Vísir - 03.03.1981, Blaðsíða 27

Þriðjudagur 3. mars 1981.
27
VÍSIR
„Höfum stöðvar
víða um heim”
- Rætt við Jón H. Jónsson um
íijálparstarf aðvenlista
,,íslenskir aðventistar eru aðilar að heimsvið-
tæku hjálparstarfi og má þar benda á að aðvent-
istakristniboðstöðvar eru i Afriku, þar sem kennsla
og lækningar eru stunduð”, sagði Jón H. Jónsson i
samtali við Visi.
„Fjölmargir landsmenn hafa gefið örlátlega i
söfnun hjálparstarfs okkar og til þeirra viljum við
skila kæru þakklæti”.
Eins og Jón benti á hefur hjálp-
arstarf aðventista með höndum
umfangsmikið verkssvið i þriðja
heiminum, þar sem daglega er
unnið á sjúkrahúsum og sjúkra-
skýlum, oft fjarri siðmenning-
unni.
„En einnig þegar skyndilegar
náttúruhamfarir og hörmungar
Jón H. Jónsson.
(Visism. Friðþjófur).
dynja yfir,er gripið til skjótra að-
gerða eins og til dæmis i jarð-
skjálftanum á ftaliu nýverið. Þá
er gleðilegt að vita af þvi, að
framlögin til hjálparstarfsins
koma að skjótum og góðum not-
um, þegará þarf að halda”, sagði
Jón.
Við spurðum Jón nánar um
hjálparstarfið vegna jarðskjálft-
anna á ítaliu.
„Hjálparstarf aðventista i
Norður-Evrópu hefur sent fjár-
framlag til þeirra.sem urðu fyrir
hörmungum jarðskálftans sem
nemur um 136.000.- nýkr. í Suð-
ur-Evrópu hefur Hjálparstarf að-
ventista sent tjöld, teppi, o.fl. að
upphæð nýkr. 315.000. - og þar að
auki sendi alþjóðahjálparstarf
aðventista tjöld og teppi fyrir um
300.000.-nýkr. Þá hugsar hjálpar-
starfið algerlega um tjaldborg
sem i eru 800 tjöld.”
— En hvað um hjálparstarf
annarra aðventistasöfnuða?
„Söfnuðir sjöunda dags aðvent-
ista i Þýskalandi, Sviss, og Aust-
urriki hafa sent mörg tonrf af
hlýjum fatnaði og söfnuðurinn i
Belgiu sendi 35 tonn af niðursoðn-
um matvælum sem flugfélagið A1
Italia flutti endurgjaldslaust til
Rómar. Þar tóku safnaðarmeð-
limir við sendingunni, hlóðu henni
á vöruflutningabila og óku með
hana á hörmungasvæöið.
Þetta er aðeins dæmi um það
starf, sem stöðugt er i gangi. Nú
stendur einnig yfir hjálparstarf i
Sómaliu, Efri Volta og viðar, þar
sem skyndilega hefur skapast
neyðarástand,” sagði Jón H.
Jónsson.
Blúsbræöurnir ræöa málin viö uppeldismóöur sina, nunnuna
Svngjandi smáglæpamenn
Laugarásbió: Blúsbræðurnir
Leikstjóri: John Landis
Höfundar handrits: Dan Aykroyd og John Landis
Myndatökumaður: Stephen M. Katz
Aðalleikarar: John Belushi, Dan Aykroyd, Cab
Calloway, Kathleen Freeman og Carrie Fisher.
Bandarisk, árgerð 1979.
Tveir bræður af Blús ættinni,
þeir Jake (John Belushi) og El-
wood (Dan Aykroyd), hljóta
uppeldiá munaðarleysingjahæli
hjá nunnu nokkurri. Nunnan er
ströng m jög og beitir reglustiku
til að siða piltana. TJppeldið hjá
nunnunni setur þó litinn svip á
þá Jake og Elwood.en sama er
ekki að segja um tónmennt þá,
sem piltarnir hljóta hjá fjör-
gömlum negra. Negrinn heitir
reyndar Curtis (Cab Calloway),
býr i kjallara munaðarleys-
ingjahælisins og innprentar
hælislimum ást á blústónlist.
Blúsbræðurnir hafa að sönnu
yndi af tónlist, en eru engu að
siður ótindir smáglæpamenn,
svo gamlir i hettunni, að þeir
getaboriðsamangæðifæöisins i
hinum ýmsu fangelsum Banda-
rikjanna. Þeir klæðast lika að
hætti smáglæpamanna, en fyrir
innanlarfana leynast hin mestu
gæðablóð, sem allt vilja gera til
að hjálpa munaðarlausum og
minnimáttar. Af hálparstarfi
bræðranna spretta margskonar
vandræði enda ekki hlaupið að
þvi frekar en fyrri daginn að
rétta litilmagnanum hjálpar-
hönd. Eftir þvi sem á myndina
liður, veröa ævintýri bræðranna
æ hrikalegri. Aðalhjálpartæki
þeirra er aflóga lögreglubill,
sannkallað töfrateppi, og um
það leyti, sem ætla mætti að
bilaeltingaleikir hefðu þvi sem
næst gengið sér til húðar á hvita
tjaldinu, birtast Blúsbræður
með allan bilaflota Chicagolög-
reglunnar á hælunum. Það sem
meira er, kappasturinn reynist
hreint ekki eins ófrumlegur og
ætla mætti.
Elwood og Jake kikna heldur
ekki undir Blús:nafninu og
kyrja söngva sina við undirleik
ágætrar hljómsveitar. Raunar
skrifir
fá þeir til liðs við sig ekki
ómerkari listamenn en Ray
Charles, James Brown, Arethu
Franklin og Cab Calloway. Ton-
listin er þvi af þeim ættum, er
kenndar eru við sál og blús, en
sjálfir Blúsbræður virðast vera
alætur á tónlist, þó að rokkiö sé
ef til vill þeirra ær og kýr.
