Fréttablaðið - 05.06.2004, Qupperneq 17

Það er skrýtið að
þótt menn hafi oft
hlegið að Birni Bjarnasyni
fyrir að vilja koma upp ís-
lenskum her er ekkert sagt
þótt Halldór Ásgrímsson sé
löngu búinn að því.
Íslenskur her í Afganistan
17LAUGARDAGUR 5. júní 2004
Geri hreint fyrir dyrum
Það skyggir einnig á þessa ákvörðun [laga-
synjun forseta Íslands] að uppi eru þrálátar
opinberar ásakanir um að Ólafur Ragnar hafi
verið í miklum persónulegum og fjárhagsleg-
um tengslum við Norðurljós. Með tilliti til
mikilvægi málsins þá verður það að teljast
eðlileg krafa að Ólafur Ragnar geri hreint fyr-
ir sínum dyrum varðandi þessi tengsl til að
almenningur og komandi kynslóðir geti ver-
ið vissar um að þessi sögulega ákvörðun hafi
ekki verið tekin á annarlegum forsendum.
Ritstjórn á deiglan.com
Ekki segja af sér
[É]g tel það eitt ekki eiga að leiða til afsagn-
ar ríkisstjórnar að forseti synji lögum, sem
hún hefur beitt sér fyrir, staðfestingar og
þessum lögum verði síðan hafnað af þjóð-
inni. Þá er allt eins hægt að segja að ríkis-
stjórnin í Svíþjóð hefði t.d. átt að segja af sér
þegar evrunni var hafnað af sænsku þjóðinni
á síðasta ári. Að sjálfsögðu hefði það verið út
í hött, enda þarf það ekki að þýða vantraust
kjósenda á ríkisstjórn að meirihluti þeirra sé
andvígur einu máli sem hún stendur fyrir.
Þrátt fyrir það kunna kjósendur auðvitað að
vera samþykkir stefnu ríkisstjórnarinnar í öðr-
um atriðum.
Þórður Sveinsson á mir.is
Tækifæri fyrir þjóðina
Ef þjóðin notar þetta einstæða tækifæri til að
lemja á puttana á Davíð er ljóst að ríkisstjórn
sjálfstæðis- og framsóknarmanna er í mikl-
um vanda. Eðlileg vinnubrögð væru að boða
til nýrra þingkosninga, enda er það ekkert
annað en vantraustsyfirlýsing ef þvinga þarf
ríkisstjórn út í þjóðaratkvæðagreiðslu með
þessum hætti og þjóðin hafnar lagafrum-
varpi hennar.
Sverrir Jakobsson á murinn.is
Geðþóttavald forsetans
Hvað sem segja má um [fjölmiðla]lögin
sem slík er ekki hægt að segja annað en
að ákvörðun forseta sé tekin á vægast sagt
vafasömum forsendum. Þegar yfirlýsing
forsetans er lesin má ráða það eitt af henni
að hann neitar að staðfesta umrædd lög
en engin efnisleg rök eru færð fyrir niður-
stöðunni sem halda vatni eða segja til um
hvernig valdheimild 26. gr. stjórnarskrár-
innar nr. 33/1944 verður beitt í framtíð-
inni. Fordæmið sem forseti setur virðist
vera það að um geðþóttavald sé að ræða.
Snorri Stefánsson á frelsi.is
Hvað gengur manninum til?
Málflutningur forsetans er líka með eindæm-
um. Með aðgerðum Ólafs Ragnars hefur fyrst
núna myndast djúp gjá milli þings og þjóðar
og það fyrir atbeina forseta Íslands sem hing-
að til hefur ekki tekið sér opinberalega póli-
tískt vald. Hann hefur skipt þjóðinni svo sann-
arlega og augljóslega í tvær fylkingar sem
munu berjast hatrammlega. Það verða ekki
fjölmiðlalögin sem munu verða í forgrunni
heldur ríkisstjórnin og stuðningur við hana.
Hann hefur att ríkisstjórninni, sem meirihluti
Alþingis styður og kosið var til fyrir rúmu ári
síðan, saman við forsetaembættið sem hing-
að til hefur ekki verið annað en sameiningar-
tákn þjóðarinnar. Hvað gengur manninum
eiginlega til? Borga kosningaskuldir?
Ásthildur Sturludóttir á tikin.is
Naga sig í handarbökin
Það er hætt við að Davíð Oddsson og aðrir
forkálfar ríkisstjórnarinnar nagi sig nú í hand-
arbökin yfir að hafa ekki fundið frambærileg-
an forsetaframbjóðanda til að hafa raunvera-
lega kosningu um embættið. En þeir fram-
bjóðendur sem bjóða sig fram gegn sitjandi
forseta verða að teljast litlir spámenn í þess-
um efnum, einkennilegir sérvitringar sem
aldrei er minnst á í alvarlegum tóni. Ólafur
Ragnar verður því að teljast nokkuð öruggur
um áframhaldandi setu í embætti þrátt fyrir
sitt hápólitíska útspil seinnipartinn í dag.
