NT - 03.05.1984, Blaðsíða 9

Samtök aldraðra:
Undirbúa byggingu 70*80
íbúða við Bólstaðarhlíð
■ Aðalfundur Samtaka aldr-
aðra var haldinn á Hótel Esju
þriðjudaginn 17. apríl. Venju-
leg aðalfundarstörf fóru þar
fram. Engin breyting var gerð á
stjórn félagsins, og á fundinum
kom fram mikill áhugi á mál-
efnum félagsins og ósk um aukið
almennt félagsstarf.
Segja má að íbúðarbyggingar
fyrir aldraða, með þjónustu-
aðstöðu hafi frá upphafi verið
aðalmálið svo og hjúkrunar og
dagvistunaraðstaða fyrirsjúka og
einangraða einstaklinga.
Skýrsla formanns, Hans Jörg-
enssonar, segir nokkuð um
verkefni félagsins á liðnu ári og
verðurhún því birt hér lítð stytt.
Byggingarframkvæmdum við
fyrsta byggingaráfanga félagsins
við Akraland má segja að sé
lokið, en þó er frágangur í
smáatriðum ennþá eftir. Afsöl
til íbúðarkaupenda eru að af-
greiðast núna þessa dagana.
Við byggingu þessa fyrsta
áfanga vorum við óheppin að
því leyti, að verðlag hækkaði
gífurlega, svo að á síðari hluta
byggingartímans fór það yfir
100% miðað við áætlað verð.
íbúðirnar við Akraland eru
af tveim stærðum, þriggja her-
bergja með 77 m2 íbúðarrými
og tveggja herbergja með 65 m2
íbúðarrými, og að auki eru
geymslur bæði innan íbúðanna
og í kjallara. íbúðirnar eru 14
og í kjallara í húsi 3 er sameign,
ætluð sem þjónustukjarni, og er
hún 8,84% af því húsi, eða
5,24% af eignarverði beggja
húsanna. Húsin eru tvö, annað
með 6 og hitt með 8 íbúðum.
Þegar sveitarfélög byggja fyr-
ir aldraða núna, þá fá þau úr
Framkvæmdasjóði aldraðra
fjárveitingu til að greiða kostn-
að á byggingu sameignar, sem
ætluð er til þjónustumiðstöðvar.
Við höfum sótt um þetta til
sjóðsins, en ekkert fengið til
þessa. Frjáls félagasamtök hafa
þarna ekki sama rétt og sveitar-
félög en á þesu þarf að verða
breyting.
Annað verkefni félagsins á
liðnu ári hefur verið undirbún-
ingur að næsta byggingaráfanga
við Bólstaðahlíð. Ég er bjart-
sýnn á þá áætlun að því leyti að
verðbógan er viðráðanleg eins
og nú stendur og vextir af lánum
einnig. Vonandi helst þetta.
Þetta verkefni er búið að vera
í undirbúningi lengur en allt
síðast liðið ár og ennþá er ekki
alveg séð fyrir endann á þeirri
undirbúningsvinnu, þó er sú
sterka von framundan að hægt
verði að byrja í vor, maí eða
júní, en eftir nýjustu fréttum er
ekki alveg öruggt að við fáum
þarna 80 íbúðir eins og alltaf
hefur verið reiknað með, heldur
getur farið svo að íbúðafjöldinn
fari niður fyrir 70 íbúðir. Skipu-
lagsstjórn borgarinnar er þarna
fyrst og fremst að verki og þó að
ég sé ekki ánægður með það, að
íbúðunum fækki frá upphaflegri
áætlun, þar sem umsóknir munu
verða mikið umfram þennan
íbúðafjölda, þá verð ég að
viðurkenna, að það er annað að
skipuleggja stóra byggingu inni
í byggðu h verfi en á opnu svæði.
Á gamlársdag s.l. var undir-
ritaður samningur við Reykja-
víkurborg og byggingarfélagið
Ármannsfell, sem felur í sér
eftirfarandi atriði:
1. Reykjavíkurborg úthlutar
lóð, greiðir og rekur þjónustu-
rými samkvæmt þessum samn-
ingi.
2. Samtök aldraðra selur fé-
lagsmönnum sínum íbúðir
ásamt sameign og er ábyrgt fyrir
fjármögnun byggingarinnar.
3. Armannsfell h.f. sér um
byggingu hússins og er sam-
ábyrgt fyrir fjármögnun bygg-
ingarinnar.
Úthlutað verður lóðinni við
Bólstaðahlíð nr. 41-45. Reykja-
víkurborg tekur að sér rekstur
þjónusturýmis, en húsfélagið
sér um rekstur hússins að öðru
leyti.
Til þjónusturýmis telst: Mat-
salur og setustofur, eldhús,
móttaka, símavarsla og vakt,
skrifstofa og fundarherbergi,
hreyfisalur, böð, hár og fót-
snyrting, starfsmannaaðstaða,
fönduraðstaða og almenn snyrt-
ing og fatahengi.
