Morgunblaðið - 31.10.2005, Page 25
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 31. OKTÓBER 2005 25
MINNINGAR
Með þessum línum vil ég kveðja í
hinsta sinn elskulegan móðurbróð-
ur minn Sigvalda Gústavsson. Hans
hlutskipti var að búa við mikla fötl-
un og vera bundinn við hjólastól
mestan hluta ævinnar. Sigvaldi bjó
í foreldrahúsum til 26 ára aldurs
eða þar til hann fékk vistun á
Tjaldanesi í Mosfellsbæ. Var það
bæði léttir fyrir foreldra hans en
jafnframt mjög tilfinningalega erf-
itt að þurfa að senda hann frá sér þó
ekki væri um langan veg að fara.
Kom hann heim aðra hverja helgi í
mörg ár eða þar til umönnun hans
var orðin móður hans ofraun, enda
hún þá orðin ekkja, hnigin að aldri
og heilsan tekin að bila.
Sigvaldi undi hag sínum vel í
Tjaldanesi, enda félagslyndur að
eðlisfari og naut sín því vel í fé-
lagsskap strákanna sem þar dvöldu.
Hann fékk þar þá fræðslu sem völ
var á, tók þátt í föndri og stundaði
vinnu við sitt hæfi. Starfsfólkið bar
hag vistmanna fyrir brjósti og var
ýmislegt gert til að stytta þeim
stundir. Má í því sambandi nefna
stutt ferðalög, bíóferðir, diskó og
verslunarferðir í Kringluna svo lítið
eitt sé nefnt. Allt þetta var mikils
virði fyrir Sigvalda og aðra vist-
menn. Ég vil þakka öllum sem hlut
áttu að máli fyrir þá alúð og vin-
semd sem Sigvalda var sýnd.
Þegar starfsemi Vistheimilisins
Tjaldaness var lögð niður fyrir
tveimur árum flutti Sigvaldi í sam-
býli að Klapparhlíð 11 í Mosfellsbæ.
Hann fékk þar splunkunýja og
glæsilega íbúð ásamt Stefáni Sig-
urðssyni vini sínum. Stefán hefur
SIGVALDI
GÚSTAVSSON
✝ Sigvaldi Gúst-avsson fæddist í
Reykjavík 30. júní
1945. Hann lést á
heimili sínu í Mos-
fellsbæ 25. október
síðastliðinn. Sig-
valdi var yngsta
barn foreldra sinna,
Ásu Pálsdóttur, f. á
Ísafirði 28. apríl
1920, og Gústavs
Sigvaldasonar, f. á
Hrafnabjörgum í
Svínadal í A-Hún.
12. júlí 1911, d. 6.
des. 1986. Systkini Sigvalda eru
Jónína Guðrún, f. 21.11. 1940 og
Páll, f. 5.1. 1942.
Útför Sigvalda fer fram frá
Lágafellskirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 13.
ávallt reynst Sigvalda
einstakur vinur og
hefur aðstoðað hann í
hvívetna. Stefán á
miklar þakkir skildar
fyrir alla sína elsku-
semi við Sigvalda.
Allt starfsfólkið í
Klapparhlíð hefur
einnig reynst Sig-
valda einstaklega vel
og má þar ekki síst
nefna forstöðukonu
heimilisins, Ástríði
Erlendsdóttur. Sum-
arið 2003 tóku þau
Sigvaldi sér ferð á hendur norður í
Húnavatnssýslu en þar dvaldi hann
oft í bernsku sinni. Sú ferð var hon-
um mikils virði og alveg ógleym-
anleg. Það er sannarlega ekki sjálf-
gefið að fólk leggi á sig slíkt erfiði,
óumbeðið, til að gleðja aðra, en sök-
um fötlunar sinnar þurfti Sigvaldi
mikillar aðstoðar við. Hann átti þó
því láni að fagna að vera einstak-
lega skapgóður og ljúfur og fékk
hann af þeim sökum oftsinnis hól
frá starfsfólkinu sem ég veit að
þótti öllu afar vænt um hann. Hon-
um var ekki ljúft að kvarta og
kveina, heldur var oft stutt í hlát-
urinn og brosið.
Þegar ég læt hugann reika koma
ýmis skemmtileg atvik upp í hug-
ann. Um árabil sótti ég Sigvalda í
Tjaldanes þegar hann kom heim um
helgar. Við stoppuðum alltaf við
sjoppu í Mosfellsbænum á leið í bæ-
inn og keyptum kók og Prins Póló.
