Morgunblaðið - 03.11.2005, Qupperneq 14

14 FIMMTUDAGUR 3. NÓVEMBER 2005 MORGUNBLAÐIÐ
ÚR VERINU
Bílar á morgun
Sjö manna
Jeep
Commander
í prófun
SAMKOMULAG í strandríkja-
viðræðum Íslands, Færeyja, Nor-
egs og Evrópusambandsins í Kaup-
mannahöfn hefur náðst í
meginatriðum um stjórn veiða úr
kolmunnastofninum á Norður-
Atlantshafi. Samkvæmt þessu
munu strandríkin skipta leyfilegum
heildarafla sínum úr kolmunna-
stofninum með þeim hætti að Evr-
ópusambandið fær 30,5%, Færeyjar
26,125%, Noregur 25,745% og Ís-
land 17,63%.
Enn er þó eftir að ganga frá út-
færsluatriðum samkomulagsins,
sem ekki varða Ísland, í tvíhliða
viðræðum, áður en hægt verður að
skrifa undir endanlegt sam-
komulag. Varðar það aðgang að
veiðisvæðum.
Stefnt er að frágangi sam-
komulagsins á ársfundi Norð-
austur-Atlantshafs fiskveiðinefnd-
arinnar, NEAFC, sem haldinn
verður í Lundúnum dagana 14. til
18. nóvember næstkomandi.
Allir urðu að gefa eftir
Stefán Ásmundsson, formaður ís-
lenzku samninganefndarinnar, segir
að með samkomulaginu verði bund-
inn endi á stjórnlausar veiðar und-
anfarinna ára sem ógnað hafa við-
gangi kolmunnastofnsins en hann
sé sá fiskstofn sem mest hefur verið
veitt úr á Norður-Atlantshafi und-
anfarin ár.
„Þessar viðræður hafa staðið yfir
í mörg ár, en á þeim tíma hafa þjóð-
irnar keppzt við að auka hlutdeild
sína. Til að ná samkomulagi urðu
allir að gefa eftir, því ekki verður
unað við stjórnlausar veiðar áfram.
Það er þó engu að síður mikilvægt
að ná sem mestri hlutdeild úr heild-
arveiðinni. Það er léttir að þessu
skuli vera lokið, allir vildu þó helzt
fá meira í sinn hlut,“ segir Stefán.
Ná meiri arðsemi
Einar K. Guðfinnsson sjáv-
arútvegsráðherra segist fagna
þessu samkomulagi. Það hafi verið
afar nauðsynlegt að ná utan um
heildarveiðina. Veiðiálag hafi verið
allt of mikið. „Þetta er mjög mik-
ilvægt í efnahagslegu tilliti. Nú
gefst tækifæri til að stýra veiðunum
betur og ná meiri arðsemi út úr
þeim. Við hefðum kosið meiri hlut-
deild, en þegar allt er vegið og met-
ið er þetta viðunandi niðurstaða.
Það hefur verið ríkur vilji til að
koma stjórn á veiðarnar og íslenzk
stjónvöld höfðu frumkvæði að því
að hvetja útvegsmenn strandríkj-
anna til að reyna að ná sam-
komulagi. Ég held að það hafi orðið
til þess að stuðla að þessari lausn,“
segir Einar.
Meira til manneldis
„Það má segja að menn séu
ánægðir með samkomulagið, en
enginn sé ánægður með sinn hlut.
Það að ná böndum yfir veiðar gerir
okkur nú kleift að ná meiri hag-
kvæmni í veiðunum. Vinna meira til
manneldis og fá þannig meiri verð-
mæti fyrir minna magn,“ segir
Friðrik J. Arngrímsson, fram-
kvæmdastjóri LÍÚ.
Ekki hefur verið samið um hve
mikið verður leyft að veiða í heild-
ina á næsta ári. Hins vegar hefur
ráð verið fyrir því gert að á næsta
ári verði leyft að veiða tvær millj-
ónir tonna, og kvótinn lækki síðan í
1,5 milljónir á næstu fimm árum.
Verði þetta niðurstaðan verður
kvóti Íslands á næsta ári 352.600
tonn. Aflinn nú er um 255.000 tonn,
en í fyrra varð hann 422.000 tonn
og mestur varð hann 500.000 tonn
árið 2003. Kvóti ESB verður
610.000 tonn, Færeyingar fá
522.400 og Norðmenn 514.000.
2,4 milljónir tonna í fyrra
Heildarafli af kolmunna varð í
fyrra 2,4 milljónir tonna. Noregur
var með langmest, eða 960.000
tonn. Ísland kom næst með 422.000,
þá ESB með 360.000, þá Rússland
með 347.000 og loks Færeyjar með
322.000 tonn. Þegar þessar tölur
eru skoðaðar kemur í ljós að hlut-
deild Íslands verður nánast sú
sama í framtíðinni og hún var í
fyrra. Hlutdeild hinna landanna er
hins vegar ekki í samræmi við afla
þeirra í fyrra, en það skýrist af inn-
byrðis samningum um skipti á
veiðiheimildum. Rússar fá til dæmis
nær allar veiðiheimildir sínar innan
lögsögu Færeyja, sem fá á móti
leyfi til bolfiskveiða innan lögsögu
Rússa í Barentshafi. Norðmenn og
Evrópusambandið skiptast á veiði-
heimildum þannig að þeir fyrr-
nefndu fá heimildir í kolmunna í
skiptum fyrir aðrar tegundir. Þegar
hins vegar heimildir Færeyinga og
Rússa annars vegar og Norðmanna
og ESB hins vegar eru lagðar sam-
an, verður hlutdeildin framvegis í
nokkru samræmi við veiðarnar í
fyrra.
Breytir engu fyrir Ísland
Þessar þjóðir eiga hins vegar eft-
ir að ganga frá samkomulagi sín á
milli um skiptingu veiðiheimilda
fyrir næsta ár. Ennfremur er eftir
ná um það samkomulagi á hvaða
veiðisvæðum utan eigin lögsögu
hver þjóð megi veiða. Hvað Ísland
varðar er ekki að vænta breytinga
þar á, en nú höfum við leyfi til veiða
í eigin lögsögu og lögsögu Færeyja
auk veiða á alþjóðlegu hafsvæði
(Síldarsmugunni). Færeyingar hafa
svo leyfi til veiða innan lögsögu
okkar en aðrar þjóðir ekki.
Mikið er af ungum kolmunna inn-
an lögsögu Noregs og verður Norð-
mönnum því væntanlega gert kleift
að stunda veiðar innan lögsögu
ESB til að forðast smáfiskadráp og
greiða þannig fyrir vexti og við-
gangi stofnsins.
Samkomulag hefur náðst í kolmunnadeilunni
Hlutdeild Íslands verður 17,62%, sem skilar
352.600 tonnum úr tveggja milljóna kvóta