Sameign íbúðanna er: Hús-
varðaríbúð, sameiginlegt
þvottahús, ræstiklefar, forstofa,
gangar, geymslur íbúða, sorp-
geymsla, stigar, lyftur og kjall-
ari. Tekið skal fram, að gert er
ráð fyrir að hægt verði að hafa
litla þvottavél í baði hverrar
íbúðar.
Rétt til kaupa á íbúðunum
hafa félagar Samtaka aldraðara
63 ára og eldri, en þeir sem eru
67 ára og eldri hafa forgang, (er
krafa frá borginni) Aldur er
miðaður við þann tíma sem
íbúðirnar verða tilbúnar. Við
munum senda út greiðsluáætlun
til félagsmanna undir eins og
það liggur fyrir og einnig send-
um við þá út grunnteikningu af
íbúðunum og umsóknareyðu-
blað. Hve mikið þarf að greiða
í fyrirframgreiðslu get ég ekki
verðasta þættinum í baráttu
okkar við glákusjúkdómana, en
þeir hafa löngum verið valdir að
mjög hárri blindutíðni meðal
ísiendinga. Við sjáum nú hilla
undir verulegan árangur í barátt-
unni við glákublindu, og má
þakka það að miklu leyti því, að
allur vandi er snertir sjón og
líffæri sjónarinnar er hér á landi
í höndum augnlækna.
Með mörgum öðrum þjóðum
hefur sú venja orðið til, að
löggiltir sjóntækjafræðingar
mega, með ákveðnum tak-
mörkunum, prófa gleraugu á
fólk. Mál hafa lagst í þennan
farveg fyrir þá sök, að ekki eru
nægilega margir læknar í þeim
löndum til að sinna þessum
þætti heilbrigðisþjónustunnar.
■ íbúðarhús Samtaka aldraðra sem lokið er við í Akralandi.
Augnlæknafélag Islands:
Ekki hættulegt að nota
gleraugu afgreidd án
milligöngu sérfræðinga
- en slík gleraugu geta valdið
miklum óþægindum fyrir notandann
■ Vegna þess tiltækis for-
ráðamanna Hagkaups að hefja
sölu á gleraugum án tilvísunar
frá lækni og án þess að sjón-
tækjafræðingur beri ábyrgð á
afgreiðsiu þeirra, viljum við
benda á eftirfarandi:
Prófun á sjón, athugun á
Ijósbroti og ákvörðun um það,
hvort gleraugna sé þörf er í eðli
sínu læknisverk. Slík athugun
er hluti af víðtækari rannsókn,
sem felur í sér mat á gerð, hæfni
og heilbrigði augnanna, en
tekur einnig mið af tengslum
þeirra við miðtaugakerfið og
hið mannlega líffærakerfi yfir-
leitt.Hver og einn, sem leitar til
læknis í því skyni, að fá mæld
gleraugu verður aðnjótandi
rannsóknar, sem veitir talsverða
tryggingu fyrir því, að uppvíst
verði ef viðkomandi er haldinn
augnsjúkdómi, eða einhverjum
þeirra mörgu líkamskvilla, sem
rannsókn hjá augnlækni getur
afhjúpað.
Baráttan við glákusjúkdóm-
ana er ofarlega á baugi í þessu
sambandi. Glákan nær oftast að
valda óbætanlegu tjóni áður en
sjúklingur verður einkenna var.
Með því að beina öllum sjón-
vanda til lækna er sinnt mikils-
s&mu
tm
sagt núna, en fólk verður að
reikna með því að þurfa eitt-
hvað að greiða um leið, eða
fljótlega eftir að bygging hefst.
Þriðja verkefni félagsins á árinu
hefur verið rekstur Múlabæjar,
og að hluta uppbygging föndur-
aðstöðu þar.
Múlabær er dagvistunar-
heimili fyrir aldraða og öryrkja
og þar er rými fyrir 60 dvalar-
gesti daglega. Þeir sem þarna
njóta dagvistar eru sóttir í bíl á
morgnana og fluttir heim eftir
kl. 16 á daginn.
Greiðsla fyrir veruna þarna
er aðeins kostnaðurinn við
þennan flutning að og frá Múla-
bæ og heimili, eða kr. 100,- á
dag. Ókeypis er þarna svo
morgunverður, hádegismatur
og miðdagskaffi. Þarna er
hvíldaraðstaða, 18 klefar eru
þarna með rúmum til að hvíla
sig í og ljós í klefunum svo að
hægt er að lesa í hvídartíman-
um. Einnig er þarna í Múlabæ
gripið í spil og fönduraðstaða er
í þó nokkuð fjölbreyttu formi.
Góðan félagsskap og ánægju-
lega samveru er reynt að glæða
þarna og hefur tekist vel að allra
dómi. Fólk þarf ekki að ráða sig
þarna til dagvistar alla virku
daga vikunnar, margir eru tvi-
svar eða þrisvar í viku. Lítil
verslun er starfrækt í húsinu svo
að fólk getur tekið með sér
vörur heim í kvöldmatinn.
