Morgunblaðið - 09.06.2004, Side 6

FRÉTTIR
6 MIÐVIKUDAGUR 9. JÚNÍ 2004 MORGUNBLAÐIÐ
SVEITARFÉLAGIÐ Þingeyjarsveit
hefur undirritað viljayfirlýsingu með
Orkuveitu Reykjavíkur, Orkuveitu
Húsavíkur og Norðurorku á Akureyri
um samstarf um virkjun Skjálfanda-
fljóts við Hrafnabjörg í Bárðardal,
svonefnda Hrafnabjargavirkjun.
Munu þessir aðilar stofna félag um
verkefnið á næstu vikum.
Á vefsíðu Þingeyjarsveitar segir að
aðilar séu sammála um að skoða fleiri
hugsanlega virkjunarkosti í Skjálf-
andafljóti. Heimamenn í Bárðardal
hafi lengi vitað um þessa virkjunar-
möguleika og margir verið áhuga-
samir um að þeir verði kannaðir. Hins
vegar hafi m.a. verið lýst áhyggjum af
Suðurá og fossum í Skjálfandafljóti
komi til virkjunar, og var þeim skila-
boðum komið á framfæri við undirrit-
un viljayfirlýsingarinnar.
Undirbúningsfélagi er ætlað að
hefja rannsóknir á ýmsum sviðum og
verður ákvörðun um virkjun ekki tek-
in fyrr en að loknum viðamiklum und-
irbúningi. Hafa aðilar einnig lýst vilja
sínum til að ráðast í leit að hugsanleg-
um kaupendum orkunnar sem er for-
senda þess að virkjað verði. Tekur
undirbúningur, m.a. umhverfismat og
frekari rannsóknir, tvö ár hið
minnsta.
Samkvæmt viljayfirlýsingunni er
lögð sérstök áhersla á að orka frá
virkjuninni verði nýtt á Norðurlandi.
Fyrirhugað undirbúningsfélag muni
á virkan hátt markaðssetja orkuna og
þá kosti sem fyrir hendi séu á Norð-
urlandi til að laða að orkufrekan iðnað
eða aðra þá starfsemi sem leitt geti af
sér ný atvinnutækifæri á svæðinu.
Landsvirkjun með umsókn
um rannsóknarleyfi
Eins og fram hefur komið í Morg-
unblaðið hefur Landsvirkjun einnig
lýst áhuga á virkjunarmöguleikum í
Skjálfandafljóti. Jóhann Guðni Reyn-
isson, sveitarstjóri Þingeyjarsveitar,
segir Landsvirkjun ekki hafa óskað
eftir samráði við sveitarfélagið um
þetta verkefni en samkvæmt viljayfir-
lýsingunni skuldbinda þessir aðilar
sig til að vinna ekki með öðrum að
verkefninu á meðan því stendur. Jó-
hann Guðni leggur áherslu á að hér sé
aðeins farið af stað undirbúningsferli,
engar ákvarðanir liggi fyrir um virkj-
unarframkvæmdir.
Þorsteinn Hilmarsson, upplýsinga-
fulltrúi Landsvirkjunar, sagði fyrir-
tækið hafa um nærri tveggja áratuga
skeið rannsakað virkjunarkosti í
Skjálfandafljóti og þar á meðal
Hrafnabjargavirkjun.
Landsvirkjun hefði í vor sótt um
rannsóknarleyfi fyrir þá virkjun með
forgangi til byggingar hennar. Á þeim
tíma hefði umsókn um slíkt leyfi ekki
borist ráðuneytinu frá Orkuveitu
Reykjavíkur. „Landsvirkjun telur og
hefur kynnt þá skoðun sína opinber-
lega að samstarf orkufyrirtækja um
rannsóknir og byggingu virkjana á
Norðurlandi sé æskilegt og jafnvel
nauðsynlegt eigi að virkja þar orku til
stóriðju,“ sagði Þorsteinn.
