Pressan - 26.11.1992, Side 32

32
FIMMTUDAGUR PRESSAN 26. NÓVEMBER 1992
LÍFIÐ EFTIR VINNU
Klassíkin
H# Hátíðartónleikar Ríkis-
útvarpsins eru haldnir í
samvinnu við Sinfóníu-
hljómsveit íslands. Bryndís
Halla Gylfadóttir leikur einleik á selló í
Sellókonsert í h-moll ópus 104 eftir
Antonín Dvorák. Flutt verða verk Jóns
Nordal, „Choralis" og „Leiðsla". Stjórn-
andi er Thgmas Baldner. Tónlistar-
verðlaun RÚV veitt í fyrsta sinn. Há-
skólabíó.
LAUGARDAGUR
• Áshildur Haraldsdóttir flautuleik-
ari og sænski píanóleikarinn Love
Derwinger koma fram á tónleikum
Styrktarfélags íslensku óperunnar.
Leikin verða verk eftir Reinecke, God-
ard, Schubert, Scriabin, Roussel og
Prokoffieff. fslenska óperan kl 14.30.
SUNNUDAGUR
• Lúðrasveitin Svanur heldur ár-
lega aðventutónleika sína. Flutt verða
verk eftir Benjamin Britten, Gordon
Jacob og Hector Berlioz. Stjórnandi er
Örn Óskarsson. Langlioltskirkja kl. 17.
Leikhús
FIMMTUDAGUR
> Hræðileg hamingja Ég
■ mæli með þessari sýningu
vegna leikritsins, skemmti-
legs leikrýmis og listar leik-
arans, sem þarna er iðkuð af lífi og sál,
skrifaði Lárus Ýmir Óskarsson. Alpýðu-
leikhúsið, Hafnarhúsinu kl. 20.30.
• Uppreisn. Þrír bandarískir ballettar
í uppfærslu íslenska dansflokksins sem
er að vakna aftur af værum blundi
undir stjórn Maríu Gísladóttur. Síðasta
sýning. Þjóðleikhúsið kl. 20.
# Heima hjá ömmu. Margt er ágætt
um þessa sýningu að segja. Þó er eins
og flest sé þar í einhverju meðallagi,
skrifar Lárus Ýmir Óskarsson. Borgar-
leikhúsið kl. 20.
# Lína langsokkur. Síðustu sýning-
ar. Leikfélag Akureyrar kl. 14 og 17.30.
# Lucia di Lammermoor íslenska
óperan kl. 20.
Myndlist
Gallerí Grjóts-hópur-
linn, sem starfaði saman
<1989, sýnir myndir sínar i
| nýrri gullsmíðaverslun,
„Ófeigur - gullsmiðja og
listmunahús" á Skólavörðustíg 5.
Myndlistarmennirnir eru Jónína
Guðnadóttir, Magnús Tómasson,
Ófeigur Björnsson, Páll Guðmunds-
son, Ragnheiður Jónsdóttir, Sigurður
Þórir Sigurðsson, Þorbjörg Höskulds-
dóttir og Örn Þorsteinsson. Opið á
verslunartíma.
• Loftur Atli opnar á laugardag sýn-
ingu á myndverkum sínum í neðri söl-
um Nýlistasafnsins, en hann sýndi síð-
ast hér á landi 1987. Opið kl. 14-18.
• Hallgrímur Helgason hyggst
hengja upp portrettmyndir sínar í efri
sölum Nýlistasafnsins á laugardag.
Opiðkl. 14-18.
• Snorri Sveinn Friðriksson sýnir
11 vatnslitamyndir sem hann málaði
við sögu Laxness, Jón í Brauðhúsum,
sem gefin var út í viðhafnarútgáfu í til-
efni 90 ára afmælis skáldsins á þessu
ári, í Gallerí Borg. Opið kl. 14-18.
# Platanov. Sýningin á Platanóv er
þétt og vel leikin og skemmtileg, skrif-
aði Lárus Ýmir Óskarsson í leikdómi.
Borgarleikhúsið, litla svið kl. 20.
• Álafoss-listamennirnir hafa opn-
að sýningu á verkum sínum á vinnu-
stofum sínum í Álafosshúsinu í Mos-
fellsbæ.
