NT - 03.05.1984, Blaðsíða 13

~~*v
Vettvangur
- Að starfsemi opinberrar
þjónustu og stjórnsýslu-
stofnana verði skipulega
tekin til endurskoðunar í
því skyni að auka hag-
kvæmni í rekstri.
- Að gripið verði til beinna
hvetjandi aðgerða til ný-
sköpunar í atvinnulífinu og
til aukinnar markaðsleitar
fyrirtækja og sölu á er-
lendum mörkuðum.
Miðstjórnarfundurinn gerir
það ennfremur að tillögu
sinni, að á næstu fimm árum
verði veittar 500 milljónir
króna til þróunar, rann-
sókna og uppbyggingar á
ýmsum háþróuðum iðnaði
svo sem rafeinda- og lífefna-
iðnaði. Verði unnin sérstök
áætlun um ráðstöfun þess
fjármagns í samráði við full-
trúa atvinnulífsins. Þessu
verkefni verði gefinn for-
gangur í íslenskri iðnþróun
á næstu árum.
Fundurinn fagnar sérstak-
lega því frumkvæði Stein-
gríms Hermannssonar for-
sætisráðherra að hrinda í
framkvæmd athugun á fram-
tíðarþróun íslensks þjóðfé-
lags næsta aldarfjórðunginn.
Væntir fundurinn þess að
með þessu starfi sé lagður
grunnur að skipulegri vinnu-
brögðum og betri ákvörð-
unum er hafi áhrif til lengri
framtíðar svo sem í fjárfest-
ingar- og menntamálum.
Hvað varðar stefnu og starf
ríkisstjórnarinnar í efna-
hagsmálum á næstu misser-
um leggur aðalfundur mið-
stjórnar Framsóknarflokks-
ins áherslu á eftirfarandi
þrjú meginatriði:
- Að áfram verði fylgt stefnu
Framsóknarflokksins um
„ísland án atvinnuleysis."
- Að verðbólga verði á árinu
1985 komin íeinsstafs tölu.
- Að lækka erlendar skuldir.
Sífellt aukinn vígbúnaður er
vaxandi ógnun við heims-
friðinn. Fundurinn hvetur
til þess að raunhæfar við-
ræður um gagnkvæma af-
vopnun stórveldanna hefjist
hið fyrsta.
Fundurinn varar við þeirri
hættu sem íslensku þjóðinni
stafar af auknum vígbúnaði
í hafinu umhverfis landið og
bendir á nauðsyn þess, að
íslendingar hafi frumkvæði
að því á alþjóðavettvangi að
afvopnunarviðræður nái til
svæðisins á Norður-Atlants-
hafi.
Fundurinn lýsir stuðningi
sínum við friðarviðleitni
fólks um allan heim.
útflutningsbætur á landbúnað-
arvörur.mættu hugleiða.
Full ástæða er til að rifja upp
að við lifum af engu öðru en
þeim verðmætum sem við sækj-
um til náttúrunnar. Þau eru í
grófum dráttum: gróður jarðar,
sjávarafli, orka úr vötnum og
heitum uppsprettum og jarð-
efni.
Með því að frumvinna, vinna
úr og koma þessum náttúrugæð-
um í verð er verið að skapa
verðmæti fyrir þjóðarbúið. Með
margs konar þjónustu, hversu
mikils virði sem við metum
hana, er hins vegar verið að
deila verðmætunum milli fleiri
munna. Það getur því verið
skárri kostur, út frá þjóðarhag
að framleiða búvörur sem
greiða þarf með einhverjar út-
flutningsbætur heldur en að
fjölga þjónustustörfum.
Hver yrðu áhrif þess fyrir
þjóðarbúið ef ca. 1.500 bændur
ásamt skylduliði legði niður bú-
skap og bættist í þjónustugrein-
arnar? Svo að tilviljunarkennd
dæmi séu tekin þá lagast þjóðar-
hagur ekkert við það þótt fleiri
störfuðu við fasteignasölu eða
veitingahúsum fjölgaði og er
þar með ekki verið að gera lítið
úr þeirri þjónustu sem blómstr-
,ar um þessar mundir.
■ Áður en fundarstörfin hófust, skoðuðu þingfulltrúar nokkur atvinnufyrirtæki á Akurevri.
