Atuagagdliutit - 17.12.1962, Qupperneq 32

Fra syd til nord
hvor grønlændere bor
der ryger man
Mac Baren tobakker!
Kavane avanilo
kalåtdlinik inulingne
pujortartarpait
Mac Baren tobakker!

MIXTURE
Ijfel/ / fi G 1N1 k
erKaimassat nuanersut
icanga jutdle pivdlugo
niuvertup Otto Binzerip nulia ukiune 45-ne Kalåtdlit-nunani-
simassoK OKaloKatigineKartoK Kanga jutdlisiortarnerminik
ukiut sukasumik ingerdlåput, ukiut-
dlo ingerdlalertornerat ilårdlugo Ka-
låtdlit-nunåne avdlångorneKangårmat
ukiut nikinerata erKåne inusimassup
niuvertoKarfik najugatoKarisimassane
ilisarineK sapingajåsagaluarpå. Kalåt-
dlit-nunåne niuvertOKarfit erKigsisi-
manartut igdloKarfingorsimåput ulå-
puvfiussut nutåliaussutdlo uvdlunit a-
tugkavtinit malungnauteKalersima-
ssut.
taimåitordle Kalåtdlit-nunånisima-
ssutorKat Kavsit Kalåtdlit-nunåta Ka-
orpiup atånltarput uvavtinut mérKa-
nut tamanut tunissutigssat åma atå-
tavnut anånavnutdlo. tunissutigssat a-
jungitsuvdlutigdlo iluaKutigssaussar-
put sordlo åreatit åmit arnat nang-
mingneK igdlume merssugait, sisorau-
tit Rasmus Berthelsenip nangmineK
sanåve. tugsiut „takuvarse jutdliler-
sok“ atortuåinarparput, tauvalo kav-
fisunerssuaKartarpoK serKulugtuling-
mik kågilerdlugo. kingumut tugsiar-
Kigtarput, OKatdlitdluta aliånaersår-
dlutalo. erKaimavdluangåravko sordlo
Kathrine Binzer
ngaunerussoK Kanos issusia erKaimav-
dluarpåt, tåuko ilagåt Otto Binzerip
nulia neriorssuisimassoK Atuagagdliu-
tit atuartartue Kalåtdlit-nunåne Ka-
ngaunerussoK jutdlisiortarnermik OKa-
lugtutitsiarumavdlugit.
Otto Binzerip nulia mana 81-inik u-
kioKartoK Nungme inungorsimavoK,
palasip Nikolaj Edinger Ballep pani-
gå, Katångutigailo palasit Frederik å-
ma Knud Balle ama kaptajn Johannes
Balle, ernere mardluk tåssåuput Sisi-
miune niuvertusimassoK Nikolaj Bin-
zer åma rektor Knud Binzer, Nuk.
1925-me Kalåtdlit-nunånit anger-
dlarnine tikitdlugo Otto Binzer Ag-
pane niuvertutut sulisimavoK; Bin-
zerivdlo nulia ukiorpagssuarne uvig-
dlarnerusimassoK måna Københavni-
me Østerbro-me najugaKarpoK, inå-
nilo najoruminartume Kalåtdlit-nunå-
ne ukiut amerdlasorpagssuit pivdlugit
erKaimassagssarpagssuaKarpoK.
jutdliaraK aKagukångat
— Nungme méraunivnit soruname
åma jutdle erKaimavara, Binzerip nu-
lia Kungujugdlune OKarpoK, tåssame
nagdliutorsiorpalångårame puiguler-
torneK ajornarmat. jutdle autdlarne-
rértarpoK jutdliaraK aKagukångat u-
vagut mérKat ajoKitoKaK Rasmus
Berthelsen, Guterput-mik taigdliortoK,
ornigtaravtigo. torssussamut siorKanik
natilingmut — taimane Kissuit torssu-
ssame naterineKartångikatdlarmata —
iserångavta erninaK tipigigsorsungne
naissarparput. taimane tamåna nag-
dliutorsiornermut nalunaeKutaussar-
poK. taimane tipigigsoK kissarssumut
tagiutagaK piårtumik agdlagtitarine-
KartarpoK, tauvalo nagdliutorsiorfiu-
ssune tåussuma ilamerna kissarssumut
kissartumut ilineKartarpoK. tauvalo i-
nånut najoruminartumut isertarpugut,
tåssane orpiliånguaKartarpoK paorna-
Kutdlungnik imalunit paornaKutinik
sanåmik pinersarsimavdlune umatau-
ssanik Kipissanigdlo (sulunanigdlo).