Þetta fannst honum alltaf jafn
spennandi og spurði oftar en ekki
áður en lagt var af stað hvort við
myndum ekki örugglega kaupa kók
og prins. Svo hlustuðum við á
skemmtileg, íslensk lög á leiðinni
en það var hans helsta afþreying að
hlusta á íslenska tónlist og voru Ríó
Tríó, Brimkló og fleiri slíkir í miklu
uppáhaldi. Hann gat unað sér dag-
langt við að hlusta á tónlist og raul-
aði oft með af mikilli kátínu. Sjaldn-
ast þurfti mikið til að gleðja
Sigvalda.
Hann var einnig mjög mann-
blendinn og minnugur, ekki síst á
mannanöfn. Hann spurði mig
stundum hvað væri að frétta af vin-
konum mínum og nefndi þær þá
með nafni, enda þótt hann hefði
hvorki heyrt þær né séð um árabil.
Því miður háði það Sigvalda hin
allra síðustu ár að hann átti orðið
erfitt með að gera sig skiljanlegan,
talfærin voru farin að slappast.
Nú líður senn að jólum og verður
þá mun tómlegra en fyrr þegar Sig-
valdi er ekki lengur til að fagna með
okkur fjölskyldunni. Þetta verða
því fyrstu jólin í mínu lífi án míns
elskulega frænda. Ég hugsa til hans
með þakklæti fyrir alla hans góðvild
og jákvæðnina sem geislaði frá hon-
um þrátt fyrir alla þá erfiðleika sem
hann átti við að etja. Hægt er að
hugga sig við að hann hefur nú ver-
ið leystur úr þeim fjötrum.
Ég vil ítreka þakkir mínar og
annarra aðstandenda til starfsfólks
Klapparhlíðar og Tjaldaness fyrir
nærgætni, alúð og umhyggju sem
Sigvalda var sýnd. Þá langar mig að
þakka félögum í Lionsklúbbnum
Þór sem í fjölda ára hafa styrkt
heimilin með ýmsum hætti, fært
drengjunum afmælis- og jólagjafir
og staðið fyrir skemmtunum og
öðru því sem létt hefur þeim lífs-
baráttuna og auðgað lífið.
Ég vænti þess að góður Guð gefi
elsku ömmu minni styrk til að tak-
ast á við þá sorg að missa drenginn
sinn, sem var henni afar kær og hún
bar ætíð fyrir brjósti. Þá flyt ég
móður minni, móðurbróður og öðr-
um nánum ættingjum mínar dýpstu
samúðarkveðjur.
Sigurbjörg Alfreðsdóttir.
Hugur minn reikar þessa dagana
tilbaka til æskuáranna og koma
minningar um Sivva frænda þá
fram í hugann. Minningar um þegar
hann sat við eldhúsgluggann í
Blönduhlíðinni hjá Ásu ömmu og
Gústa afa og fylgdist með lífinu í
götunni. Þar lék ég mér ansi oft í
allskonar boltaleikjum. Ef einhver
leikfélaganna gerðist of harðhentur
eða ósáttur við mig lét Sivvi í sér
heyra svo um munaði. Það skyldi
enginn gera Ásu Kollu frænku
mein. Sivvi var því sannkallaður
verndarengill minn.
Ófáar stundirnar áttum við sam-
an í eldhúsinu hjá ömmu, ég sitjandi
uppi á ísskáp og Sivvi á stól við eld-
húsgluggann og kastandi bolta á
milli okkar.
Sivvi var mikill tónlistarunnandi
og kunni fjölmörg lög utanað og var
oft sungið hástöfum og hátt spiluð
músíkin.
Þær voru ófáar ferðirnar sem við
fórum norður að Hrafnabjörgum,
ættaróðali afa, þar sem við nutum
kyrrðarinnar og fallegrar náttúru.
Ég dáðist oft að því hvað Sivvi var
duglegur að nota göngugrindina en
síðar meir tók svo hjólastóllinn við.
Þá var betra að vera handsterkur
eins og forfeðurnir vestur í Arnar-
firði.
Sivvi var alltaf lífsglaður og
óvenju minnisgóður. Hann var glað-
sinna og ætíð jákvæður og glaður
þrátt fyrir ýmsa erfiðleika sem fötl-
uninni fylgdi.
