Morgunblaðið - 03.11.2005, Qupperneq 26

26 FIMMTUDAGUR 3. NÓVEMBER 2005 MORGUNBLAÐIÐ
DAGLEGT LÍF
HEILSUEFLING í skólum er
verkefni á vegum Lýðheilsustöðvar
sem nú er verið að endurskipu-
leggja hér á
landi en það er
hluti af stóru
Evrópuverkefni.
Áætlað er að
þessari vinnu
verði lokið í lok
þessa skólaárs.
„Hugmyndin er
að auka þekk-
ingu um hlutverk
skóla sem mik-
ilvægan vettvang
fyrir heilsueflingu almennt. Til-
gangurinn með þessu verkefni er
að styðja grunnskóla og leikskóla í
því að þróa heildræna heilsuefling-
arstefnu,“ segir Jórlaug Heim-
isdóttir verkefnisstjóri hjá Lýð-
heilsustöð. „Heilsuefling í skólum
nær yfir fjölda mörg atriði eins og
heilbrigðisfræðslu, hreyfingu,
skólamáltíðir, félagslegar aðstæður
barna í skólum, heilbrigt og öruggt
skólaumhverfi, heilsueflingu fyrir
starfsfólk, aðkomu foreldra og
tengsl við skólaheilsugæsluna.“
Skólafólk í undir-
búningsvinnunni
Núna er starfandi stýrihópur á
vegum Lýðheilsustöðvar sem er að
þróa gátlista sem tekur á öllum
ofangreindum þáttum. Skólar og
leikskólar geta nýtt sér hann til að
sjá hvar þeir standa í þessum efn-
um. „Við höfum fengið til liðs við
okkur aðila frá Kennaraháskól-
anum og heilsugæslunni og munum
við vinna þennan gátlista með
kennurum og stjórnendum í grunn-
skólum og leikskólum, til að laga
þetta að íslensku samfélagi. Þetta
er ekki verkefni sem gengur út á
einhverja vottun frá Lýðheilsustöð,
heldur er þetta ákveðin hug-
myndafræði og það er hægt að fara
margar leiðir og því þurfa alls ekki
allir skólar að fara sömu leið til að
tileinka sér heilsueflingahugmynda-
fræðina,“ segir Jórlaug og tekur
fram að þetta heilsueflingarverk-
efni sé ekki hluti af verkefninu
Heilsuleikskólum en þeir skólar
geta að sjálfsögðu nýtt sér vinnu
Lýðheilsustöðvar til að þróa hjá sér
heildræna stefnu.
Heilsuefling í leikskól-
um og grunnskólum
Morgunblaðið/Sverrir
Jórlaug
Heimisdóttir
SÆNSKU neytendasamtökin
krefjast þess nú að hætt verði að
selja tannkrem sem inniheldur
efnið triklosan. Nýlega var greint
frá því að danska matvörukeðjan
Irma hafi hætt sölu a.m.k. einnar
tegundar tannkrems sem inni-
heldur efnið, þ.e. Colgate Total. Í
Göteborgs Posten eru talin upp
fleiri tannkrem sem innihalda
triklosan og sænsku neytenda-
samtökin vilja fjarlægð úr hillum
verslana, m.a.: Colgate Total og
samnefnt tannkrem með und-
irtitlunum Plus Whitening og
Fresh Stripe, einnig Pepsodent
með undirtitlunum Complete,
Complete White og Sensitive
Extra. Evrópusambandið hefur
sett triklosan á lista yfir efni sem
eru skaðleg umhverfi og heilsu og
Louise Ungerth, yfirmaður neyt-
enda- og umhverfismála hjá
Sænsku neytendasamtökunum,
segir óskiljanlegt að tannkrems-
framleiðendur noti efnið áfram.
Efnið triklosan er bakteríudrep-
andi og er talið hafa góð áhrif á
tannholdið, m.a. til að draga úr
blæðingu úr því. Colgate kallar
gagnrýnina hræðsluáróður að því
er fram kemur í GP og segir tann-
krem með triklosan öruggt fyrir
fólk.
En efnið er einnig náskylt eit-
urefninu díoxíni og hefur fundist í
brjóstamjólk í sænskum rann-
sóknum. Triklosan var áður notað
í skurðarbretti, nærföt, barna-
leikföng og sokka en ekki lengur.
Morgunblaðið/Jim Smart
Ýmis tannkrem innihalda umrætt efni.
Viss efni í tann-
kremi umdeild
 SVÍÞJÓÐ