Fréttablaðið - 27.11.2004, Blaðsíða 18

18
Mannréttindaskrifstofa Íslands fær ekki
fjárframlög úr ríkissjóði á næsta ári ef
marka má fjárlög. Guðrún Dögg Guð-
mundsdóttir er framkvæmdastjóri skrif-
stofunnar.
Hvernig takið þið þessum tíðindum?
Okkur er mjög brugðið.
Eruð þið blönk?
Okkar aðal fjárframlag kemur frá ríkis-
sjóði og samkvæmt fjárlögum ársins
2005 erum við með núll krónur.
Hvers vegna heldurðu að þetta sé
haft af ykkur?
Þetta er óskiljanlegt og við höfum eng-
ar skýringar fengið. Mannréttindaskrif-
stofur sem þessar eru reknar í ná-
grannalöndum okkar með tugi starfs-
manna. Hér höfum við ekki efni á að
halda úti einum starfsmanni.
Heldurðu að þetta hafi eitthvað með
það að gera að þið hafið stundum
gagnrýnt stjórnvöld?
Það er okkar hlutverk að vera eftirlits-
stofnun og fylgjast með því að mann-
réttindaskuldbindingum ríkisins sé
framfylgt. Ég veit ekki hvort það hefur
farið fyrir brjóstið á einhverjum. Við
höfum til dæmis tekið þátt í umræðu
um útlendingalögin og meðhöndlun
félaga í Falun gong þegar forseti Kína
kom til landsins.
Hvað ætlið þið að gera núna?
Við höldum í þá veiku von að við fáum
fjárframlög. Annars neyðumst við til að
leita til einkaaðila.
GUÐRÚN DÖGG GUÐMUNDSDÓTTIR
Blönk
eftirlitsstofnun
MANNRÉTTINDI
SPURT & SVARAÐ
Af hverju tilfinningaflóð
í kjarabaráttu?
Kennarar voru farnir að tala mikið um
tilfinningar sínar síðustu vikur kennara-
verkfallsins og var verkfallið greinilega
farið að taka á taugarnar. Svo mjög að
kennarar töluðu opinskátt um það að
þeir treystu sér ekki til að mæta til
vinnu þó að þeir væru skyldugir til þess
eftir lagasetningu ríkisstjórnarinnar.
Þetta er óvenjulegt á Íslandi og voru
viðbrögð almennings með ýmsum
hætti. Sumir reiddust, aðrir hlógu og
einhverjir sýndu skilning á tilfinningum
kennara. Þeir voru þó margir sem
sýndu engan skilning. Fjarvera frá vinnu
vegna tilfinningauppnáms og andlegra
erfiðleika þykir eðlileg á hinum Norður-
löndunum en hér á landi hefur það
ekki verið mjög algengt, að minnsta
kosti ekki svo vitað sé, en búast má við
að það fari að breytast á næstu árum.
Eðlilegt eða hvað?
Ekkert er óeðlilegt við það að margra
vikna verkfall taki á taugarnar. Búast má
við að fólk, sem er langþreytt á lélegum
kjörum, upplifi sterkar tilfinningar og þá
getur hópurinn líka haft áhrif. Fjöldinn
og samstaðan geta gert það að verkum
að tilfinningarnar verða enn sterkari en
ella. Einstaklingarnir innan hópsins
hvetji hvern annan áfram með óbeinum
hætti og hugsanlega magnist þetta upp.
Tekjumissir er farinn að segja til sín
þegar líður á verkfallið, breytingar á
daglegum háttum, rask á heimilis- og
fjölskyldulífi. Fullorðnir einstaklingar eru
vanir rútínu. Þeir mæta til vinnu á hverj-
um morgni og koma heim á kvöldin.
Breyting á þessum daglegu háttum
hefur sitt að segja. Þá hefur andstaðan í
þjóðfélaginu vafalaust haft áhrif á and-
lega heilsu stéttarinnar.
Getur tilfinningaflóðið tengst
því að um kvennastétt er að
ræða?
Það er frekar ólíklegt að tilfinningaflóð
kennara tengist því að um konur sé að
ræða. Það tengist því frekar að vera
kennari enda voru karlmennirnir ekkert
óduglegri við að ræða líðan sína opin-
berlega en konurnar. Kennarar eru í
góðum samskiptum við börn í starfi
sínu. Þeir kenna börnum að tjá sig og
geta því verið opnari og tilbúnari til að
ræða um tilfinningar sínar og líðan en
flestar aðrar stéttir.
Opnir í samskiptum
FBL GREINING: TILFINNINGAFLÓÐ Í KJARABARÁTTU
27. nóvember 2004 LAUGARDAGUR
Útúrdópaðir,
fullir og vitlausir
Annar verjandi manna sem voru í fyrra gripnir með kókaín á sér og í endaþarmi segir smyglið
hafa verið fyllerísrugl. Mennirnir segjast ekki hafa sammælst um smyglið. Þeir keyptu hnefa-
leikaæfingabúnað fyrir nálægt því 150 þúsund krónur og kókaín fyrir tæp 800 þúsund.