• Ríta gengur menntaveginn. Fyrir
þá leikhúsgesti sem ekki eru að eltast
við nýjungar, heldur gömlu góðu leik-
hússkemmtunina, sagði Lárus Ýmir.
Þjóðleikhúsið, litla svið, kl. 20.30.
• Stræti. Þessi sýning er gott dæmi
um það hve stílfærður og stór leikur
fer vel á sviði, sagði Lárus Ymir Óskars-
son í leikdómi. Þjóðleikhúsið, smíða-
verkstœði, kl. 20.
■iiiaiiiMiii
• Vanja frændi. Vanja geldur sam-
flotsins við Platanov, skrifar Lérus Ýmir
Óskarsson. Borgarleikhúsið, litla svið
kl. 20.
• Dunganon. Ef maður gerir kröfu til
að leikverk sé dramatískt i uppbygg-
ingu þá vantar slíkt i leikritið. En öðr-
um skilyrðum er fullnægt; maður
skemmtir sér vel og fær nóg að hugsa
um eftir að sýningu er lokið, skrifaði
Lárus Ýmir Óskarsson í leikdómi. Síð-
asta sýning. Borgarleikhús kl. 20.
• Lucia di Lammermoor. Sigrún
Hjálmtýsdóttir er stjarnan sem skín
skært á íslensku óperufestingunni. Is-
lenska ópcran kl. 20.
• Kæra Jelena. Ungu og efnilegu
leikararnir í snjallasta leikritinu sem
fært var upp á síðasta leikári. Þjóðleik-
húsið kl. 20.
LAUGARDAGUR
• Bannað að hlæja Leikbrúðusýn-
ing sem hefur fengið mikla og verð-
skuldaða athygli. Leikbrúðulatid, Frí-
kirkjuvegi 11, kl. 15.
• Lína langsokkur. Leikrit um grall-
arann Línu og kostuleg uppátæki
hennar, saga sem flest börn þekkja.
Leikfélag Akureyrar kl. 14.
• Heima hjá ömmu Amerískur
gamanleikur eftir Neil Simon. Borgar-
leikhúsið kl. 20.
• Platanov Borgarleikhús, litla svið,
kl. 17.
• Vanja frændi. Borgarleikhús, litla
svið, kl. 20.
• Dýrin í Hálsaskógi. Hlutverkaskip-
un er að því leyti sérkennileg að Mikki
refur kæmist tvöfaldur fyrir inni í Lilla
klifurmús, skrifaði Lárus Ýmir Óskars-
son. Þjóðleikhúsið kl. 14.
• Hafið. Það er skemmst frá því að
segja að áhorfandans bíða mikil átök
og líka húmor, skrifaði Lárus Ýmis Ósk-
arsson. Þjóðleikhúsið kl. 20.
• Ríta gengur menntaveginn
Þjóðleikhúsið, litla svið, kl. 20.30.
• Stræti. Stníðaverkstœði Þjóðleik-
hússitis kl. 20.
• Hræðileg hamingja Sýning Al-
þýðuleikhússins. Hafnarhúsið kl.
20.30.
• Teiknimyndasagan fær inni í
þeirri virðulegu menningarstofnun
Kjarvalsstöðum, nánar tiltekið teikni-
myndasögur frá Frakklandi, en þar
stendur þetta tjáningarform með
hvað mestum blóma og segja sumir
að það sé list. Á sýningunni eru verk
eftir 16 höfunda, þeirra frægastur er
Bilal. Opiðkl. 10-18.
• Jean-Jacques Lebel er franskur
hugmyndalistamaður, uppreisnar-
seggur og róttæklingur, sem hefur
verið flokkaður með Fluxus-hreyfing-
unni. Sýnir verk sín á Kjarvalsstöðum.
Opiðkl. 10-18.
• Halldór Ásgeirsson sýnir mynd-
verk úr bræddu hraungrýti í Slunkaríki
á ísafirði og kallar sýninguna Hraun-
hvörf. Opið fimmtudag til sunnudaga
kl. 16-18.
• Reykjavíkurhöfn er mótífið á sýn-
ingu sem hangir uppi í Hafnarhúsinu.
