Morgunblaðið - 07.03.2004, Síða 34
LISTIR
34 SUNNUDAGUR 7. MARS 2004 MORGUNBLAÐIÐ
Tónleikar í tónleikaröð Langholts-kirkju, Blómin úr garðinum, verða ídag kl. 17. Það er sópransöngkonanUnnur Astrid Wilhelmsen sem syng-
ur. Með henni leikur Ólafur Vignir Albertsson
á píanó og Jón Stefánsson leikur á orgel í
tveim aríum, að auki orgelverk milli efn-
isflokka. Tónleikaröðin er skipulögð af Kór
Langholtskirkju í tilefni 50 ára afmælis kórs-
ins. Þar koma fram söngvarar sem hafa sungið
með kórnum og stigið sín fyrstu skref á ein-
söngsbrautinni með honum.
Á efnisskránni eru m.a. aríur eftir Pergolesi,
Haydn, Verdi og Dvorák. Þá syngur hún sex
ljóð úr ljóðaflokknum „Haugtussa“ eftir Grieg
og lög eftir Sigfús Einarsson, Sigvalda Kalda-
lóns, Sigurð Þórðarson og Sveinbjörn Svein-
björnsson.
Unnur Astrid býr í Köln í Þýskalandi með
manni sínum, Kolbeini Ketilssyni söngvara, og
hefur getið sér gott orð sem söngkona. „Já, ég
er komin hingað heim sérstaklega til að syngja
á tónleikum þar sem minn gamli kór fagnar nú
50 ára afmæli sínu,“ segir Unnur Astrid. Hún
er fædd og uppalin í Drammen í Noregi en á
einnig rætur sínar á Vestfjörðum þaðan sem
móðir hennar, Sigríður Guðmundsdóttir, er
ættuð. En hvernig stóð á því að hún fór í Kór
Langholtskirkju?
„Ég stundaði nám í tónlistarfræði við Há-
skólann í Ósló árið 1987 og fór í stutta heim-
sókn til afa míns á Íslandi þetta árið. Ekki ór-
aði mig fyrir því að þar með væru örlög mín
ráðin. Tveimur dögum áður en ég ætlaði að
snúa heim til Noregs hitti ég Garðar Cortes og
Jón Stefánsson og má segja að þeir hafi platað
mig á söngbrautina. Á einum degi ákvað ég að
fara í Söngskólann í Reykjavík til Garðars og í
Kór Langholtskirkju til Jóns. Þar með var ten-
ingunum kastað og ég fór ekki til Noregs í
þetta sinn. Ég var hér í einn vetur og lærði
söng hjá Ólöfu Kolbrúnu Harðardóttur í Söng-
skólanum. Garðar gerði mér kleift að vera í
skólanum og hjálpaði mér á margan hátt. Ég
er þeim afar þakklát. Þennan sama vetur fór
ég á námskeið í Íslensku óperunni hjá prófess-
or Helene Carusso frá Tónlistarháskólanum í
Vín. Þar var öðrum örlagasteini kastað því þar
hitti ég manninn minn, Kolbein, sem kom til að
hlusta á mig syngja. Er það ekki svolítið væm-
ið að hitta manninn sinn í óperunni?“ spyr
Unnur og skellihlær. „Síðar fór ég í framhalds-
nám til Helene í Hochschule für Musik und
darstellende Kunst í Vínarborg. Þar lauk ég
mínu fyrsta diplomaprófi.“
Síðar stundaði hún nám í ljóða- og óratóríu-
deild skólans og svo í óperudeildinni og út-
skrifaðist þaðan með einsöngvara- og magist-
ersgráðu. Unnur hefur sungið á ótal Vínar- og
óperettutónleikum og árið 1995 var hún meðal
aðalverðlaunahafa í hinni alþjóðlegu óperettu-
söngkeppni IKND í Austurríki. Unnur hefur
aldrei haldið einsöngstónleika á Íslandi en hún
starfar aðallega á Ítalíu. „Ég hef verið að
syngja sl. 10 ár en aldrei haldið einsöngs-
tónleika hér heima.
Þess vegna eru þessir tónleikar meira
spennandi fyrir mig heldur en margt annað
sem ég hef gert, þó það hafi verið erfiðara. Það
er svo gefandi að syngja fyrir fólk sem maður
þekkir og ég hlakka mikið til. Meðan ég var að
læra hér heima söng ég einu sinni með Jónasi
Ingimundarsyni í Gerðubergi. Árið 2000 var
ég einsöngvari með kvennahljómsveitinni
Wiener Opernball Damenensemble sem ég
bauð hingað til lands og héldum við tónleika
m.a. í Íslensku óperunni. Við höfum haldið
hljómleika saman víða um Evrópu, en þó sér-
staklega á Ítalíu.“
En hvað ætlar þú að leyfa fólki að heyra í
dag?
