Morgunblaðið - 07.02.2005, Blaðsíða 14

14 MÁNUDAGUR 7. FEBRÚAR 2005 MORGUNBLAÐIÐ
DAGLEGT LÍF
Glæsileg húsgögn frá Brasilíu
Kirkjulundi 17 (v/Vífilsstaðaveg) Garðabæ
Sími: 565 3399
FYRIR HEIMILIÐ
OG BÚSTAÐINN
Þú flytur með okkur!
Klettagarðar 1 • Sími: 553 5050
SENDIBÍLASTÖÐIN H.F
sendibilastodin.is
Skemmuvegi 48 • Kópavogi • S: 557 6677
www.steinsmidjan.is
Granít borðplötur og flísar
NÝSMÍÐI - BREYTINGAR - VIÐGERÐIR
HLYNUR SF
alhliða byggingastarfsemi
Pétur J. Hjartarson
húsasmíðameistari
SÍMI 865 2300





 

 





 
!"#$%&'()* +++,-.$-/-,%
ÞAÐ ER misskilningur margra að
halda að líkamsrækt sé eingöngu fyr-
ir yngra fólk.
Líkamsþjálfun fyrir eldra fólk er
gríðarlega mikilvæg og sýna rann-
sóknir í þeim efnum að með reglu-
bundinni hreyfingu er hægt að hægja
á þeim öldrunarbreytingum sem
verða í líkamanum með hækkandi
aldri. Þessar breytingar eru meðal
annars minnkað úthald, minni vöðva-
styrkur, verra jafnvægi og minni við-
bragðsflýtir. En þó að ákveðnar líf-
eðlisfræðilegar öldrunarbreytingar
séu óhjákvæmilegar á þó hreyfing-
arleysi stærri þátt í slæmu líkams-
ástandi margra eldri borgara.
Líkamsrækt eldra fólks hefur ver-
ið að aukast og verða sýnilegri und-
anfarin ár, aðallega hjá fólki sem er
nýkomið á eftirlaun. Það er mjög já-
kvæð þróun, en betur má ef duga
skal. Með markvissri, stigvaxandi
þjálfun má bæta heilsu og líðan fólks
á hvaða aldri sem er. Það er aldrei of
seint að byrja.
Dæmi um ávinning af líkams-
þjálfun aldraðra eru til dæmis:
 Aukinn vöðvastyrkur
 Betra jafnvægi og þar af
leiðandi minni byltuhætta
 Aukið úthald við dagleg
störf og tómstundir
 Aukinn liðleiki
 Hægir á beinþynningu
 Bætt starfsemi hjarta og
æðakerfis
 Betri andleg líðan
Með líkamsþjálfun má bæta al-
menna færni og auka sjálfsbjarg-
argetu fólks. Það eykur sjálfstæði og
sjálfstraust, dregur úr líkum á þung-
lyndi og gerir öldruðum kleift að búa
lengur heima.
80 ára og eldri
Sá hópur sem fer yfirleitt ekki mikið
fyrir í umræðunni um líkamsþjálfun
aldraðra eru þeir sem komnir eru yf-
ir áttrætt. Hjá þeim aldurshópi
skiptir reglubundin hreyfing miklu
máli svo þeir hafi nægilegt þrek til
þess að sjá sem lengst um sig sjálfir.
Líkamlegt ástand fólks á þessum
aldri getur verið mjög mismunandi,
sumir eru ennþá fleygir og færir en
aðrir eru orðnir mjög lasburða. Al-
gengt er að fólk hætti að treysta sér
eitt út úr húsi og er því háð ut-
anaðkomandi hjálp til þess. Í slíkum
tilvikum geta aðstandendur gert
mikið gagn með því að hjálpa þeim
aldraða að komast út og í göngutúr
við hæfi. Síðan er hægt að fá sér
kaffisopann á eftir. Stundum er það
að ganga um íbúðina nóg fyrir við-
komandi, fara upp og niður stigann
einu sinni til tvisvar, allt eftir getu
hvers og eins.
Þolþjálfun og styrktarþjálfun
Hvernig líkamsþjálfun hentar eldra
fólki ?
Léttar leikfimiæfingar er gott að
gera heima og þar er vert að benda á
morgunleikfimina í ríkisútvarpinu
alla virka morgna klukkan 9:50.
Gönguferðir, sund og sundleikfimi
er góð líkamsrækt og einnig er boðið
upp á leikfimi fyrir eldri borgara á
nokkrum stöðum, þó framboð á slíkri
þjónustu þyrfti að vera meira. Eldra
fólk er líka farið að sækja almennar
líkamsræktarstöðvar í auknum mæli.
