Eintak - 01.11.1993, Page 85

hroki og græðgi geti á sama hátt verið öfgakennd-
ar birtingarmyndir metnaðar sem sé í eðli sínu
heilbrigður. Hvers má sín sauðmeinlaus letin í
félagsskap slíkra stórvelda?
En vanmetum hana ekki, það er einmitt
svona, með lymskunni, sem hún vinnur sitt verk
og kallar á allar hinar syndirnar. Hún á svör við
öllu og smýgur alstaðar í gegn. Við skulum ekki
gleyma því að leti er annað og meira en ósköp
skiljanleg löngun manna til að hlífa sér við líkam-
legu hnjaski, hún er engu síður andleg: Það er af
leti sem við nennum ekki að hugsa og kryfja hluti
til mergjar, nennum ekki að horfast í augu við
sannleikann og bregðast síðan við samkvæmt
honum. Við göngum inn á hennar braut og ger-
um ekki það senr við ættum að gera, frestum,
horfum fram hjá hlutunum, hagræðum, ljúgum,
gefumst upp, rennum út í sandinn. Þetta veldur
okkur óþægindum og um leið er samviskubitið
mætt og hringekjan fer af stað: Við deyfum okkur
með óhófi og losta sem leiðir til ágirndar og
græðgi sem elur af sér enn meira óhóf og losta.
Enn ákafar nagar þá samviskan og við verjum
okkur fyrir umhverfmu með hroka, öfundum þá
sem ekki hafa geflst upp fyrir letinni og öfundin
leiðir af sér máttvana reiði sem aftur er handhæg-
ast að kæfa með óhófi og losta...
Jú jú, svarar sá lati, en hvernig væri þá að
reyna að losa sig við samviskubitið?
Levíatan
Öfund
eftir Guðlaug Arason
Einu sinni var ríkisstjórn í litlu landi. Hún
samanstóð af tveimur floldcum. Annar var stór,
hinn var lítill. Eins og lög gera ráð fyrir sátu í
stjórninni nokkrir ráðherrar sem höfðu hver sitt
ráðuneyti. En ósamkomulag og öfund ríkti meðal
mannanna. Það var hver höndin upp á móti ann-
arri og vesalings forsætisráðherra átti fullt í fangi
með að hafa hemil á ráðherrum sínum. Þeir rifust
á fundum og skelltu hurðurn, sendu samráðherr-
um sínum glósur í fjölmiðlum og öfunduðust
hver út í annan, einkum ef einum þeirra var
hampað um of í fjölmiðlum.
Eitt sinn á ríkisstjórnarfundi umturnaðist ut-
anríkisráðherrann í litla flokknum þegar hann sá
landbúnaðarráðherrann í stóra flolrknum háma í
sig síðustu jólakökusneiðina á borðinu. Utanrík-
isráðherrann öfundaði hinn fyrir að hafa fengið
allar rúsínurnar og ákvað að hefna sín við fyrsta
tækifæri. Ráðherrarnir voru ekki sammála um
nokkurn skapaðan hlut. Þeir rifust urn landbún-
aðarmál, sjávarútveg, menntamál, lúxusbíla
bankastjóra og yfirleitt allt sem hægt var að vera
ósammála um.
Síðan var kaupmaður nokkur sem vildi fá að
flytja örfáa skinkubita til landsins frá útlöndum,
en til þess þurfti leyfi frá ríkisstjórninni. Utanrík-
isráðherrann sagði það allt í lagi og voru noldcur
kíló af skinku flutt til landsins. En þá stóð land-
búnaðarráðherrann upp og sagði að eltki mætti
selja skinkuna í verslunum því nóg væri til af
samskonar kjöti í landinu. Utanríkisráðherrann
varð að láta í minni pokann.
Þegar annar kaupmaður óskaði eftir því að fá
leyfi til að flytja inn hundrað kíló af kalkúnalær-
urn, sagði utanríkisráðherrann honum blessuð-
um að koma til sín og flytja lærin flugleiðis til
landsins. Hann einn réði yfir flugvellinum og
gæti því ákveðið hvað þar færi í gegnurn tollinn.
Nú var hann loksins búinn að hefna sín fyrir
jólakökusneiðina.
Lærin komu með flugvél, en aftur varð land-
búnaðarráðherrann ofan á með dyggum stuðn-
ingi sjávarútvegs- og forsætisráðherrans. Reglu-
gerðir voru settar á klukkutíma fresti til að fyrir-
byggja að kalkúnalærin kæmust alls ekki í versl-
anir. Síðan voru þau flutt undir lögregluvernd
inn í rammgerða geymslu. Engin útlensk kal-
kúnalæri í verslanir. Nóg af slíku kjöti í landinu.
Utanríkisráðherrann í litla flokkinum öfund-
aðist út í velgengni ráðherranna í stóra flolcknum.
Hann var enn staðráðinn í að hefna sín. Hann
kom því að máli við umhverfisráðherrann í litla
flokknum og spurði hvort hann gæti hjálpað sér.
Sá var ráðagóður maður og forvitri í stjórnmál-
um.
Jú, sagði umhverfisráðherrann. Hér látum við
krók á móti bragði. Við styttum rjúpnaveiðitím-
ann.
Hvað kemur það skinku og kalkúnalærum
við? spurði utanríldsráðherrann.
Sjáðu nú til. Þegar ljóst er að eJcki verða nægar
rjúpur á markaðinum fyrir jólin, þá leyfum við
kaupmönnum að flytja inn rjúpur frá GrænJandi.
Við förum bara hina leiðina og flytjum inn kjöt
úr vestri. Ekki skinku, elcki kalkún, heldur rjúpur.
Enginn frýr þér vits, sagði utanríkisráðherr-
ann kátur. Þú hefur lært ýmislegt þótt ungur sért.
Sá sem lítið lærir eldist eins og uxinn, svaraði
utanríkisráðherrann. Skrokkurinn vex en skiln-
ingurinn ekki.
1. Öfundin á sér ótal systkini sem öll eru lík.
Hatur og reiði, beiskja og græðgi. Lokum þeim
barnaheimilum sem ala upp þetta fólk.
2. Láttu ekki öfundina ná tökum á þér þótt þú
náir ekki síðustu jólakökusneiðinni. Það getur
orðið til þess að þú fáir aldrei að bragða útlenskt
kalkúnalæri.
3. Þú skalt ekki girnast bil náunga þíns.
4. Sá einn er öfundsverður sem elskar og er
elskaður.
5. öfundsjúkur maður flýtir sér að safna auði og
veit ekki að örbrigð mun koma yfir hann.
Orðskv. 28.22
Höfundar greinanna eru allir rithöfundar eða
skáld og skrifa hér sem slíkir - ekki sem syndaselir.
nóvember eintak
85