„Blúsbræðurnir” erhinn besti
kokteill, tónlist og grin til helm-
inga, vel hrist. Hressir, kætir,
bætir, eins og einhvers staðar i
fornu danskvæði.
—SKJ
svomœlir Svarthöíði
TRÚNAfllARSKYLDABLADAMANNA
Agreiningsmál, sem lengi
hefur verið til umfjöllunar
erlendis, virðist nú i uppsiglingu
hér á landi. Það er spurning um
trúnaðarsambandið á milli
blaðamanna og heimildar-
manna þeirra.
Hið beina tilefni er út af fyrir
sig ekki merkilegt: iitil frétt i
Dagblaðinu fyrir nokkru um, að
kona ein hefði játað á sig voða-
vcrk, fyrst viö forstöðumann
safnaðar sins og siðar við
starf smenn Rannsóknarlög-
reglu rikisins. Þessi frétt var
fljótlega staðfest af
Rannsóknarlögreglu rikisins
með fréttatilkynningu. Það er
þvi ekki uin það deilt, að hún
hafi i meginatriðum verið rétt.
Hvers vegna þá deilumál?
Svo virðist sem forstöðu-
maður umrædds safnaðar hafi
talið fréttina einhvers konar
brot á trúnaðarsambandi sínu
við umrætt safnaðarbarn sitt og
hafi þvi krafist rannsóknar á
þvi, hvernig fréttin hafi veriö til
komin: þ.e. hver hafi verið laus-
máll við blaðamenn.
Þetta virðist þó ekki vera
aðalmálið hjá yfirvöldum lög-
reglumála nú heldur hitt, hvort
einhver af starfsmönnum
Rannsóknarlögreglu rikisins
hafi kjaftað frá og þar með brot-
ið starfsreglur sinar. Af þessum
sökum hefur Rannsóknarlög-
reglan beitt sér fyrir þvi, að
reynt verði að knýja
viðkomandi blaðamenn til að
gefa upp nöfnin á heimildar-
mönnum sinum — væntanlega
svo hægt verði að gefa
viðkomandi starfsmönnum
Rannsóknarlögreglunnar á
baukinn.
Nú fer það væntanlega ekki á
milli mála, að umræddir blaða-
menn munu ekki gefa upp nöfn
heimildarmanna sinna. Þeir
beita þar fyrir sig siöareglum
blaðamanna, þar sem áhersla
er á það lögð, að blaðamenn
virði i öllu trúnaö við heimildar-
menn sina. sé þess óskað. Þetta
er eðlileg vinnuregla blaða-
manna, sem þeir hljóta að
standa fast við, þvi annars er
hætt við að margar fréttalind-
irnar færu að þorna upp og litið
annað yrði birt i blöðunum en
opinberar tilkynningar og aðrar
þær fréttir, sem stjórnvöldum
væru þóknanlegar. Trúnaður
við heimildarmenn er einfald-
lega nauðsynleg vinnuregla
blaðamanna, sem vilja stunda
frjálsa fréttamennsku.
Vafalaust gera yfirmenn lög-
reglumála sér ljós, að þeir fá
ekki fram í dagsljósið þær
upplýsingar, sem þeir óska
eftir. Engu að siður hafa þeir
valið að fara leið dómstólanna,
og Hæstiréttur landsins fær þvi
það vandaverk til meðferðar að
úrskurða, hvort vegi þyngra
trúnaður blaðamanns við
heimildarmenn sina eða hags-
munir rikisvaldsins að refsa
opinberum starfsmönnum, sem
kunna að hafa gerst lausmálli
en starfsreglur þcirra segja til
um.
Þvi verður ekki trúaö að
óreyndu að Hæstiréttur felli
úrskurð i þessu máli gegn
blaðamönnum. Slikt væri alls
ekki i samræmi við lýðræðis-
reglur þess þjóðfélags, sem við
lifum og hrærumst i. Það heföi
heldur ekkert gott i för með sér
nema siður sé.
Lagalegur grundvöllur I mál-
um sem þessum mun vera
næsta fátæklegur hér á landi og
það gerir Hæstarétti að sjálf-
sögðu enn erfiðara um vik að
kveða upp stefnu- markandi
úrskurð.
Blaöamenn hljóta alltaf aö
berjast fyrir þvi að þjóðfélagið
verði sem opnast: aö upplýsing-
ar um sem flesta hluti liggi
fyrir, svo hægt sé að gera
almenningi, blaðalesendum,
grein fyrir málunum. Það er
starf blaðamanna. En það er
hins vegar eðli stjórnvalds að
vilja halda ýmsum hlutum
leyndum, og að ráða þvi sjálft
hvað er sagt opinberlega og
hvenær. Þess vegna hljóta
blaöamenn og stjórnvöld alltaf
að vera i eins konar reiptogi. Og
þá er ekkert eölilegra en að
blaðamennirnir leiti sér óopin-
berra heimildarmanna til þess
að fá að vita meira en stjórnvöld
vilja segja, og fá að vita það
fyrr, svo þeir geti skýrt lesend-
um sinum frá þeim málum.
Þetta gerist reyndar i blöðunum
dag hvern án þess að yfirmenn
viðkomandi stofnana telji
ástæðu til að hlaupa til dómstól-
anna og heimta nöfn heimildar-
manna. Slík sambúð er eðlileg.
Þess vegna væri Rannsóknar-
lögreglu rikisins nær að einbeita
sér að rannsókn sakamála, en
láta blaðamenn í friði við störf
sin.
Svarthöföi.