Morgunblaðið - 03.10.2005, Blaðsíða 18

18 MÁNUDAGUR 3. OKTÓBER 2005 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
Jónína Benediktsdóttir: Sem
dæmi um kaldrifjaðan sið-
blindan mann fyrri tíma má
nefna Rockefeller sem Hare
telur einn spilltasta mógúl
spilltustu tíma...
Sturla Kristjánsson: Bráðger
börn í búrum eða á afgirtu
svæði munu naumast sýna getu
sína í verki; þeim er það fyr-
irmunað og þau munu trúlega
aldrei ná þeim greindarþroska
sem líffræðileg hönnun þeirra
gaf fyrirheit um.
Aðsendar greinar á mbl.is
www.mbl.is/greinar
BRÉF TIL BLAÐSINS
Morgunblaðið Kringlunni 1 103 Reykjavík  Bréf til blaðsins | mbl.is
Í MORGUNBLAÐINU 27. sept. sl.
talar Styrmir Gunnarsson ritstjóri
um það, að hann hafi stundum velt
því fyrir sér að fara út í pólitík til að
berjast gegn öflum sem séu að
leggja undir sig landið. Og hann
segir ennfremur: „Það er gengið
þannig frá málum að það þorir eng-
inn að segja neitt og ef hið lýðræð-
islega Alþingi getur ekki tekið á því
veit ég ekki hver á að gera það.“ Og
áfram heldur Styrmir: „Það þarf
einhverja menn á hinum lýðræð-
islega vettvangi til að berjast fyrir
þessu, en hvar eru þeir?
Þeir hafa ekki verið í Sjálfstæð-
isflokknum nema að mjög takmörk-
uðu leyti og það hefur kannski ekki
verið ástæða til að búast við því. En
af hverju eru þeir ekki í Samfylk-
ingunni eða Vinstri grænum? Mað-
ur skyldi ætla að miðað við rætur
þeirra flokka væru þar menn sem
vildu berjast gegn þessum kapital-
isma sem ryðst hér yfir allt.“
Bragð er að þá barnið finnur,
segir máltækið. Ritstjóri Mbl. virð-
ist þarna vera að kalla eftir póli-
tísku mótvægi við óhefta frjáls-
hyggju auðvaldsaflanna í
þjóðfélaginu. Hann virðist sjá að
full þörf væri fyrir Alþýðu-
bandalagið gamla á sviðinu í dag,
svona til að tryggja aðhald gegn
öfgunum til hægri.
En hvaðan er hann kominn, þessi
kapitalismi sem ryðst hér yfir allt?
Er hann ekki skilgetið afkvæmi
stjórnarhátta Davíðs Oddssonar síð-
asta hálfan annan áratuginn eða
svo? Hver afnam aðhald ríkisins
gegn slíkum yfirgangi, hver leysti
þessi ógnaröfl úr læðingi sem nú
ógna eðlilegri íslenskri þjóð-
artilveru?
Og hver er nú að fara frá borði og
skilja við málin í þessum farvegi?
Við Íslendingar stöndum nú
frammi fyrir þeirri hrollköldu stað-
reynd, að örfáir menn í okkar litla
samfélagi hafa safnað sér í hendur
gífurlegu peningavaldi.
Það hefur verið gert í skjóli þess
óhefta frelsis sem stjórnvöld hafa
veitt slíkum aðilum á undanförnum
árum. Alikálfar Davíðs hafa verið
margir og markaðsrakkarnir ekki
færri. Nokkuð er síðan sumir þeirra
fóru að glefsa í hendur húsbóndans,
jafnvel meðan hann var að fóðra þá.
Sjaldan launa kálfar ofeldi og ekki
eru rakkarnir betri.
Ritstjóri Morgunblaðsins er þjóð-
legur maður þó hann búi að eigin
sögn yfir innmúraðri tryggð við
flokkinn sinn. Honum blöskrar
þessi ógnarkapitalismi sem veður
nú yfir allt, alinn og leiddur á legg
af forustu Sjálfstæðisflokksins með
dyggri aðstoð maddömu Fram-
sóknar. Hann veit að þessi yf-
irgangur táknar ófarnað fyrir land
og þjóð, hann veit að mótvægis
gegn honum er tæplega að vænta
frá eigin flokki, hann veit að þessar
skoðanir hans eru í bullandi minni-
hluta í Sjálfstæðisflokknum, en
hann tjáir sig samt með þessum
hætti.
Hann veit eflaust líka, að gíf-
urlegt fjármagn getur haft sitt að
segja gagnvart þingmönnum sem
sitja á Alþingi en telur samt eðlilega
að þinginu beri að taka í taumana.