Viljayfirlýsing um
virkjun Skjálfandafljóts
Þingeyjarsveit
í samstarf við
Orkuveitu Reykja-
víkur, Orkuveitu
Húsavíkur
og Norðurorku
Ljósmynd/Emilía Höskuldsdóttir
Skrifað undir yfirlýsinguna. F.v. Alfreð Þorsteinsson, stjórnarformaður OR, Guðmundur Þóroddsson forstjóri,
Franz Árnason, forstjóri Norðurorku, Hreinn Hjartarson, veitustjóri Orkuveitu Húsavíkur, og Jóhann G. Reyn-
isson sveitarstjóri. Fyrir aftan f.v. eru Haraldur Bóasson oddviti, Friðrika Sigurgeirsdóttir úr sveitarstjórn, Ás-
geir Margeirsson, aðstoðarforstjóri OR, og Garðar Jónsson og Ásvaldur Æ. Þormóðsson sveitarstjórnarmenn.
itage-safni í St. Pétursborg í Rúss-
landi. Hér er á ferð íburðarmikil
útgáfa á völdum sögubútum úr fjór-
um lykilsögum íslenskra forn-
bókmennta sem rússneskir lista-
menn hafa skrautritað, mynd-
skreytt og bundið inn í forláta
kápur úr skinni og eðalmálmum.
Rússneski auðjöfurinn Roman
Abramovitsj átti hugmyndina að
verkefninu og stóð straum af kostn-
aði við það en Abramovitsj er talinn
næstríkasti maður Rússlands og er
á Íslandi líklega hvað þekktastur
fyrir það er hann festi kaup á
breska knattspyrnuliðinu Chelsea.
Útgáfa bókanna var samvinnu-
verkefni Hermitage-safnsins og út-
gáfufélagsins Fágætar bækur úr
Pétursborg (Rare books of St. Pet-
ersburg) undir ritstjórn Piotrs
Suspitsyn en félagið Fágætar bæk-
ur hefur það að leiðarljósi að við-
halda þeirri hefð að gefa bækur út í
listrænum og einstaklega vönd-
uðum útgáfum.
Komu 7 listamenn að verkinu þar
sem fjórir listamannanna unnu
myndskreytingar hver við sína
sögu af þeim fjórum sem fyrir val-
inu urðu. Einn skrautritaði texta
bókanna og tveir hönnuðu bókband.
Egils sögu skreytti Youri Bor-
ovitsky, Grettis sögu Boris Zab-
irokhin, Mikhail Gavrichkov
myndskreytti Gunnlaugs sögu
ormstungu og Yury Lukshin Njáls-
sögu.
Hver þeirra gerði 12 þrykki-
myndir með mismunandi tækni og
ljær hver þeirra viðfangsefninu sitt
persónulega handbragð og túlkun.
Allir teljast þeir í fremstu röð rúss-
neskra samtímamyndlistarmanna
og hafa hlotið fjölda verðlauna og
viðurkenninga fyrir verk sín.
„HVAÐ Rússland varðar eru Ís-
lendingasögurnar ekki bara dæmi
um góðar erlendar bókmenntir,
heldur eru þær besti holdgervingur
þess anda norrænnar rómantíkur
og krafts sem víkingarnir fluttu
með sér inn í það sem varð grunn-
urinn að rússnesku samfélagi. Það-
an á uppruna sinn andi rússneskrar
alþýðulistar og þjóðsagnahefðar.“
– Svo hljóða inngangsorð Mikh-
ails Piotrovsky safnstjóra í riti í til-
efni af sýningu á sérstakri úrvals-
útgáfu af Íslendingasögunum sem
fram fer í hinu sögufræga Herm-
Ljósi varpað á land
og líf söguhetjanna
Þær sögur sem urðu fyrir valinu
voru sérstaklega valdar með tilliti
til bæði mikilvægis og vinsælda á
Íslandi, í Rússlandi og um heiminn
allan. Úr hverri sögu voru valdir 10
söguhlutar og var þá haft til hlið-
sjónar vægi hvers sögubúts við
framvindu sögunnar, en einnig að
hver bútur varpaði ljósi á land og
líf söguhetjanna og gæfi listamönn-
unum gott efni að fást við.
Gefnar eru út 10 númeraðar
bækur og er hver þeirra bundin í
kápu úr kálfskinni og selskinni sem
skreytt er silfri, kopar, gulli og
gimsteinum. Var kápuhönnun í
höndum Viktors Nikolsky og Pav-
els Yekushev. Allur texti í bók-
unum er handskrifaður af lista-
skrifaranum Yury Nozdrin og eru
inngangslínur hvers sögubúts skrif-
aðar á íslensku en textinn í heild
sinni á rússnesku. Hver bók um sig
er 94 blöð eða 188 síður og 43 cm á
hæð en 33 cm á breidd.
