Tíminn - 18.12.1973, Blaðsíða 7

Jólablað 1973.
tr ;-i’
TÍMINN
sem kunni öll ráðin” — sagöi
nefndin — stórkaupmaður Feng-
er, Haraldur Arnason, er lagðist
sjálfur fárveikur, en sendi lykl-
ana aö búð sinni, og Jen-
sen-Bjerg. Þeir komu upp rúmun-
um á liðugum sólarhring. Þórður
Sveinsson var geröur að yfirlækni
og frú Bjarnhjeðinsson yfirhjúkr-
unarkona.
Þá þegar voru 50 sjúklingar
fluttir þangað. Þeir voru allir að
dauða komnir, þegar þeir voru
fluttir, enda voru nokkrir af þeim
dánir, þegar á spitalann kom, og
sumir þeirra dóu fám stundum
eftir að þeir komu þangað.
Frostið og opnu gluggarnir ljeku
sjúklingana afar hart. Sumir voru
svo kaldir, að þeim hlýnaði ekki á
þremur timum og dóu, áður en
þeim hlýnaði. Nú vissu bæjarbúar
fyrst, hvernig spanska veikin var.
Tveir þriðjungar voru veikir á
ýmsum stigum. An efa hafa 14 til
15.000 manna lagst. Siðar var 20
rúmum bætt við þessi, sem
byrjað var með.
í nótt dóu 25 manns
i barnaskólanum
Svo flugu fregnirnar út um bæ-
inn. ,,1 gær dóu 20 manns i barna-
skólanum.” Degi siðar kom
fregnin. ,,1 nótt dóu 30 manns i
barnaskólanum.” Og enn degi
siðar: ,,1 nótt dóu 25 manns i
barnaskólanum, og enn degi
siðar: ,,1 nótt dóu 24 manns i
barnaskólanum.” Hve margir
dóu annarsstaðar i bænum, vissi
enginn um. A fregnmiða frá lækn-
um komu þessar ráðleggingar:
„Gangið hljóðlega um i húsunum
og segið sjúklingunum ekki
slæmar frjettir. Reynslan sýnir,
að þeim þyngir af þvi.”
Þegar simskeytin hjeðan komu
til Hafnar hvert öðru voveiflegra,
var Reykjavik kölluð i blöðunum
erlendis:
Deyjandi bær
Svo þurfti að fara að
kistuleggja hina látnu, en likkist-
ur skorti algjörlega. Smiðirnir
unnu dag og nótt, en það náöi
skammt. 117 likkistur voru
pantaðar frá Hafnarfirði, en þær
fyltust fljótt. — Kistulögðu likun-
um var hrúgað upp fyrir framan
likhúsið. Völundur og Slippfjelag-
iö smiðuðu lika kistur. Þeir, sem
jeg leit eftir, lögðust sumir seint,
og jeg beið eftir þvi með óþreyju,
hvenær jeg gæti simað til Emiliu
og Láru dætra minna, að fólkið
þeirra væri úr hættu. Þegar sim-
skeytið kom til þeirra, urðu þær
að herja upp hugann, til að taka
við skeytinu frá hinum deyjandi
bæ.,,Hvaða dauðsföll eru i skeyt-
inu?”
Alls dóu úr veikinni, eftir þvi
sem næst varð komist, 300 manns.
Þegar læknarnir komu inn i kjall-
araheimilin i bænum, ofbuðu
þeim ibúðarþrengslin. 10 manns
lágu oft i einu herbergi á flat-
sængum á gólfinu, svo þeir gátu
tæpast stigið niður fæti á milli
þeirra, sem lágu á gólfinu. Astæð-
urnar til þessa voru þær, að i
bænum hafði fjölgað um 5-6000
manns, en cements-tunnan var
komin upp i 42 krónur, úr 9-10 kr.,
og verkalaunin höfðu ferfaldast.
Alls voru 16-17.000 manns i
bænum, þegar spanska veikin
geisaði hjer.
Hervarnarlina
við Jökulsá
Þegar veikin var mjög i
rjenum, mætti jeg Þórði Thór-
oddsen. Við fórum inn á Hótel Is-
land til að fá kaffi. Aður en hann
var hálfnaður með kaffibollann,
voru komnir þar fjórir menn að
leita hans, og hann búinn að af-
greiða 4 recept. Hann var
örþreyttur og fyrirgengilegur, og
jeg minti hann á gamla sögu af
honum sjálfum. Við höfðum alveg
nýlega fylgt sira Jens Pálssyni
til grafar, og jeg kom heim til
hans út af einhvejí.ju. Þá segir frú
Anna Thóroddsen: Farið þið nú
ekki að verða hræddir um ykkur,
þegar sira Jens er fallinn frá?”
Nei, sagði Þóröur. „Jeg verð ekki
lifandi ögn hræddur um mig fyr
en Indriði er dauður.” Siðan hefur
hann og vaktað heilsu mina,
l>r. med Ilalldór Hansen. Hann var nýkominn frá framhaldsnámi^þegar spanska veikin brauzt út. Hann var
meðal þeirra lækna, er unnu viðsjúkrahúsiö i Miðbæjar-barnaskólanum.
hvenær sem þess hefur þurft, til
þess að draga það, aö verða
hræddur um sjálfan sig.
Páll Einarsson, bæjaríógeti á
Akureyri, gerði alt, sem i hans
valdi stóð, til að verja bæ og land
fyrir spönsku veikinni, og tókst
öllum vonum framar. Þeir sýslu-
menn þar nyrðra vörðu Húna-
vatnssýslu austan Gljúfrár. Inflú
enzan kom ekki til Norðurlands.
Gisli sýslumaður Sveinsson hafði
gæta hervarnarlinu i Jökulsá á
Sólheimasandi. Hann varnaði
spönsku veikinni að komast aust-
ur yfir ána og varði jafnframt alt
landið fyrir austan sig.”
Hangikjöt
HÁTÍÐA-
MATUR
Vandlátir velja
HANGIKJÖTIÐ
frá okkur
REYKHÚS
SAMBAND ÍSLENZKRA
SAMYINNUFÉLAGA