Aðsókn er mikil og biðlistar.
■ Hans Jörgensson, formaður
Samtaka aldraðra.
en einstæðir félagar okkar ættu
að athuga með dvöl þarna.
Happdrætti félagsins, fyrsta
áfanga er lokið, og það sem
greitt hefur verið til Múlabæjar
frá okkur hefur verið greitt af
ágóða þess happdrættis. Núna
erum við að fara af stað með
annan áfanga happdrættis og
ágóði þess er m.a. ætiaður til að
greiða til Múlabæjar, en kostn-
aður við rekstur hans verður
alltaf einhver. í þessu máli og
fleiri svipuðum til styrktar og
hjálpar þurfum við
að vinna og til þess þarf að afla
fjár.
Fjórða verkefni félagsins á
árinu er svo rekstur skrifstofu
okkar að Laugavegi 116, 3.
hæð. Þessi skrifstofa annast flest
þau störf sem félagið hefur þurft
að veita við áætlanir og fram-
kvæmdir í byggingarmálum
okkar og líka verið upplýsinga
og starfsmiðstöð fyrir félagið.
Eftir umræður um skýrsluna
og reikninga félagsins var
stjórnarkjör og umræður um
‘aukið félagsstarf og fjölbreyttara
en nú er.
' Eftirfarandi samþykkt var
gerð á fundinum: „Aðalfundur-
inn skorar á stjórn Fram-
kvæmdasjóðs aldraðra að setja
ekki Samtök aldraðra skör
lægra en sveitarfélög, þegar um
úthlutun styrkja eða fjárframlög
til þjónusturýmis í nýbygg-
ingum fyrir aldraða er að ræða.
Það aldna fólk í þessum sam-
tökum, sem með dugnaði og
áræði er að hjálpa sér sjálft við
að koma sér upp nauðsynlegri
félagslegri þjónustu, á ekki að
vera sniðgengið, þegar það fer
fram á þá aðstoð , við þessar
framkvæmdir sem sjálfsögð
þykir að veita hverju sveitarfé-
lagi landsins, sem vill eitthvað
gera á þessu sviði fyrir aldraða
fólkið".
Á annað hundrað manns sátu
fundinn en um 450 eru skráðir
félagar, og öllum eru send í
bréfi tvisvar til þrisvar á ári
skýrsla um gang mála innan
félagsins, svo að aðalfundurinn
er ekki eins forvitnilegur og
víða í öðrum félögum. Allir
félagar íylgjast með í félagsmál-
unum þó að þeir hafi ekki
tækifæri eða aðstöðu til að mæta
á fundum.
F.h. Stjórnar Samtaka aldraðra
Hans Jörgensson.
Eftir því sem sérfræðingum
fjölgar munu þessi mál færast
meir á þeirra hendur, líkt og
gerst hefur í voru landi. Með
lslendingum hefur þetta fyrr
þróast til réttrar áttar vegna
þess, að nægilega margir augn-
læknar hafa starfað í landinu og
þeir hafa teygt þjónustu sína til
allra landsmanna með reglu-
bundnum ferðalögum. Á sein-
ustu misserum hafa nýir sér-
fræðingar komið til skjalanna
og biðlistar, sem voru orðnir
alllangir hjá augnlæknum, hafa
styst til muna.
Það væri miður, ef sú góða
skipan, sem á hefur komist í
landi okkar riðlaðist með þeim
afleiðingum, að þjóðin sæti eftir
með lakari þjónustu og dýr-
keypta léttúð vegna ímyndaðs
sparnaðar. Það getur ekki talist
hættulegt að nota gleraugu, sem
eru afgreidd án milligöngu sér-
fræðinga, en slík gleraugu geta
valdið miklum óþægindum fyrir
notandann og láti hann við svo
búið standa, fer hann á mis við
læknisfræðilega rannsókn, sem
er hinn eðlilegi undirbúningur í
slíku máli.
Séu þær hreyfingar á mark-
aðnum, er leiði til þess, að verð
á gleraugum lækki fögnum við
því, svo fremi að ekki sé slakað
á ríkjandi kröfum um prófun
þeirra og gerð. Hvað sem gerast
kann á þeim vettvangi, er það
trú vor, að íslenska þjóðin muni
óska þess að áfram verði haldið
á þeirri braut, sem vandlega
hugsuð og langvinn þróun hefur
leitt oss á. Við teljum það
heilladrýgst, að það gagnkvæma
traust, sem skapast hefur milli
lækna og almennings í þessum
efnum, megi haldast og eflast.
Augnlæknafélag íslands
■ Gísli Blöndal, fulltrúi fram-
kvæmdastjóra Hagkaups, virðir
fyrir sér lögin sem munu banna
verslun með gleraugu, öðrum
en sjóntækjafræðingum.