Pressan - 08.12.1988, Qupperneq 5

Fimmtudagur 8: desember 1988
5
Jólagjafir fyrirtækja til viðskiptavina og starfsmanna
ERU Á TOPPNUM
Eitt sinn tíókaðist það hjá
starfsfólki Sláturfélags Suður-
lands að hver fékk sitt hangi-
kjötslæri í jólagjöf frá fyrirtæk-
inu. Síðustu tvö árin hafa allir
fengið londonlamb og eitt og
annað meðlæti til viðbótar. Og
það sem meira er: Allir fyrrum
starfsmenn SS sem komnir
eru á eftirlaun hafa fengið
sama glaðning. Viömælandi
okkar hjá Sláturfélaginu vildi
ekki upplýsa hvað fólk fengi
að þessu sinni.
BANKAR
Eins og fram kom hér framar
gefa einkabankarnir starfsfólki
sínu gjarnan jólagjafir til við-
bótar þrettánda mánuðinum.
Áriö I986 var Iðnaöarbankanum
sérstaklega hagstætt. Þá fékk
hver starfsmaður afhentar
fimmtán þúsund krónur í sér-
stakan bónus á aöfangadag. í
fyrra fékk starfsfólk bankans
úttektarávlsanir á einhver þrjú
veitingahús. Hvar sem er á
landinu. Hver ávlsun var upp á
2.500 krónur.
Misjafnt er hvað aörir bankar
gefa starfsfólki sinu. Sjaldgæft
er þó að það fái peninga. ,yiö
erum með peninga I höndun-
um allt árið um kring og ætl-
umst alls ekki til þess aö fá þá
líka í jólagjöf," sagði einn
starfsmaður einkabanka.
TVÆR FLÖSKUR AF
INNLENDU
Öll þekkjum við annrlkið hjá
Áfengis- og tóbaksverslun rlk-
isins. Þar eru starfsmenn á
þönum allt árið um kring.
Skömmu fyrir jól fer mynstrið I
birgðahaldinu að breytast. Þá
fer að seljast mun meira af
rauðvíni, tólf ára gömlu viskli
og góðu koníaki en á öðrum
timum árs. Þá koma stjórnend-
ur fyrirtækja og stofnana og
kaupa gjafir handa starfsfólki
og viðskiptavinum. En hvað
um starfsmenn ÁTVR sjálfa?
Hvað fá þeir í jólagjöf frá sin-
um vinnuveitanda eftir erfiði
aðventunnar og reyndar alls
ársins?
Að sögn skrifstofustjóra
ÁTVR hefur það tíðkast lengi
að starfsmenn stofnunarinnar
sem eru orðnir tuttugu ára eða
eldri fái í jólagjöf tvær flöskur
af innlendu framleiðslunni.
Þeir sem enn eru ekki orðnir
tvítugir fá jólagjöfina sígildu:
konfektkassa.
Mikið er um að forráðamenn fyrirtækja gefi
starfsmönnum sínum jólagjafir. Svo og stórum
viðskiptavinum. Gjafirnar eru misstórar og
sumir forstjórar og framkvæmdastjórar virð-
ast ótrúlega gjafmildir. Hreinustu jólasveinar.
EFTIR ÁSGEIR TÓMASSON - MYNDIR MAGNÚS REYNIR
dæmi þess að starfsmaður
fyrirtækis hefði verið verölaun-
aður fyrir frábæran árangur í
starfi með farseðli til útlanda.
LEIKHÚSMIÐAR
Að óreyndu hefði maður
freistast til að halda að starfs-
fólk í prentsmiðjum og bóka-
forlögum fengi bækur í jóla-
gjöf. Harðjaxlar hljómplötufyr-
irtækjanna færu með plötu
heim á síöasta degi fyrir jól, f
snyrtivöruverslunum væri eitt-
hvað vellyktandi í jólapakkan-
um frá fyrirtækinu og svo
framvegis. Sú virðist þó aldeil-
is ekki vera reyndin.
„Nei, við fáum aldrei bók frá
fyrirtækinu I jólagjöf," sagði
starfsmaður bókaútgáfu. „Við
fáum útgáfubækurnar jafnóð-
um og þær koma og verðum
bara að kaupa bækur frá öðr-
um forlögum sjálf.“ Forráða-
menn fyrirtækisins eru þó í
menningarlega geiranum.
Starfsfólkið fær leikhúsmiða,
vönduð vinglös — en ekkert
vín. Alla jafna að minnsta
kosti. — Hljómplötufyrirtækin
gefa sínu fólki alla jafna bæk-
ur. „Við fáum hvort sem er þaer
plötur sem við höfum áhuga á.
Ýmist gefins eða með góðum
afslætti," sagði starfsmaður
hljómplötuútgáfu.
ENGIN VERÐBRÉF
Ritstjómir dagblaða og tíma-
rita gefa sínu fólki ekki áskrift
í jólagjöf. Nokkuð er á reiki
hvað gefiö er. Best mun þó
Morgunblaðið gera við sitt
fólk. Oft hafa verið á kreiki
tröllasögur um gjafmildi útgef-
endanna í Aðalstræti, en þær
eru að sögn ónefnds starfs-
manns talsvert orðum auknar.
