Vísir - 03.01.1981, Blaðsíða 23

Laugardagur 3. janúar 1981
23
Örtröð I bönkunum fyrir hádegi i gær vegna gjaldmiðilsbreytingar
bað var mikið um að vera i
peningastofnunum i landinu i
gærdag vegna gjaldmiðils-
breytingarinnar. Bankar og úti-
bú i Reykjavik voru opnuð kl. 10
i gærmorgun og mynduðust
fljótlega biðraðir viðskiptavina
sem komnir voru i þeim erinda-
gjörðum að skipta gömlum
krónum i nýjar, hundrað sinn-
um meiri að verögildi.
Þetta voru einu viðskiptin,
sem fram fóru i bönkum i gær,
en almenn viðskipti hefjast nk.
mánudag. Þá verður ávisunum
einnig skipt, en þeim var ekki
hægt að skipta i gær, þar sem
einungis var unnið að mynt-
skiptingu, eins og áður sagði.
Heldur hafði hægst um hjá
gjaldkerum, þegar Visismenn
litu við i Landsbankanum eftir
hádegið i gær. Þó voru nokkrar
biðraðir, en gjaldkerar og við-
skiptavinir fóru sér hægt, enda
flas trúlega ekki til fagnaðar að
þessu sinni.
Jóhann Ágústsson banka-
stjóri var meðal þeirra sefn
blaðamenn höfðu tal af og
sagði hann að mikil ös hefði
verið i bankanum fyrr um dag-
inn. Mætti likja þvi við góðan
föstudag eftir mánaðamót.
Sagði Jóhann aðspurður um
hvernig afgreiðslan gengi, að
hún hefði farið hægt af stað, en
bæði starfsfólk og viðskiptavinir
hefðu sýnt þolinmæði, þannig að
allt hefði gengið vel fyrir sig,
þrátt fyrir mikinn fjölda hinna
siðarnefndu. ,,Það var alveg
blindös fram að hádegi”, sagði
hann, ,,en fólk virðist yfirleitt
hafa hugleitt breytinguna nokk-
uð. Vitaskuld þarf það að hugsa
„Þetta kennir fólki
ad bera virdingu
fyrir verðmætunum”
sig vel um, þvi komman vill
rugla suma nokkuð i riminu.
Einstaka finnst að hún eigi að
færast um einn staf i stað
tveggja”.
Meira um að vera
á mánudag
Þá kvað Jóhann menn búast
við meiri umsvifum i bönkum á
mánudaginn næsta. Þá hæfust
almenn viðskipti i bönkunum
og hætt yrði við að einhver ör-
tröð yrði a.m.k. til aö byrja með
eftir opnun.
Starfsmenn Landsbankans
voru á þönum i gær við að
hjálpa fólki við að fylla út þar til
gerða seðla, áður en það skipti
um mynt. Á seðlunum átti að
fylla út reit fyrir þá upphæð i
gömlum krónum, sem skipt
væri, og annan, þar sem upp-
hæðin kom fram i nýjum krón-
um. Var þetta gert til að auð-
velda og flýta allri afgreiðslu.
Eitthvað bar þó á þvi, að fólk liti
þessa seðla með tortryggni, þar
sem einnig var gert ráð fyrir að
Suniir komu með heilu pokana með mynt i til að skipta og margir
sjálfsagt fegnir að iosna við allt þetta „klink”.
Gömiu seðiarnir streymdu inn. Þeir sem komu með heilu búntin,
fóru aftur með fáeina seðla, — en enginn varð fátækari fyrir vikiö.
Visismyndir: GVA.
viðkomandi setti nafn sitt á seð-
ilinn. Töldu sumir aö þarna væri
verið að hnýsast i einkamál við-
skiptavinarins, en menn sættust
þó á að þetta myndi flýta íyrir,
þegar málið var útskýrt fyrir
þeim.
Blaðamenn hittu einn starfs-
mannanna að máli og spuröu
hann hvort fólk skildi yfirleitt
þá breytingu, sem verið væri að
framkvæma. Sagði hann,að hún
vefðist töluvert fyrir fólki, eink-
um þvi eldra. Margir væru af-
skaplega fegnir þvi að fá ein-
hverja aðstoð við að fylla út
fyrrgreinda seðla. ,,bað er eins
og margir hafi sloppið úr
hreinsunareldinum, þegar þeir
eru búnir að útíylla seölana og
komnir með nýkrónurnar milli
handanna”, sagöi hann.
Eintómt ,,blöff”
Þótt langflestir virtust vera
ánægðir með myntbreytinguna,
mátti þó heyra einstaka raddir
efasemdarinnar með ágæti
hennar. ,,Ég held að þetta sé
bara gert til að „blöffa” fólk,
sagði eldri maöur i viötali við
blaðið. „Menn bera ekkert
skynbragð á það sem þeir eru
með milli handanna núna og ég
held að einhverjir hlaupi til og
versli frá sér allt vit með þess-
um nýju peningum. Það eru
allir hlutir svo miklu ódýrari á
verðmiðanum núna en áður”.
