Morgunblaðið - 29.08.2004, Blaðsíða 10

10 SUNNUDAGUR 29. ÁGÚST 2004 MORGUNBLAÐIÐ
-Hvernig reynsla er það fyrir ungan
stjórnmálamann og í fullu fjöri, þátt-
takanda í forystusveitinni og ráð-
herra í fimm ár, að þurfa nú að víkja
úr ráðherrastól?
„Þetta er afar sérstök reynsla en
þegar litið er til þeirrar umræðu sem
fram hefur farið, má segja að ég
hefði ekki viljað fara á mis við hana.
Ég hef áður sagt að ég vildi sjá
öðruvísi niðurstöðu um ráðherraval
okkar. Hún gengur þvert á allar
hefðir innan flokksins og þau hefð-
bundnu viðmið sem almennt hefur
verið litið til við val á ráðherrum í
fyrri tíð. Ekki var farið eftir þeim
hefðum sem áður voru í heiðri hafð-
ar. Þær voru brotnar,“ svarar Siv.
Hún segir einnig að ljóst sé að
þessi niðurstaða hafi ekki heldur
verið í anda samþykkta og ályktana
helstu stofnana Framsóknarflokks-
ins, s.s. flokksþings, Landssam-
bands framsóknarkvenna, Sam-
bands ungra framsóknarmanna,
kjördæmissambands framsóknar-
manna í Suðvesturkjördæmi og farið
gegn vilja fjölmargra flokksmanna.
„Þrátt fyrir þetta, þá hlíti ég þess-
ari niðurstöðu,“ segir Siv.
Sný mér af fullum krafti
að störfum á Alþingi
„Ég mun starfa áfram ótrauð að
stjórnmálum og sný mér af fullum
krafti að störfum á Alþingi og að
flokksstarfinu eins og ég hef gert.
Ég er þeirrar skoðunar að öll
reynsla sé yfirleitt til góðs, jafvel þó
maður hafi ekki beðið um að þurfa að
ganga í gegnum hana. Í raun er um-
ræðan um þessa niðurstöðu fyrir
löngu hætt að snúast um mína per-
sónu. Hún er farin að snúast um
jafnrétti og kvennabaráttu, lýðræði,
réttlæti og sanngirni. Það er alveg
ljóst að þessi niðurstaða er orðin
kveikja að öflugri jafnréttisumræðu í
samfélaginu. Það er mjög til góðs.“
Bakslag í kvennabaráttunni
Siv bendir á að þróun jafnréttis-
mála gangi í bylgjum og augljóst sé
að átt hafi sér stað afturför að und-
anförnu í jafnréttismálum, bæði á
vettvangi stjórnmála og í atvinnulíf-
inu.
„Um þessar mundir er verulegt
bakslag í stjórnmálunum. Í síðustu
alþingiskosningum voru kjörnir 18
nýir þingmenn, þar af voru þrjár
konur en 15 karlar. Hlutfall kvenna
minnkaði verulega. Einnig er sláandi
að það eru einungis örfáar konur í
stjórnum fyrirtækja sem skráð eru á
Verðbréfaþingi. Það er greinilegt að
það er bakslag í kvennabaráttunni
mjög víða í þjóðfélaginu en núna á
sér stað mjög mikil umræða um
þessi mál í samfélaginu, sem er afar
gott,“ segir Siv.
Viljum snúa bökum saman
„Konur vilja snúa þessari atburða-
rás í að efla Framsóknarflokkinn og
starf kvenna innan hans. Við viljum
snúa bökum saman, konur og karlar,
til að styrkja flokkinn. Það er mjög
mikilvægt að það ríki eining í flokkn-
um um það verkefni,“ segir hún.
„Ég tek eftir því að Halldór Ás-
grímsson, formaður flokksins, held-
ur því sérstaklega á lofti í viðtali við-
Morgunblaðið sl. föstudag, að það
þurfi að efla starf kvenna í Fram-
sóknarflokknum og hann vilji að-
stoða og hjálpa til við það. Ég fagna
því mjög. Það er alveg ljóst að Fram-
sóknarflokkurinn hefur alla mögu-
leika til að verða mun stærri ef horft
er til þeirrar skynsömu stefnu sem
flokkurinn fylgir. Til þess að hann
verði það, þarf flokkurinn að sýna
mikla breidd. Öflugir stjórnmála-
flokkar á borð við Venstre í Dan-
mörku og demókrata í Bandaríkjun-
um hafa sýnt mikla breidd og höfðað
til margra þjóðfélagshópa.
