Tíminn - 08.06.1975, Blaðsíða 9

Sunnudagur 8. júní 1975
TÍMINN
9
Það getur verið árangursríkara fyrir þig til þess að grennast,
að vita hvenær, hvað og hvers vegna þú borðar, og reyna síðan
að breyta þessum matarvenjum, heldur en að fara
í strangan matarkúr. Þetta kallast að breyta um lífsvenjur,
og það getur hentað þér
hagaö þvi eftir því sem mér
sjálfri sýnist, og skipulagt matinn
að vild. Lois fór að kenna hluta
úr degi hverjum, og ml tekur hún
meö sér brautbita og kaupir sér
svo ofurlitinn poka með frönskum
kartöflum, og borðar þetta I
skólanum. Hana hafði aldrei
grunað, að hægt væri aö tak-
marka kartöfluátið við þessar fáu
flögur, sm I pokanum eru,' áður
var hún vön að borða margfalt
meira magn.
Nú veit hún lika hvað það er að
vera svöng, og langa til þess að
borða. — Þegar ég var stöðugt að
borða, segir hún — var ég aldrei
svöng, svo ég vissi aldrei hvort ég
var södd eða ekki. Nú er svo
komið, að ég lýk ekki alltaf af
diskinum mlnum, og sleiki ekki
salatiö, sem ef til vill rennur út af
brauöinu minu. Ég skil það bara
eftir. Það þurfti töluvert átak til
þess að ná þessu stigi.
Hvernig gerist þetta
Lois fékk kjarkinn með aðstoö
sex annarra feitra manneskja,
sem voru I sama hópi og hún I há-
skólanum. Hópmeðferð hefur
mikið að segja, en háskóla-
mennirnir hafa beitt öðrum að-
ferðum lika, sem ekki eru siður
árangursrikar.
Dr. Levitz og Dr. Jordan byrja
með þvi að láta fólk bókfæra ná-
kvæmlega allt, sem það borðar
heima hjá sér og annars staöar I
eina viku. Skrifa ber niður
hvenær, hversu mikið, og hvar,
hversu oft og með hverju borðað
er, og einnig hvernig fólki liöur,
þegar það borðar. Þessi skýrsla
mun gefa ljósa mynd af vandam.
viðkomandi persónu. Borðar þú
allan daginn, allan eftir-
miðdaginn, eða aðeins seint á
kvöldin? Borðar þú geysimikið á
máltiðum, eða ertu alltaf að fá
þér eitthvað smávegis? Borðar
þú til þess að losna við leiðindi,
eða spennu? Kona nokkur hélt þvi
fram, að hún borðaði vegna þess
að hún væri svo taugaveikluð, en
svo kom I ljós, eftir þvi, sem hún
hafði skrifað niður var það ekki
nema i tvö skipti af tuttugu og
fjórum skiptum, að hún væri i
æstu skapi, þegar hún borðaöi.
Það er mjög þýðingarmikið aö
skrifa niður, hvað þú borðar, svo
lengi sem þú villt léttast. Það er
ekki aðeins til þess að sýna þér,
hvar skórinn kreppir, heldur
verður átið einnig meðvitað, en
ekki ósjálfrátt eins og það hefur
eflaust áður verið. Engar venjur
eru i sjálfu sér slæmar, segir dr.
Levitz. Það slæma viö að fá sér
kaffi og vinabrauð siðdegis er
aðeins það, að þá hefur þú ef til
vill innbyrt of margar hita-
einingar þann daginn.
Þegar búið er að finna hvað er
að, er um að gera að snúast gegn
vandanum og yfirvinna hann. Hér
eru nokkur atriði, sem vert er að
hafa I huga:
Þegar þú ferð á fætur á
morgnana er gott að skrifa niður,
hvað og hvenær þú ætlar þér að
borða. Maður á að boröa af yfir-.
lögðu ráði. Séttu þér timatöflu, og
farðu eftir henni. Ef þú hefur
ákveðið að borða kl. 3, þá gerðu
það alls ekki fyrr en kl. þrjú,
hvort sem þú ert svangur eða
ekki.
