Íslendingaþættir Tímans - 27.04.1972, Blaðsíða 4

hennar, sem Bjarni hét , var þá látinn.
Þau hjón höföu eignast 12 börn, misst 2
ung, en hin 10 voru öll uppkomin. Um
fjögurra ára bil var Sigurður þarna
hjá Ragnhildi. En þá bregður hún búi
þar og flyzt með dóttur sinni Onnu og
manni hennar Jörgen að Þurá i ölfusi.
Þar er hún, aö nokkru leyti,i skjóli
þeirra með hann um eins árs skeið.
Alla ævi sina minntist Sigurður
Ragnhildar, fóstru sinnar, sem sam-
nefnara fyrir allt, sem hann taldi
fegurst og bezt i mannlegu lifi. Skö-
mmu eftir lát Sigurðar sagði mér
dóttir hennar, Jónina Bjarnadóttir, að
aðskilnaður þeirra muni hafa verið
þeim báðum sár og tregablandinn,
þegar hann þá á sjötta aldurs ári er
tekinn frá henni, aö ráði fööur hans,
sem kom honum i fóstur til systur
sinnar, Guðrúnar Jónsdóttur, og
manns hennar, Ólafs Þorsteinssonar,
sem þá bjuggu i Þormóðsdal i Mos-
fellssveit. Þar var Sigurður i fimm ár
og leið mjög vel. Honum þótti ævin-
lega, eftir að hann kom þangað, vænt
um þau hjónin og Þormóðsdalinn, og
hélt mikla tryggð við þessa föður-
systur sina, allt þar til hún lézt i hárri
elli 1955, en eftir það annaöist hann um
grafreitinn hennar að Lágafelli i Mos-
fellssveit. Þegar hann lézt aö morgni
laugardagsins 18. desember s.l. hafði
hann daginn áður glaður og heill
heilsu, að þvi er séö varð, undirbúiö
för, daginn eftir, sunnudaginn 19.
desember, þangað með jólagrenið.
Þegar Sigurður fór, sem drengur á
ellefta ári,frá Þormóðsdal fór hann
til vandalausra i Reykjavik. Hann
sagði mér, að þar hafi sér liðið illa og
leiðst mikið, og hafi hann strokið
þaðan að Úlfarsá i Mosfellssveit til
föður sins og stjúpu, sem hann þá hafði
eignazt, Þórönnu Kristensu Jón-
sdóttur. Þau höfðu tekið að sér að
standa fyrir búi þar, sem eigandi
jarðarinnar átti. Þau Bjarni og hún
eignuöust tvær dætur, Kristinu Fjólu f.
18. ágúst 1917 og Sigriði Jóninu f. 10.
nóvember 1918, er lézt 1951. Ekki fékk
Sigurður lengi notið þess að vera á
þessu nýja heimili sinu, þvi faðir hans
missti heilsuna, og fyrir fermingar-
aldur er hann farinn aö vinna fyrir sér,
sem snúningadrengur við fjárgæzlu og
fl., að Korpúlfsstöðum i Mosfellssveit.
Þaðan var hann fermdur i Lágafells-
kirkju.
Sem unglingur var Siguröur hjá
fööurbróður sinum, Guðjóni Jónssyni,
kaupmanni að Hverfisgötu 50 i Reyk-
javik og konu hans Sigriði Péturs-
dóttur, um nokkurra ára bil. Þar vann
hann viö verzlunina, fyrst sem sendi-
sveinn, keyrði út vörur á handvagni,
meðal annars inn á Kirkjusand, en
siðan við afgreiðslu og önnur innan-
búðarstörf. Þaðan stundaði hann nám
i gagnfræðaskóla K.F.U.M. Sigurður
sagði þau hjónin hafa verið sér sem
góðir foreldrar, er hann var hjá þeim,
og að það hafi verið sér mikils viröi að
vera hjá þeim þerri ár.
Ekki hafði Sigurður fengiö notið þess
á bernsku og uppvaxtarárum sinum,
nema um stuttan tima, að vera sam-
vistum við föður sinn. En er hann var
uppkominn, reyndisthann föður sinum
frábær sonur, svo sem fram kom i
mörgu. Meðal annars, þegar faðir
hans kom, farinn að heilsu og alls
ómegnugur fjárhagslega, af Vifil
sstaöahæli, eftir margra ára baráttu
viö erfiðan sjúkdóm, og Sigurður, sem
þá var um tvitugt, tók á leigu herbergi
fyrir hann, keypti i það rúm rúm
fatnað og það annað, sem með þurfti
til þess að hann gæti hafst þar við.
Bjarni lést 12. febrúar 1930.