Tekist var á um það í Héraðsdómi
Reykjaness í gær hvort þeir Salvar
Halldór Björnsson og Sigurjón
Gunnsteinsson hafi skipulagt fyrir
fram og ætlað til sölu það magn
kókaíns sem þeir voru gripnir með
á Keflavíkurflugvelli 2. desember í
fyrra við komuna frá Amsterdam í
Hollandi. Aðalmeðferð fór fram í
gær.
Við komuna til landsins voru
þeir klæddir í keppnisgalla hnefa-
leikamanna merktum Íslandi og ís-
lenska fánanum þannig að ætla
hefði mátt að keppnismenn væru á
ferð. Báðir hafa játað á sig inn-
flutninginn, en segja efnin hafa
verið til eigin nota og að hvor beri
bara ábyrgð á sínum hluta. Í ákæru
er gert ráð fyrir að þeir hafi ætlað
að selja efnið, sem var mjög sterkt,
og hafi staðið saman að innflutn-
ingi þess og skipulagt smyglið
fyrir fram.
Sigurjón var með 49 grömm af
kókaíni falin í sokkum sínum og
um 100,3 grömm í endaþarmi.
Salvar var hins vegar með 165,6
grömm í endaþarminum. Alls voru
þeir því með rétt tæp 325 grömm
af kókaíni. Þá er þeir ákærðir fyrir
að reyna að komast hjá því að
greiða toll af hluta æfingabúnaðar
til hnefaleika sem þeir höfðu fest
kaup á ytra. Búist er við að dómur
verði upp kveðinn innan þriggja
vikna.
Óvenjuhreint efni
Sveinn Andri Sveinsson, verj-
andi Sigurjóns, segir kókaínkaupin
hafa verið skyndihugdettu. „Útúr-
dópaðir, fullir og vitlausir fóru þeir
að kaupa þessi fíkniefni,“ sagði
hann í lokaræðu sinni. Eyjólfur
Ágúst Kristinsson, fulltrúi Sýslu-
mannsins á Keflavíkurflugvelli,
sagði hins vegar að mikill gjaldeyr-
ir sem þeir höfðu með sér, mun
meiri en þurfti til kaupanna á æf-
ingabúnaðinum, benti til þess að
innflutningurinn hafi verið fyrir
fram skipulagður. Hann benti jafn-
framt á að kókaínið sem reynt var
að smygla hefði verið óvenjusterkt
og að hægt hefði verið að tvö- og
jafnvel þrefalda magn þess með
íblöndun áður en að sölu kæmi.
Báðir neituðu þeir Salvar og
Sigurjón því að hafa farið utan með
það að markmiði að smygla kókaíni
í miklu magni til landsins. Þeir
segja aðaltilgang fararinnar hafa
verið að kaupa hnefaleikabúnað
fyrir mann sem ætlaði að setja upp
æfingastöð í Hveragerði. Þeir
flugu út til Amsterdam að morgni
laugardagsins 29. nóvember í fyrra
og fóru að eigin sögn við komuna
þangað beint í verslun með hnefa-
leikabúnað. Þar segja þeir að kom-
ið hafi í ljós að þeir áttu inneign
vegna tvígreiddra reikninga í fyrri
viðskiptum fyrir Hnefaleikafélag
Reykjavíkur. Á þessum tíma voru
þeir nýhættir að starfa fyrir
Hnefaleikafélagið. Inneignin nam
um 1.400 evrum, eða um 120 þús-
und krónum. Salvar og Sigurjón
lögðu inn pöntun fyrir búnaðinum
sem þeir ætluðu að kaupa, komu
sér síðan á hótelið og duttu í það
um kvöldið.
Salvar sagði mikið rugl hafa
verið á þeim félögum í Amsterdam.
Þeir voru á stanslausu fylleríi og
hittu mann sem sá þeim fyrir kóka-
íni. Sá stakk upp á því við Sigurjón
að kaupa meira magn og fá um leið
betra efni. Sigurjón sagðist hafa
gengið að því og síðan hafi Salvar
líka keypt á svipuðum kjörum af
manninum eða félaga hans.
Salvar og Sigurjón uppástóðu
báðir að hafa fallið fyrir sölubrellu
mannsins sem þeir hittu og kaupin
hafi því verið ákveðin þarna úti á
fylleríinu meðan rökhugsun var í
lágmarki. „Ég svaf ekkert þessa
helgi fyrr en aðeins á þriðjudags-
morgninum,“ sagði Salvar, en þá
sofnaði hann út frá því að pakka
sínum hluta kókaínsins í plast-
filmu. Þegar hann vaknaði var
Sigurjón búinn að pakka efnunum.
„Salvar er ekkert sérlega handlag-
inn og mér fannst þetta frekar
subbulegt þar sem þetta lá á borð-
inu, þannig að ég kláraði að pakka,“
sagði Sigurjón. Ekki kom fram í
málflutningnum hvenær hann kom
sínum efnum fyrir, en Salvar sagð-
ist hafa komið sínum hluta fyrir á
klósettinu á Schiphol-flugvelli áður
en farið var í flugið heim.