Þú skalt aðeins boröa á einum
stað I húsinu. Hættu að borða
fyrir framan sjónvarpið eöa inni i
stofu. Borðaðu alltaf sitjandi. Ef
fólk sezt niður og borðar i stað
þess að gripa eitthvað standandi
fyrir framan Isskápinn verður
þaö til þess að það gerir sér mun
betur grein fyrir þvi aö verið er
að borða.
Það veröur ómögulegt að losna
við allt, sem er girnilegt, af
heimilinu, nema þvi aðeins að þú
búir einn eða einsömul. Þess
vegna er gott að fara ekki svang-
ur i innkaupaferðir, þvi að þá
verður freistingin til þess að
kaupa enn meiri.
Þú skalt ekkert vera að skjóta
þér undan að kaupa is ef þig
langar til þess að hafa is i eftir-
rétt. Keyptu bara ekki eins stóran
pakka og þú ert vön. Ef ein-
hverjar leifar verða eftir veizlu
hjá þér þá gefðu þær einhverjum
grönnum gesti, en hámaðu þær
ekki I þig sjálf.
Gættu þess að geyma allt
góðgæti efst I hillunum og aftast i
eldhússkápnum. Þér er siður
hætta búin, ef smákökurnar eru i
lokaðri dós fyrir aftan alls konar
annað dót i skápnum heldur en ef
þær standa i skál á eldhús-
borðinu. Þú ættir að gæta þess, að
fara ekki fram hjá uppáhalds-
bakarlinu á leið þinni heim, og
fara heldur aðra leið, þótt hún sé
kannski ofurlitið lengri.
Og úr þvi við erum að tala um
að komast hjá ákveðnum hlutum,
þá er rétt að reyna að halda sig
utan eldhússins eins mikið og
mögulegt er.
Mikil áherzla er lögð á það I há-
skólanum, að leita einhvers
annars I staö þess að snúa sér að
þvi að borða.
Eins og fram kom i dæminu um
Lois Battles er þaö mjög
þýðingarmikið aö breyta lifsvenj-
um sinum, eftir þvi sem nauðsyn
krefur i hverju tilfelli, og þegar
hættan á þvl að borða er mest.
Þeir, sem vanir eru að borða
\
vegna leiðinda, er bent á að finna
sér einhver ný áhugamál. Dr.
Levitz ráðlagði t.d. einni konu að
fylla kökuboxin af miöum yfir
verkefni, sem hún gæti helgað
sig. Þegar hún yrði svöng, ætti
hún að stiga hendinni niöur 1
boxið og grafa upp eitthvert verk-
efni,sem hún hefði löngun til þess
að vinna. Hann benti öðrum á
handavinnu, garðyrkjustörf,
fOFÖubað, hvað svo sem verkast
vildi — annð en að borða.
Nýtt skipulag.
Og svo er það máltlöin sjálf.
Þar verður aÓ breyta ýmsu. Þú
verður að setjast nióur, slaka á og
fara þér hægar. Þú verður að
læra að máltiöin er athöfn, sem
gott er að venja sig á að fari fram
á vissan hátt.
Áður en þú byrjar að borða er
rétt að sitja ofurlitla stund með
matinn fyrir framan þig. Það
veröur til þess að þú hættir að
ráðast á matinn um leið og þú
sérð hann, og þú getur þjálfaö upp
mótstöðu gegn matnum.
Meö þvi aö fara þér hægar hef-
ur þú matinn lengur á tungunni,
og nokkur stund liður áður en þú
setur næstu munnfylli upp I þig.
Þú skalt skera ailt sem þú
borðar niður I litla bita. Ef mat-
urinn er skorinn niður i smábita
og hans neytt á þann hátt, veitir
það meiri fullnægingu, heldur en
ef hann er gleyptur I stórum
stykkjum.
Það er gott að skammta á
diskana i stað þess að hafa fötin á
borðinu, þannig borðar maður
minna. Svo verður að taka allt af
borðinu jafnóðum og búið er að
boröa, til þess að ekki sé hætta á
að einhver fái sér aukabita svona
i lokin, og standa svo strax upp á
eftir. Það getur lika verið gott ráð
að nota mæliskeiðar og bolla,
þegar maturinn er skammtaður,
það getur verið erfitt að gera sér
grein fyrir þvi, hversu mikið er
skammtað að öðrum kosti.