Þegar ég og fjölskylda mín vor-
um stödd á Íslandi í sumar datt mér
ekki í hug að það yrði í síðasta
skiptið sem við sæjumst. En ég
vona að þér líði vel núna, elsku
frændi, og þakka ég þér fyrir öll
góðu árin sem við höfum átt saman
þó minna hafi verið um heimsóknir
hin síðari ár vegna búsetu minnar
erlendis. Með þinni hjálp hef ég
lært að meta lífið og vera ánægð
með það sem manni hefur fallið í
skaut.
Ása K. Alfreðsdóttir (O’Hara).
Í dag kveð ég Sigvalda Gústavs-
son með þakklæti fyrir hjartnæm
en allt of stutt kynni. Við hittumst
fyrst á Tjaldanesi í Mosfellsdal fyr-
ir tveimur árum og þá heillaðist ég
strax af þessum rauðhærða, tilfinn-
inganæma en þó æðrulausa húm-
orista. Daginn út og daginn inn
hlustaði hann á tónlist, – ef tök voru
á. Uppáhaldssöngvarinn var Vil-
hjálmur Vilhjálmsson og hljómtæk-
in voru stillt hátt, – ef aðstæður
leyfðu. Og hann söng með af hjart-
ans lyst á sinn hátt, – ef vel stóð á.
Lögin gerði hann ýmist glaðan eða
angurværan því hughrifin sveifluð-
ust með tónlistinni eins og gerist
hjá tilfinningaverum. Hann var
vissulega bæði tilfinningavera og
listunnandi en ómannúðlegur tíðar-
andinn varðandi fatlaða gerði hon-
um ókleift að rækta með sér þessar
guðsgjafir. Þegar hinum árlegu
Vínartónleikum var sjónvarpað frá
RÚV hallaði hann sér með ákafa
fram í stólnum og viðkvæmnin birt-
ist í tárvotum augum þegar mjúkir
og seiðandi Straussvalsarnir óm-
uðu. Sá hefði nú notið þess að sveifl-
ast í dansi, hring eftir hring með
glæsimey í fangi, – en hann átti
þess aldrei kost. Skyldi hann hafa
komist á Vínartónleikana í Há-
skólabíói síðastliðinn vetur?
Hann leit til sumaræskustöðv-
anna í Húnavatnssýslunni með að-
dáun og söknuði. Fyrst kom bros,
svo kankvísi í svipinn og loks hlátur
þegar spjallið snerist um bæina og
bændurna þar. Hann mundi vel eft-
ir þeim öllum með tölu. Ljósmynd-
irnar af ættingjunum voru honum
einkar kærar og hann gat velt
hverri og einni langa stund í óstyrk-
um höndunum. Stundum var ljós-
myndahrúgan öll komin upp á litla
borðið hans svo út af flóði, – því að-
stæður voru þannig.
Hann hafði góðan smekk á hvað-
eina – en fékk sjaldan tækifæri til
að njóta þess. Honum veittist þó, nú
á seinni árum, þau mannréttindi að
velja og kaupa fötin sín sjálfur.
Hann naut þess að fara höndum um
peysustaflann þegar hann valdi sér
föt til dagsins, ákveða fyrst þessa
gráu, skipta svo um skoðun og velja
heldur þessa bláu. Hann gat meira
að segja stundum veitt sér það að
skipta 3–4 sinnum um skoðun á
sömu mínútunni árið 2003 varðandi
eigið peysuval, – en það fór reyndar
líka eftir aðstæðum eins og nánast
hvert smáatriði í lífi hans.
Hann fékk í fyrsta skipti eigið
launaumslag í hendurnar árið 2003,
þá 58 ára gamall, aðeins tveimur ár-
um fyrir andlátið. Óstyrkar hend-
urnar veltu umslaginu fram og til
baka og loks fékk hann aðstoð við
að opna það. Hann var lengi að
draga rauða 500 króna seðilinn upp
úr umslaginu. Hann hafði unnið fyr-
ir þessum peningum sjálfur. Það
hafði reyndar tekið nokkuð margar
vinnustundir því þetta voru mán-
aðarlaunin, – en að vísu ekki fyrir
100% starf. Nú gæti hann keypt sér
súkkulaði eða aðra munaðarvöru
fyrir útborgunina, – ef og eða þegar
tækifæri gæfist.
Á hverri grein eru fuglar
stjarneygir í dökku laufinu
fægja fjaðrirnar hljóðir
og gá til lofts
bíða þess að meistarinn
birtist og lyfti
sólsprotanum hvíta.
. . . . . .
(Snorri Hjartarson.)
Sesselja Guðmundsdóttir.
