24 stundir - 30.11.2007, Blaðsíða 18

18 FÖSTUDAGUR 30. NÓVEMBER 2007 24stundir
Eftir Ólaf Þ. Stephensen
olafur@24stundir.is
Sænski aðstoðarvarnarmálaráð-
herrann, Håkan Jevrell, hefur ver-
ið á yfirreið um Norðurlönd að
ræða varnar- og öryggismál. Einu
sinni var bannað að ræða þau mál
á norrænum vettvangi. Ísland,
Noregur og Danmörk voru í
NATO og Finnland og Svíþjóð
ráku stranga hlutleysisstefnu. Allt
hefur þetta breytzt eftir að kalda
stríðinu lauk.
Þótt hvorki Finnland né Svíþjóð
hafi gengið í NATO fer samráð og
samvinna norrænu ríkjanna í ör-
yggismálum vaxandi, ekki sízt á
sviði friðargæzlu og innkaupa á
hergögnum. Ísland hefur aukið
verulega samstarf sitt við Dan-
mörku og Noreg eftir brotthvarf
varnarliðsins. Það vakti athygli
fyrir stuttu er Svíar og Norðmenn
lýstu yfir vilja til aukins samstarfs
á sviði varnarmála og buðu Finn-
um í framhaldinu aðild að því. Er
til í dæminu að öll norrænu ríkin
taki höndum saman í nýju, nor-
rænu varnarsamstarfi?
Ekkert ríki útilokað
„Málið er á dagskrá í meira
mæli en áður og ég er sannfærður
um að við munum þróa þetta
samstarf frekar,“ segir Jevrell. „Það
frumkvæði, sem Noregur og Sví-
þjóð og síðar Finnland höfðu að
auknu samstarfi, útilokar ekkert
annað norrænt ríki. Þvert á móti
er mikilvægt að öll ríkin vinni
saman í meira mæli.“
Hann segir að ekki sé víst að öll
ríkin vinni saman á öllum sviðum,
sem aukið varnarsamstarf kunni
að taka til. Samsetning samstarfs-
ins geti verið ólík eftir áhuga og
getu ríkjanna. „Ef við tökum al-
þjóðlega friðargæzlu sem dæmi, þá
getum við fyrirfram komið auga á
hvað hvert ríki gerir bezt og þá vit-
um við hvernig við viljum vinna
saman í alþjóðlegri friðargæzluað-
gerð. Nú hafa Svíþjóð og Noregur
til dæmis ákveðið að efna til sam-
starfs um friðargæzlu í Súdan. Ef
við störfum saman er líklegra en
ella að norrænu ríkin geti lagt sitt
af mörkum í slíkum verkefnum.“
En kemur til greina að norrænt
varnarsamstarf taki ekki aðeins til
alþjóðlegra aðgerða, heldur einnig
eftirlits og varna á landsvæði
Norðurlanda? Er til dæmis hægt
að hugsa sér að Svíþjóð taki þátt í
reglulegum heræfingum NATO,
sem fyrirhugaðar eru á Íslandi?
„Ég vil alls ekki útiloka að við
tökum þátt í sameiginlegum
NATO-æfingum. Það er vel mögu-
legt. Ef horft er á öryggismálin í
breiðu samhengi, eru margir
möguleikar á samstarfi, til dæmis
varðandi landhelgisgæzlu, sameig-
inleg innkaup á flugvélum og svo
framvegis,“ segir Jevrell.
Ísland í nýrri stöðu
Hann bendir á að ekki sé aðeins
Svíþjóð í annarri stöðu nú en í
kalda stríðinu, heldur sé Ísland
komið í nýja stöðu eftir brotthvarf
varnarliðsins. „Ísland ber nú
ábyrgð á ratsjárkerfum og fjar-
skiptakerfum. Þetta eru sömu
kerfin og við notum. Það má vel
hugsa sér það, sem var óhugsandi
fyrir ekki svo löngu, að við
vinnum saman að endurnýjun og
viðhaldi þessara kerfa. Þar hafa öll
norrænu ríkin sömu þarfir.“
Samstarf
um varnir
á dagskrá
 Þátttaka Svía í æfingum NATO hér ekki
útilokuð  Vaxandi norrænt varnarsamstarf
Allir með Håkan Jevrell segir ekkert nor-
rænt ríki útilokað frá áformuðu samstarfi
Svíþjóðar, Noregs og Finnlands.
➤ Tók við starfi aðstoðarvarn-armálaráðherra Svíþjóðar í
haust.
➤ Er íhaldsmaður úr Hægri-flokknum.
➤ Var áður pólitískur ráðgjafiFredriks Reinfeldt forsætis-
ráðherra.
HÅKAN JEVRELL
Verslunin Rúmgott · Smiðjuvegi 2 · Kópavogi · Sími 544 2121. Opið virka daga frá kl. 10-18 - laugardaga kl. 11-16
www.rumgott.is
FRÍ LEGUGREINING
og fagleg ráðgjöf
á heilsu- og
sjúkradýnum
BYLTING Í
SVEFNLAUSNUM
EITT BESTA ÚRVAL LANDSINS Á HEILSUDÝNUM
Jólatilboð 10-40% afsláttur
Einu sinni hefði þótt saga
til næsta bæjar að hin
hlutlausa Svíþjóð sæktist
eftir samstarfi í öryggis-
og varnarmálum við
NATO-ríkið Ísland. Nú eru
breyttir tímar, eins og
heyra má á Håkan Jevrell,
aðstoðarvarnarmálaráð-
herra Svíþjóðar. 24stundir/Kristinn