Tvö fyrstu eintökin af þessari
viðhafnarútgáfu Íslendingasagn-
anna eru til sýnis í Hermitage-
safninu en á sýningunni eru jafn-
framt innrammaðar síður úr útgáf-
unni, ljósmyndir frá vinnuferlinu og
heimildarmynd um þá áskorun sem
verkefnið fól í sér fyrir listamenn-
ina. Sýningin er opin til 4. júlí.
Nánari upplýsingar má finna á:
http://www.hermitage.ru.
Íslendingasögurnar á rússnesku
Hver síða er handskrifuð og blöðin bundin inn í forláta kápur úr nautsleðri
og selskinni. Á kápunni er málmvirki úr silfri, gulli og kopar skreytt gim-
steinum en á bókinni til hægri má sjá stílfærða mynd af Íslandi á bakgrunni
úr selskinni sem tákna á hafið. Bókin til vinstri sýnir opnubrot úr Grettis-
sögu með myndskreytingu Borisar Zabirokhins.
St. Pétursborg. Morgunblaðið.
asgeiri@mbl.is
HÆSTIRÉTTUR hefur staðfest
gæsluvarðhaldsúrskurð Héraðs-
dóms Reykjavíkur yfir þremur er-
lendum mönnum, sem komu hingað
til lands 6. maí, ýmist með fölsuð eða
stolin skilríki. Sæta þeir því gæslu til
16. júní.
Í greinargerð lögreglu fyrir
gæsluvarðhaldskröfu sinni kemur
fram að eftir að mennirnir komu til
landsins hafi vaknað grunur um að
ekki væri allt með felldu og voru þeir
handteknir 25. maí. Uppi sé rök-
studdur grunur um skjalafals opin-
berra ferðaskilríkja, brot gegn út-
lendingalögum og hugsanleg tengsl
við innbrot í Danmörku. Ekki sé
hægt að útiloka að mennirnir tengist
alþjóðlegri glæpastarfsemi. Unnið
sé að rannsókn málsins í samvinnu
við alþjóðadeild ríkislögreglustjór-
ans, Interpol og dönsk lögregluyfir-
völd. Rannsóknin beinist að því að
staðfesta hverjir mennirnir séu, upp-
lýsa um ferðir þeirra og hugsanlega
vitorðsmenn, þekkta sem óþekkta,
hér á landi, upplýsa um hina meintu
fölsun og notkun vegabréfanna og
veita dönsku lögreglunni rannsókn-
araðstoð. Nöfn sem þeir gáfu upp
séu ekki þau sömu og þeir gáfu upp
hjá lögreglu. Hafi þeir kannast við að
hafa keypt vegabréf til þess að koma
til landsins. Ennfremur sé ljóst að
þeir hafi framvísað fölsuðum vega-
bréfum við komuna hingað. Þá liggi
fyrir að þeir hafi látið hjá líða að til-
kynna yfirvöldum um veru sína hér,
eins og skylt sé samkvæmt útlend-
ingalögum þrátt fyrir að hafa verið á
landinu um tæplega þriggja vikna
skeið. Fyrst eftir handtöku þeirra
hafi komið fram umsókn frá þeim um
hæli hér á landi.
Í dómi sínum vísaði Hæstiréttur
til forsendna héraðsdóms og tók
fram að ætluð ætluð brot mannanna
gætu varðað þá fangelsisrefsingu
samkvæmt 1. mgr. 155. gr. hegning-
arlaga II. og III. kafla útlendinga-
laga. Allt að 8 ára fangelsi liggur við
broti á umræddri grein hegningar-
laga.
Málin dæmdu hæstaréttardómar-
arnir Gunnlaugur Claessen, Ingi-
björg Benediktsdóttir og Ólafur
Börkur Þorvaldsson. Verjandur
mannanna voru Sigmundur Hannes-
son hrl., Bjarni Hauksson hdl. og
Jón Einar Jakobsson hdl. og sækj-
andi Egill Stephensen, saksóknari
lögreglustjórans í Reykjavík.
Þrír erlendir menn
í gæsluvarðhaldi
Ekki unnt
að útiloka
tengsl
við alþjóð-
lega glæpa-
starfsemi