Það er mjög brýnt að við snúum
bökum saman í Framsóknarflokkn-
um og tryggjum þessa breiðfylk-
ingu. Við höfum lagt sérstaka
áherslu á hin seinni ár að höfða til
höfuðborgarsvæðisins en gætt þess
um leið að draga ekki úr áherslum
okkar á málefni landsbyggðarinnar.
Til þess fengum við ágætis traust í
síðustu kosningum. Það er mjög
mikilvægt að við höldum áfram að
sýna þessa breidd,“ segir Siv.
-Það fer ekki á milli mála að þú
ætlar þér að halda áfram baráttu í
forystu Framsóknarflokksins þrátt
fyrir brotthvarf úr ríkisstjórn. Er
það mögulegt nema í sátt við þá sem
eru í forystu flokksins? Geturðu unn-
ið áfram með þeim sem mynda
flokksforystuna?
„Ég ber mjög sterkar taugar til
Framsóknarflokksins og finn til mik-
illar ábyrgðar gagnvart flokknum,
enda var langafi minn, Friðleifur Jó-
hannsson, einn af stofnendum Fram-
sóknarflokksins. Ég tel að við fram-
sóknarmenn höfum geysilega mörg
tækifæri til að bæta enn frekar ís-
lenskt samfélag og við getum litið
mjög stolt til baka. Það er gott að
búa á Íslandi og að vera hluti af
þessu samfélagi. Hér eru mikil lífs-
gæði og við mælumst hátt í saman-
burði við önnur ríki. Hagvöxtur er
góður, stöðugt efnahagsástand, at-
vinnuleysi lítið, mikill stöðugleiki í
samfélaginu, öflugt menntakerfi og
framúrskarandi heilbrigðiskerfi,“
segir Siv.
„Á þessari braut vil ég vinna
ásamt öðrum forystumönnum
flokksins og mun eiga auðvelt með
að gera það af fullum heilindum sem
fyrr.“
-Varst þú sammála þeim ráðu-
neytaskiptum sem stjórnarflokkarn-
ir sömdu um í fyrra að færu fram um
miðjan næsta mánuð? Voru aðrir
kostir í stöðunni að þínu mati?
„Þetta var niðurstaðan á milli for-
manna flokkanna. Við virtum þá nið-
urstöðu. Ég vakti hins vegar athygli
á því við Halldór Ásgrímsson á sín-
um tíma að sú staða kæmi upp núna
15. september, að takast þyrfti á við
að einn ráðherra færi út. Hann svar-
aði því þá til bæði við mig og op-
inberlega að það yrði skipað með
nýjum hætti í okkar ráðherrasæti.
Niðurstaðan liggur nú fyrir. Það er
Framsóknarflokknum mjög mikil-
vægt að hann sýni styrk og nýti sér
þau tækifæri sem felast í forystu í
ríkisstjórn.
Ég tel að við framsóknarmenn eig-
um að gera allt sem við getum til að
snúa bökum saman og efla íslenskt
samfélag og Framsóknarflokkinn
við þessar aðstæður.“
Líta má á þessa niður-
stöðu sem tækifæri
-Þrátt fyrir að það hafi komið í
þinn hlut að víkja úr ríkisstjórninni
og óánægjan kraumi innan flokksins,
verður ekki annað ráðið af svörum
þínum en að þú sért að hvetja menn
til að stilla saman strengi og bera
klæði á vopnin?
„Ég tel að þrátt fyrir þessa nið-
urstöðu, þá megi líka líta á hana sem
tækifæri. Umræðan upp á síðkastið
hefur verið mjög hreinskiptin og ég
er þeirrar skoðunar að þegar fram í
sækir verði hún til góðs. Framsókn-
armenn eiga að ná vopnum sínum á
ný og sækja fram,“ svarar Siv.
Geri mitt til að efla flokkinn
Auk þess að hafa gegnt þing-
mennsku fyrir Framsóknarflokkinn
frá 1995 og verið ráðherra frá 1999
hefur Siv verið ritari flokksins und-
anfarin fjögur ár. Hún segist hafa
fengið mikið traust til að gegna
störfum ritara Framsóknarflokksins
og finni til mikillar ábyrgðar vegna
þess.