Myndin var tekin af Halidóri Ásgrímssyni í Útgerðarfélagi Akureyringa, þar sem sjávarútvegsráð-
herra gerði litla gæðakönnun. Ekki er annað að sjá en ráðherrann sé ánægður með árangurinn.
5. Um stefnumótun í atvinnu-
málum:
„Aðalfundur miðstjórnar
Framsóknarflokksins þakkar
góðan undirbúning og fagnar
ítarlegri umræðu á fundinum
um atvinnumál og felur þing-
flokki og framkvæmdastjórn
Framsóknarflokksins að vinna
úr framkomnum hugmyndum.
St'ðar á árinu verði efnt til
aukafundar um atvinnumál."
Samþykkt.
6. Um jafnréttismál:
„Aðalfundur miðstjórnar
Framsóknarflokksins haldinn
27.-29. apríl skorar á Alþingi
að samþykkja á yfirstandandi
þingi frumvarp félagsmálaráð-
herra á þingskjali no. 731 um
jafna stöðu og jafnan rétt
kvenna og karla.“
Samþykkt.
7. Um fæðingarorlof kvenna:
„Aðalfundur miðstjórnar
Framsóknarflokksins haldinn
27.-29. apríl 1984 skorar á
heilbrigðisráðherra að hraða
endurskoðun á lögum um fæð-
ingarorlof, þannig að greidd
verði sama upphæð til allra
kvenna í fæðingarorlofi."
Samþykkt.
8. Um kynningarfulltrúa:
„Aðalfundur miðstjórnar
Framsóknarflokksins haldinn
á Hótel K.E.A. 27.-29. apríl
’84 samþykkir að fram-
kvæmdastjórn flokksins ráði
til starfa kynningarfulltrúa fyr-
ir Framsóknarflokkinn."
Samþykkt.
Stjórnmálaályktunin
Á aðalfundi miðstjórnarinn-
ar var samþykkt eftirfarandi
stjórnmálaályktun:
Framsóknarflokkurinn gekk
til síðustu kosninga undir kjör-
orðinu: „Festa, sókn,
framtíð.“
Miðstjórnarfundurinn fagn-
ar þeirri festu, sem skapast
hefur í efnahagsmálum þjóðar-
innar með aðgerðum ríkis-
stjórnar Steingríms Her-
mannssonar. Fundurinn minn-
ir á, að sá árangur sem nú
hefur náðst er fyrst og fremst
að þakka lögbundnum efna-
hagsaðgerðum, sem byggðar
voru á markvissum tillögum
Framsóknarflokksins fyrir síð-
ustu kosningar. Vill fundurinn
þakka hinn jákvæða skilning
landsmanna á nauðsyn þessara
aðgerða, sem m.a. hefur kom-
ið fram í hófsömum kjara-
samningum.
Þennan góða árangur verður
að varðveita og styrkja enn
frekar enda er hann forsenda
þeirrar sóknar í efnahags- og
atvinnumálum, sem Fram-
sóknarflokkurinn mun á næstu
misserum leggja höfuðáherslu
á í samræmi við loforð flokks-
ins í síðustu kosningum.
Slík sókn er grundvallarfor -
senda bættra lífskjara og auk-
innar velferðar, eftir áföll
undanfarinna ára, og þess að
launþegar endurheimti kaup-
mátt launa sinna.
í þjóðmálabaráttu sinni á
næstu misserum mun Fram-
sóknarflokkurinn leggja höf-
uðáherslu á að þetta takist.
Sókn þjóðarinnar til betri
framtíðar krefst róttækra að-
gerða á mörgum sviðum þjóð-
lífsins. Þar vill flokkurinn
leggja áherslu á nokkur megin-
atriði, sem hann mun beita sér
fyrir innan ríkisstjórnar sem
utan.
- Að atvinnulífinu séu sköpuð
hagstæð starfs- og rekstrar-
skilyrði af hálfu hins opin-
bera.
- Að stuðlað verði að því með
beinum aðgerðum og hvatn-
ingu að atvinnurekendur og
launþegar taki höndum sam-
an um mótun jákvæðs um-
hverfis á hverjum vinnustað
til betri árangurs í rekstri.
