Fréttablaðið - 13.08.2004, Blaðsíða 29
AF NETINU
Það er engin tilviljun að leiðtogar
jafnaðarmanna á Norðurlöndum
leggi nú aukna áherslu á að öll
ríkin fimm muni í framtíðinni
starfa saman innan Evrópusam-
bandsins sem fullgildir meðlimir,
eins og kom fram á fundi leiðtog-
anna í Reykjavík um liðna helgi.
Ljóst má vera að svæðisbundið
ríkjasamstarf innan stofnana
ESB mun stóraukast í kjölfar
stækkunar ESB. Það hefur enn-
fremur torveldað norrænu sam-
starfi undanfarin ár að þrjú ríkj-
anna, Danmörk, Finnland og Sví-
þjóð eru fullgildir aðilar að ESB
en Noregur og Ísland eru laus-
bundnari í Evrópusamvinnunni í
gegnum samninginn um evrópska
efnahagssvæðið, sem felur í sér
einskonar aukaaðild að ESB. Leið-
togarnir telja að norræna víddin
verði sterkari séu ríkin öll saman
innan ESB og að Norðurlöndin
muni þá geta haft mótandi áhrif á
stefnu Evrópusambandsins í
þeim málaflokkum þar sem hags-
munir og viðhorf landanna fara
saman, svo sem í umhverfis-,
jafnréttis- og atvinnumálum svo
eitthvað sé nefnt.
Þetta er mun mikilvægara nú
en áður. Í kjölfar stækkunar
Evrópusambandsins til tíu nýrra
ríkja, meðal annars til fyrrum
kommúnistaríkja Austur-
Evrópu, má gera ráð fyrir að
samstarf ríkjanna innan ESB
muni breytast til mikilla muna.
Fram að þessu hafa aðildarríki
ESB forðast flokkadrætti ein-
stakra svæða innan sambands-
ins og markvisst reynt að koma í
veg fyrir að innan þess myndist
svæðabandalög, þótt auðvitað
hafi ávallt verið eitthvað um
slíkt. Stækkun ESB mun gjör-
breyta þessu mynstri. Líklegt
má telja að ríki á einstaka svæð-
um muni í síauknum mæli taka
sig saman og vinna að framgangi
ákveðinna mála innan ESB. Eftir
stækkun er Evrópusambandið
einfaldlega orðið hinn eiginlegi
samstarfsvettvangur Evrópu-
ríkja, hvort sem mönnum líkar
það betur eða verr. Þau ríki sem
kjósa að standa fyrir utan þann
samstarfsvettvang eru einfald-
lega ekki fullgildir þátttakendur
í evrópsku samstarfi.
Þessi þróun um aukið svæðis-
bundið samstarf innan ESB er
þegar hafin. Austur-Evrópuríkin
hafa boðað nána samvinnu innan
ESB og suðrænu ríkin hafa jafn-
framt aukið samstarfið sín á
milli. Þá eru kjarnaríkin á meg-
inlandinu einnig farin að verja
sína sameiginilegu hagsmuni
innan ESB í meiri mæli en áður.
Eftir stækkun munu Norður-
löndin einnig þurfa að leggja
stóraukna áherslu á norrænt
samstarf innan stofnana ESB og
sjá því trausta bandamenn í Nor-
egi og Íslandi, komi löndin til
liðs við bandalagið. Því má gera
ráð fyrir að leiðtogar Norður-
landanna í ESB muni leggja sig í
framkróka við að tryggja ákjós-
anlega aðildarsamninga fyrir Ís-
land og Noreg, til að mynda í
sjávarútvegi eins og fram hefur
komið. ■
EIRÍKUR BERGMANN EINARSSON
STJÓRNMÁLAFRÆÐINGUR
UMRÆÐAN
EVRÓPUSAMBANDIÐ
Norræna víddin í Evrópusamstarfinu
Draumur rættist
Árið 1988 var ég staddur í samkvæmi
þar sem nýútskrifaður viðskiptafræðing-
ur frá bandarískum háskóla hélt því fram
að ein helsta meinsemdin í íslensku at-
vinnu- og viðskiptalífi væri alltof lítill
launamunur. Ekki væri óalgengt í Banda-
ríkjunum að munur á launum þeirra
hæst- og lægstsettu innan sama fyrir-
tækis væri þrítugfaldur og slíkt fyrir-
komulag væri til þess fallið að skapa drif-
kraft og hvatningu til að „vinna sig upp“.