Og hann spyr áhyggjusamlega:
„Af hverju er slíkt mótvægi ekki í
Samfylkingunni og Vinstri græn-
um?
Það er athyglisvert að heyra það
frá ritstjóra Morgunblaðsins, gam-
alreyndum innanbúðarmanni í
kjarna Sjálfstæðisflokksins, að það
sé orðin þjóðarnauðsyn að berjast
gegn því óíslenska auðvaldsafli sem
stjórnarhættir flokksins hafa vakið
upp á síðustu árum. Já, bragð er að
því þegar slíkir menn ganga fram
fyrir skjöldu og vara við. Og sem
betur fer finnast enn þjóðlegir
menn í öllum flokkum, jafnvel Sjálf-
stæðisflokknum. Er ekki kominn
tími til að þessi þjóðlegu öfl taki
höndum saman á Alþingi og setji
fram þær leikreglur sem binda
Fenrisúlf frjálshyggjunnar þannig
til frambúðar, að hann gleypi hér
ekki allt og alla.
RÚNAR KRISTJÁNSSON,
Skagaströnd.
Bragð er að …
Frá Rúnari Kristjánssyni:
EINUNGIS eru um 8 mánuðir í
næstu sveitarstjórnarkosningar. Í
Reykjavík hafa væntanlegir leiðtog-
ar tveggja stærstu flokkanna og
raunar fleiri, þ.e. Sjálfstæðisflokks
og Samfylkingarinnar, lýst því yfir
að miðstöð innanlandsflugs verði að
víkja fyrir annarri byggð í Vatns-
mýrinni. Það blasir því við að nýr
meirihluti í borginni og er þá nánast
sama hverjir að honum standa, muni
hafa það sem forgangsverkefni sitt
að hraða brottflutningi miðstöðvar
innanlandsflugs úr Vatnsmýrinni. Að
sjálfsögðu eru mörg góð og gild rök
fyrir því að flugvöllurinn verði að
víkja og ætlum við ekki að tíunda þau
hér en á öllu má vera ljóst að miðstöð
innanlandsflugs er á leið úr Vatns-
mýrinni.
Einungis er spurning um hvert
miðstöð innanlandsflugs flyst.
Margar hugmyndir hafa komið
fram um staðsetningu nýs flugvallar,
en að okkar mati og margra annarra
er „Keflavíkurvalkosturinn“ eina
raunhæfa lausnin. Það er því afar
mikilvægt að samgönguyfirvöld móti
sér sem fyrst raunhæfa stefnu í mál-
inu sem snúi einkum að því að stytta
ferðatíma frá Keflavík til höfuðborg-
arsvæðisins. Á Suðurnesjum er í
burðarliðnum stofnun þverpólitískra
samtaka sem ætla að sýna fram á að
„Keflavíkurvalkosturinn“ sé eina
raunhæfa lausnin og er það markmið
samtakanna að skapa þjóðarsátt um
„Keflavíkurvalkostinn“. Í um-
ræðunni undanfarið hafa margir
komið með góð og fullgild rök fyrir
ókostum „Keflavíkurvalkostsins“,
eru þar einkum nefnd atriði eins og
sjúkraflug, varaflugvöllur, staðsetn-
ing einkaflugs þ.e. kennslu- og útsýn-
isflug, en það eru einmitt þessi atriði
sem samtökin ætla að skoða sér-
staklega og koma með tillögur til
móts við þessi sjónarmið. Þá hefur
einnig gætt misskilnings hjá mörg-
um sem hafa verið að tjá sig um mál-
ið og snýr sá misskilningur aðallega
að því hversu langan tíma það taki að
aka frá Keflavík til Reykjavíkur og
að það taki svo langan tíma að kom-
ast í gegnum Flugstöð Leifs Eiríks-
sonar. Fyrir það fyrsta tekur ekki
langan tíma að aka frá Keflavík til
höfuðborgarsvæðisins, það tekur
einungis 16 mínútur að aka frá Kefla-
vík til Hafnarfjarðar. Í öðru lagi, ef
miðstöð innanlandsflugs yrði flutt til
Keflavíkur myndi verða byggð ný
flugstöð fyrir innanlandsflugið á
Keflavíkurflugvelli og hafa skipu-
lagsyfirvöld á Keflavíkurflugvelli
m.a. gert ráð fyrir því í sinni skipu-
lagsvinnu.