„Ef hart er í ári, mikið um
verkföll og afkoma blaðsins
því ekki góð, fáum viö engan
bónus. í góðæri hafa menn
hins vegar oft orðið hýrir á
svip þegar þeir hafa litið I
launaumslagið."
í prentsmiðjunni Odda er
slegið upp veislu síöasta
vinnudag fyrir jól. Starfsmenn
leggja einn lltinn jólapakka (
púkk hver. Slðan skiptast þeir
á gjöfum auk þess sem fyrir-
tækið leysir alla út með dag-
bók og einhverjum glaðningi
til viðbótar.
Fyrirtæki á sviði fjölmiðlun-
ar gaf starfsfólki sínu eitt sinn
hlutabréf I jólagjöf auk mynd-
arlegrar jólauppbótar. Hins
vegar er það fáheyrt að for-
stjórar kaupi verðbréf og gefi
starfsfólki sínu. Starfsmaður
Fjárfestingarfélagsins sem
Pressan ræddi við hafði aldrei
heyrt um slíkt. „Við fáum ekki
einu sinni bréf I jólagjöf,"
sagði hann og hló. „Bara þetta
hefðbundna, bækur, konfekt,
hljómplötur eða koníak.“
HANGIKJÖTSVEISLA
Hjá Ferðaskrifstofu íslands,
sem áður var Ferðaskrifstofa
ríkisins, snæðir starfsfólkið
saman jólahádegisverö nokkr-
um dögum fyrir jól. Til hans er
einnig boðið sumarstarfsfólki
og þeim sem nýhættir eru
störfum. Hangikjöt er haft á
borðum. Snætt ervið kertaljós
og gjarnan fylgir dálítill hús-
lestur eða hugvekja með. Um
heföbundna jólagjöf frá fyrir-
tækinu er ekki að ræða en
milli jóla og nýárs eða ein-
hvern af fyrstu dögum nýja árs-
ins er síðan efnt til samkvæm-
is og þar fær hver maður sinn
konfektkassa.
Hjá Útsýn fá starfsmenn bók
eða dagbók, konfekt, ilmvatn
eða eitthvað slíkt. „Engar ferð-
ir,“ sagði viðmælandi Press-
unnar. „Siíkt er einfaldlega
ekki hægt.“
Öll höfum við heyrt um
þrettánda mánuð bankastarfs-
manna. Þann fyrsta desember
er launaumslagiö einfaldlega
tvöfalt að þykkt. Það er að
segja með tvöföldum mánaðar-
launum. Enn er ekki fariö að
greiða yfirvinnu fyrir þrettánda
mánuðinn hvað sem slðar
verður.
Þrettándi mánuður banka-
starfsmanna er að sögn ekki
samningsbundinn, en fyrir
honum hefur fyrir löngu skap-
ast hefð. Oft fá svo banka-
starfsmenn veglegar jólagjafir
til viðbótar. Allt eftir þvl hvern-
ig viðskiptin hafa gengið á ár-
inu. Að sögn viömælanda
Pressunnar mun það þó ekki
tfðkast hjá rlkisbönkunum að
almennt starfsfólk þeirra fái
jólagjafir frá vinnuveitandan-
um.
ÁFENGIÐ FLÝTUR
Það virðist sem sagt fara
nokkuð eftir velgengni fyrir-
tækjanna hversu veglegar jóla-
gjafir þau gefa. Þar sem starfs-
fólk er margt og veltan ekkert
til að hrópa húrra fyrir fær fólk
oft bækur eða konfekt. Traustir
viðskiptavinir fá þó gjarnan
flösku af góðu viskli eða konl-
aki. Hafi árferðið verið fremur
slæmt er áfenginu sleppt það
árið en bók látin nægja.
Umsvifamikill iðnaðarmaður
sem Pressan náði tali af
kvaðst til dæmis stundum fá
svo mikið af koniaki að sér
entust ekki næstu tólf mánuð-
ir til að koma því öllu I lóg. En
önnur ár — þegar kreppir að I
þjóðarbúinu — eru flöskurnar
kannski ekki nema tvær eða
þrjár og bækurnar þeim mun
fleiri. Hví? Jú, Áfengis- og tó-
baksverslunin veitirekki magn-
afslátt. Hins vegar er hægt að
komast að góðum kjörum hjá
bókaforlögunum séu mörg ein-
tök keypt af sömu bókinni.
SÉRFRÆÐINGAR
Fámenn fyrirtæki með ein-
hvers konar sérfræðinga á sín-
um snærum virðast gjafmild-
ust. Við fréttum af -eiganda
endurskoðunarskrifstofu sem
gaf undirmönnum slnum tugi
þúsunda fyrir tveimur árum. —
Viðmælandi okkar, sem var
ungur starfsmaður og Iftt
reyndur, kvaðst hafa fengið
milli tuttugu og þrjátlu þús-
und. Þeir sem lengri höfðu
starfsaldurinn fengu meira.
Starfsmaður ferðaskrifstofu
sagðist þekkja dæmi þess að
sérfræðingafyrirtæki með tíu
starfsmenn eða minna byðu
sínu fólki og mökum að auki I
utanlandsferö fyrir jól. Hins
vegar kannaðist hann ekki við
að farmiðarværu beinlínis
gefnir I jólagjöf. Þó vissi hann