Fréttablaðið - 27.09.2003, Blaðsíða 10

Um helgina lýkur í Bankastrætisýningu á hugmyndum um
uppbyggingu og umbætur í mið-
borg Reykjavíkur. Það fór vel á
því að hún opnaði um leið og end-
urbætt Banka-
stræti. Þar hafa
breikkun gang-
stétta, ný götulýs-
ing og bekkir undir
vegg gjörbreytt
götumyndinni til
hins betra.
Báðum megin
við Laugaveginn, í
Skuggahverfinu og
á Ölgerðarreitnum,
eru nú byggingar-
kranar. Stór-
skemmtilegar íbúðir eru í upp-
siglingu. Ekkert skiptir meira
máli fyrir verslun í miðborginni
en að íbúum fjölgi. Við Aðalstræti
er risið nýtt hótel og verið er að
leggja grunn að öðru. Því ber að
fagna því ferðamenn eru bestu
vinir veitingahúsalífsins.
Margar hugmyndanna á mið-
borgarsýningunni eru aðeins á
umræðustigi. Kaffihús í Hljóm-
skálagarðinum er afbragðs-
hugmynd. Útilaug við Sundhöllina
ekki síður. Og þannig mætti
áfram telja. Raunar eru margar
miðborgarhugmyndirnar það góð-
ar að engin ástæða er til að láta
þær bíða ef áhugasamir fjárfestar
eru tilbúnir að fara af stað. Þar
sem alvara er að baki á borgar-
stjórn að leita sátta um skipulag
og útfærslu þannig að ný mið-
borgarverkefni bíði bygginga-
krananna þegar öðrum sleppir.
Göngugata í skjóli
Andlitslyfting Grófarsvæðis-
ins með uppbyggingu menningar-
stofanna og endurgerð gamalla
húsa hefur tekist vel. Þar má þó
reka smiðshögg til að mynda lif-
andi heild. Tækifærið í byggingu
Tónlistar- og ráðstefnuhúss þarf
að nýta með skipulagi sem skapar
og styrkir lifandi miðborgar-
mannlíf. Um leið þyrfti að huga að
bílastæðaflæminu við gafl Toll-
hússins og umhverfinu norðan
Hafnarstrætis. Það er til skamm-
ar. Ingólfstorg, útitaflið, Lækjar-
torg og Austurstræti eru jafn-
framt viðvarandi vandræðareitir.
Það hlýtur að mega gera ein-
hverja þeirra hlýlegri og líflegri
með gosbrunnum eða gagngerum
breytingum.
Ein frumlegasta hugmynd mið-
borgarsýningarinnar gæti verið
liður í því. Snúningur Hressingar-
skálans og stækkun og flutningur
Fógetagarðsins gætu opnað sólar-
götu til suðurs í Austurstræti. Þar
gætu verið kaffihús, verslanir og
viðbygging við Hótel Borg í eilífu
skjóli undan norðanvindinum.
Betri hugmynd til að bæta borgar-
braginn hef ég ekki heyrt síðan
sagt var að í Nauthólsvík mætti
útbúa baðströnd með hlýjum sjó,
hreinsun og hugmyndaauðgi. ■
Það var gott að Hæstirétturskyldi sýkna Árna Mathiesen
sjávarútvegsráðherra af kæru
Magnúsar Þórs Hafsteinssonar
um ærumeiðingar. Að vísu var
frekar ódýrt af dómurunum
þremur að sýkna, ekki síst á
grundvelli þess að Árni hefði alls
ekki verið að tala um Magnús Þór
í hinu alræmda við-
tali við litlu sjón-
varpsstöðina í Vest-
mannaeyjum, held-
ur hefði hann verið
að meina frétta-
stofu Ríkissjón-
varpsins. Auðvitað
var Árni að tala um
Magnús Þór! Það
var meira að segja
líka frekar ódýrt af
Árna að færa þetta
fram sem vörn í
málinu, hann átti
auðvitað að standa
hikstalaust við sín
orð en ekki hlaupa
svona hálfpartinn
með þau í felur á
þennan hátt. Með
því að sýkna Árna
m.a. á grundvelli þess að spjótum
sínum hefði hann beint að frétta-
stofunni en ekki Magnúsi Þór, þá
er eins og Hæstiréttur sé dálítið
að víkja sér undan ábyrgð á að
taka afstöðu til þess hvort sjálf
ummæli Árna hafi verið þess eðl-
is að dæma ætti hann fyrir æru-
meiðingar. Þetta er að vísu ekki
eina ástæðan sem Hæstiréttur
færir fram fyrir sýknu Árna en þó
svo veigamikil í rökstuðningi rétt-
arins að nú hlýtur maður að
spyrja hvort Árni hefði verið sak-
felldur af Hæstarétti ef frétta-
stjóri Ríkissjónvarpsins hefði
ákveðið að fara í mál fyrir hönd
sinnar fréttastofu.
