Morgunblaðið - 28.07.2005, Síða 32

32 FIMMTUDAGUR 28. JÚLÍ 2005 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
BRÉF TIL BLAÐSINS
Morgunblaðið Kringlunni 1 103 Reykjavík  Bréf til blaðsins | mbl.is
LÍKLEGAST hafa flestir lesendur
haft einhverja nasasjón af hinum
sk. kansellístíl, er iðkaður var
meðal menntamanna hérlendis í
nokkrar aldir. En stíll þessi ein-
kenndist af löngum, flóknum, orð-
skrúðugum og í hæsta máta til-
gerðarlegum setningum.
Ekki er þó víst að allir lesendur
viti af því að kansellístíllinn er
enn sprelllifandi. Hann birtist á
ýmsum vígstöðvum, s.s. í skjölum
hins opinbera og vísindaskýrslum
ýmiskonar.
Tökum ímyndað dæmi um hið
síðarnefnda (þ.e. vísindaskýrslur).
Í eðlilegri mynd hljóðar ímynd-
aður texti vor svo:
„Tilraun sú er hér skal tíunduð
var gerð á fjórtán fullvöxnum
karlmönnum sem skipt var í tvo
jafnstóra hópa. Var annar hóp-
urinn látinn þamba í sig arsen-
ikblandað vatn óslitið í hálfa
klukkustund, en hinn látinn
standa hjá aðgerðalaus. Ekki kom
rannsakendum á óvart að eftir
skamma hríð létust arsen-
ikdrekkar allir með tölu, en ekk-
ert amaði að hinum.“
Ekki er þetta nú alveg nógu
gott. Texti knappur, skiljanlegur
og ekkert tiltakanlega leiðinlegur
– þrjár dauðasyndir nýkansellístíl-
istans saman hnoðaðar í einn alls-
herjar óskapnað.
Endurbættur hljóðar textinn
hins vegar svo:
„Sú tilraun hverrar niðurstöður
skal í eftirfarandi máli útskýra og
greina frá var framkvæmd á þýði
sem samanstóð af fjórtán ein-
staklingum af karlkyni sem allir
voru komnir yfir þann áralega ald-
ur sem almennt er skilgreindur
sem tími forfullorðinstíðar ævilega
ferilsins.
Meðlimir þessa þýðis sem hefur
verið lýst hér að ofan voru síðan
flokkaðir í tvo aðgreinda og að-
skilda helminga sem innihéldu
báðir jafn stóran tölulegan hluta
af stakfjölda upphaflega þýðisins.
Næsta skrefið í tilrauninni sam-
anstóð af þeirri aðgerð að með-
limir annars helmings þýðisins
voru sameiginlega virkjaðir til að
framkvæma endurtekna viðvar-
andi munnlega innbyrðingu efna-
blöndunnar ASH2O sem stóð yfir
án nokkurra skráðra eða eftirtek-
inna atburðarrásarlega samfell-
urjúfandi truflana í einn fertug-
astaogáttunda hluta úr sólarhring.
Á meðan þessi aðgerð var fram-
kvæmd voru meðlimir hins helm-
ings þýðisins sameiginlega virkj-
aðir til að framkvæma
athafnafirrta, viðburðaskerta og
aðgerðasneydda hjástöndun. Þeg-
ar nokkur tími var liðinn frá því
að þessar aðgerðir voru fram-
kvæmdar tóku allir meðlimir þess
hluta þýðisins sem hafði fram-
kvæmt hina munnlegu innbyrð-
ingu efnablöndunnar ASH2O að
sýna ótvíræð og ómistúlkanleg
merki um óafturkallanlega nei-
kvæða lífsvirkni.
Á sama tíma sýndu meðlimir
þess hluta þýðisins sem hafði
framkvæmt hina athafnafirrtu,
viðburðaskertu og aðgerða-
sneyddu hjástöndun engin merki
sem bentu til þess að neikvæð nið-
ursveifla af nokkru merkjanlegu
tagi á líkamlegu heilsufarsástandi
viðkomandi aðila hefði orðið.
Niðurstaða sú sem hér hefur
verið frá greint var í bæði meg-
inatriðum og smærri atriðum í
fullu samræmi við þær tilgátur,
kenningar, væntingar og útreikn-
inga sem rannsóknaraðilar höfðu
myndað sér og ályktað um áður en
upphaf rannsóknarinnar var sett í
gang.“
Segið svo ekki að engar fram-
farir verði í ríki andans!
KÁRI AUÐAR SVANSSON,
Hagamel 31,
Reykjavík.
Kansellístíllinn gengur aftur
Frá Kára Auðar Svanssyni:
ER ÉG undirritaður heimsótti vini
mína í Vestmannaeyjum í sumar
kom mér ýmislegt svolítið spánskt
fyrir sjónir gagnvart Jóni og séra
Jóni, eða þannig.
