakti svipaður
dauödagibeggjaathyglihans og
hann lét lögregluna vita. Smith
var dreginn fyrir dóm og tekinn
af lifi fyrir morðin á konunum.
Hin löglega eiginkona hans,
Edith, bar fyrir réttinum að
sjaifur hefði Smith aðeins einu
sinniá ævinnifariðibaðsvohún
vissi til.
John Glenn, geimfari, var ár-
ið 1964 að berjast fyrir kosningu
sinni til öldungadeildar banda-
rikjaþings þegar hann rann til i
baðkari sinu og slasaðist það
mikiðað hann varð að draga sig
i hlé og komst ekki á þing fyrr
en tiu árum siðar.
Vaxiuynd af Marat i baðkarinu.
Tilmæli
til viöskiptamanna
banka og sparisjóöa
Vinsamlegast greiðið fyrir gjaldmiðilsskiptum með
því að halda gömlu og nýju krónunum aðskildum
í öllum greiðslum.
Útbúnir hafa verið sérstakir fylgiseðlar til útfyll-
ingar fyrir innborganir eða skipti á gömlum
seðlum og mynt.
Bankar og sparisjóðir
Útsalan
hefst á mánudag
~wrhli‘rfiiw_
Laugolæk — Sími 3-C3Í7-55