Það hefði þó vonandi ekki orðið
niðurstaðan í Hæstarétti. Um-
mæli Árna Mathiesens um „svið-
settar fréttir“ voru vissulega að-
finnsluverð. Hann spyrti saman
frétt Ríkissjónvarpsins um brott-
kast á fiski (sem allir vita að er
staðreynd) og einhverjar tilbúnar
fréttir á Stöð 2 og Washington
Post. Spurði svo sjálfan sig hvort
maður ætti héðan í frá alltaf að
spyrja sig þegar maður sæi frétt í
Sjónvarpinu hvort þetta væru al-
vörufrétt eða bara lygi.
„Ekki mjög gáfulegt“
Þetta var – ja, hvernig er best
að orða það kurteislega? Þetta var
EKKI MJÖG GÁFULEGT kemst
líklega nærri því. Og þetta var
líka verulega dónalegt í garð bæði
Magnúsar Þórs Hafsteinssonar og
fréttastofu Sjónvarpsins. Það er
líka rétt hjá Magnúsi Þór að auð-
vitað skipti máli að það var hvorki
meira né minna en ráðherra í
sjálfri ríkisstjórn Íslands sem lét
þessi ummæli falla. Jafnvel þó
svo það hafi verið Árni
Mathiesen. Ráðherrar bera vissu-
lega þyngri ábyrgð en flestir aðr-
ir í þessu samfélagi, bæði með
orðum sínum og gerðum, og eitt af
því sem þeir borga fyrir ráðherra-
stóla sína er að gera sér grein fyr-
ir þessari ábyrgð. Því var út af
fyrir sig mjög skiljanlegt að
Magnúsi Þór skyldi sárna mjög
þau orð sem Árni tíndi út úr
munni sér í viðtalinu í Eyjum. En
í þeim EKKI MJÖG GÁFULEGA
samspyrðingi Árna Mathiesens á
gjörólíkum málum og þeim EKKI
MJÖG GÁFULEGU dylgjum og
þeim EKKI MJÖG GÁFULEGA
dónaskap, þá fólust samt ekki
ærumeiðingar sem falla undir
dómstóla.
Ekki að minni hyggju.
Það er rétt stefna hjá dómstól-
um landsins að undanförnu að
fara mjög gætilega í því að dæma
menn fyrir meiðyrði sem falla í
opinberri umræðu. Því er það,
þótt fáránlegt megi virðast, rétt
hjá Árna Mathiesen að það telst
vera sigur fyrir tjáningarfrelsið í
landinu að þetta fálmkennda hnoð
hans utan í þarna sko Magnúsi Þór
og hérna fréttastofu Sjónvarpsins
skuli ekki teljast refsivert að lög-
um.
Á hinn bóginn – ef stjórnmála-
menn ættu sér siðareglur, eins og
ýmsar fagstéttir í þessu landi, þar
á meðal blaða- og fréttamenn, þá
myndi ég líta svo á að Árni
Mathiesen hefði í viðtalinu í Eyj-
um brotið þær reglur og brot hans
teldist alvarlegt. Því ætti hann að
fara varlega í að monta sig um of
af niðurstöðu Hæstaréttar. Og líta
á málið sem áminningu um að
gæta tungu sinnar framvegis –
jafnvel þótt ýmislegt sé heimilt að
segja án þess að vera beinlínis
dæmdur af hinu opinbera fyrir
meiðyrði og ærumeiðingar.
Sviðsetningar stjórnmála-
manna
Má ég að lokum benda á að mér
þótti alltaf svolítið fyndið þegar
stjórnmálamenn og sér í lagi ráð-
herrar voru að fjargviðrast yfir
því að frétt Sjónvarpsins um
brottkastið kynni að hafa verið
„sviðsett“? Engin stétt manna hef-
ur nefnilega meiri reynslu af því
að „sviðsetja fréttir“. Dugir að
minna á allt það skúespil sem
alltaf er sett upp rétt fyrir kosn-
ingar og felst í að ráðherrar svið-
setja fjárveitingar til jarðganga-
gerðar, menningarhúsa og þar
fram eftir götunum. Að ekki sé
minnst á þegar línuívilnunin var
sviðsett í vor. ■
Hinar djúpu haustlægðir hófuáætlunarferðir sínar til Ís-
lands helgina 20. og 21. september
og fóru í þakplötu-frisbí við
björgunarsveitarmenn.