Þar eiga til dæmis verk Kjarval, Ás-
grímur, Jón Stefánsson og Engilberts.
Opið kl. 12-18, utn helgar frá kl.
14-18.
• Kjartan Ólason, sem þykir með
snjallari listamönnum af yngri kynslóð,
sýnir í Gallerí G15 stórar andlitsmyndir
sem hann hefur unnið með kolum á
pappír. Opið á verslunartíma.
• Ella Magg leitar í rómantíska og
erótíska strauma á milli manna og
sýnir í Galleríi Sævars Karls. Opið á
verslunartíma.
• Hrafnhildur Sigurðardóttir sýnir
grafíkverk, unnin á silki með sáld-
þrykki, ætingu og einþrykki, í Sneglu
Listhúsi. Op'ið kl. 12-18, eti kl. 10-14 á
laugardögum.
• Kristinn E. Hrafnsson sýnir skúlp-
túra og veggmyndir í menningarmið-
stöðinni í Gerðubergi. Opið fös. kl.
10-16, lau. kl. 13-16, sun. kl. 14-17,
aðra daga kl. 10-22.
• Þórdís Rögnvalds-
dóttir sýnir olíumál-
verk og vatnslitamynd-
ir í Gallerí 1 1. Opið kl.
14-18.
• Eyjólfur Einarsson hefur hengt
upp vatnslitamyndir sínar í FÍM-saln-
um. Opiðkl. 14-18.
• Finnsk aldamótalist prýðir veggi
Listasafns íslands. Margar fallegar
myndir af landslagi og sumar dulræn-
ar. Opiðkl. 12-18.
Sýningar
• Sparisjóður Hafnarfjarðar opnar
á sunnudag sýningu í tilefni 90 ára af-
mælisins, í Hafnarborg, listamiðstöð
Hafnarfjarðar. Á sýningunni gefur að
líta gamla muni sem varðveist hafa úr
sögu sparisjóðsins, s.s. handskrifuð
skjöl, peninga og vélar. Opið alla daga
netna þriðjudaga kl. 12-18.
SUNNUDAGUR
• Dýrin í Hálsaskógi Þjóðleikhús kl.
14 og 17.
# Bannað að hlæja. Leikbrúðuland,
Fríkirkjuvegi 11, kl. 15.
• Christian Mehr, svissneskur Ijós-
myndari, hefur opnað sýningu í Gallerí
Úmbru á liósmyndum sem hann hef-
ur tekið á íslandi sl. tvö ár. Hann hefur
ferðast víða um landið og eru myndir
hans svo að segja fá öllum landshorn-
um. Titill sýningarinnar er „Landslag
og birta".
Margbreyn-
leiki er
sérslððan
„Ljósmynd er augnablik, hún
sigrar rás tímans,“ segir Loftur
Atli Eiríksson ljósmyndari, sem
drepur niður fæti á landinu í
nokkrar vikur til að opna sýning-
ar sínar í Nýlistasafninu og Galierí
G15. „Verkin á sýningunum
tveimur eru ólík og eiga það eitt
sameiginlegt að vera eftir mig.
Annars vegar er um að ræða smá-
ar ljósmyndir unnar með platínu-
tækni en hins vegar stór verk þar
sem ljósmyndatækni er notuð í
fígúratífum tilgangi og óhlut-
bundnar aðferðir fengnar að láni
úr málverki og skúlptúr í leit að
nýjum framsetningum.“
Margbreytileiki er sérstaða
Lofts og hann leitast ekki við að
halda sig við ákveðinn stíl. Hvert
verk geymir því ekki aðeins nýja
hugmynd heldur er það einnig
efnislega frábrugðið öðrum.
Loftur Atli hefur verið búsettur
í Bandaríkjunum síðustu ár, verið
þar við nám og stundað list sína.
Hann skrifar einnig pistla í Vik-
una en fyrir skömmu hlaut hann
styrk frá menningardeild Los
Angeles-borgar. Styrkinn hyggst
Loftur nota ti! að hanna skyggni-
myndasýningu sem hann kemur
til með að flakka með á milli borg-
arhverfa og er ædað að vera hluti
af áædun til uppbyggingar í borg-
inni eftir óeirðirnar sem brutust
út snemma vors á þessu ári. Hug-
myndin er að fá ólík þjóðarbrot,
sérstaklega unglinga, til að starfa
saman.