Við Sigvaldi voru saman á sum-
arbúðum á Löngumýri mörg sum-
ur. Það var oft mikið fjör hjá okkur
því við höfðum báðir gaman af því
að syngja. Sigvaldi varð alltaf svo
kátur þegar byrjað var að syngja
lag sem honum þótti skemmtilegt.
Hann var ekki hávær en þegar lög
sem Vilhjálmur Vilhjálmsson hafði
sungið voru kyrjuð tók hann alltaf
hraustlega undir og varð eitt sól-
skinsbros. Hann var mjög duglegur
því hann fór í sund og reyndi að
gera flest það sem aðrir gera þó svo
að hann ætti erfiðara með það en
margir aðrir. En þrátt fyrir erfið-
leikana var hann alltaf svo hress og
skemmtilegur.
Honum voru margar dyr lokaðar
í þessu lífi þar sem líkaminn var
veikur en andi hans var alltaf
hraustur og opnaði það honum aðr-
ar gáttir. Því veit ég að honum líður
vel núna þar sem líkaminn þjakar
hann ekki lengur.
Vertu ævinlega blessaður, minn
vinur.
Jón Hrafnkell Árnason.
LEGSTEINAR
Steinsmiðjan MOSAIK
Hamarshöfða 4 • 110 Reykjavík
sími 587 1960 • www.mosaik.is
Einn sólríkan sum-
ardag sumarið 76 er-
um við nokkrir félagar
á Patreksfirði á aldrin-
um 15–16 ára bakvið
símstöðina eitthvað að bardúsa.
Skyndilega heyrist ærandi hávaði,
við lítum upp og sjáum vin okkar
Bjarna Leifs koma á fullri ferð á mót-
orhjóli í áttina til okkar frá torginu
og yfir túnið. Það líður ekki nema
augnablik þar til hann kemur svíf-
andi á hjólinu af túnbakkanum niður
í bílastæðið Við áttum fótum fjör að
launa áður en Bjarni, standandi á
bremsunni, ók af töluverðum krafti
beint á húsvegginn fyrir aftan þar
sem við höfðum áður staðið. Á augna-
bliki breyttist umhverfið frá rólegu
bardúsi í hlátrasköll, gleði og fjör.
Þetta finnst mér lýsa kjarna og
karakter Bjarna vinar míns nokkuð
BJARNI
LEIFSSON
✝ Bjarni Leifssonfæddist á Pat-
reksfirði 26. febrúar
1961. Hann lést á
heimili sínu í Kópa-
vogi 15. október síð-
astliðinn og var út-
för hans gerð frá
Digraneskirkju 28.
október.
vel eins og ég þekkti
hann. Áræðinn, kjark-
mikill og kraftmikill
gleðigjafi.
Frá þessari stundu
varð ekki aftur snúið.
Bjarni hafði keypt sitt
mótorhjól af Barða og
sagði mér að vinur
hans Alli ætlaði líka að
selja sitt og hvatti mig
til að kaupa það hjól.
Ég hafði ekki hugsað
mér að kaupa mótor-
hjól heldur bíl um leið
og ég fengi bílpróf.
Með miklum sannfæringarkrafti
fékk Bjarni mig til að kaupa hjólið
hans Alla og ég átti ekki eftir að sjá
eftir því. Í hönd fóru dagar þar sem
við félagarnir þeystum um nágrenni
Patreksfjarðar, tveir þrír eða fleiri.
Oftast vorum það við Bjarni og
Friggi Magg sem fórum í langferðir
saman. Minnisstætt er þegar við allir
sem einn fórum útaf í krappri beygju
á Kleifaheiðinni, hver á eftir öðrum.
Sem betur fer sluppum við með
skrekkinn. Önnur minnisstæð ferð
var yfir Hálfdán sem var þá ófær
vegna snjóa. Við ýttum og bárum
hjólin langa leið og ókum svo í för-
unum á leið niður þegar hægt var og
komumst ekki hjá því að fljúga á
hausinn í snjóinn hvað eftir annað.
Þetta voru skemmtilegir tímar. Við
vorum algjörlega áhyggjulausir og
engan óraði fyrir hvað framtíðin
bæri í skauti sér.
Við fórum báðir í Iðnskólann á
Patreksfirði til að læra rafvirkjun.