Haukur Agnarsson á sellan.is
AF NETINU
EIRÍKUR BERGMANN EINARSSON
STJÓRNMÁLAFRÆÐINGUR
UMRÆÐAN
ÍSLENSKA FRIÐAR-
GÆSLAN
,,
2.390 kr.
6 aspir
499 kr.
10 stjúpur
hreinir litir
499 kr.
Birkikvistur
399 kr.
Gljámispill
499 kr.
Hansarós
799 kr.
Sýpris
799 kr.
3 petúníur
Ath!
gró›urátak
ÍS
LE
N
SK
A
A
U
G
LÝ
SI
N
G
A
ST
O
FA
N
/S
IA
.I
S
B
LO
2
49
41

06
/2
00
4
249 kr.
Úrvals
gróðurmold
í útikerin - 10 l
499 kr.
Molta 30 l
Myndin á baksíðu Morgunblaðsins
sl. miðvikudag, sem var tekin við há-
tíðlega athöfn á Kabúlflugvelli þegar
Íslendingar tóku við stjórn flugvall-
arins, markar mikil tímamót í sögu
þjóðar okkar. Í fyrsta sinn í sögu
landsins taka Íslendingar þátt í her-
setu í öðru landi. Við hlið Halldórs
Ásgrímssonar utanríkisráðherra
stóðu tveir æðstu yfirmenn hins
íslenska hers á myndinni. Það eru
þeir Hallgrímur Sigurðsson, sem á
að stjórna flugvellinum næsta árið,
og Arnór Sigurjónsson, yfirmaður ís-
lensku friðargæslunnar.
Á myndinni virtust þeir bara ánægð-
ir með nýjan og brakandi einkennis-
búninginn sinn. Það er skrýtið að
þótt menn hafi oft hlegið að Birni
Bjarnasyni fyrir að vilja koma upp
íslenskum her er ekkert sagt þótt
Halldór Ásgrímsson sé löngu búinn
að því.
Hersetan á Kabúlflugvelli er
stærsta verkefnið sem íslenska frið-
argæslan hefur tekið að sér og hefur
svo til allt afl hennar verið sett í
þetta einstaka hernaðarverkefni.
Raunveruleg friðargæsluverkefni
þurfa því að sitja á hakanum á með-
an og höfum við í samræmi við það
dregið okkur að mestu út úr allri
uppbyggingarstarfsemi á vegum Ör-
yggis- og samvinnustofnunar Evr-
ópu – til að mynda á Balkanskaga.
Er þetta ekki dálítið undarleg for-
gangsröðun? Ísland hefur verið her-
laus þjóð með ríka lýðræðishefð.
Væri ekki nær að við einbeittum
okkur að því að vinna að lýðræðis-
uppbyggingu í nýfrjálsum ríkjum og
að vernd mannréttinda, það sem á
ensku er kallað „nationbuilding“, í
stað þess að standa í einhverju hern-
aðarmakki með Ameríkönum í her-
setnu landi?
Og fyrst við erum að brölta þetta
í Afganistan með Bush og félögum,
þurfum við þá ekki líka að taka af-
stöðu til þess hver ábyrgð okkar er á
illri meðferð stríðsfanganna sem
haldið er í Guantanamo á Kúbu án
dóms og laga?
Við Íslendingar eigum á að skipa
afar færu fólki sem kann að sinna
mannúðarmálum og borgaralegu
uppbyggingarstarfi, svo sem við að
koma upp lýðræðislegum stofnunum,
en við þekkjum hvorki haus né sporð
á hernaði – sem betur fer. Og því eig-
um við að láta allt hernaðarbrölt eiga
sig. Það er hreint út sagt fáránlegt að
sjá íslenska embættismenn klæðast
einkennisbúningi norska hersins eins
og sjá mátti á myndinni í Morgun-
blaðinu. Raunar skilst mér að friðar-
gæslan starfi í nánu samstarfi við
norska herinn. Til að mynda hefur
komið fram að íslensku drengirnir
sem eiga að gæta herflugvallarins í
Kabúl hafi fengið þjálfun í Noregi hjá
norska hernum og meðal annars ver-
ið þjálfaðir í vopnaburði eins og
hverjir aðrir hermenn. Mér er líka
sagt að yfirmaður íslensku friðar-
gæslunnar hafi áður þjónað í norska
hernum. Ekki veit ég hvort hann
sakni þess en það ætti þó ekki að
duga til að gera íslensku friðargæsl-
una að deild í norska hernum. ■