Kostirnir við „Keflavík-
urvalkostinn“ eru ótvíræðir
Ekki einungis sparast tugir millj-
arða við uppbyggingu nýs flugvallar
og þeirra samgöngutenginga sem til
þyrfti heldur myndi einnig sparast
rekstrarkostnaður sem nemur vel á
fjórða hundrað milljónum króna á ári
fyrir utan stofnkostnað og yfirstjórn.
Auðvelt er að draga þá ályktun að
þessir fjármunir muni sparast hjá
hinu opinbera vegna flutningsins.
Nýting á Keflavíkurflugvelli mun
aukast til muna og þar með munu
fjárfestingar nýtast mun betur. Með
samdrætti á starfsemi Varnarliðsins
aukast líkurnar á því að við þurfum
sjálf að reka Keflavíkurflugvöll og
NATO greiði einhvers konar að-
stöðugjald með svipuðum hætti og
NATO gerir í Frankfurt í Þýska-
landi. Nýting á tvöfaldri Reykjanes-
braut mun aukast. Margir farþegar
sem nýta sér innanlandsflug eru á
leið til útlanda en ekki til Reykjavík-
ur. Margir ferðamenn sem heim-
sækja Ísland vilja komast beinustu
leið út á land án viðkomu í Reykjavík,
sem ætti að auka hlut landsbyggð-
arinnar í ferðaþjónustu.
Tækifæri fyrir
flugrekstraraðila
Árið 2005 er gert ráð fyrir að gjöld
sem flugfarþegar um Keflavík-
urflugvöll greiði muni nema rúmum
2 milljörðum króna. Þessi gjöld eru
hluti af verði flugfarmiðans sem allir
ferðamenn greiða ætli þeir sér að
ferðast um Keflavíkurflugvöll. Stór
hluti þessarar upphæðar rennur til
Flugmálastjórnar Íslands eða tæpar
800 milljónir sem eru einkum not-
aðar til reksturs flugvalla fyrir inn-
anlandsflug og viðahalds alþjóðlegra
varaflugvalla á Íslandi o.s.frv. Ætla
má að flytjist innanlandsflug til
Keflavíkur muni skapast tækifæri til
að lækka þessi gjöld og þ.m. lækka
flugfarmiða hins almenna flug-
farþega. Hversu mikið verður hægt
að lækka flugfarmiðana veit ég ekki,
en þetta hlýtur að vera eitt af því
sem taka verður með í reikninginn
þegar málið er skoðað í heild sinni.
Með lækkuðu verði hljóta að skapast
tækifæri til að fjölga ferðamönnum
til landsins og bjóða þeim þá beint
flug út á land í framhaldi án viðkomu
í Reykjavík og þannig treysta rekst-
ur innanlandsflugs á Íslandi. Ein
helstu rök samgönguyfirvalda fyrir
því að hafa miðstöð innanlandsflugs
eins nálægt miðborginni og mögu-
legt er og án tillits til kostnaðar eru
sjónarmið flugrekstraraðila sem lúta
að því að innanlandsflug muni leggj-
ast af ef af þessu yrði. Að sjálfsögðu
þarf að hafa þetta í huga og taka fullt
tillit til þessara sjónarmiða, en við
teljum að flugrekstraraðilar þurfi að
skoða málið í heild sinni ásamt sam-
gönguyfirvöldum og hafa þá fleira í
huga en eingöngu þá farþega sem
ætla að koma við í Alþingishúsinu
eða heimsækja eitthvert ráðuneyt-
anna.
Þjóðarsátt um Keflavíkurvalkostinn
Eysteinn Jónsson, Eysteinn
Eyjólfsson, Viktor B. Kjart-
ansson og Páll Ketilsson fjalla
um „Keflavíkurvalkostinn“ í
flugvallarmálinu.
’...að okkar mati ogmargra annarra er
„Keflavíkurvalkost-
urinn“ eina raunhæfa
lausnin.‘
Eysteinn Jónsson, Eysteinn Eyjólfsson, Viktor B. Kjartansson, Páll Ketilsson.
Eysteinn Jónsson er formaður full-
trúaráðs framsóknarfélaganna í
Reykjanesbæ. Eysteinn Eyjólfsson
er formaður Samfylkingarinnar í
Reykjanesbæ. Viktor er formaður
fulltrúaráðs sjálfstæðisfélaganna í
Reykjanesbæ. Páll er ritstjóri Víkur-
frétta.
HLUTI menningar Íslendinga er
allt sem lýtur að ætt, uppruna og
tengslum við landið og
hvert annað. Þar leikur
sagan og átthagafræði
stórt hlutverk. Að
þessu leyti eru Íslend-
ingar ekki einsdæmi
þótt hér sé samansafn-
aður meiri fróðleikur
um heila þjóð og sögu
hennar í hörgul en
tíðkast víða annars
staðar.
