Fréttablaðið - 17.08.2004, Blaðsíða 23

3ÞRIÐJUDAGUR 17. ágúst 2004
Líkami og sál
GUÐJÓN BERGMANN, JÓGAKENNARI
OG RITHÖFUNDUR, HVETUR MEIRIHLU-
TANN TIL AÐ LÁTA TIL SÍN HEYRA.
Hinn þögli meirihluti
gbergmann@gbergmann.is.
Lyfja Lágmúla og Lyfja Smáratorgi
Opið alla daga kl.
Í umræðu um þjóðþrifamál er
oft talað um hinn þögla meiri-
hluta. Meirihlutinn sem vill
stuðla að sterkara fjölskyldu-
mynstri í samfélaginu en þegir,
meirihlutinn sem fylgir lögum
landsins en þegir þegar glæpa-
alda gengur yfir og meirihlutinn
sem reykir ekki en þegir um
reykingar á almannafæri.
Þannig mætti lengi telja. Svo
virðist sem auðvelt sé að virkja
minnihlutahópa. Skiljanlega,
minnihlutahópar eru litlir og
auðvelt er að ná samstöðu um
aðgerðir innan þeirra. Hins veg-
ar virðist allt að því ómögulegt
að virkja hinn þögla meirihluta.
Fólk í meirihlutahópi telur að
það geti ekkert gert. Virkjun
meirihlutahóps virðist kosta
stórfé eins og sést um hverjar
kosningar. Þess vegna lætur
meirihlutinn oft undan kröfum
minnihlutahópa á kostnað meiri-
hlutans vegna þess að litli hóp-
urinn skapar óþægindi, hefur
hátt og lætur öllum illum látum.
Ég ætla ekki að taka nein sér-
stök dæmi um þetta en hver og
einn getur eflaust fundið dæmi
ef hann leggur höfuðið í bleyti.
Hver er þá tilgangurinn með
þessum skrifum? Ég vil bara
minna einstaklinga á að flestir
eru hluti af hinum þögla meiri-
hluta. Eina leiðin til þess að
virkja meirihlutann felst í því að
einstaklingar láti í sér heyra um
þau mál sem þeim liggja á
hjarta. Ekki þýðir að skella
skuldinni á minnihlutann. Ein-
staklingar í meirihlutanum
verða bara að láta í sér heyra! ■
Margir þjást af liða-
gigt eða stirðleika og
óþægindum í liða-
mótum. Nú hefur
komið í ljós að C
vítamín sem kemur
beint úr fæðunni get-
ur reynst fyrirbyggj-
andi gegn sjúkdóm-
um og óþægindum í
liðum. Rannsókn sem
gerð var við
Manchesterháskóla í
Bretlandi á þróun
fjölliðagigt leiddi í
ljós að þeir sem
fengu nóg C vítamín
úr ávöxtum og græn-
meti voru þrisvar
sinnum ólíklegri til
að fá fjölliðagigt en
þeir sem fengu lítið
sem ekkert C vítamín
úr fæðunni. Hér er
því komin enn ein
ástæða til að háma í
sig ávexti og græn-
meti sérstaklega þó C
vítamínríkustu teg-
undirnar sem eru
tómatar, grænt græn-
meti eins og brokkólí,
græn paprika og spí-
nat, og sítrusávextir
eins og appelsínur og
greip. ■
Síðustu ár hafa erlendar rann-
sóknir sýnt að greinileg aukning
er á heyrnarskaða hjá ungu fólki
og heyrn þess er að verða eins og
hún var hjá miðaldra fólki í næstu
kynslóð á undan. Nútímatækni
með auknum hávaða í umhverfi
okkar hefur áhrif á heyrn fólks og
er mikilvægt að gera ráðstafanir
til að vernda heyrnina því ekki
verður aftur snúið þegar skaðinn
er skeður.
Bryndís Guðmundsdóttir,
heyrnarfræðingur og deildar-
stjóri barnastarfs Heyrnar- og tal-
meinastöðvar, segir alls ekki bara
fullorðna þurfa að passa heyrnina
heldur þurfi einmitt að hvetja
unga fólkið til að hugsa um þessi
mál því að hávaðinn í kringum
okkur fari vaxandi. Vitað er að há-
vaði á sumum vinnustöðum veld-
ur skaða á heyrn og þar er mikil-
vægt að vernda heyrnina með
heyrnarhlífum. Allt of algengt er
að fólk trassi að nota hlífarnar við
hávaðasama vinnu en það þarf
ekki nema nokkrar mínútur í of
miklum hávaða til að skaða heyrn-
ina. Því meiri sem hávaðinn er,
því skemur má vera í honum.
Bryndís segir að vert sé að hafa í
huga að hávaða sé ekki bara að
finna á vinnustöðum. Til að
mynda var gerð hér rannsókn á
heyrn vélstjóra sem sýndi að þeir
yngri voru með verri heyrn en bú-
ist hafði verið við þrátt fyrir notk-
un heyrnarhlífa. Það sýnir að það
kann að vera eitthvað annað í um-
hverfi þeirra yngri sem veldur
skaða á heyrninni. Mikið er um að
ungt fólk og jafnvel börn hlusti á
tónlist eða tölvuleiki með heyrn-
artólum með hljóðstyrkinn í botni.
Ekki síst eru það hvellir og skell-
ir, sem gjarnan eru í tölvuleikjum,
sem eru verstir fyrir heyrnina.
Gott er þá að hafa hljóðstyrkinn
aðeins minni því þá er hægt að
hlusta lengur.
Eyrnatappar eru mjög góðir til
að útiloka óæskilegan hávaða og
segir Bryndís það almennan mis-
skilning að ekki sé hægt til dæm-
is að tala saman með þá í eyrun-
um. Mismunandi eyrnatappar eru
til sem dempa mismikið og á mis-
munandi tíðni og því hægt að
velja sér tappa við hæfi. Ráðlegt
er fyrir þá sem sækja mikið há-
vaðasama tónleika að setja í sig
eyrnatappana áður til að vernda
heyrnina en tónlistin mun samt
sem áður heyrast vel í gegn. Það
er þekkt að rokktónleikar og
dansstaðir með hávaðasamri tón-
list hafa mikil áhrif á heyrnina og
því lengur sem viðkomandi er í
hávaðanum, því meiri verður
skaðinn. Bryndís segir að jafnvel
hávaði í kvikmyndahúsum geti
haft skaðleg áhrif á heyrnina og
hafi hávaði þar mælst yfir hættu-
mörkum. Spurningar hafa vaknað
um hvort farsímar geti valdið
heyrnarskerðingu í ljósi athug-
ana á rafsegulmagni og hand-
frjáls búnaðar sem styttir mikið
fjarlægðina milli hringingarinnar
og eyrans. Ekki er þó vitað um
beinar rannsóknir á þessu enn
sem komið er.
Bryndís segir að nauðsynlegt
sé að vera meðvitaður um skað-
semi hávaða á heyrnina og ætíð
gera ráðstafanir til að vernda
hana í umhverfi þar sem hávaðinn
er mikill. Kæruleysi borgar sig
ekki í þeim málum því að skaði á
heyrn er óbætanlegur.
kristineva@frettabladid.is
Eyrnatappar eru mjög góðir til að útiloka óæskilegan hávaða og er það algengur
misskilningur að þeir útiloki allt hljóð.
Heyrnarvernd:
Hvellir og skellir verstir
Sítrusávextir eins og appel-
sínur og sítrónur eru bragð-
góðir C vítamíngjafar.
C vítamín liðkar liðina