Um nokkurt skeið stundaöi Sigurður
vinnu við höfnina i Reykjavik, við
saltburð og fl. Einnig vann hann hjá
Sigvalda i Bræöraborg, keyrði á hest
vögnum möl og sand til húsbygginga
og vegageröar, En árið 1929 réði hann
sig sem bifreiðastjóra til Steindórs
Enarssonar i Reykjavik, sem hafði
mikil umsvif við fólksflutninga. Fyrir
hann keyrði Sigurður um margra ára
skeið milli Hafnarfjarðar og Reyk-
javikur sróran rútubil, og einnig um
nokkur ár leiðina Reykjavik —
Akureyri, sem Steindór hafði þá sér-
leyfi fyrir. Oft voru i þeim ferðum 5—6
stórir rútubilar. Steindór mun hafa
borið trunaðartraust til Siguröar, sem
meðal annars kom fram i þvi, að hann
setti hann sem yfirmann viö þessa
norðurrútu. Hjá Steindóri starfaði
Sigurður við fólksflutninga þar til
hann hóf atvinnuakstur meö eigin
fólksbilhjá samvinnufélaginu Hreyfli,
sem stofnað var 1943, þar sem hann
stundaði þá atvinnu til dauðadags.
Hann var einn af stofnendum Hreyfils
og gengdi oft trúnaðarstörfum fyrir
félagið.
Sigurður giftist áriö 1939 Jóhönnu
Báru Jóhansdóttur á Ytri — Reistará i
Eyjafirði. Þau eignuðust tvo syni, Ólaf
Bjarna f. 13. ág. 1939 og Mágnús
Jóhann f. 21. april 1943. Konu sina
missti Sigurður 1951. Þá stóð hann einn
eftir meö drengina, ákveðinn i að láta
þá ekki frá sér, heldur hafa þá hjá sér
og reyna eftir mætti að vera þeim bæði
sem faðir og móðir, þar til þeir yröu
sjálfbjarga, og til þess helga þeim
allar stundir sinar, sem hann ekki væri
i vinnunni til fanga heimilis þeirra.
Hann hafnaði mörgu öðru, sem hann
hefði efalaust haft ánægju af, svo sem
utanlandsferðum, sem honum stóöu til
boða i skákkeppnum erlendis, en skák
var eftirlætis iþrótt hans. En hana
lagði hann á hillina, gaf sér ekki tima
aö sinna henni, utan það sem hann tók
skákir viö félaga sina á Hreyfli, er
beðið var á stöðinni eftir keyrslutúr.
Sigurður var á yngri árum sundmaður
góður, synti meðal annars, yfir Sogið
skamt fyrir neðan brúna hjá Þrasta-
lundi. Þaö þótti afrek nokkuð. Hann
þótti einnig liötækur i glimu, er hann
lærði hjá frænda sinum, Þorsteini
Gislasyni. Hann var ágætlega kun-
nugur landinu sinu, unni þvi og hafði
ferðazt mikið um það. Einnig hafði
hann lesið mikið um sögu þess og
þjóðarinnar og kynnt-Sér helztu verk
stórskálda hennar. Hj^jín kuhni og fór
vel meö af munni fbSm mörg ljóð
þeirra og geröi það gjarnan á ferða-
lögum, ef tilefni gafst til, t.d. ef dvalizt
var við staði, er þau voru ort um eða ef
fyrir augu bar „Stjörnufákur” eða
bragandi „Norðurljós”, svo eitthvað
sé nefnt. Sigurður var vel fær bæði i
danskri og enskri tungu, var eftir-
sóttur til að ferðast um landið með út-
lendingum, sem þau mái tala, ekki
sizt frceðii..oniium.
Gott vinfengi var.^vali milli
fjölskykfu minnar i Hatnarfirði og
fjölskyldu Sigurðar i Reykjavik.
Móður mina hafði hann þekkt, eins og
mig, allt frá þvi hann var drengur i
Þormóösdal, sem áður var getið og
fannst honum sem hann gæti aldrei
fullþakkað henni, hvað hún hafði
reynzt honum vel sem litlum dreng.
Hvað maðurinn minn mat Sigurð
mikils, mátti meðal annars sjá á þvi,
að það eina skipti, sem hann tók á
Jeigu bil tii að ferðast dálitið um landið
með fjölskyldu sina, þá lagði hann
mikið upp úr þvi að fá Sigurð i þá ferð.
Engan hefði ég séð hlusta eins hug-
fanginn eftir árniði og lækjarniði sem
Sigurð. Hann sagðist heyra þar svo
undur fagra tóna, jafnvel heil tónverk.
Sigurður átti tvö sonabörn, Bjarna
Þór Ólafsson og Margréti Báru
Magnúsdóttur, bæði á áttunda ári er
hann lézt.
'Siöan haustið 1959 áttum viö
Sigurður bæði heimili aö HoltsgijRvik.
Dætur minar, makar þeirra og börn
kynntust honum mjög náið og mátu
hann mikils vegna þeirra kynna.
Börnin, sem eru sex, bókstaflega dáðu
hann. Ég tek hér aðeins eitt dæmi af
mörgum, sem lýsir svo ekki verður um
villzt, hversu sterkur persónuleiki
þessi fræni var i augum þeirra og
eftirbreytnileg framkoma hans og
dagfar allt. Það var fyrir tveimur
árum, að ein dótturdóttur min, þá niu
ára, var stödd heima hjá mér. Við-
4
islendingaþættir