Vinur minn og
gamall félagi úr
íþróttafélaginu
Þór í Vest-
mannaeyjum,
Gísli Valla, sem
undirritaður
starfaði með um
árabil fyrir
nokkuð löngum
tíma, tjáði mér
eftirfarandi:
„Mér finnst það mikið óréttlæti,
Jón, að við hér í Vestmannaeyjum
þurfum að greiða alla löggæslu
lögreglu á Þjóðhátíðinni á sama
tíma og hið opinbera greiðir allan
löggæslukostnað lögreglu á hinum
og þessum hátíðum á landinu.
Á Menningarnótt í Reykjavík og
hátíðum víða um land um versl-
unarmannahelgina greiðir hið op-
inbera allan lögreglukostnað.
En við í Vestmannaeyjum þurf-
um að greiða 6–7 milljónir fyrir
kostnað lögreglunnar af löggæslu
á Þjóðhátíð.
Við erum að standa straum af
uppbyggilegu íþrótta og æskulýðs-
starfi fyrir æsku Vestmannaeyja
og vitanlega skiptir þá miklu að
kostnaður sé sem minnstur af
Þjóðhátíðinni og hagnaður sem
mestur.
Því hagnaður af þjóðhátíð Vest-
mannaeyja er til að standa straum
af íþróttaferðum, þjálfun og öðr-
um kostnaði sem tengdur er góðu
og kröftugu íþrótta- og æskulýðs-
starfi, æsku Vestmannaeyja til
heilla.“
Gísli Valla, vinur minn í Eyjum,
tjáði mér að reynt hefði verið að
fá þennan kostnað af lögreglu á
Þjóðhátíð færðan til ríkisins, en
lítil svör hefðu fengist og árangur
enginn verið.
Eftir dómsmálaráðherra var
haft að það væri gott fyrir Vest-
mannaeyinga að greiða þennan
lögreglukostnað, þá yrði engin
samkeppni við Þjóðhátíð á meðan
greiðslan kæmi frá þjóðhátíð-
arnefnd fyrir þessum kostnaði.
Þvílíkt svar eða hitt þó heldur,
vita menn ekki hversu kostn-
aðarsamt er að sinna íþrótta- og
æskulýðsstarfi í Vestmannaeyjum?
Ég held ráðamenn ættu að taka
meira tillit til Vestmannaeyinga í
þessum málum en gert hefur verið
og styðja betur við bakið á því
íþrótta- og æskulýðsstarfi er þar
er unnið, oft við erfiðar aðstæður.
Því kröftugri sem íþrótta- og
æskulýðsstarfsemi er því hugs-
anlegra er að hægt sé að bjarga
einhverju ungmenninu frá leið
óæskilegs lífernis, leið vímuefna
og eiturlyfja.
JÓN KR. ÓSKARSSON,
varaþingmaður í
Suðvesturkjördæmi.
Er ekki sama
Jón og séra Jón ?
Frá Jóni Kr. Óskarssyni:
Jón Kr. Óskarsson
LÍKT og margir mætir menn
hafa bent á í gegnum tíðina er
frelsi einstaklingsins hornsteinn
lýðræðis í hverju landi. Við sem bú-
um í frjálsu lýðræðisríki, þar sem
frelsi einstaklingsins er í heiðri
haft, tökum því oft
sem sjálfsögðum hlut
og okkur hættir oft til
þess að gleyma því að
lítill hluti mannkyns-
ins nýtur þeirra rétt-
inda sem okkur öllum
finnast svo sjálfsögð.
Einstaklingarnir er
einnig fljótir að
gleyma fortíðinni og
þeim hörmungum sem
hafa þurft að eiga sér
stað svo við getum
búið við þann sjálf-
sagða hlut að geta
sagt nei við einum
hlut, en já við öðrum.
Við höfum frelsi til að
velja … eða oftast
nær!
Bjarni Pétur Magn-
ússon, deildarstjóri
afnotadeildar Rík-
isútvarpsins, lofsyng-
ur fyrirtækið sem
hann vinnur hjá í
grein í Morgunblaðinu hinn 22. júlí.
Bjarni efar það ekki að Íslendingar
muni lifa það af að hafa ekki Rík-
isútvarp en dregur í efa að það sé
vilji þjóðarinnar. Ég get tekið undir
þessa skoðun Bjarna, en vil einnig
bæta því við að ég vil veg allra fjöl-
miðla sem mestan, þar sem þeir
eru allir sem einn mikilvægir í að
veita stjórnvöldum og ráðamönnum
á hverjum tíma aðhald. Svo fjölmið-
ill geti veitt sem best aðhald er
nauðsynlegt að hann sé frjáls, óháð-
ur og eignarhaldið sé gagnsætt.
Bjarni er þeirrar skoðunar að
ekki eigi að einkavæða ríks-
útvarpið. Rökin fyrir þeirri skoðun
eru þau að þorri almennings hefði
ekki efni á að greiða afnotagjöld
fyrir tvær frjálsar sjónvarps-
stöðvar. En ég spyr Bjarna, skiptir
það einhverju máli? Hefur fólk eitt-
hvað frekar efni á að greiða afnota-
gjöld RÚV og afnotagjöld annarrar
sjónvarpsstöðvar? Mín grundvall-
arréttindi eru frelsi mitt til að
velja! Ég hef frelsi til að velja mér
bíl, ég hef frelsi til að velja mér
blað og bók til að lesa og ég hef
frelsi til að velja hvar ég kaupi mat-
vöruna mína. Í raun hef ég frelsi til
að velja um allt, nema hvort ég
greiði afnotagjöld Ríkisútvarpsins.
