NT - 31.08.1984, Blaðsíða 32

FMudagur 31. ágwt 1984.
HRINGDU
Við tökum við ábendingum um fréttir allara sólartiringinn.
Greiddar verða 1000 krónur ffyrir hverja óbendingu sem leiðir
til fróttar í blaðinu og 10.000 krónur ffyrir ábendingu sem leiðír
til bitastseðustu ffréttar mánaðarins. Fullrar nafnleyndar er gaett
■ Beinagrind Vacovélar Klugsögufélagsins á gólfi flugskýlisins við Reykjavíkurflugvöll, en svona
útlítandi kom vélin upp úr kassanum frá Akureyri. Á litlu myndunum sjást ýmsir hlutar vélarinnar, sem
liggja á gólflnu við vegginn. Flotholtið liggur hinsvegar uppi á geymslulofti á öðrum stað í flugskýlinu.
NT-myndir: Ámi Bjama
Liggur nú í smápörtum
í skýli við flugvöllinn
■ í flugskýli númer fjögur við Reykjavíkurflugvöll
stendur flugvélargrind úr tré og málmi á búkkum; fyrir
framan grindina er undarlega útlítandi mótor ofan á
gömlu flugvélardekki og á gólflnu og í hillum við hliðina
eru ýmsir flugvélarpartar. Þessi „ruslahrúga“ er hálfrar
aldar gömul flugvél af Vacogerð, sömu gerðar og TF
ÖRN sem keypt var til landsins árið 1938 en Örninn var
Akureyrar sem síðar varð
fyrsta flugvél Flugfélags
Flugfélag Islands.Ss
Flugsögufélagið keypti
þessa flugvél árið 1980 með
hjálp ýmissa aðila, þar á meðal
Flugleiða, með það fyrir aug-
um að koma henn'i í fyrsta
flokks ástand og setja síðan á
safn á vegum félagsins. Agnar
Kofoed Hansen, þáverandi
flugmálastjóri og fyrsti fram-
kvæmdastjóri og flugmaður
Flugfélags Akureyrar, fann
vélina í New Hampshirefylki í
Bandaríkjunum. Þá var hún
enn í notkun í iútsýnisflugii
með ferðamenn.
Þegar vélin kom til landsins
árið 1980 var hún með gilt
flughæfnisskírteini; með henni
fylgdu upprunalegu flotholtin,
upprunalega skrúfan og auka-
hreyfill. Vélin kostaði á þeim
tíma 25 þúsund Bandaríkja-
dali, sem á núverandi gengi
jafngildir750þúsundkrónum.
En hvernig stendur á því að
vélin liggur nú, fjórum árum
seinna, í smápörtum inni í
flugskýli, að því er virðist í
umhirðuleysi. NT spurði Bald-
ur Sveinsson, formann Flug-
sögufélagsins þessarar spurn-
ingar:
„Fetta er nú hálfgerð rauna-
saga“ sagði Baldur. „Meining-
in var að vélin yrði yfirfarin og
gerðar á henni smávegis lag-
færingar strax eftir að hún kom
til landsins. Það reyndist síðan
erfitt að fá hæfa menn með
réttindi til verksins. Vélin var
í fyrstu geymd í skýli Flugleiða
en það var aðeins til bráða-
birgða og á endanum keypti
Flugfélagið skýli yfir vélina í
Fluggörðum. Þarvarhinsvegar
engin upphitun og erfið aðstaða
til viðgerða.
Þá komu til tveir flugvirkjar,
sem m.a. höfðu unnið við að
gera upp ílugvélina TF ÖRN
fyrir félagið. Þessir menn voru
ráðnir til starfa hjá Flugfélagi
Norðurlands á Akureyri og
sóttu fast að fá Vacovélina
norður, höfðu útvegað að-
stöðu til þess að gera við hana
þar, og endirinn varð sá að
vélin var send norður með
skipi.
Því miður voru flugvirkjarn-
ir einum of áhugasamir, því
þeir rifu vélina alveg í sundur
og hirtu ekki um að skrifa hjá
sér minnisatriði, útbúa teikn-
ingar eða taka myndir. Og
áður en kom að því að þeir
færu að setja vélina saman
aftur, þurfti Flugfélag Norður-
lands að draga saman seglin.
Flugvirkjunum tveim var sagt
upp og þeir fóru erlendis í
atvinnuleit, og skildu vélina
eftir í pörtum.
Þá komu til góðir menn fyrir'
norðan, sem tóku sig til og
menjuðu grindina. Þá kom að
vísu í Ijós að tæring var í
nokkrum pípum, sem hefði
þurft að skipta um þó ekki væri
nauðsynlegt að rífa vélina al-
veg í sundur til þess.
Þetta endaði síðan með því
að Eimskip flutti vélina aftur
suður í vetur, þegar búið var
að ganga frá því að Flugleiðir
tækju að sér að geyma og
endurbyggja Vélina; nú verður
víst frekar að tala um endur-
byggingu en viðgerð. Þegar
vélin kom aftur suður í vetur
■ TF-ÖRN, fyrsta flugvél Flugfélags Akureyrar, á Pollinum við
Akureyri árið 1938. Svona leit Vacovél Flugsögufélagsins út
þegar hún kom hingað tjl lands fyrir fjórum árum.
r Hálfgerð
fraunasaga.
feegirBaldurl
fSvefn sson
Jformaður
/Hugsögu-
Ifélaqsins
sást í hvaða ástandi hún var og
þá lá nú við að mönnum féllust
hendur.
En nú er næsta mál að
útvega teikningar af vélinni
frá Bandaríkjunum. Flugsögu-
félagið er í samtökum sem
kallast „The Vaco Club“: Það
eru til nokkrar svona vélar þar
ytra og þessi klúbbur ætti að
geta hjálpað upp á þær sakir.
Við sjáum að vísu fram á að
endurbyggingin verður kostn-
aðarsöm, því klæðningin á
vélinni er líklega ónýt. Upp-
haflegu vélarnar voru dúk-
klæddar en á þessari vél var
sérstakt nælonefni, sem er
straujað á. Þetta er dýrt efni en
gott og það hefði verið hægt að
gera við klæðninguna sem var á
vélinni þegar hún kom. En það
er of seint nú.
En meiningin er að vélin
verði komin í flughæft stand á
50 ára afmæli samfellds far-
begaflugs á Islandi, en það
nófst með komu Arnarins árið
1938. Þetta afmæli er eftir
fjögur ár og við horfum von-
góðir til þeirra tímamóta."