24 stundir - 02.04.2008, Qupperneq 20

Danfoss ofnhitastillar
Háþróuð og notendavæn hitastýring sem veitir
þægilega húshitun og hámarks orkusparnað
Við erum leiðandi í hönnun og
framleiðslu ofnhitastilla
Skútuvogi 6 104 Reykjavík
Sími 510 4100 • www.danfoss.is
Danfoss hf
Danfoss stjórnbúnaður fyrir hitakerfi fæst í öllum helstu lagnaverslunum landsins
20 MIÐVIKUDAGUR 2. APRÍL 2008 24stundir
Silfurskottunnar er fyrst getið í
heimildum 1786 og síðan ekki fyrr
en 1932 og það var í Eyjafirði. En í
kringum 1940-1944 fannst hún í
Reykjavík Silfurskottur eru mjög
algengar í híbýlum manna þar sem
kjöraðstæður skapast í raka og
hita. Silfurskottur geta verið í
verslunum, fyrirtækjum, far-
artækjum og í vörum.
Silfurskottan þarf 60-75% raka
til þess að lifa og fjölga sér. Silf-
urskottan verpir 12-30 eggjum í
einu og á fimm árum verða þetta
um 600 dýr.
Lífsferill silfurskottu frá eggi til
fullvaxta dýrs er um þrír mánuðir.
Flest skordýr verpa eggjum. Silf-
urskottur eru tvíkynja og fram-
kvæma svokallaða meyfæðingu.
Lífstími skordýra er ólíkur, allt
frá nokkrum klukkutímum til
fimm ára. Hún getur orðið allt að
5 ára gömul. Silfurskottur eru tví-
kynja og framkvæma svokallaða
meyfæðingu. Ferlið frá eggi til full-
vaxta dýrs tekur þrjá mánuði og
virkni eitursins sem á að nota end-
ist í þrjá mánuði. Silfurskottur geta
klifrað. Silfurskottur naga vegg-
fóður, pappír, jurtafæðu, sykur,
sterkju og lím. Hún getur því
skemmt bækur og myndir og ýmsa
hluti eins og veggfóður og glugga-
tjöld. Silfurskottan tekur á sig alls
konar litbrigði. Hún getur verið
dökk, grá, silfruð, bláleit, ljós og
gulleit.
Silfurskottur eru ljósfælin dýr og
lifa í myrkri við raka og hita eða
við svokallaðar kjöraðstæður, sem
geta verið sökklar undir innrétt-
ingum, gólflistar, í geymslum, uppi
á háalofti svo eitthvað sé nefnt.
Heimilisfólk getur borið egg silf-
urskottunnar milli herbergja á fót-
um og klæðnaði og jafnvel til ann-
arra heimila. Maðurinn er
duglegastur allra við að dreifa
skordýrum og sýklum.
Það er ekki samasemmerki milli
silfurskottu og sóðaskapar en
sóðaskapur og raki hjálpar þó til.
Fólk ætti að kalla til mein-
dýraeyði til að losna við þennan
ófögnuð í eitt skipti fyrir öll. Ef
þetta er að angra fólk. Stundum
koma flækingsskottur til landsins
með vörum og tækjum og tólum.
Nokkrar aðrar tegundir af skott-
um hafa fundist hér á landi sem
eru líkar silfurskottunni. Ein þeirra
er töluvert stærri en silfurskottan
og virðist vera loðin. Þetta er yl-
skotta en mjög fá tilfelli hafa
greinst af henni og alveg víst að um
einstaka einstaklinga er um að
ræða. Þá hefur kögurskotta annað
kastið líka greinst hérna en hefur
ekki tekið sér bólfestu hér í nein-
um mæli svo vitað sé.
Mjög sterk skilaboð
Mörg skordýr og áttfættlur sem
finnast í híbýlum eru vísbendingar
um að eitthvað sé að í húsnæði.