,,Ég hef í þrígang verið valin odd-
viti í kjördæminu í fjölmennu próf-
kjöri og á fjölsóttum kjördæmisþing-
um og hef að baki mér fimmtung
fylgis flokksins. Ég ætla að gera mitt
besta til að standa undir öllu þessu
afgerandi trausti trúnaðarmanna og
kjósenda og gera mitt til þess að efla
flokkinn inn í framtíðina eins og
kraftar leyfa, á Alþingi og í flokks-
starfinu almennt,“ segir Siv.
Tillaga formanns kom
mér ekki á óvart
-Kom tillaga formannsins og nið-
urstaða þingflokksins um að þú yrðir
látin víkja þér á óvart?
„Nei, hún kom mér ekki á óvart,
en öllum mínum nánustu samherj-
um.
Þegar sú ákvörðun var tekin fyrir
einu og hálfu ári síðan að við mynd-
um láta utanríkisráðuneytið og um-
hverfisráðuneytið af hendi, fann ég
strax að það gæti stefnt í þetta. Þessi
ákvörðun kom mér því ekki í opna
skjöldu, þó ég hefði viljað að hún yrði
öðruvísi.“
-Varst þú sjálf með tillögu um að
standa öðruvísi að ráðherravalinu?
„Það voru ýmsar sterkar lausnir í
stöðunni hvað varðar skipan ráð-
herrasveitar okkar, en þetta er að
baki. Þessi ákvörðun var sumum erf-
ið. Við eigum mjög öflugt fólk í
flokknum sem getur tekið svona
hlutverk að sér.“
Er í stjórnmálum til að hafa áhrif
-Nú er boðuð uppstokkun í ráð-
herrahópnum þegar ár er eftir af
kjörtímabilinu. Munt þú sækjast eft-
ir ráðherraembætti?
„Ég hef sagt að ég vil gjarnan
vinna áfram á vettvangi stjórnmál-
anna að góðum málefnum og er í
stjórnmálum til að hafa áhrif. Að
sjálfsögðu hljóta mínir kraftar sem
annarra í þingflokknum að koma til
greina við næstu uppstokkun. Aðal-
atriðið er að skipa sem öflugasta
sveit. Ég finn að fjöldi flokksmanna
telur að við þurfum að viðhalda
breiddinni. Það er hins vegar alveg
óljóst í dag hvernig þetta verður.“
-Hversu djúpt ristir ólgan meðal
framsóknarkvenna innan flokksins
og hverjar verða afleiðingar hennar?
„Þessi „ólga“ sem þú kýst að nefna
svo, ristir mjög djúpt. Það þarf mjög
mikið til þegar breiðfylking kvenna,
sem hefur skipað forystusveit okkar,
andmælir, stígur fram til að lýsa
skoðun sinni og bendir kröftuglega á
að um bakslag sé að ræða í stöðu
kvenna almennt í flokknum. Þær eru
aðdáunarverðar fyrir að hafa tekið
þetta skref, sem sýnir hvað það býr
mikill kraftur í framsóknarkonum.
Sé litið á þann kraft, baráttuanda
og fjölmenni sem var á fundinum sl.
miðvikudagskvöld í höfuðstöðvum
flokksins, og þann fjölda kvenna sem
stigu á stokk og sögðu sína mein-
ingu, þá er alveg ljóst að konur ætla
að styrkja sig enn frekar innan
flokksins. Þær vilja flokknum vel,
þær vilja að hann eflist og sýni
breidd. Þessar konur í Framsóknar-
flokknum eru ekki af baki dottnar.“
Formaður flokksins hefur
brugðist jákvætt við
-Á málþingi Landssambands
framsóknarkvenna í vor var sam-
Siv Friðleifsdóttir umhverfisráðherra segir ólguna meðal framsóknarkvenna rista djúpt en flokksmenn eigi allir að snúa bökum saman
Ég mun halda mínu striki
Siv Friðleifsdóttir segist
ætla að snúa sér af krafti að
störfum á Alþingi og innan
Framsóknarflokksins eftir
að hún lætur af embætti
umhverfisráðherra 15. sept-
ember. Ólga innan raða
framsóknarkvenna ristir
djúpt en hún segir að fram-
sóknarmenn eigi allir að
snúa bökum saman og
sækja fram. Siv segir í sam-
tali við Ómar Friðriksson að
hennar kraftar hljóti að
koma til greina við næstu
ráðherrauppstokkun.
Morgunblaðið/Árni Torfason
„Ég ber mjög sterkar taugar til Framsóknarflokksins og finn til mikillar ábyrgðar gagnvart flokknum...“