Og það skiptir engu máli hvort ég
horfi eða hlusta á það sem miðillinn
hefur fram að færa. Bjarni, þetta
heitir markaðsbrestur og er síst af
hinu góða.
Mikil umræða hefur farið fram á
undanförnum misserum um sölu
Símans. Virðist sem almenningur
sé á móti þeirri sölu. Af hverju er
almenningur svona fljótur að
gleyma? Ef ekki hefði verið ráðgert
að selja Símann og um leið gefið út
leyfi til aðstunda einkarekinn fjar-
skiptarekstur hefðum við ekki frelsi
til að velja um þjónustu. Því síður
hefði Síminn ástæðu til að lækka
verð, nema ekki væri fyrir sam-
keppni. En nú höfum við þetta
frelsi og fólk vill svipta sig því. Virk
samkeppni og einkarekstur eru for-
sendur fyrir því að jafnvægi komist
á markaðinn og hlutir séu verðlagð-
ir á réttan hátt, þ.e. af
markaðinum.
Bjarni virðist jafn-
framt vera fullviss um
að ef almenningur
hefði frjálst val um
kaup á sjónvarpsþjón-
ustu myndi hann kaupa
áskrift að Ríkissjón-
varpinu. Rökin fyrir
því eru þau að áhorfið
er svo mikið sem raun
ber vitni. En Bjarni
misskilur hlutina all-
hrapallega. Eina
ástæðan fyrir því að
áhorfið á Ríkissjón-
varið er svona mikið er
sú að almenningur er
skyldugur til að greiða
fyrir afnotin af því. Ég
er þess fullviss að fjöl-
margir hafa ekki efni á
að greiða fyrir aðrar
stöðvar en RÚV, jafn-
vel þótt Bjarna finnist
verðið vera mjög svo
sanngjarnt. Bjarni talar nefnilega
um að verðið fyrir afnot af Rík-
isútvarpinu sé allt of lágt, „það er
verið að verðleggja Benz eins og
Skoda“, líkt og kemur fram í grein
hans. Hann talar um þetta eins og
þetta sé eitthvað til að vera stoltur
af, en það er fjarri sanni. Rík-
isútvarpið hefur fastar tekjur frá
öllum landsmönnum þjóðarinnar og
getur því leyft sér að verðleggja sig
á þennan hátt. Og þetta er einmitt
ástæða þess að ríkið á ekki að
standa í samkeppni við einkaaðila,
það getur leyft sér að undirbjóða
keppinautinn, og það verður seint
talið til góðs. Ef einstaklingarnir
hefðu frelsi til að velja þá getur
enginn, hvorki Bjarni né aðrir, sagt
til um það hvað þeir myndu velja.
Hugsanlega myndu fleiri velja sér
áskrift að sjónvarpsþjónustu 365
fjölmiðla og þá er hugsanlegt að
þeir gætu lækkað verðið, en RÚV
þyrfti að hækka sitt.
Bjarni stingur einnig upp á þeirri
snilldarhugmynd að Stöð 2 leggi
niður fréttir sínar svo RÚV geti
setið eitt að þeim markaði. Það
væri frábært að hafa eingöngu
fréttir frá einni stöð, og það rík-
isrekinni, finnst einhverjum eitt-
hvað að því?
RÚV er ágæt sjónvarpsstöð en
ég vil ekki vera skyldugur til að
borga fyrir afnot af henni. Það
skerðir persónufrelsi mitt og frelsi
mitt til athafna. Ég vil vera frjáls
einstaklingur, í frjálsu landi, með
frjálsar skoðanir og hafa frelsi til
að velja. Það er mín grundvall-
arskoðun!
Frelsi til að velja
Guðmundur Óskar Bjarnason
fjallar um skylduáskrift að
Ríkisútvarpinu
Guðmundur Óskar
Bjarnason
’Í raun hef égfrelsi til að velja
um allt, nema
hvort ég greiði
afnotagjöld Rík-
isútvarpsins.‘
Höfundur er stjórnmálafræðingur
og áhugamaður um persónufrelsi.
Ljósmyndavörur Skipholti 31, Reykjavík, s: 568 0450 og Kaupvangsstræti 1, Akureyri, s: 461 2850 ı Myndsmi›jan Egilsstö›um
ENGRI LÍK! Finepix F10 hefur teki› næsta skref í stafrænni ljósmyndun.Me› ljósnæmi allt a› ISO 1600 í fullri upplausn!
Miklu minni líkur á hreyf›um myndum.
Ótrúleg flassdrægni.
Margfalt lengri rafhlö›u ending, allt a› 500 skot!
Eldsnögg a› kveikja - 1,3 sek og tökutöf 0,01 sek.
Finepix F10
6.3M Super CCD
3X linsua›dráttur
2.5 tommu skjár
ISO allt a› 1600
Ver› kr. 49.900
N‡ kynsló› af Super CCD
www.ljosmyndavorur.is