Morgunblaðið - 16.02.2005, Blaðsíða 48

48 MIÐVIKUDAGUR 16. FEBRÚAR 2005 MORGUNBLAÐIÐ
Sýnd kl. 8.

S.V. Mbl.

Kvikmyndir.com „Hressir ræningjar“
Fréttablaðið
OCEAN´S TWELVE
Kvikmyndir.is
Ian Nathan/EMPIRE
Sýnd kl. 5.45 og 9.
VINSÆLUSTU MYNDIRNAR Á FRÖNSKU
KVIKMYNDAHÁTIÐINNI SÝNDAR ÁFRAM
V.G. DV.
Langa trúlofunin - Un Long dimanche.
Sýnd kl. 5.30 og 10.15.
Sýnd kl. 5.30, 8 og 10.30. Sýnd kl. 5.30, 8 og 10.30. B.i. 14.
Nýjasta snilldarverkið frá Óskarverðlaunahafanum Clint
Eastwood. Eftirminnilegt og ógleymanlegt meistaraverk. Besta
mynd hans til þessa.
Hlaut tvenn Golden Globe verðlaun
tilnefningar til óskarsverðlauna
þ.á.m. Besta mynd, besti leikstjóri, besti
leikari-Leonardo Dicaprio, bestu aukaleikarar-
Cate Blanchett og Alan Alda.
11
LEONARDO DiCAPRIO
H.L. Mbl. Kvikmyndir.is
Sýnd kl. 6 og 9.10.
KRINGLAN
Sýnd kl. 6, 8 og 10. B.i. 16 ára.
Yfirnáttúrulegur spennutryllir af bestu gerð sem
vakið hefur gríðarleg viðbrögð og slegið
rækilega í gegn í USA og víðar.
Varúð: Ykkur á eftir að bregða.
B.i 16 ára
SÝND Í LÚXUS VIP KL. 5.30, 8 OG 10.30.
ÁLFABAKKI
kl. 4, 5.30, 8 og 10.30.
Kvikmyndir.is
DV
Tjáningarfrelsið á undir höggað sækja víðar en á Íslandi,þar sem tjáning á öðrum
tungumálum en íslensku er í sumum
tilfellum bönnuð. Í Bandaríkjunum
eru hömlur á
málfrelsi orðn-
ar töluvert
vandamál. Þar
hafa svokall-
aðir „hægrimenn“ gengist fyrir
herferð gegn tjáningu sem þeir
telja „siðferðilega óæskilega“ eða
óviðunandi.
Michael, sonur Colins Powells,
fyrrverandi utanríkisráðherra
Bandaríkjanna, er formaður banda-
rísku fjarskiptanefndarinnar, FCC,
sem er falið að hafa eftirlit með fjöl-
miðlum þar í landi. Nefnd þessi hef-
ur heldur betur látið til sín taka
undanfarin misseri og nú er svo
komið að eigendur fjölmiðla vest-
anhafs eru logandi hræddir við að
fá að kenna á „reiði“ nefndar-
manna.
  