Myndbrot úr Skjáaranum og Skjá-
fiskabúrinu. „Fiskarnir létu ekki að
stjórn," segir leikstjórinn.
Gersamtega
út í hött
„Maður virðist vekja athygli efmaður gerir
eitthvað nógu fárániegt. Við fengum litla sem
enga athygli vegna myndarsem við gerðum um
Amnesty International. Næst komum við með
Skjáfuglabúr, myndum flæðarmálið, Skjálækinn
og jafnvel klukkustundarrúllu sem tekin verður
upp i sölum Alþingis og mun
nefnast Þvaður," segir Guð-
mundur Þórarinsson, handrits-
höfundur og leikstjóri myndanna
Skjáfiskabúrs og Skjáarans, sem
nýlega voru gefnar út á mynd-
bandi af kvikmyndafélaginu Úti
hött - innimynd. Kvikmyndin
Skjáfiskabúr er klukkustundar-
ræma og gerist i fiskabúri. „Þetta
er mjög spennandi mynd. Þeir
sem eiga til dæmis ofvirk börn
ættu að fá sér Skjáfiskabúr þvi
eftir að hálftimi er liðinn af
myndinni eru tveir fiskar étnir og
skjaldbaka kemur og fer inn i
myndina og hinir og þessir furðu-
fiskar."
Hvorri myndinni var erfiðara
að leikstýra?
„Tvímælalaust Skjáfiskabúr-
inu, þar létu leikararnir ekki að
stjórn. Hins vegar gekk mjög vel
að stjórna Skjáaranum, sem fjall-
ar um logandi arnield. Maður
bara kveikti i með Zippo og síðan
logaði glatt í klukkustund!"
Fastasniííinfjur-
inn Finna
íslendingar eru farnir að borða pastarétti nánast
sem væri það þjóðarréttur þeirra. Vinsældir þessar
komu berlega í ljós fyrir skömmu þegar PRESSAN
gerði óformlega könnun meðal þingmannaliðsins og
komst að þeirri niðurstöðu að vart mætti á milli sjá
hvort hefði betur sem uppáhaldsfæði þess; pasta eða
slátur! Hérlendis hefur verið staddur ítali nokkur,
Gianmaria Pinna, til að efla vitund manna um gott
og hollt pasta, en hann átti í fýrstu ekki til orð
pastaneyslu íslendinga og hélt að þeir borðuðu
annað en fisk. „Ég skil þetta hins vegar vel því mat-
inn er létt að fr amreiða og hann er ódýr.“
Hann eyddi hér nokkrum dögum í að kenna
kokkum landsins á vél sem framleiðir ferskt pasta og
er að hans sögn ekki saman að líkja við pasta með
geymslubragði. „Þetta er eins og að borða ferskt
grænmeti eða frosið,“ segir hann. Umrædd pastavél
er staðsett á nýjum veitingastað, Pasta Basta.
Gianmaria Pinna hefur verið hér til að efla vitund fslendinga um
hvað sé hollt og gott pasta.
sem
myndverk
í gömlu húsi við Skólavörðustíg
hafa metnaðargjarnir listamenn
komið upp aðstöðu fýrir sköpun
sína og fara þar hjónin Hildur
Bolladóttir kjólameistari og Ófeig-
ur Björnsson, gullsmiður og
myndhöggvari. Opnuð hefur ver-
ið gullsmíðaverslun, sem einnig er
listmunahús, þar sem fást skart-
gripir og skrautmunir; gullsmíði
ðfeigs. „Ég byggi mest á eigin
framleiðslu,“ segir hann, „og lít
svo á að skartgripir mínir séu
myndverk, hvort sem um er að
ræða eyrnalokka, nælur eða háls-
festar.“ Ófeigur segir eftii þau sem
gullsmiður notar í eðli sínu svo
falleg að ekki sé nauðsyn að beita
mikilli skreytilist. „Verðgildi í
mínum huga liggur ekki í efnis-
kostnaði heldur hönnun og þess
vegna lít ég svo á að munirnir séu
myndverk en ekki eiginlegt skart.“
f tilefni opnunarinnar hefur
verið efnt til myndlistarsýningar á
efri hæð hússins á verkum þeirra
sem voru í Gallerí Grjót-hópnum
árið 1989.