Smáauglýsingasíminn er 550 5000

auglysingar@frettabladid.is
SPIRU-TEIN
Fæðubótarefni sem sker sig úr!
SPIRU-TEIN inniheldur:
• Hágæða soja próteín
• Spirulina svifþörung. Í honum eru allar
lífsnauðsynlegu amínósýrurnar
• Hafratrefjar sem gefa fyllingu og hraða fæðunni
gegnum meltingarfærin
• Meltingarensím úr ávöxtum.
• Pektín, sem aðstoðar við losun óæskilegra málma
og eiturefna úr líkamanum
• Fullan dagsskammt af öllum vítamín og
flestum steinefnum
• Lesitín
5 bragðtegundir
SPIRU-TEIN er laust við:
• Hvítan sykur
• Gervisætuefni eins og sakkarín og aspartam
• Erfðabreytt soja og önnur erfðabreytt matvæli
• Kemísk litar- og bragðefni
Herbalife, frábær lífsstíll. Þyngdar- stjórnun, auk-
in orka og betri heilsa. www.jurtalif.is Bjarni sími
820 7100. www.workworldwidefromhome.com
Frábær líðan.. Alveg síðan.. HERBALIFE www.eco.is
Erla Bjartmarz erla@eco.is 899 4183.
Þinn tími er núna ! Reynsla og árangur, Rakel -
50 kg s. 869 7090 rakel.topdiet.is
www.arangur.is NÝTT Líkami í mótun. Sérsniðið
fyrir þig. S. 595 2002 www.arangur.is
Viltu léttast? Eða þyngjast? Þú getur það með
Herbalife! Hafðu samband. Ólöf. S. 861 5356,
olsiar@hotmail.com
Minni mör-meira fjör-HERBALIFE.
www.eco.is/love Lovísa Ósk. S. 699 3661.
Fæðubótarefni
Fangaðu athyglina
Með því að nota fyrirsögn og feitletrun í smá-
auglýsingunni þinni nærðu meiri athygli.
Kannaðu málið hjá Smáauglýsingadeild
Fréttablaðsins í síma 550 5000
Heilsuvörur
HEILSA