Netið geymir gríð-
arlegt magn upplýsinga
eins og flestum er ljóst.
Efni um ætt og upp-
runa er þar ekki undan-
skilið. Þegar leitarvélar
eru beðnar um að finna
ákveðinn fæðingardag,
verður niðurstaðan oft
sú að leitin endar í
niðjatali einhverrar
ættar eða fjölskyldu.
Þótt einnig séu dæmi
þess að við leitina komi
minningargreinar sem eru meiður af
sama stofni auk ferils tiltekins fólks
sem fætt er ákveðinn dag. Skiptir þá
ekki máli hver staða og stétt viðkom-
andi er. Það atriði að getið sé fæðing-
ardags sýnir almennan áhuga fyrir
viðkomandi þótt einhverjum þætti að
slíkt breyti ekki miklu.
Fjöldi manns vinnur að ættfræði-
rannsóknum og gerð niðjatala. Ým-
ist sem hreinir áhugamenn eða hafa
af því framfæri sitt. Eitt slíkra fyr-
irtækja er ættfræðistofan ORG þar
sem viðamikið og óeigingjarnt starf
er unnið þótt eigi sé á aðra hallað
með þeim ummælum. Það sem gerir
starf ORG sérstakt er hversu víða
upplýsingasöfnun teygir anga sína.
Reyndar út um allan heim. Starfið
sem unnið er af ORG verður vart
unnið nema í samvinnu við þjóðina
alla og með aðstoð hennar. Hætt er
við að þrátt fyrir fornfýsi geti farið
svo að það verði flutt úr landi og yrði
þá sannarlega skarð fyrir skildi.
Höfundur hefir notið aðstoðar ORG
um nokkurra ára bil sem hófust með
ósk um ættrakningu er hafði komist
í strand. Benti margt til þess að sam-
eiginlegir forfeður yrðu fundnir eftir
ákveðinni leið vegna nafna sem voru
algeng í báðum fjöl-
skyldum. Þær vísbend-
ingar reyndust blekk-
ingar einar og
hrævareldar í myrki.
Með lítilli fyrirhöfn af
hálfu ORG var þrautin
leyst. Það sem gagna-
grunnur ORG hefir
fram yfir flesta aðra er
hversu viðáttumiklar
tengingar innan hans
eru og fáir ótengdir
miðað við umfang hans.
Nú er grunnurinn kom-
inn nokkuð á sjöunda
hundrað þúsund manns
en enn er eftir að fóðra
hann á hundruðum þús-
unda sem upplýsingar
liggja fyrir um þótt þeir
séu ófærðar í grunninn.
Vinna við slíkan grunn
tekur engan enda með-
an land byggist og kyn-
slóðir koma og fara.
Makalaust er hversu mikla sam-
kennd vitneskjan um blóðbönd vekur
meðal fólks þótt frændur séu oft
frændum verstir. Dæmi um það eru
telpur tvær vestur í Atlanta, báðar af
íslenskum ættum misjafnlega langt
aftur, önnur í fimmta lið en hin í ann-
an. Engu að síður kalla þær hvor aðra
frænkur þótt fara verði tíu ættliði aft-
ur til sameiginlegra forfeðra. Til
forna hafði slík vitneskja mikla þýð-
ingu allt að fimmta lið vegna hefnd-
arskyldu framfærsluskyldu og arfs er
mann gátu átt eftir fimmmenninga
við sig.
Upplýsingar um blóðbönd voru
einnig brýnar þar sem skyldleiki gat
komið í veg fyrir hjúskap sam-
kvæmd þrengri reglum en nú gilda.
Höfundi er kunnugt um hjón er gefin
voru saman snemma á öldinni er leið
og þurftu sérstaka undanþágu frá
hjúskaparlögum þar eð þau voru
þremenningar.
Hinn þjóðlegi
fróðleikur
Kristjón Kolbeins fjallar um
ættfræði
’Makalaust erhversu mikla
samkennd vitn-
eskjan um blóð-
bönd vekur
meðal fólks ...‘
Kristjón Kolbeins
Höfundur er viðskiptafræðingur.

 


 
  
 









 
  
ER NEFIÐ STÍFLAÐ?
Fæst í apótekum
og lyfjaverslunum
STERIMAR
Skemmir ekki slímhimnu
er náttúrulegur
nefúði sem losar stíflur
og léttir öndun.
Fyrir 0-99 ára.