24 stundir - 05.07.2008, Blaðsíða 8

8 LAUGARDAGUR 5. JÚLÍ 2008 24stundir
Eftir Atla Ísleifsson
atlii@24stundir.is
Einn slökkviliðsmaður er látinn,
tugir heimila hafa eyðilagst og þús-
undum manna hefur verið gert að
yfirgefa heimili sín vegna mikilla
skógarelda sem loga nú í Kaliforn-
íu.
Einn stærsti eldurinn hefur þeg-
ar eyðilagt rúmlega 20 þúsund
hektara skóglendis við strandlengj-
una milli San Francisco og Los
Angeles.
Varlega með flugelda
Bandaríkjamenn héldu upp á
þjóðhátíðardag sinn í gær, en fyr-
irfram voru Kaliforníubúar hvattir
til að fara sérstaklega varlega með
flugelda við hátíðarhöldin, vegna
ótta um að fleiri skógareldar kynnu
að breiðast út.
Ríkisstjórinn Arnold Schwarze-
negger lýsti yfir neyðarástandi í ell-
efu sýslum á miðvikudaginn og
skipaði þjóðvarðliðum að aðstoða
við slökkvistörf.
Tveir bæir í sérstakri hættu
Rúmlega þúsund eldar loga nú
víða um ríkið og er áætlað að alls
hafi um 200 þúsund hektarar skóg-
lendis orðið eldi að bráð. Flestir
eldarnir eru á svæðum fjarri þéttri
mannabyggð.
Um átta þúsund heimili eru þó
enn talin vera í hættu og hefur íbú-
um í þremur sýslum verið sagt að
yfirgefa heimili sín. Bæirnir Big
Sur, um 200 kílómetrum suður af
San Francisco, og Goleta, skammt
frá Santa Barbara, eru taldir vera í
sérstakri hættu.
Þrátt fyrir viðvaranir yfirvalda
þrjóskast margir við og halda kyrru
fyrir á heimilum sínum og reyna að
bjarga eigum sínum.
Svartur himinn
Slökkviliðsmenn segja næstu
klukkustundir skipta sköpum
varðandi það hvort tekst að bjarga
þéttbyggðum svæðum frá því að
verða eldi að bráð. „Himinninn hér
í Goleta er svartur vegna reyksins
og við höfum þurft að rýma nokk-
ur hverfi til viðbótar,“ segir Karen
McKinley, talsmaður slökkviliðsins
í Kaliforníu.
Það gerir slökkvistörf enn erf-
iðari að gríðarmörg tré í skógum
Kaliforníu hafa verið sýkt um ára-
bil, þannig að eldsmaturinn er
mikill. „Það eru bókstaflega fleiri
þúsund dauð eikartré á svæðinu.“
Margra vikna starf
Slökkviliðsmenn áætla að það
muni taka margar vikur að ná tök-
um á og slökkva eldana í ríkinu.
Um tuttugu þúsund slökkviliðs-
menn vinna nú myrkranna á milli
við að slökkva eldana, sem kvikn-
uðu 20. júní er mikið eldingaveður
gekk yfir ríkið og kveikti fleiri
hundruð elda. Þurrviðri og nokkur
blástur hefur svo skapað kjörað-
stæður til útbreiðslu eldanna.
Skógareldar ógna
tveimur bæjum
 Þúsundir Kaliforníubúa hafa neyðst til að yfirgefa heimili sín
vegna skógarelda  Einn slökkviliðsmaður hefur þegar látið lífið
➤ Rúmlega þúsund skógareldarloga nú víðs vegar um Kali-
forníu.
➤ Slökkviliðsmönnum í Kali-forníu hefur borist liðsauki
frá 42 ríkjum Bandaríkjanna
vegna eldanna.
➤ Miklir skógareldar loguðu ísuðurhluta Kaliforníu í októ-
ber í fyrra, þegar um 1.500
heimili og um 2.000 ferkíló-
metra skóglendi brann.
ELDAR Í KALIFORNÍU
Skógareldar Þurrt og
vindasamt hefur verið
síðustu daga.
Framleiðsla á lífrænu eldsneyti
hefur hækkað matvælaverð í heim-
inum um 75 prósent samkvæmt
leynilegri skýrslu Alþjóðabankans.
Breska blaðið Guardian segir að
þáttur lífræns eldsneytis hafi til
þessa verið stórlega vanmetinn.
Skýrslan er unnin af virtum hag-
fræðingum Alþjóðabankans og eru
niðurstöðurnar á skjön við fyrri
ummæli talsmanna Bandaríkja-
stjórnar um að framleiðsla á líf-
rænu eldsneyti skýri einungis um
þriggja prósenta hækkun á mat-
vælaverði í heiminum.
Þrýstingur
Talið er að skýrslan muni auka
þrýsting á stjórnvöld í Bandaríkj-
unum og Evrópu að hverfa að
hluta frá því að leggja stór rækt-
arlönd undir eldsneytisframleiðslu
ætluðum til matvælaframleiðslu.
Fjölmörg ríki hafa gripið til þess
ráðs í þeim tilgangi að draga úr út-
blæstri gróðurhúsalofttegunda og
sjá til þess að vera ekki að öllu leyti
undir innfluttu eldsneyti komin.