Meðal annars hefur Powell ogfélögum tekist að hrekja
grínistann Howard Stern út af út-
varpsmarkaðinum, en hann hefur
notið gríðarlegra vinsælda fyrir
óheflaða þætti sína, þótt sumum
hafi þótt nóg um dónaskap og
meintan siðferðisskort hans. Stern
hefur störf í gervihnattaútvarpi um
næstu áramót, en lög og reglur FCC
ná ekki yfir slíkan rekstur, þar sem
hann er byggður á áskrift og út-
sending er lokuð þeim sem ekki
borga fyrir hana.
Vinnuveitendur Sterns hafa þurft
að greiða milljónir dollara í sektir
fyrir tungutak hans í þáttunum og
nú er til umræðu að fjölmiðlafólkið
þurfi að greiða sektirnar sjálft.
Hræðslan í geiranum er því skilj-
anlega mikil og endurspeglaðist í
því að margar sjónvarpsstöðvar
hættu við að sýna Óskarsverðlauna-
myndina Saving Private Ryan fyrir
nokkrum vikum, af ótta við að of-
beldið í upphafsatriðinu, um innrás-
ina í Normandí, færi fyrir brjóstið á
fjarskiptanefndinni.
Nýjasta dæmið um ritskoð-
unartilhneigingu „trúaðra hægri-
manna“ í Bandaríkjunum eru of-
sóknir þeirra gegn Clint Eastwood.
Þeir telja margir boðskap mynd-
arinnar Million Dollar Baby vera
siðferðilega rangan. Útvarpsmað-
urinn Rush Limbaugh sagði að
myndin væri „frjálslyndur áróður“
og starfsbróðir hans Michael Med-
ved lét þau ummæli falla að „hatur
væri ekki of sterkt orð“ til að lýsa
áliti hans á myndinni. Þá kom rabbí-
inn Daniel Lapin, sem þótt hefur
bandamaður trúaðra hægrimanna,
fram á sjónvarpsstöðinni MSNBC
og sakaði Eastwood um „menning-
arglæp“ sem væri sambærilegur við
það þegar Bill Clinton hefði gert
orðið „munnmök“ að hversdagslegu
hugtaki hjá bandarískum fjöl-
skyldum.
  
Nú kann ýmsum að þykja þessiherferð skjóta skökku við, þar
sem Eastwood gegndi á sínum tíma
embætti bæjarstjóra í bænum
Carmel fyrir hönd repúblikana. Við
nánari skoðun kemur í ljós að svo
þarf ekki að vera.
Clint Eastwood er nefnilega ekki
„hægrimaður“ í hinum bandaríska
skilningi. Hann er yfirlýstur frjáls-
hyggjumaður, sem lýsir sér í því að
hann er fylgjandi frjálslyndi jafnt í
siðferðilegum efnum sem efnahags-
málum. Í Bandaríkjunum er málum
þannig háttað (almennt talað), að
repúblikanar vilja gjarnan stjórna
því hvað aðrir gera í svefn-
herbergjum sínum, en demókratar
leitast við að stjórna því sem fólk
gerir við peningana sína. Frjáls-
hyggjumenn eru fylgjandi frelsi í
persónulegum, eða siðferðilegum
efnum, ekki síður en efnahags-
legum. Frank Rich, dálkahöfundur
New York Times, segir að ekki sé
vel hægt að skilgreina stjórnmála-
skoðanir Eastwoods.
  