Nauðsynlegt er að finna út hvort
einhver leki, óþétt rör, óþéttir
vatnslásar, slagi í veggjum o.s.fr.
eða raki sé í námunda við þá staði
sem silfurskottan finnst á. Einnig
gæti illa einangruð eða óeinangruð
gólfplata verið sökudólgur. Þetta
getur fólk lagað áður en það fær
meindýraeyði til að úða. Það er al-
veg nauðsynlegt að komast í veg
fyrir leka og rakamyndun, svo að
sagan endurtaki sig ekki aftur og
aftur. En sumar fasteignir eru bara
með illa hannaðar, illa einangraðar
og lélega frágengnar lagnir og jafn-
vel óeinangraðar. Sumar fasteignir
eru ekki með drenum meðfram
húsum og því síast vatn i gegnum
veggi og veggir verða rakir. Sér í
lagi í kjöllurum og þar sem er nið-
urgrafið húsnæði.
Forvarnir borga sig
Í fyrirtækjum er áhrifaríkast að
úða fyrir henni á þriggja mánaða
fresti til að komast fyrir mein-
semdina og vera með slíkar for-
varnir sér í lagi í fyrirtækjum í
matvælaiðnaði.
Fólk getur líka hjálpað sér sjálft
við að losna við skordýr sem koma
í heimsókn. Til dæmis með ein-
földum aðgerðum eins og að
hækka hitastig í herbergjum, auka
loftræstingu, lækka rakastig og
finna orsökina fyrir rakamyndun.
Hægt er að fá rakamæla í bygg-
ingavöruverslunum, lyfjaversl-
unum og víðar. Silfurskottu er eytt
með efni sem er vatnsþynnanlegt.
Efnismagn ræðst af rúmmetra-
stærð herbergisins. Það eina sem
dugar á silfurskottur er langvirkt
efni sem meindýraeyðar einir hafa
leyfi fyrir.
Það gæti þurft að úða aftur eftir
þrjá mánuði til að eyða þeim dýr-
um sem hugsanlega gætu hafa
sloppið í fyrri úðun en hjá vönum
mönnum eru það undantekningar.
Varnaðarorð
Þegar fólk þarf að fá til sín
meindýraeyði eða garðúðara þá
skal alltaf óska eftir að fá að sjá
starfsskírteini útgefið af Umhverf-
isstofnun og eiturefnaleyfi gefið út
af lögreglustjóra /sýslumanni og
það mikilvægasta er að viðkom-
andi hafi starfsleyfi frá viðkomandi
sveitarfélagi. Ein og sér hafa starfs-
réttindi meindýraeyða og garð-
úðara ekkert gildi. Athugaðu hvort
öll skírteini séu í gildi. Félagar í Fé-
lagi meindýraeyða eru með fé-
lagsskírteini á sér.
Fáðu alltaf nótu vegna við-
skiptanna.
Réttindi meindýraeyða og garð-
úðara frá erlendum ríkjum og fé-
lagasamtökum gilda ekki á Íslandi.
Lesendum 24 stunda er velkom-
ið að senda fyrirspurn á netfangið:
gudmunduroli@simnet.is.
Heimildir: Upplýsingar og fróðleikur um
Meindýr og varnir 2004.
Silfurskotta er algeng á Íslandi
Silfurskottan er talin
upprunnin í Bandaríkj-
unum og hefur þaðan
breiðst út til Evrópu og
Norður-Afríku. Silf-
urskottan er eitt algeng-
asta skordýrið á Íslandi
og finnst um allt land.
Eitur Það eina sem dugar
á silfurskottur er langvirkt
efni sem meindýraeyðar
einir hafa leyfi fyrir.
Guðmundur
Óli Scheving
skrifar um
silfurskottur
MEINDÝR OG VARNIR
Lifir góðu lífi í raka
Atlantskaup ehf. Bæjarflöt 6,112 Reykjavík S: 533 3700
Upplýsingar á www.atlantskaup.is
STIGAR OG HANDRIÐ ÚR GLERI OG STÁLI
ÚTI SEM INNI
11. apríl 2008
`tàâÜSérblað 24 stunda
Fullt af fróðleik og skemmtilegu efni
Auglýsingasímar:
Katrín Rúnarsd. 510-3727
kata@24stundir.is
Kolbrún Dröfn 510-3722
kolla@24stundir.is
fyrir auglýsinguna þína
Hafðu samband og fáðu gott pláss