Robert Bailey, talsmaður hjálp-
arsamtakanna Oxfam, segir leið-
toga heimsins vísvitandi hunsa vís-
bendingar um stóran skýringarþátt
lífræns eldsneytis. „Á meðan
stjórnmálamenn einbeita sér að því
að hafa iðnaðarfyrirtækin ánægð
hefur fólk í fátækum ríkjum ekki
efni á að borða.“ atlii@24stundir.is
Leyniskýrsla Alþjóðabankans um orsakir hækkandi matvælaverðs
Lífrænu eldsneyti um að kenna
Uppskera Lífrænt elds-
neyti hefur valdið 75%
hækkun á matarverði.
NordicPhotos/AFP
Að minnsta kosti átta eru
látnir og fimm er enn saknað
eftir að tveir kanóar hvolfdu í
straumharðri á í suðaust-
urhluta Slóveníu í gær.
Kafarar leituðu að líkunum í
ánni Sava, en fólkið voru þátt-
takendur í skipulagðri báta-
ferð. Að sögn var slóvenskur
þingmaður á meðal fórn-
arlambanna. Bátunum hvolfdi
nærri stað þar sem fram-
kvæmdir standa nú yfir vegna
vatnsaflsvirkjunar. aí
Harmleikur í Slóveníu
Átta látnir og
fimm saknað
Bandaríski karlmaðurinn
Thomas Beatie, sem hefur að
hluta til gengist undir kyn-
skiptiaðgerð, fæddi stúlku-
barn á sjúkrahúsi í Oregon-
ríki á fimmtudaginn.
Hinn 34 ára Beatie fæddist
sem Tracy LaGondino og vann
lengi fyrir sér sem fyrirsæta.
Síðar lét hann fjarlægja brjóst
sín og tók inn karlhormón en
hélt kvenlíffærum sínum.
Hann kvæntist konu 2003 og
fékk sæði úr sæðisbanka. aí
Tímamótafæðing
Karlmaður
fæddi dóttur
Nýjustu mæl-
ingar Mes-
senger-
geimfarsins
benda til þess
að Merkúr,
minnsta
reikistjarna sólkerfisins, hafi
minnkað. Við mælingar í jan-
úar síðastliðinn kom í ljós að
þvermál reikistjörnunnar
hafði minnkað um 1,5 kíló-
metra frá myndun. Líklegt er
að rekja megi minnkunina til
kólnandi kjarnans. aí
Reikistjarnan
fer minnkandi
Merkúr smækkar
STUTT
● Látinn Bandaríski öld-
ungadeildarþingmaðurinn fyrr-
verandi, Jesse Helms, lést í gær,
86 ára að aldri. Helms var í
framvarðasveit repúblikana í
um þrjá áratugi.
● Sharia Phillips lávarður,
æðsti dómari Englands, segir
hugsanlegt að tekið verði tillit
til þeirra hugmynda sem fram
koma í sharia-lögum múslíma
í breska dómskerfinu.
● Niðurrif Varnarmálaráðherra
Ísraels hefur fyrirskipað Ísr-
aelsher að rífa heimili Palest-
ínumannsins sem olli dauða
þriggja með því að aka gröfu
um götur Jerúsalem í vikunni.
Fyrsta farþegaflugvélin til að
fljúga beint milli meginlands
Kína og Taívan í 60 ár lenti á
flugvellinum í Taipei í gær.
Wang Yi, talsmaður Kína-
stjórnar í málefnum Taívan,
segir flugið marka nýtt upphaf
í samskiptum Kínverja og Ta-
ívana.
Mismunandi stjórnir hafa
ráðið ríkjum í Kína og Taívan
allt frá árinu 1949. Samskiptin
hafa þó batnað mikið frá því
að Ma Ying-jeou tók við for-
setaembætti í Taívan í maí síð-
astliðnum. aí
Batnandi samskipti
Beint flug milli
Kína og Taívan
Morðingi hinna 23 ára Laur-
ent Bonomo og Gabriel Ferez
kann að hafa stolið greiðslu-
kortum og leikjatölvum úr
leiguíbúð þeirra í Lundúnum
eftir að hafa stungið þá 243
sinnum og síðar kveikt í þeim
síðasta sunnudagskvöld.
Lögregla telur hugsanlegt að
félagarnir hafi verið pyntaðir
af morðingjanum, sem enn
gengur laus, til að sá fengi
PIN-númer þeirra. aí
Morðið á Frökkunum
Stal kortum og
leikjatölvum
Rúmlega 50 manns særðust
þegar sprengja sprakk á tón-
leikum í miðborg Minsk, höf-
uðborg Hvíta-Rússlands, á
fimmtudagskvöld. Tónleikarn-
ir voru haldnir í tilefni af
þjóðhátíðardegi landsins og
var forsetinn, Alexander Lu-
kashenko, meðal tónleikagesta.
Lögregla fann skömmu síðar
aðra ósprungna sprengju ann-
ars staðar í borginni. aí
Sprenging í Minsk
Tugir særðust
Fransk-kólumbíski stjórn-
málamaðurinn Ingrid Bet-
ancourt
segist ekki
vilja tjá sig
mikið um
tíð sína í
haldi
mannræn-
ingja
FARC, en
staðfestir að hún hafi þurft að
sæta pyntingum. „Þetta var
svo viðurstyggilegt að ég held
að þeim hafi sjálfum boðið við
því. Ég var keðjuð niður allan
sólarhringinn í þrjú ár.“
Betancourt kom til Frakk-
lands í gær. aí
Raunir Betancourt
Þurfti að sæta
pyntingum