„Mér fannst náttúrulega tilvalið að flytja
verk eftir Edward Grieg á þessum tónleikum
en hann er í miklu uppáhaldi hjá mér. Og af því
að það er svo frábært orgel hér í kirkjunni bað
ég Jón að leika með mér í nokkrum lögum eftir
Haydn og Pergolesi og svo ætla ég að flytja
nokkur íslensk lög sem mér þykja svo falleg,
t.d. Draumalandið, Betlikerlinguna og Sprett.
Þessi tvö síðustu eru ekki oft sungin af konu og
mér fannst alveg tilvalið að reyna við þau. Ég
þori kannski að leggja í þau þar sem ég er ekki
alíslensk og ekki mjög bundin af hefðinni,“
segir hún kankvís. „Þegar mér var boðið að
syngja í þessari tónleikaröð datt mér strax í
hug að tala við Ólaf Vigni. Hann þekki ég frá
því ég var í Söngskólanum, þar lék hann alltaf
undir í ljóðadeildinni. Það er ofsalega gaman
að syngja aftur með hann sér við hlið. Hann er
mjög fær píanóleikari, svo jákvæður og léttur.
Svo lýk ég tónleikunum á nokkrum aríum eftir
Verdi og Dvorák.“
Syngur með Kór
Langholtskirkju í haust
Í haust kemur Unnur aftur í Langholts-
kirkju því hún mun fara með hlutverk dóttur
álfakóngsins í óperunni „Elverskud“ (Ólafur
Liljurós) eftir N. Gade með Kór Langholts-
kirkju. „Þá verður gaman að hitta minn gamla
kór og ekki síður hlakka ég til að syngja með
jafnfrábærum stjórnanda og Jón er. Hann fær
fólk til að gleðjast í söngnum og fær út úr fólki
meira en það ímyndar sér að það eigi til. Mig
langar að koma hingað heim á næsta ári með
píanóleikara með mér og halda þá nokkra tón-
leika úti á landi.“
Á næstunni mun Unnur halda tónleika víða í
Noregi og á Ítalíu.
Örlögin réðust á einni kvöldstund
Morgunblaðið/Eggert
Unnur Astrid Wilhelmsen æfir ásamt Jóni Stefánssyni orgelleikara.
helgag@mbl.is
Sópransöngkonan Unnur Astrid Wilhelmsen syngur á tónleikum í Langholtskirkju
Sinfóníuhljómsveit Norðurlands heldur tónleika í Ak-ureyrarkirkju kl. 16 í dag, sunnudag. Hljómsveitin erað þessu sinni eingöngu skipuð strengjaleikurum, enflutt verða þrjú verk; Holbergssvíta fyrir strengja-
sveit eftir Edvard Grieg, Básúnukonsertína eftir Lars-Erik
Larsson og serenaða fyrir strengjasveit eftir Antonin Dvorák.
Stjórnandi er sem fyrr Guðmundur Óli Gunnarsson. Þetta eru
lokatónleikar hljómsveitarinnar á þessum vetri, en hún mun í
sumar taka þátt í tónlistarhátíð í Mývatnssveit og flytja þar
Sköpunina eftir Haydn.
Einleikari með hljómsveitinni að þessu sinni er Kaldo Kiis
básúnuleikari. Hann er frá Eistlandi en hefur búið á Íslandi í
tæp sex ár, flutti ásamt fjölskyldu að Laugum í Reykjadal
haustið 1998. Kaldo starfar sem skólastjóri Tónlistarskólans á
Laugum, en hann hefur einnig kennt á Húsavík, í Mývatnssveit
og á Akureyri og kennir bæði á blásturshljóðfæri og píanó. Þá
er hann organisti við Einarsstaðakirkju og stjórnar Lúðrasveit
Þingeyjarsýslu. Í henni eru m.a. börn frá Laugum og úr Hafra-
lækjarskóla en einnig nokkrir, bæði börn og fullorðnir, frá
Húsavík. „Við ætlum að leggja land undir fót í sumar og halda á
heimaslóðir mínar í Eistlandi, en við munum taka þátt í risa-
sönghátíð sem haldin hefur verið í Tallinn í um 130 ár,“ sagði
Kaldo. Hann sagði þessa tónleikahátíð hafa mikið gildi fyrir
Eistlendinga, í raun hafa haldið lífi í tungumáli og menningu
þjóðarinnar á þeim tíma sem Rússar réðu lögum og lofum í
landinu. „Þessi tónlistarhátíð hefur mikila þýðingu fyrir þjóðina
og það verður gaman að taka þátt í henni í sumar, ég held að
það verði mjög gaman að fara þarna út með Íslendinga og leyfa
þeim að fylgjast með,“ sagði Kaldo, en um 24 þúsund manns
munu taka þátt í hátíðinni sem stendur yfir dagana 2. til 4. júlí.