  








 




 


  !  " #      $


 












%&

& '


#
 











 

!"
#$ Eftir Hjört Gíslason
hjgi@mbl.is
starfrækir 14 björgunarskip hring-
inn í kringum landið, einnig starfa
innan vébanda félagsins 100 björg-
unarsveitir. Í samningnum er einnig
kveðið á um að Slysavarnafélagið
Landsbjörg muni, í samvinnu við
LÍÚ, vinna að bættri öryggisvitund
STJÓRN LÍÚ hefur ákveðið að
styrkja Slysavarnafélagið Lands-
björg um 15 milljónir króna og var
styrktarsamningur þessa efnis und-
irritaður á aðalfundi samtakanna.
Í samningnum er kveðið á um
samstarf aðila í björgunar- og slysa-
varnamálum, með sérstakri áherslu
á öryggi sjófarenda. Mun Slysa-
varnafélagið Landsbjörg nota þessa
fjármuni til að styrkja björg-
unarstarf um allt land og verða pen-
ingarnir hluti af styrktarsjóði fé-
lagsins.
Slysavarnafélagið Landsbjörg
á sjó og koma að samstarfsverk-
efnum á því sviði, samkvæmt sam-
komulagi hverju sinni.
Samstarfssamningurinn gildir til
fimm ára og verður styrkurinn
greiddur félaginu með fimm jöfnum
greiðslum.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Undirritun Á myndinni eru f.h. Jón Gunnarsson, framkvæmdastjóri Slysa-
varnafélagsins Landsbjargar, Sigurgeir Guðmundsson, formaður Slysa-
varnafélagsins Landsbjargar, Björgólfur Jóhannsson, formaður LÍÚ, Ei-
ríkur Tómasson, varaformaður LÍÚ, og Friðrik J. Arngrímsson,
framkvæmdastjóri LÍÚ.
Slysavarna-
félagið Lands-
björg fær
15 milljónir
frá LÍÚ
ELDISÞORSKUR hefur selzt vel í
Evrópu á þessu ári. Magnið er reynd-
ar lítið, en Norðmenn hafa selt þang-
að um 650 tonn fyrstu sjö mánuði árs-
ins fyrir nálægt 230 milljónir
íslenzkra króna. Mest af þorskinum
fer til Frakklands, Danmerkur og
Spánar og aðallega á betri veitinga-
hús. Þó að magnið sé ekki mikið er
það þó margfalt meira en í fyrra.
Aukningin nemur 268% í magni og
307% í verðmætum.
Tölulegar upplýsingar um inn-
flutning á þorski til Evrópusam-
bandsins staðfesta ekki fullyrðingar
um aukna eftirspurn. Samkvæmt op-
inberum tölum hefur markaðurinn
fyrir þorsk og þorskflök staðnað, og
jafnvel dregizt saman. Hins vegar er
vaxandi eftirspurn eftir ferskum
þorskflökum og ódýrum frystum
flökum af botnfiski, sem líkist þorski.
Kínverjar koma þarna mikið við sögu,
en innflutningur þeirra á þorsk- og
alaskaufsaflökum til ESB eykst stöð-
ugt. Megnið af þeim botnfiski, sem
Kínverjar kaupa til vinnslu og endur-
útflutnings fá þeir hjá Rússum, eða
295.000 tonn á fyrri helmingi þessa
árs, sem er 80% af innflutningi þeirra.
Á sama tíma hefur innflutningur Kín-
verja á botnfiski til vinnslu aukizt um
20%. Hráefnisverð hefur farið hækk-
andi vegna samkeppni fiskverkenda í
Kína og vegna þess að fleiri fyrirtæki
eru byrjuð að vinna fisk í Kína.
Þessi aðkoma Kínverja að mark-
aðnum innan ESB hefur haldið verði
á frystum flökum niðri. Fiskurinn frá
þeim er ódýr, en hjálpar til að anna
eftirspurn vegna samdráttar í veiðum
víða í heiminum.
Reikna má með því á næstunni að
sala á ferskum fiski og ferskum flök-
um muni aukast hægt og rólega og
verðið hækka. Gert er ráð fyrir því að
sala á frystum flökum aukist í magni
en verð verði stöðugt.
Heimild: Seafood International
Sala á ferskum fiski eykst


 




  



 


!
"
#  $




%

&

'