Íslendingaþættir Tímans - 27.06.1970, Síða 15

Markús Jónsson frá Giljum
F. 20. október 1892.
lð 1955 er við vorum að heiðra
tvö fermingarbörn og skemmtum
okkur konunglega við dans og
spil og frá því spiluðum við sam-
an oft og mörgum sinnum og það
skipulega nok'kra vetur. Hann var
sgætur bridgespilari. Og þá var
oft brosað, en einstaka sinnum
varð Sigmundur alvarlegur, þá
vorum við ekki makkerar og ég
út af reglunni. Þá sagði hann
í barnslegri einlægni: Ég kann
okki vörn við þessu, Bjarni minn
ág hrekkja aldrei. Svik fundust
ekki í hans munni. Oft vorum við
saman á gleðinnar stund og það í
stórum hóp, og þar naut Sigmund-
ur sín eins og jafnan, hann kunni
hóf á öllu og ég sá hann aldrei
Undir áhrifum víns. Hann hafði
g°tt og mikið söngskyn, hafði fall-
eSa rödd og beitti henni mikið vel.
káir munu glevma því sem heyrðu
þegar hann söng vísur eftir Davíð
»Helga Haraldsdóttir“.
Eg ætla ekki að <^«3 um það
Þótt Sigmundi hafi verið kippt í
þurtu af plani lífsins á miðri leið,
þótt auðvitað sé sárt að sjá á bak
svo ungum úrvalsmanni. Við skul-
um bara vona að við fáum hann
þaettan. Ég ætla heldur ekki að
fara mörgum orðurn um mann-
kosti hans og hæfileika, bað viidi
kann aldrei heyra og ekki heldur
nú.
Að síðustu langar mi? að reyna
lýsa einu vorkvöldi af mörgum
svinuðum. Þau, hjónin Simmi og
Beta, eins og við vinir þeirra köll-
uöum þau, höfðu keypt lítinn sum
arhústað í hvamminum milli
Elliðaáa og Breiðholts, sem þau
kölluðu Fossgil. Þar vildu þau
n.ióta hvíldar og unaðssemda í
skauti ósnortinnar náttúru, fjarri
ys og erli borgarlífsins sem ertir
taugar þess, sem þarf að hvílast
°g þráir sálarró. Við Unnur kom-
um í heimsókn á Jónsmessudag.
Évöldið var eins unaðsle.gt og það
Setur bezt verið. Engin gola eða
Sjálfur, engin truflun neins-staðar
Há, aðeins viðkvæmur andvari
v°rsins og næturinnar jafnt líð-
audi inn um opnar dyr sem glugga
tjöldin gúlpuðu eins og fyrir
Wævæng. Þetta var andi vorsins.
uau tóku okkur eins og áður með
þrosi á vör og gleði í hjarta. Við
fórum fyrst í eldhúsið til Betu.
uar var kötturinn, sem ég held að
nafi skilið mál hennar, því hún lét
nann gera alls konar kúnstir, sem
hef aldrei séð nokkra skepnu
fSLENDINGAÞÆTTIR
Kveðja.
Heim í daginn hverfur önd,
heiður svalinn fer um strönd.
Ðrengir hjala um draumalönd,
dyggðir ala og festa bönd.
Merkur drengur Markús var,
mettaði lengi skepnurnar
lön á engi úr ljánni bar,
lán og gengi upp því skar.
Barn á Giljum bar sín föng
bjó á Giljum, hló og söng.
Mæddi á iljum mannraun ströng.
Mótaði viljinn dægrin löng.
Gekk um storð með glaða brá.
— Ganga þorði fjöllin há.
Um heyjaforða hygginn sá.
Hylla í orði slíkan má.
Lærði flest, sem læra þarf
— lánið bezta fékk í arf.
Móti gesti mildur hvarf,
manndóm festi í unnið starf.
leika. Hún fékk honum mjólkur-
pela og túttu og hann saug eins
og barn. En hún var ströng hús-
móðirin og stundum alvarleg,
hann mátti ekki styggja fuglana,
þeir voru lika hennar vinir, og
ekki mátti hann heldur éta haga-
mýsnar á haustin, þær Skemmdu
aldrei neitt fyrir henni, því að hún
gaf þeim mat og þá lokaði hún
kisu inni. Ég sagði við Betu: Að
þú skulir venja þetta á þig. Hún
svaraði: Guð hefur ekki gefið mér
neitt lítið, eins og hún orðaði það,
þessi litlu dýr finna til eins og þú,
Bjarni minn. Ég varð sneyptur og
gekk út á vit vorsins. Þar var Sig-
mundur að hlúa að líflitlum jurt-
um og hann útskýrði fyrir mér
þroska þeirra og eðli með svo
mikilli þekkingu, að ég undraðist
og sagði: Hvar hefur þú lært þetta?
Hann sagði: Þetta kemur fljótt í
vana hjá þeim, sem hafa gaman
af að skipta við náttúruna, ég
þreifa mig svona áfram. Sjáðu,
þær eru að búa sig í háttinn þess-
ar og bendir mér á blómaröð, sem
er að draga að sér blöðin. Þær
D. 17. maí 1970.
Fleytti gmoð sem fleiri þar
fékk í soðið sprökurnar.
Ellistoð hann öldnuim var
yfir boðann hrörnunar. \
I
Kvaddi börðin, kumbl og dys
við kostajörð því fór á mis.
Lipur gerðist, lands við þys
lykla-vörður Alþingis.
Góðu verki gegndi þar
— geymdi sterkar minningar. I
Heiðursmerkið héðan bar,
hlaut í verki sæmdirnar.
Þegar vinnu þrvtur stund
þræðir spinnast lífs á grund.
Vinir minna á vinafund
vorið finna í grænum lund.
Drottins blíðu dagur ber
draumar líða um fold og ver.
Blómstruð fríða bvggðin er ,
brosir hlíð á móti þér.
fóru líka snemma á fætur í morg-
un. Svona talaði hann í langan
tíma, það var eins og hann ætti
alla veröldin á þessari stundu:
sólina, hafgoluna, morgunþey-
inn, moldina og blómin. Þetta
voru hans vinir. Það var komið
langt fram á nóttina þegar við
kvöddum. Sigmundur var mikill
sáðmaður og náttúruunnandi.
Hann gekk fjörur, tíndi skeljar
og kufunga, ók oft, þegar hann
gat því við 'komið, í sveit sína. Kleif
fjöll og fann steina, sem honum
fundust múa yfir miklum töfrum.
Ég get ékki lýst Sigmundi betur.
Kæri vinur. Ég enda þessar lín-
ur með því að biðja Guð að styrkja
þína elskandi konu, aldraðan föð-
ur, sem er í skjóli sonar síns, syst-
kini þín, tengdaforeldra og börn
þeirra. Allt var þetta fólk þér svo
mikið kært. Og að síðustu þökk-
um við Unnur og dætur hennar
þér ógleymanleg kynni og biðjum
þér allrar guðsblessunar. Gleðilegt
sumar, þök!k fyrir veturinn, vertu
sæli.
Bjarni M. Jónsson.
f5
Einar J. Eyjólfsson.