Annar viðmælandi blaðsins
var ekki alveg á sama máli.
Kvaðst hann álita, að þessi
breyting væri aðeins til góðs
eins. „Það þarf að kenna vólki
að bera virðingu fyrir gjald-
miðlinum”, sagði hann, ,,og
þetta er góð aðferö og e.t.v. eina
aðferðin til þess, að fólk geri sér
grein fyrir þvi sem það heiur
handa á milli”. Menn eru að
finna gömlu myntina úti á gólfi,
undirrúmum og hreinlega hvar
sem er. Hvers vegna? Ekki af
neinu öðru en virðingarleysi
fyrir verðmætunum”.
Vissum ekki okkar
rjúkandi ráð
Þriðji viðskiptavinurinn sem
Visismenn réðust á sagði farir
sinar ekki sléttar. Kvaöst hann
hafa farið inn á veitingastað og
keypt sér kaffi og með þvi. Þeg-
ar hann hefði ætlað að borga
fyrir með nýkrónum hefði af-
greiðslustúlkan ekki vitað
hvernig ætti að umreikna upp-
hæðina. „Við stóöum þarna
bæði og vissum ekki okkar rjúk-
andi ráð. Loksins gátum við þó
klórað okkur út út úr þessu
dæmi með þvi aö leggja bæði
saman”, sagði hann.
Af þessu siðasta dæmi má
glöggt sjá, að sjálfsagt verða
margir i vandræðum fyrstu
dagana eftir gjaldmiðilsbreyt-
inguna. En leiðbeiningar liggja
viða frammi, þannig að fólki
ætti ekki að verða skotaskuld úr
þvi að kynna sér hana, þ.e.
þeim, sem ekki eru þegar búnir
að þvi. — JSS
Jóhann Ágústsson bankastjóri i Landsbankanum.
Strax i gær voru suniir farnir að borga blaöiö sitt meö nýkrónum og
hann var harla ánægöur meö þaö Visisstrákurinn, enda mun minni
unisvif fyrir hann.
Þau eru búsett i Sviþjóö, en höföu brugöið sér heim i jólaleyfi. Þeim
fannst ekki úr vegi aö bera saman sænska seöla og islenska, sem
eru hreint ekki ósvipaöur a.m.k. aö verðgildi núna.
23.8 milljardar gamalla króna í umferd
í landinu öllu á gamlársdag
„Ef svo heldur sem nú horfir,
má gera ráð fyrir að allt að
helmingur af gömlu seðlunum
sem voru i umferð verði kominn
inn í kvöld”, sagði Jóhannes
Nordal seðlabankastjóri m.a. á
fundi með fréttamönnum, sem
stjórn Seðlabanka Islands efndi
til i gærdag. „Ef það reynist rétt
mat, þá er það ákaflega góð
byrjun”, sagði seðlabankastjóri
enn fremur.
Þá kom fram i máli hans, að
eftir lokun banka á gamlársdag
voru 23 milljarðar og 800 mill-
jónir gamalla króna i umferð i
landinu, sem jafngildir 238
milljónum nýkróna.
Sagði seðlabankastjóri engan
vafa á þvi, að þvi fyrr sem fólk
tæki eingöngu til við að nota ný-
krónur. þeim mun auðveldari
yrði gjaldmiðilsbreytingin, þar
sem fólk hætti þá að hugsa i
gömlu myntinni.
Kvað hann engin vandamál
hafa komið upp um daginn,
nema hvað einstaka manni
hefði komið á óvart er viðkom-
andi hafði verið beðinn aö fylla
út svokallaða afgreiðsluseöla.
Slikt hefði aðeins átt að stuðla
að þvi að auðvelda alla af-
greiðslu.
Þá var Jóhannes Nordal
spurður álits á nýgerðum efna-
hagsráðstöfunum rikisstjórnar-
innar.
Kvað hann svo skamman
tima liðinn, siðan þær hefðu litið
dagsins ljós, að ekki væri hægt
að meta þær fullkomlega. Hins
vegar væri mikilvægt að slikar
aðgerðir væru gerðar samhliða
gjaldmiðilsbreytingunni.
„Það vofði yfir, að verðhækk-
anir yrðu verulega örari en i
fyrra hefði ekkert verið að gert.
Ef aðeins er litið á þátt verðlags
og launabreytinga i þessum
ráðstöfunum, ætti verðbólgan
að geta farið niður fyrir það,
sem hún var á siöasta ári. En
það eru ýmsir óvissuþættir og
erfitt að meta aðgeröirnar til
fulls á þessari stundu", sagði
seðla bankastjóri.
—JSS
• t