Gunni Kalli var skólastjóri og var
námið undir hans stjórn mjög
skemmtilegt og fræðandi. Leiðir
skildu sumarið 78 er ég fór til Ak-
ureyrar. Við hittumst aftur rétt fyrir
jól og áramót 78/79 enda ætluðum við
báðir að ljúka náminu í Iðnskólanum
á Patreksfirði þann vetur. Það er síð-
an á gamlársdag sem við fréttum að
nýr skólastjóri hefði ákveðið að fella
niður kennslu í 3. bekk vegna þess að
ekki voru nægar umsóknir í námið.
Eftir á að hyggja þá hefur þetta lík-
lega verið mikill örlagavaldur í lífi
okkar beggja. Ekki væri ólíklegt að
við hefðum báðir orðið rafvirkjar og
farið allt aðrar leiðir í lífinu ef þetta
hefði ekki komið til.
Nú voru góð ráð dýr. Á þessum ár-
um voru skattar af launtekjum
greiddir árinu eftir að tekna var afl-
að. Við sáum fram á að ef við ynnum
allt þetta ár á Íslandi þá myndum við
festast í skattaneti og gætum varla
hafið nám árið eftir. Við gerðum ráð
fyrir að vinna fyrir okkur sjálfir eins
og tíðkaðist og námslán var eitthvað
sem við þekktum ekkert til. Við feng-
um þá snjallræðishugmynd að okkar
mati að flytjast til útlanda og vinna
þar árið 1979 og koma svo heim það
haust og hefja nám að nýju. Um tíma
leit út fyrir að við fengjum vinnu við
krabbaveiðar í Alaska en að lokum
ákváðum við að fara til Færeyja til að
byrja með. Við flugum til Færeyja í
byrjun febrúar 1979. Í Reykjavík var
17 stiga frost en hlýtt í Þórshöfn, að-
eins fimm stiga frost. Erfitt reyndist
að fá vinnu í Færeyjum en þó gátum
við fengið vinnu af og til við að beita
eða „egna“ eins og það heitir á fær-
eysku. Ég réð mig síðan til sjós en
ekki vildi betur til en að báturinn
varð alelda í fyrsta túr og gjöreyði-
lagðist. Við Bjarni sáum að þessi ferð
var ekki til fjár og nauðsynlegt að
koma sér heim enda við orðnir mjög
peningalitlir. Við vorum saman í
Færeyjum í sex til átta vikur og átt-
um margar skemmtilegar stundir
saman. Við dvöldum saman á far-
fuglaheimili ásamt Arnari Ingólfs og
einum miklum íslenskum júdókappa.
Þetta voru skemmtilegir tímar en
skrítið til þess að hugsa að þetta voru
eiginlega okkar síðustu almennilegu
samverustundir sem vinir og félagar.
Áður en ég vissi þá varst þú kominn
til Ástralíu og ég til Reykjavíkur í
nám.
Lífið er hverfult og enginn veit
sína ævi fyrr en öll er. Bjarni, minn
kæri vinur, þú hefur mátt þola þinn
skerf af mótlæti í lífinu og enginn
veit hver þolraun þín hefur verið
nema þú sjálfur. Ástralía reyndist
þér eins og hún er, bæði gjöful og full
af hættum. Þú eignaðist þína fjöl-
skyldu þar bæði konu og börn sem ég
bið Guð að blessa á þessum erfiða
tíma. Þegar ég svo frétti að húsið
ykkar hefði brunnið til grunna í
skógareldum þá var mér ljóst að
mótlæti sem þú hefur orðið að þola er
nánast ekki til að standa undir. Ég
hugsaði mikið til þín á þeim tíma og
vona að margir hafi brugðist vel við
ákalli um fjárhagslega hjálp á þess-
um tíma.
Við öll stöndum oft fyrir framan
mismunandi dyr í lífinu og vitum oft
ekki hvað er á bak við hverja og eina.
Það fer síðan eftir því hvaða dyr við
veljum að örlög okkar ráðast. Stund-
um eru þær dyr líka læstar sem við
helst viljum velja. Vegir Guðs eru
órannsakanlegir. Af hverju einn deyr
og annar lifir veit enginn. Guð hefur
líklega viljað gefa þér langþráða
hvíld og frelsa þig frá öllu böli og erf-
iðleikum. Ég bið Guð að styrkja
börnin þín og fjölskyldu á þessum
erfiða tíma.
Bjarni minn ég minnist þín sem
góðs vinar, skemmtilegs og kjark-
mikils. Megi Guð blessa sálu þína og
gefa þér sæluvist í Himnaríki þar
sem góðir menn eiga heima.
Þinn vinur,
Karl Eggertsson,
Kaupmannahöfn.