Gott er að blanda saman þolþjálfun
og styrktarþjálfun og æskilegt er að
þjálfa sig 2-4 sinnum í viku.
Sjálfsagt er að ræða við lækninn
sinn áður en byrjað er að stunda lík-
amsþjálfun.
Mikilvægt er að hafa áreynslu við
hæfi, það er í lagi að svitna og finna
fyrir örari hjartslætti á meðan á
þjálfun stendur. Nauðsynlegt er að
hlusta á eigin líkama og læra að
þekkja viðbrögð hans við þjálfun og
læra að skilja á milli hvenær um eðli-
leg viðbrögð við þjálfun er að ræða
(svo sem hæfileg þreyta og létt
mæði) og hvenær álagið er orðið of
mikið. Ráðlagt er að stöðva þjálfun ef
fólk finnur fyrir svima, ógleði, mikilli
mæði, verk í brjóstinu eða ónota-
tilfinningu í líkamanum.
Þegar byrjað er að hreyfa sig er
gott að fara rólega af stað, og smá
bæta við álagið. Það er ekkert því til
fyrirstöðu að byrja þjálfun strax í
dag. Gangi ykkur vel.
 HOLLRÁÐ UM HEILSUNA | Lýðheilsustöð
Líkamsrækt –
líka á efri árum
Morgunblaðið/Sigurður Aðalsteinsson
Mð reglubundinni hreyfingu er hægt að hægja á þeim öldrunarbreytingum
sem verða í líkamanum með hækkandi aldri.
Sigrún B. Bergmundsdóttir og
Ylfa Þorsteinsdóttir sjúkraþjálfarar
og félagar í Félagi sjúkraþjálfara í
öldrunarþjónustu (FSÖ).
HJÁ ENDURMENNTUN Háskóla
Íslands eru nú á vormisseri í boði
um það bil tvö hundruð styttri nám-
skeið á fjölmörgum fræðasviðum
fyrir alla áhugamenn. Ný námskrá
er komin út og er hún aðgengileg á
rafrænu formi á nýrri heimasíðu
Endurmenntunar, endurmennt-
un.is.
8–10 þúsund nemar
Endurmenntun HÍ er einn stærsti
skóli landsins og hefur fjöldi nem-
enda við skólann verið á bilinu átta
til tíu þúsund að jafnaði undanfarin
ár. Meginverkefni Endurmennt-
unar hefur verið að halda stutt nám-
skeið, sem eru ætluð sérstökum
hópum háskólamenntaðs fólks á
vinnumarkaði og eru flest nám-
skeiðanna 4–25 stunda löng. Lögð
hefur verið áhersla á stök nám-
skeið, sem gefa háskólaeiningar, en
þau eru haldin í samstarfi við deild-
ir HÍ. Nú eru átta slík námskeið í
boði á meistarastigi, en nám-
skeiðum á grunnstigi verður bætt
inn aftur síðar á árinu. Á hverju
misseri eru um 250 kennarar að
störfum, íslenskir sem erlendir.
Frá ársbyrjun 1990 hefur Endur-
menntun HÍ boðið fólki úr íslensku
atvinnulífi nám samhliða starfi sem
stunda má á tveimur til fjórum miss-
erum. Námið er sérsniðið að fólki,
sem vill geta stundað háskólanám
með vinnu. Ein námsgrein er kennd
í einu og lýkur hverjum áfanga með
prófi eða verkefni. Í lok náms út-
skrifast þátttakendur með skírteini,
sem vottar þátttöku og frammi-
stöðu. Í náminu er lögð áhersla á
virka þátttöku nemenda í kennslu-
stundum og hópvinnu og gjarnan
vinna nemendur hagnýt verkefni
fyrir vinnustaði sína.
Námsráðgjafi að störfum
Svandís Ingimundardóttir, náms-
ráðgjafi Endurmenntunar, veitir
leiðbeiningar og aðstoðar núver-
andi og væntanlega nemendur í
námi samhliða starfi við val á námi
og námsbrautum. Auk þess verður
hún með námskeið um námstækni
og stjórnun prófkvíða. Svandís
svarar fyrirspurnum á náms-
radgjof@endurmenntun.is.
 MENNTUN | Háskóli Íslands
Morgunblaðið/Jim Smart
Meginverkefni Endurmenntunar hefur verið að halda stutt námskeið, sem
eru ætluð sérstökum hópum háskólamenntaðs fólks á vinnumarkaði.
Tvö hundruð nám-
skeið á vormisseri