Loftur Atli
Eiríksson
IjÓsmyndarfimeð
sýningar hér heima
og útisýningar í LA
‘Enn fuzgt
að brugga
jóíavín
Einsng allir vita er stranglega
bannað að brugga vín nema
upp að ákveðnum styrkleika á
íslandi. I Ámunni í Ármúla er
þó hægt að komast yfir öll tæki
sem nota á við bruggun létt-
rauðvíns, -hvítvíns og -rósa-
víns. Ef einhvern langar til að
brugga eigið rauðvín fýrir eins
og eina jólaglöggsveislu er enn
tími til þess, því gerjun rauð-
víns tekur ekki nema um það
bil átta tU tólf daga. f blönduna
má aUs ekki setja of mUdnn
sykur, því þá er hætt við að
styrkleiki vínsins fari yfir öU
leyfileg mörk. Rauðvínið eitt
og sér verður hins vegar ekki
almennilega drykkjarhæff fýrr
en effir svosem tvo til þrjá
mánuði, það er að segja öðru-
vísi en upphitað með negul-
nöglum, kanel, rúsínum og
möndlum. Það ætti hins vegar
að vera ágætt að eiga nokkra
lítra af rauðvini til góða á fýrstu
mánuðum næsta árs, þegar
krítarkortareikningar jólanna
dynja yfir land og þjóð.
Að sögn starfsmanns Ámunn-
ar hefur fóUc verið mjög forsjált
í ár og margir þegar komið sér
upp léttvínsbruggunartækjum.
Dýrast er að byrja, en svo kost-
ar ekki mikið að komast yfir
saftina og sykurinn.
íslensku leikverkin í London
Misjafnir dómar
Við íslendingar erum ekki
vanir því að flytja út list okkar í
stórum stíl en það eru einkum
myndlistar- og tónlistarmenn
sem hafa haldið nafni landsins á
loft erlendis, sem og einstaka rit-
höfundur. Það heyrir því til tíð-
inda þegar stórri menningarsýn-
ingu er ýtt úr vör, á borð við þá í
London, þar sem flestar listgrein-
ar fá að njóta sín. Við fyllumst
spenningi yfir viðbrögðum þar-
lendra og gleðjumst þegar af-
rakstur áralangs erfiðis íslenskra
listamanna hlýtur hrósyrði og
viðurkenningu. Við sættum okk-
ur síður við gagnrýni sem að
okkur er beint og yfirleitt er áber-
andi lítið látið fyrir henni fara.
Misjafnir eru þeir dómar sem
íslensku leikverkin tvö hafa hlot-
ið í bresku pressunni. Annars
vegar er um að ræða Banda-
mannasögu Sveins Einarssonar,
sem fékk ágæta dóma í The Tim-
es, og segir að í verkinu felist
skemmtilegt jafnvægi sem hljómi
þýðlega í eyrum hins útlenda;
það sé hæfilega hrekkjótt án þess
að vera illgjarnt. Fín, trúverðug
miðaldasaga. Verðlaunaleikritið
„Ég er meistarinn“ eftir Hrafn-
hildi Hagalín fær hins vegar af-
leita dóma í The Independent og
ensk þýðing Önnu Yates á verk-
inu fær sérstaklega harkalega út-
reið. Léleg þýðing hennar þykir
helsta ástæðan fyrir slakri út-
komu og segir í gagnrýninni að
hluti textans fari afar illa í munni
leikara og hlutar hans eigi sér vart
stoð í enskri tungu! Að lokum
segir að verkið í heild sé gamal-
dags þvæla sem ranglega sé þó
ætlað að túlka fágaða list. Höf-
undi gagnrýninnar er verkið sjálft
svo ofarlega í huga að þáttur leik-
ara og annarra aðstandenda
gleymist með öllu og ekki er einu
orðiáþá minnst.