Ég minnist þess að hafa iðað í skinninu
af löngun til að svara þessu þvaðri en sat
sem fastast úti í horni og sagði ekki orð
í feimni minni og uppburðarleysi. Á leið-
inni heim hugsaði ég með mér að það
gerði kannski ekkert til þótt einhverjir
hefðu svona skoðanir því þær væru svo
órafjarri almannahag og heilbrigðri rétt-
lætiskennd að þær næðu aldrei fram að
ganga. Núna, aðeins hálfum öðrum ára-
tug síðar, hefur draumur þessa manns
ræst.
Ásgrímur Angantýsson á vg.is/postur
Ekki sála á útivistarsvæði
Myndin [sem birt er á vefsíðunni] er tek-
in kl. 12.00 [miðvikudaginn 11. ágúst] af
Búrfelli og á henni sést yfir í Heiðmörk-
ina. Þótt það sjáist ekki vel á þessari
mynd getur Vefþjóðviljinn fullyrt að á
þessari mynd er ekki sála. Í dag var þó
slegið hitamet í Reykjavík, margir eru í
sumarleyfum eða hafa einfaldlega
skrópað í vinnunni til að vera úti.
Hvenær má eiga von á að útivistarsvæði
á höfuðborgarsvæðinu séu nýtt ef ekki í
dag? Þeir sem fara reglulega um Heið-
mörkina og fleiri slík svæði vita að þau
eru lítið nýtt, kannski ekki jafn lítið og
strætisvagnarnir, en miðað við allt talið í
sveitarstjórnarmönnum um að fjölga
þurfi útivistarsvæðum mætti halda að
þau væru flest stappfull. Því fer hins veg-
ar fjarri. Þeir sem vilja þétta byggð á höf-
uðborgarsvæðinu þurfa því ekki að vera
hræddir við að svonefnd „græn svæði“
séu tekin undir byggð. En þannig vill þó
til að þeir sem helst vilja þétta byggð eru
líklegastir til að stofna „grasrótarhóp“ til
að mótmæla því að grænu svæðin svo-
nefndu, ýmis óræktartún og ónýtt svæði,
séu tekin undir byggð.
Vefþjóðviljinn á andriki.is
Lítið gleðiefni
Það hvernig Halldór [Ásgrímsson] kom
fram á ráðherrafundinum í Sveinbjarnar-
gerði og tjáði sig varðandi skattamálin er
mjög lítið gleðiefni fyrir mig og okkur
sem erum í ungliðahreyfingu Sjálfstæð-
isflokksins. Það er okkur algjörlega
ómögulegt að skrifa upp á þessa skoðun
sem hann studdi á fundinum og hefur
gert að sínum. Nú þegar styttist í ráð-
herrahrókeringar og uppstokkun innan
ríkisstjórnarinnar er vel við hæfi að
minna verðandi forsætisráðherra á að
töfin sem verið hefur á efndum skatta-
loforða stjórnarflokkanna vegna ákvarð-
ana hans og flokks hans er með öllu
óásættanleg. Þessi bið var og er enn
með öllu óásættanleg. En það er auðvit-
að ekki of seint að bregðast við. Ekki er
hægt að sætta sig við neitt annað en að
gengið verði frá öllum hliðum málsins
strax í haust og fyrir liggi skýrar útlínur að
ákvörðun um skattalækkanir og þær
verði kynntar strax við upphaf þinghalds
í október. Það er jú ekki eftir neinu að
bíða.
Stefán Friðrik Stefánsson á frelsi.is
21FÖSTUDAGUR 13. ágúst 2004