Kaldo lék um átta ára skeið með Sinfóníuhljómsveit Eist-
lands og Þjóðaróperunni í Tallinn áður en hann flutti til Íslands.
Auk þess lék hann með ýmsum hljómsveitum öðrum. „Ég frétti
eiginlega alveg óvart af þessu starfi hér á Íslandi. Landi minn
hafði áður gegnt starfinu og ég frétti af því að það væri laust.
Ég var í raun ekki lengi að ákveða mig þegar mér stóð til boða
að taka við starfi hans. Var búinn að fá nóg af því að búa í erl-
inum sem fylgir stórborgarlífinu, þreyttur á stöðugum þeyt-
ingi,“ sagði hann. „Það var gott að koma hingað, róandi, hér er
mikil friður og ró og það er það sem skiptir mestu í lífinu, að
búa í rólegu og góðu umhverfi.“
Hann sagði tónlistarlífið fjölbreytt þrátt fyrir fámennið og
sem dæmi eru nær allir nemendur grunnskólans við nám í tón-
listarskólanum. „Þarna er mikill áhugi fyrir tónlist,“ sagði
Kaldo. Eiginkona hans er djasssöngkona og kennir einnig fyrir
austan, á Laugum og Húsavík.
Kaldo hefur spilað með Sinfóníuhljómsveit Norðurlands allt
frá því hann kom til landsins, „ég hef verið með þegar vantar
básúnuleikara, en nú gefst mér færi á að leika einleik með
hljómsveitinni og það er mjög skemmtilegt“, sagði hann. Verkið
valdi hann sjálfur, en það er eftir sænska tónskáldið Lars-Erik
Larsson og er kafli úr Tólf konsertínum, þ.e. básúnuhluti verks-
ins.
„Ég er ekki sérlega hrifinn af nútímatónlist, er meira fyrir
klassíkina, en það er bara ekki mikið um básúnuverk í sígildu
tónlistinni, þannig að ég valdi þetta verk. Það er bæði gott og
fallegt,“ sagði hann og bætti við að það væri heldur ekki langt,
tæki 12 mínútur í flutningi. „En það er töluvert mikil vinna lögð
í þessar mínútur, mikill undirbúningur að baki, þótt ekki taki
langan tíma að leika verkið.“ Larsson samdi verkið þegar hon-
um var falið að hafa eftirlit með nokkrum áhugamanna-
hljómsveitum sem nutu ríkisstyrkja, en um er að ræða tólf lítil
einleiksverk fyrir jafn mörg hljóðfæri og Kaldo mun leika bás-
únukonsertínuna á tónleikunum á morgun. Hvert verk um sig
er bæði tæknilega og listrænt mjög krefjandi, en þessi verk
hafa notið vinsælda alla tíð. „Það er afar þýðingarmikið fyrir
tónlistarmenn að hafa hér starfandi sinfóníuhljómsveit, þannig
fáum við tækifæri til að taka þátt í krefjandi og skemmtilegum
verkefnum og auðga um leið tónlistarlíf á svæðinu,“ sagði
Kaldo, en hann gat þess að hljómsveitin væri alltaf að verða
betri og betri, „hún hefur tekið miklum framförum frá því ég
heyrði í henni fyrst“, sagði hann.
Sveitin hefur tekið
miklum framförum
Gestir á tónleikum Sinfóníuhljómsveitar Norðurlands fá að heyra öflugan
básúnuhljóm á tónleikunum í dag. Margrét Þóra Þórsdóttir ræddi við ein-
leikarann, Kaldo Kiis, sem er frá Eistlandi en býr á Laugum í Reykjadal.
Morgunblaðið/Skapti Hallgrímsson
Eistinn Kaldo Kiis, básúnuleikari búsettur á Laugum, er
einleikari á tónleikum Sinfóníuhljómsveitar Norðurlands.
maggath@mbl.is