Mánudaginn 22. birtust niður-
stöður úr könnun sem greina frá
því hvernig jafnréttismálum er
háttað hérna í okkar góða þjóðfé-
lagi. Í ljós kom að um 80%
ábyrgðar- og stjórnunarstarfa eru
skipuð körlum, en hins vegar hafa
konur örugga forystu á sviði þjón-
ustu- og ræstingastarfa og má
jafnvel tala um að konur einoki
þessi starfssvið þar sem þeim
hefur tekist að sölsa undir sig um
84% starfa. Einnig kom í ljós að
íslensk piltbörn eiga fremur á
hættu að verða skólastjórar held-
ur en meybörn, því að 81% skóla-
stjóra í framhaldsskólum eru
karlar þótt konur séu í öruggum
meirihluta á kennarastofum og
við gangahreingerningar.
Á mánudagskvöld fór hópur
ungmenna í Reykjavík í heimsókn
á heimili pilts í Breiðholti og náði
að leggja heimilið í rúst á einung-
is 5 mínútum og hafði þó ekki önn-
ur áhöld til verksins en hafna-
boltakylfur, hnífa og berar hend-
urnar, og hafa sumir áhyggjur af
því að æskulýðurinn gerist full-
galsafenginn.
Þriðjudaginn 23. birti Gallúp
niðurstöður úr fjölmiðlakönnun.
Fréttablaðið er sá fjölmiðill sem
flestir Íslendingar nota daglega.
Þetta má lesa út úr fjölmiðlakönn-
un Gallups þegar meðallestur,
meðaláhorf og meðalhlustun ís-
lensku fjölmiðlanna eru borin
saman. Fréttablaðið trónir á
toppnum með 68% meðallestur og
Ríkissjónvarpið fylgir á eftir með
65% meðaláhorf.
Nokkuð bil er í næstu miðla en
Stöð 2 og Morgunblaðið deila þrið-
ja sætinu með 50% meðaláhorf og
-lestur. Og enn er nokkuð bil í
næsta hóp. Rás 2 mælist með 33%
meðalhlustun, Bylgjan kemr þar á
eftir með 30%, þá Rás 1 með 28%,
Skjár Einn með 25% meðaláhorf
og loks DV með 22% meðallestur.
Þessum fréttum var vel tekið á
Fréttablaðinu, en betur má ef
duga skal.
Miðvikudaginn 24. gagnrýndu
fulltrúar Landlæknisembættisins
og Manneldisráðs Atkins-matar-
kúrinn sem margir Íslendingar
eru á. Aðstoðarlandlæknir segir
að kúrinn brjóti í bága við allar
þekktar kenningar um heilsusam-
legt mataræði. Annar megrunar-
kúr sem lengi tíðkaðist í Breiða-
fjarðareyjum mun til dæmis vera
bæði hollari og árangursríkari en
Atkins-kúrinn, en Breiðfirðingar
héldu sér í toppformi öldum sam-
an með því að borða einungis sel-
spik og suðusúkkulaði.
Fimmudag 25. og föstudag 26.
sleppti sænska lögreglan grunuð-
um manni úr gæsluvarðhaldi og
handtók annan í staðinn, en mann-
úðlegt þykir að láta menn skiptast
á um að sitja í fangelsi. ■
10 27. september 2003 LAUGARDAGUR
Útgáfufélag: Frétt ehf.
Ritstjóri: Gunnar Smári Egilsson
Fréttastjóri: Sigurjón M. Egilsson
Ritstjórnarfulltrúar: Reynir Traustason
og Steinunn Stefánsdóttir
Auglýsingastjóri: Þórmundur Bergsson
Ritstjórn, auglýsingar og dreifing:
Suðurgötu 10, 101 Reykjavík
Aðalsími: 515 75 00
Símbréf á fréttadeild: 515 75 06
Rafpóstur: ritstjorn@frettabladid.is
Rafpóstur auglýsingadeildar:
auglysingar@frettabladid.is
Setning og umbrot: Frétt ehf.
Prentvinnsla: Ísafoldarprentsmiðja ehf.
Fréttablaðinu er dreift ókeypis á heimili á höfuð-
borgarsvæðinu, Suðurnesjum og Akureyri. Einnig er
hægt að fá blaðið í völdum verslunum á lands-
byggðinni. Fyrirtæki geta fengið blaðið gegn greiðslu
sendingarkostnaðar; kr. 1.100 á mánuði.
Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni
blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum
án endurgjalds.
ISSN 1670-3871
Þakkir til
Harðar
Torfasonar
G. Salbjörg Friðriksdóttir skrifar:
Hörður hefur verið með haust-tónleika í Reykjavík í 27 ár og
brá ekki út af vana í haust. Tveir
stórgóðir tónlistarmenn voru hon-
um til aðstoðar, þeir Vilhjálmur
Guðjónsson og Þórir Úlfarsson. Í
upphafi tónleikanna og í lok þeirra
var Hörður einn á sviðinu, söng og
sagði sögur. Hún var góð sagan um
barnavagnaverksmiðjuna og fólk
þurrkaði sér um augun ýmist af
hlátri eða gráti. Ást, kærleikur og
friður voru þema þessara tónleika.
Þrátt fyrir það komst Hörður ekki
hjá því að spila óskalög sem þykja
ómissandi. Eftirminnileg lög sem
hann spilaði einn voru m.a. Neista-
flug og Laufey.
Sá hluti tónleikanna þar sem
Hörður naut liðveislu Vilhjálms og
Þóris var stórkostlegur. Það fór um
mig hrifningarstraumur þegar lög-
in „Ís og eldur“, „Úlfurinn“ og „Sáð-
menn söngvanna“ voru spiluð. Eftir
tónleikana kom í ljós að a.m.k.
tveimur okkar hafði dottið það
sama í hug, hversu gaman væri að
heyra fallegustu lögin hans Harðar
í flutningi Sinfóníuhljómsveitarinn-
ar með öllum þeim hljóðfærum sem
hún hefur á að skipa.
Því miður heyrast lög Harðar
allt of sjaldan í útvarpi. Til að kynn-
ast lögum hans þarf annað hvort að
kaupa diskana hans eða fara á tón-
leika. Margir gera hvort tveggja. Í
hléinu hitti ég mann sem fór hálf-
nauðugur á tónleikana en varð svo
hrifinn að hann keypti alla diska
sem voru til sölu.
Ég held að séu eftirtaldir hæfi-
leikar lagðir saman; leikur, leik-
stjórn, söngur, lagasmíði, textar,
hljóðfæraleikur og sviðsframkoma
leiki enginn vafi á að Hörður er einn
allra besti og fjölhæfasti listamaður
okkar Frónbúa og eigum við þó
marga góða. Ég er strax farin að
hlakka til næstu tónleika. Líklega
orðin háð þeim. Kærar þakkir Hörð-
ur! ■
Um daginnog veginn
ILLUGI
JÖKULSSON
■
skrifar um nýfallinn
sýknudóm Hæsta-
réttar er varðar um-
mæli Árna Mathie-
sen í garð Magnúsar
Þórs Hafsteinssonar.
Skoðundagsins
DAGUR B.
EGGERTSSON
■
skrifar um tillögur
að breytingum í
miðborginni.
Árni og
tjáningarfrelsið
■ Bréf til blaðsins
MIÐBORGARTILLÖGUR
Snúningur Hressingarskálans og stækkun og flutningur Fógetagarðsins gætu opnað sólar-
götu til suðurs í Austurstræti. Þar gætu verið kaffihús, verslanir og viðbygging við Hótel
Borg í eilífu skjóli undan norðanvindinum.
Æskufjör, selspik og jafnréttismál
■
Betri hugmynd
til að bæta
borgarbraginn
hef ég ekki
heyrt síðan
sagt var að í
Nauthólsvík
mætti útbúa
baðströnd með
hlýjum sjó,
hreinsun og
hugmynda-
auðgi.
■
...ef stjórnmála-
menn ættu sér
siðareglur, eins
og ýmsar fag-
stéttir í þessu
landi, þar á
meðal blaða-
og fréttamenn,
þá myndi ég
líta svo á að
Árni Mathiesen
hefði í viðtalinu
í Eyjum brotið
þær reglur og
brot hans teld-
ist alvarlegt.
Því ætti hann
að fara varlega
í að monta sig
um of af niður-
stöðu Hæsta-
réttar.
Eitt eilífðarsmáblóm
ÞRÁINN BERTELSSON
■ rifjar upp fréttir liðinnar viku.
Tækifæri og torg
í miðborginni
Verslunin í Húsinu - Kringlunni, s. 551 5080
20-50% afsláttur
Tilboð af öllum vörum
verslunarinnar fram til
30. september