igpagssaK pisimassoK. tunissutisiavut
unermiliuteriardlugit nuånårdluta a-
ngerdlartarpugut.
— aKaguanilo ilivse ilaKutarigtut
j utdlisiortardluse?
— ilaKutarigtut jutdlisiortarpugut
danskit jutdlisiortarneråtut itumik.
seminariame iliniartut tamaisa orpi-
liaKatigissarpavut tåssame taimane
palase åma seminariame sujuligtai-
ssungmat. tugsiatårneKartaKaoK ilalo
nuénertåssusia! iliniarfigssuarme ili-
niartut tamarmik tunissutisissarput
mamartortugagssarsivdlutigdlo, soru-
name nagdliutorsiorneK tamarme ka-
låtdlisut ingerdlåneKartarpoK. tauva
iliniarfigssuarmut jutdlisiumik neriar-
tortarput, nerissavutdlo tåssaugajug-
put KaKorterKassut, ukaleK sujataK i-
malunit aKigssit. danskit jutdlime ne-
rissartagavé pineK ajornaKaut.
ilerKussartutoKaK
jutdlip uvdlåne kalåtdlit inusugtut
angutit arnatdlo igdlunut tamanut si-
latangiaissarput. silatangiaissut tuså-
neKarnerat nalunaerniardlugo nane-
rut ikitdlugo igalåt sånut ilineKartar-
poK. tusarnersumik silatangiaissarput,
tamånalo tåssauvoK Kalåtdlit-nunåne
pisorKame ilerKutoKaK kussanartoK
puigugagssåungitsordlo. niuvertoKar-
fit ilåine åma inusugtut ilaisa jutdlip
ivangkiliua nipitumik atuartarpåt.
jutdliarKame uvdlup KerKata ki-
ngorna mérKat nålagiartineKartarput,
jutdlip uvdluane kalåtdlisut åma Kav-
dlunåtut nålagiartoKartarpoK.
— Rasmus Berthelsen ineriartorner-
me suniuteKardluarsimassoK oKalug-
tuarilårsinauviuk?
— Rasmus nipilerssutinut pikorig-
sorujugssuvoK, jutdlilo sujoricuteru-
jugssuardlugo tugdlérigdlutik jutdli-
me nålagiane tugsiaKåtårtugssat su-
ngiusartarpai. igdluanitaKaunga. amu-
ssarissame amussartoK atdlerpåK ila-
Kutarit peKusivigåt. paniat Ane Sofie
ikingutiga pinguaKatigiartordlugo ti-
kiukångama Rasmusip amussartoK at-
dleK amugajugtarpå igfiardlo kilitaK
Kalunermik taneriardlugo sioraussa-
nik kajortunik Kagdlerdlugo tunissar-
dlunga. ila mamartaKaoK. pania Ane
Sofie kingorna uivinigpoK ajoKimik i-
lisimaneKardluartumik Gustav Olsen-
imik. ikingutigingnerputdlo atajuar-
Pok Ane Sofiep toKunera tikitdlugo.
ukiorpagssuarne agdlagfigeKatigigtar-
pugut.
—Gustav Olsen tåssauva Thulemu-
kartoK?
— ilumut, Gustav atåtama iliniar-
titaisa ilagåt, erKaimavaralo atåtaga
oKartoK Gustav silagssorfssutsimigut
ilisimåssutsimigutdlo taimane iliniar-
tussunit tamanit nuimanerujugssu-
ssok. pikorigsorssåginångilaK, åmale
inutsialagssuvoK, tamånalo ilåtigut
malungnarpoK angneruniajuitsuåinar-
dlune inujuarmat.