Rúm milljón í gjaldeyri
Helst varpar rýrð á sögu þeirra
Salvars og Sigurjóns hversu mik-
inn gjaldeyri þeir höfðu meðferð-
is. Sigurjón var með um 520 þús-
und krónur í gjaldeyri og Salvar
um 550 þúsund krónur, en í þeirri
upphæð voru 350 þúsund sem
maðurinn í Hveragerði afhenti
honum seint á föstudagskvöldinu
til tækjakaupanna. Í máli Sigur-
jóns kom þó fram að þeir hafi upp-
haflega haft hug á að kaupa heldur
meira af tækjum en úr varð og
láta senda í frakt til landsins. Þeir
keyptu hins vegar búnað fyrir um
1.700 evrur, eða tæplega 150 þús-
und krónur, en þurftu vegna inn-
eignarinnar í versluninni ekki að
greiða nema um 300 evrur, eða um
26 þúsund krónur. Kókaínið fengu
þeir á 30 evrur grammið og lögðu
því út um 800 þúsund krónur
vegna þess.
Í máli Jakobs Kristinssonar, dós-
ents í eiturefnafræði við Háskóla
Íslands, fyrir dómnum kom fram að
efnið sem Sigurjón og Salvar voru
gripnir með hefði verið óvenju-
hreint. Hann sagði að Lyfjafræði-
stofnun Háskólans hefði á þessu ári
fengið 25 sýni til greiningar og að
einungis í þremur þeirra hefði ver-
ið um ámóta styrkleika að ræða og í
efninu sem Sigurjón og Salvar
reyndu að smygla.
Salvar og Sigurjón höfðu báðir
verið í nokkurri neyslu áður en
þeir fóru út. Sigurjón hafði þó far-
ið í meðferð, en var að eigin sögn
farinn að prófa aftur að taka kóka-
ín stöku sinnum um það leyti sem
þeir fóru út. Verjendur mannanna
fóru í ljósi játningar þeirra og
breyttra hátta hvor um sig fram á
lægstu mögulegu refsingu og skil-
orðsbundinn dóm. Þá kröfðust
þeir sýknu fyrir kókaínmagnið
sem hinn sakborningurinn var
með. Fram kom að Salvar fór í af-
eitrun á Vog eftir að hann var
gripinn í Leifsstöð. Hann er nú bú-
settur á Spáni með konu og barni.
Þar stundar hann spænskunám og
konan í öðru námi. Sigurjón leitaði
sér jafnframt hjálpar eftir að þeir
voru gripnir, stundar AA-fundi og
fékk sálfræðihjálp. Hann segist
hafa snúið við blaðinu og vera
hættur fíkniefnaneyslu. ■
Gullmoli helgarinnar
Toyota Rav4
ÍS
LE
N
SK
A
A
U
G
LÝ
SI
N
G
A
ST
O
FA
N
/S
IA
.I
S
T
O
Y
26
60
5
1
1/
20
04
Áhyggjulaus og örugg bílaviðskipti - strangt skoðunarferli, 14 daga skiptiréttur,
ókeypis skoðun eftir 1000 km, allt að 1 árs ábyrgð.
Skoðaðu úrvalið á Nýbýlavegi 4, á www.toyota.is eða hringdu í 570 5070.
www.toyota.is
BETRI NOTAÐIR BÍLAR
Fyrst skráður: 11.2000
Ekinn: 84.000 km
Vél: 2,0 sjálfskiptur
Litur: Kampavínsbrúnn
Búnaður: 4WD
Verð: 1.720.000 kr.
KENNARAR Í MOSFELLSBÆ
Kennarar tóku tillit til tilfinninga sinna í lok verkfallsins og mættu ekki til vinnu þrátt fyrir
lagasetningu þar um. Þetta er óvenjulegt á Íslandi. Myndin var tekin í kennaraverkfallinu.
ÓLI KRISTJÁN ÁRMANNSSON
BLAÐAMAÐUR
Í DÓMSAL
AÐALMEÐFERÐ Í MÁLI
HNEFALEIKAKAPPA MEÐ
KÓKAÍN INNVORTIS
SIGURJÓN GUNNSTEINSSON
Sigurjón huldi andlit sitt með úlpuhettunni að afloknum vitna-
leiðslum í máli ákæruvaldsins á hendur honum og Salvari Halldóri
Björnssyni. Fram kom í réttinum að athygli sem brot þeirra hafa
vakið hefur verið fjölskyldum þeirra erfið.
SALVAR HALLDÓR BJÖRNSSON
Salvar var snöggur fram á gang og niður stigann ofan af þriðju
hæð í Héraðsdómi Reykjaness í gær. Úti fyrir rigndi og var hann
vel tímanlega í að setja upp hettuna. Salvar býr nú á Costa del Sol
á Spáni þar sem hann stundar nám.
18-19 (360°) 26.11.2004 20:31 Page 2