- Að fræðslu- og menntakerf-
ið verði aðlagað kröfum
nýrra tíma um virk tengsl
við atvinnu- og þjóðlíf.
■ „Þannig má ætla að verð-
mæti það, sem bóndinn fær
fyrir ull og gærur tífaldist við
úrvinnslu innanlands uns varan
er seld úr landi“.
Svo virðist sem þjóðfélagið
geri kröfu til að verði á fram-
leiðsluvörum undirstöðuat-
vinnuvega sé haldið í lágmarki.
Því brýnni lífsnauðsynjar sem
vörur eru þvf meiri þrýstingur
er á því að halda verði þeirra
niðri. Sama gildir um þær vörur
sem iðnaðurinn notar til úr-
vinnslu. Verði þeirra skal haldið
niðri vegna samkeppnisaðstöðu
iðnaðarins.
Um þessar mundir hafa
námuverkamenn í Englandi og
verkamenn við stálframleiðslu í
Frakklandi staðið í verkföllum
og mótmælaaðgerðum, en
námugröftur og stálframleiðsla
eru undirstöðuatvinnuvegir í
þessum löndum.
Offramleiðsla búvara er regla
fremur en undantekning í hin-
um vestræna heimi. Skýring
hennar er m.a. fólksfjölgun og
aukin tækni sem veldur því að
aðrar atvinnugreinar hafa ekki
getað tekið við því vinnuafli er
framleitt hefur þær búvörursem
eru umfram þörf markaðarins.
Bændum hér á landi er öllum
öðrum fremur ljós þau vanda-
mál sem fylgja offramleiðslu
búvara, vegna þess að það eru
þeir sjálfir sem fá skellinn ef
ekki fæst fullt verð fyrir fram-
leiðsluna. Þeirleituðu straxeftir
lagaheimildum um að hafa
stjórn á framleiðslunni þegar
Ijóst var hvert stefndi, en það
var ekki fyrr en árið 1979 að
heimild fékkst fyrir að setja á
framleiðslutakmarkanir, þ.e.
kvótakérfi og kjarnfóðurgjald.
Eftir það hefur verið unnið að
því að aðlaga framleiðsluna að
markaðnum og það tókst fljótt
og vel hvað snerti mjólkurfram-
leiðslu. Sauðfé hefur fækkað
um nálægt 200 þúsund frá 1979
eða úr 900 í 700 þúsund, en við
fækkun fellur meira kjöt til en
við óbreyttan fjárfjölda.
Um leið og þessi framleiðsla
er felld að markaðnum er á-
stæða til að spyrja: Hvað á það
fólk að gera sem annars fram-
leiddi búvörur sem seljast ekki
fullu verði? Ef það fær annað
starf við sköpun undirstöðu-
verðmæta stendur þjóðarbúið
jafnrétt á eftir. Ef það hins
vegar fyllir þann flokk sem
skiptir á milli sín þeim verð-
mætum sem fyrir eru, þá vaknar
eftirfarandi spurning: Hve mikl-
ar útflutningsbætur borgar sig
að greiða með framleiðslu þess,
þannig að þjóðarbúið standi
betur heldur en þessir bændur
bættust í hóp þeirra sem veita
þjónustu?
Það er spurning sem margir
þeir, sem skrifa lesendabréf og
benda á þann „ófögnuð” sem er
Fimmtudagur 3. maí 1984 1 3
Málsvari frjálslyndis,
samvinnu og félagshyggju
Útgefandi: Nútíminn h.f.
Ritstjórar: Magnús Ólafsson (ábm)
og Þórarinn Þórarinsson
Ritstjórn, skrifstofur og auglýsingar:
Siðumúli 15, Reykjavík. Sími:
86300. Auglýsingasími: 18300.
Kvöldsímar: 86387 og 86306.
Verð í lausasölu 25 kr.
Áskrift 250 kr.
Setning og umbrot: Tæknideild NT.
Prentun: Blaðaprent hf.
fr
500 milljónir til
háþróaðs iðnaðar
■ í ræðu þeirri, sem Steingrímur Hermannsson forsætis-
ráðherra flutti, þegar hann setti aðalfund Framsóknar-
flokksins á Akureyri síðastliðinn föstudag, vék hann
allítarlega að atvinnumálum þjóðarinnar og þó einkum
þeim möguleika, sem er að finna í nýjum atvinnugreinum.