Gustav åma Jens Olsen Knud Ras-
mussenip ikingutigivdluarpai, tåukulo
mardluvdlutik Thulemiunut Ivnånga-
nermiiinutdlo suniuteKarsimassoru-
jugssuput.
Knud Rasmussen
— tauvame åma Knud Rasmussen
ilisarisimasimavat?
— åp, soruname, ilaKutarigkavtame,
Knud uvavtinut igdluminut angutinut
arnanutdlo ajungitsorujugssuvoK. sule
erKaimavdluarpara Danmarkiminer-
ma ilåne Frederiksenip neriniartarfiu-
tånut Dronning Louises brop erKåni-
tumut KaerKungmanga, tåssalo su-
jugdlerpåmik neriniartarfingmut pu-
lårnera, Knud taimane nuåneKaoK,
agsutdlo nuånårutigårput.
ilåne Knud ikingutinilo Therkel
Mathiassen åma Kaj Birket-Smith
Wivelimut nagdliutorsioriarsimåput.
agsut Kitigkusugput, aitsåtdle „aKaja-
Kångimik" åssuteKaråine KitingneK a-
jornångilaK. Knud taimatut åssute-
KarpoK, ikingutaile atissaussartuinar-
nik atorput. Knud KitigtuarpoK, ila-
nile nagdligalugit Kitigsinåungingma-
ta. ilungersordlune OKalupai pårdla-
'kautdlutik aKajaKångine åtartortar-
Kuvdlugo — taimåituvorme — Kungu-
jugdlutigdle Kujåinarput Knudivme a-
KajaKångia mikigigamiko igdlautigiti-
nåsagamik.
— jutdle Kimagtorparput.
— tåssame. jåtdle Kalåtdlit-nunåne
tamanut nagdliutorsiornartuvoK. kiv-
fat tamarmik ingmikut nåpartamik
imiarsissarput, tåssa nåpartårKat (an-
kerit) sisamat, soruname imiaK. isu-
maKarpungale pissartagaisa angissusé
éssigingitsussut, kisiéne jutdlip nag-
gatåne pulåKétåutarput unukutdlo ici-
tåssuardlutik.
jutdlimut piarérsautit piårtumik
autdlarnersarput. kalåtdlit arnat åmi-
nik åssutigssamingnik piarérsaissar-
put. igdlut silatåine åmit issimut pa-
nersigkat sordlo sule issigigika. soru-
name uvanga nangmineK amernik
piarérsaissarsimavunga avigtartardlu-
ngalo.
sujornatigut taerérpara orpiliat
paornaKutdlungnik paornaKutinigdlu-
nit sanaussarput, erKaivarale Kalåt-
dlit-nunåne orpiliaK erKumitsoK, tåssa
Katångutigingniat, tåssalo orpiliaussa-
liaK.
Samuel Kleinschmidt
— Katångutigingniat taigagkit ima-
Ka åma Samuel Kleinschmidt ilisari-
simasimavat?
SVENDBORG
OVNE
hygger
og
varmer
SVEND-
BORGIP
KISSAR-
SSUTAI
takujuminartut kiagsautikumiaartutdlo
A/s L. LANGE & CO
GI. Kongeve) 70-72 — Kbhvn. V.
— ilisarisimasimavara Samuel
Kleinschmidtime iliniarfigssuarme i-
liniartitsissungmat, uvdlutdlo tamaisa
atåtavne anånavnilo nerissarpoK. er-
KumitsorujugssuvoK, nukagpiatoKauv-
dlune arnanut ajoringnigtuvdlune
ingminutdlo perKigsautingivigdlune,
atåtagale OKartarpoK påpiarautine,
perKigsårutdluinarKigsårtarai. Katå-
ngutigingnianut ilaussuvoK, nuliag-
ssaraluanile Katångutigingniat nag-
siussåt piumångingmago atorfing-
minit soraersitauvoK. taimåitordle Ka-
tångutigingniatut misigisimajuåinar-
POK.