Og siöast, en ekki sizt. Skildu
alltaf ofurlítið eftir á disknum
þinum. Maginn en ekki tómur
diskur, eiga að segja til um,
hvenær máltiðinni á að ljúka.
Auðvitað verður að draga úr
matnum, ef fólk ætlar sér að
grennast. Hversu mikið, fer eftir
þvi, hve mikið fólk hreyfir sig eða
vinnur. Rannsóknir sýna, að feitt
fólk hreyfir sig mun minna en það
granna. Pamela Levin fo‘r ekki að
fara I hjólreiðaferðir fyrr en hún
haföi losnað við 40 pund. Hún
kunni ekki við það, og þar að auki
var hún allt of löt til þess að nenna
þvi. 1 Pennsylvania-háskóia er
mikil áherzla lögð á aukna
hreyfingu, en þar eru menn þó
ekki hvattir til þess að þjóta strax
af stað og fara i leikfimi. Þeir
hve.tja menn fremur til þess að
auka þá hreyfingu sem folk þegar
hefur smátt og smátt og lengja
útivistartimana. Þú skalt leggja
þig heldur meira fram við aö
ryksuga og ljúka við að ryksuga
teppið á mun styttri tima en þú
hefur gert áður. Faröu upp
stigana hvenær sem þú getur,
og notaðu heldur salernið á efri
hæðinni heldur en gestaklósettið,
ef þú býrð I húsinu, þar sem um
slikt er að ræða. Þegar þú ferð I
bilnum til þess að gera stór-
innkaup fyrirhelgar, skaltu
leggja bilnum eins langt frá
verzlunardyrunum og hægt er.
Gangan er bezta hreyfingin sem
þú getur fengið. Þeir sem fara i
strætisvagni ættu að byrja á þvi,
að fara úr vagninum einni
stöð fyrr en þeir hafa gert til
þessa.
— Einföld hreyfiaukning, sem
þessi getur orðiö til þess aö þú
eyðir 200 hitaeiningum umfram
það sem þú hefur áður gert, segir
dr. Jordan. — En sé litið á þessa
aukningu yfir heils árs timabil,
jafnast það á við 10 pund. Til þess
að finna, hversu margar hita-
einingar þú notar dag hvern getur
þú beitt aðferð bandarisku lækna-
samtakanna, en þau segja,
að fyrir hvert pund eyði maður 15
hitaeiningum á dag. Ef um konu
er að ræða, sem vegur 125 pund,
þarf ekki aö búast við að hún
léttist ef hún boröar meira en 125
sinnum 15, eða 1875 hitaeiningar á
dag. Kosturinn við að hreyfa sig
er sá, að þá leyfist þér aö neyta
ofurlitið meiri matar en ella segir
dr. Jordan, svo fremi þú brennir
þvi sem umfram er.
Þetta hljómar allt ofur einfald-
lega. 1 raunveruleikanum er
þetta erfitt, en mögulegt. Og hinn
óttalegi sannleikur er, aö það er
ekki hægt að fara I neinn þann
megrunarkúr, sem losar mann
við umframkilóin, og kemur I veg
fyrir að þau komi aftur. Þú
verður aö læra að borða á annan
hátt, en þú hefur gert fram til
þessa, og að þola svengdina. Þaö
er ekki þar með sagt, að þú þurfir
að láta þér þetta hvort tveggja vel
lika. (Þytt og endursagt FB)
IIMf Of EATiNG
TIMf Of 1ATING

'Í—t "t~t * •* i * * * t' 1' —|—j—*• r4"? “t" 1" í* • 4 ^ ’■ * * 4 t
:;: ^ : iinHD q±jái
- i ! ■ — ''mSi
‘filií
Á þessari töflu sjáið þið hvenær dagsins þær Pamela (t.v.) og Lois
(t.h.) boröuöu, en tafian nær yfir tveggja vikna tima hjá hvorri þeirra.
Efri tafian sýnir fyrstu vikuna á námskeiöinu, en sú neöri er yfir 20.
vikuna. sem þær tóku þátt i megrunarnámskeiöinu. Þarna kemur
greinilega fram, aö Pamela át ailan daginn, en Lois át stanziaust frá
hádegi og fram til klukkan 8 aö kvöldinu. t lok 20. viku vóru báöar kon-
úrnar farnar að boröa þrisvar á dag.