Forsætisráðherra sagði m.a.:
„Góðar orkulindir eigum við meiri ónýttar en aðrar
þjóðir, bæði vatnsafl og jarðvarma og ég nefni vindorku,
sem í vaxandi mæli er nýtt víða um heim. Þessar orkulindir
munu jafnt og þétt vaxa að verðmætum og verða eflaust
grundvöllur ýmiss konar orkufreks iðnaðar. Úr því vil ég
ekki draga en er hins vegar þeirrar skoðunar, að við
íslendingar eigum að fara okkur að engu óðslega á því
sviði.
Ég er þó sannfærður um að jarðvarminn mun á allra
næstu árum leiða til ört vaxandi fiskeldis. Með hreint vatn,
hreinan sjó og mikinn jarðvarma er aðstaða okkar einstök
á þessu mikilvæga sviði.
En við eigum einnig mikla möguleika á sviði háþróaðs
iðnaðar. Hráefni eru t.d. mikil fyrir lífefnaiðnað sem er
hraðvaxandi víða um heim og markaður fyrir slíka
framleiðslu virðist gífurlegur.
Menntunar- og þekkingarstig þjóðarinnar er jafnframt
hátt, enda sjást þegar mikilvægir vísar að t.d. háþróuðum
rafeindaiðnaði. Á því sviði einnig erum við þó langt á eftir
ýmsum nágrannaþjóðum okkar, sem þó hafa í fáu betri
aðstöðu á því sviði en við.
Þannig gæti ég lengi haldið áfram að telja mikla
möguleika fyrir nýtt framtak á sviði atvinnulífsins. Til-
gangurinn með þessu yfirliti er hins vegar fyrst og fremst
sá að leggja áherzlu á þá skyldu stjórnvalda að skapa
nauðsynlegan grundvöll til þess að fyrirtæki og einstakling-
ar geti hafizt handa. Eins og ég hef áður sagt er heilbrigt
efnahagslíf grundvallarforsendan í þessu sambandi. Það
er vonandi að nást. Of litlar rannsóknir og tilraunir og
mikill fjármagnsskortur standa hins vegar í vegi. Úr því
ber ríkisvaldinu skylda að bæta. Það gera aðrar þjóðir. Á
fjárlögum brezka ríkisins eru t.d. hundruð milljóna punda
sem veitt er sem styrkir gegn jöfnu framlagi fyrirtækja og
einstaklinga, þegar um áhættusaman nýiðnað er að ræða.
Þetta sama gera Svíar, Norðmenn, Danir og líklega flestar
þróaðar þjóðir. Rannsóknir hafa jafnframt verið markvisst
efldar.
Með tilvísun til þessa hef ég því lagt fram í ríkisstjórn-
inni tillögu um skipun nefndar 5 sérfróðra manna sem skili
áliti til ríkisstjórnarinnar um það hvernig af opinberri
hálfu verði stuðlað að slíkri nýsköpun í atvinnulífinu.“
í samræmi við þennan málflutning forsætisráðherra og
formanns Framsóknarflokksins ræddi miðstjórn flokksins
aðallega um atvinnumál á grundvelli ítarlegs álits atvinnu-
málanefndar flokksins, sem lá fyrir fundinum til umfjöllun-
ar. Það mál verður svo tekið til endanlegrar afgreiðslu á
sérstökum miðstjórnarfundi.
í stjórnmálaályktun fundarins var hins vegar sérstakur
þáttur í þessum umræðum látinn hafa forgangsrétt. f
stjórnmálaályktuninni er lagt til, að á næstu árum verði
veittar 500 milljónir króna til þróunar, rannsókna og
uppbyggingar í ýmsum háþróuðum iðnaði, svo sem
rafeinda- og lífefnaiðnaði. Verði unnin sérstök áætlun um
ráðstöfun þessa fjármagns í samráði við fulltrúa atvinnu-
lífsins. Þessu verkefni verði gefinn forgangur í íslenzkri
þróun á næstu árum.
Framsóknarflokkurinn mun þegar beita sér fyrir fram-
gangi þessa máls og væntir góðs stuðnings annarra aðila,
eins og ríkisstjórnar og Alþingis.