Hann hefur stutt demókrata(m.a. Gray Davis [ríkisstjóra
Kaliforníu] áður en Schwarzenegg-
er tók við völdum) jafnt sem repú-
blikana, hefur lýst yfir trú frjáls-
hyggjumannsins á „minni umsvif
ríkisins“ og „var aldrei mikill stuðn-
ingsmaður innrásarinnar í Írak, en
talaði aldrei gegn því eftir að her-
mennirnir voru komnir þangað“.
Með öðrum orðum, hann er í miðju
hins stjórnmálalega litrófs, eins og
flestir Bandaríkjamenn,“ segir
Rich.
Þessi viðleitni stjórnvalda til að
takmarka tjáningarfrelsi er stór-
hættuleg. Um leið og siðferði fer að
stjórna því hvað menn mega segja
er voðinn vís. Þá fer málfrelsið að
einskorðast við siðferðilegar skoð-
anir valdhafanna, en eins og við vit-
um eru siðferðileg gildi okkar fjöl-
breytt. Sá sem er núna réttum
megin borðsins getur verið hinum
megin á morgun, mállaus.
Hægrimenn ofsækja Eastwood
’Nýjasta dæmið um rit-skoðunartilhneigingu
„trúaðra hægrimanna“ í
Bandaríkjunum eru of-
sóknir þeirra gegn Clint
Eastwood.‘
AF LISTUM
Ívar Páll Jónsson
ivarpall@mbl.is
Reuters
Eastwood við tökur á Million Dollar Baby.
ABBA-flokkurinn sænski sem hefur
ekki starfað saman síðan 1982 kom
saman í fyrsta sinn í langan tíma er
söngleikurinn Mamma Mia! var
frumsýndur í fyrsta sinn í Svíþjóð
um helgina.
Þetta mun hafa verið í fyrsta sinn í
nær 20 ár sem fjórmenningarnir,
Björn, Benny, Agnetha og Anni-
Frid, koma öll saman opinberlega en
umræddur söngleikur sem notið hef-
ur mikilla vinsælda bæði á West End
og Broadway er byggður í kringum
nokkur af frægustu lögum sveitar-
innar.
Agnetha Fältskog hefur haldið sig
mjög til hlés síðustu áratugi en hún
steig fram í sviðsljósið á síðasta ári
og gaf út nýja plötu.
Það að fjórmenningarnir hittust
sætti greinilega miklum tíðindum
því allra hörðustu aðdáendur sveit-
arinnar héngu næturlangt í vetrar-
kulda utan við Sirkusleikhúsið í
Stokkhólmi, í þeirri von að sjá átrún-
aðargoðunum bregða fyrir. Þau
stigu saman á svið að lokinni frum-
sýningu og tóku við heillaóskum og
blómvöndum en létu vera að syngja
saman. Björn Ulvaeus hefur þýtt
söngleikinn vinsæla yfir á sænsku,
ásamt sænska listamanninum Niklas
Strömstedt og verður það því í
fyrsta sinn sem sum hinna heims-
kunnu laga munu hljóma á móður-
máli sveitarinnar en nær öll laganna
sem slógu í gegn með sveitinni og
seldust samanlagt í yfir 350 millj-
ónum eintaka voru samin og sungin
á ensku.
Söngleikurinn Mamma Mia! var
settur fyrst upp á West End í Lund-
únum fyrir um áratug. Hann gerist á
lítilli grískri eyju og segir sögu ungr-
ar konu og einstaklega staðfastrar
einstæðrar móður hennar.
Nú um mundir eru a.m.k. fjórtán
uppfærslur á söngleiknum í gangi
vítt og breitt um heiminn; í New
York, Lundúnum, Toronto, Madríd
og S-Kóreu m.a. en talið er að yfir 20
milljónir manna hafi séð söngleikinn.
Abba-flokkurinn saman á ný
AP
Björn Ulvaeus var hylltur mjög á sænsku af frumsýningargestum í sænska
Sirkusleikhúsinu.
HIN sögufræga hljómsveit Queen,
sem að mestu hefur lagt upp laup-
ana í kjölfar fráfalls Freddies Merc-
urys söngvara, hyggur nú á tón-
leikaferðalag. Í stað Freddies er
kominn Paul Rodgers, fyrrum
söngvari Free og Bad Company, en
frétt um þetta lak út á Netið rétt
fyrir jól.Queen mun spila í 12 Evr-
ópulöndum á sex vikna tímabili í
vor og munu fyrstu tónleikarnir
fara fram 28. mars í Brixton Aca-
demy í London. Alls verða 26 tón-
leikar í þessari för, sem er hin
fyrsta hjá hljómsveitinni síðan árið
1986.
Brian May gítarleikari segist
ekki hafa búist við því að fara í tón-
leikaferð með Queen aftur. „Ég var
alltaf á móti því að nota einhvern
sem reyndi að herma eftir Freddie.
Svo sá ég þennan náunga sem
reyndi á engan hátt að taka sess
Freddies. Hann er gjörólíkur
Freddie vegna þess að hann er ein-
stakur,“ segir hann.
Paul Rodgers og nýju félagarnir hans í hljómsveitinni Queen.
Queen snýr
aftur á svið