pikorigsorssånera pivdlugo atåtama
iliniarfigssuarme iliniartitsissugssatut
tiguvå, tamånalo atåtama Kleins-
chmidtivdlunit perKigsimissutigingi-
låt, tåssame perorsaitdlarKigsorssuvoK
måssa erKumitdligalugtuinaraluardlu-
ne.
erKaimavara nuånersorpagssuarnik
peKartoK uvagut mérKat sujornatigut
takusimångisåinagkavtinik. Katigag-
tussap månia pigå amalo Palæstinap
åssinga åssilialiaussaK kussanartoru-
jugssuaK KåKat kåitdlo takugssaussut.
anånama atåtamalo Kleinschmidt a-
sassorujugssuvåt erKumitdliutailo Ka-
jagssutardlugit. mérKanut ikinguting-
nersorssuvoK tamavtinutdlo inugsiar-
nersumik OKausigssaKartåinardlune.
— kisiåne inersimalerputit Kalåt-
dlit-nunaniginardlutitdlo.
— ilåne atåtaga DanmarkiméKati-
gigavko sujunertauvoK Danmarkimi-
ginåsassunga iliniagaKarniardlunga,
kisiåne taimailiorneK saperpunga. Kia-
vunga, tauvalo Kalåtdlit-nunånut a-
sassavnut utermsavdlunga akuerine-
Karpunga.
kingorna uvavnut pisimassoKarpoK
niuvertugssåraK inusugtoK Nungmut
pingmat Otto Binzerimik atilik. ingia-
Katigå arnaK inusugtoK uvavtine ili-
niartitsissussugssaK. isumaKarpugut
nuliagssiarigå sunauvfale taimåingit-
sok, Otto Binzerilo kingorna uvigiler-
para. aitsåt ilisarilerugtoriga Sisimiu-
ne niuvertugssångortitauvoK uvangalo
niuvertume Jørgensenime iliniartitsi-
ssungordlunga. 1901-ime åiparilerpu-
gut.
taimane Kalåtdlit-nunåne avdlå-
ngortoKangårneK ajorpoK Kåumarsai-
nerup aningaussarsiorneruvdlunit tu-
ngåtigut. mérauvdlunga jutdlisiortar-
nera åmalo uvigalo jutdlisiortarnivut
avdlåussuteKångitdlat. sordlulo atåta-
ma anånamalo iliniarfigssuarme ili-
niartut ajoKitdlo jutdlime nagdliutor-
siortitdlugit katerssutitarait uvagut
uvigalo kivfat nagdliutorsiortitarpavut
atorfigdlit tamaisa ajoKitdlo ilångut-
dlugit.
értartortarput pulukiminilingnik
mitertortardlutigdlo, åmalo nerissar-
pait Kajussanik klumpiliat taissartag-
kavut „tyske klumper", bollerujug-
ssuartut itut Kajussanit Kaortuatsiait-
dlo seKunerinit sanåt. sirup-imik mi-
serKerdlugit savssåuneKartarput. nag-
gatågut punch-itutarpugut snapsitor-
dlutalo — tamåko atåtavne anånav-
nilo pineK ajorpavut. nagdliutorsior-
nerput nuånertaKaoK, agsutdlo nuå-
nåtarpugut, erinarssoKétårdluta Kitig-
dlutalo, kisiéne angerdlarsimavfing-
nitdlune mianerssulårnigssaK sungiu-
simavara, taimaingmatdlo kigdligssa-
KarnigssaK isumagissardlugo.
Sisimiune jutdlisiortarnerput neri-
ssagssat tungaisigut Danmarkime jut-
dlisiortarnermut erKainarneruvoK, tå-
ssa Sarfånguane niuvertoruseK David
Olsen aussaunerane nerdlånik tigusi-
ssarpoK agdlisardlugitdlo, tauvalo jut-
dliarKame nerdlertortarpugut. åma
K’asigiånguanititdluta nerdlertortar-
pugut, sumitdle pissarnerivut erKai-
mångilara.
— uvit 1925-mile soraerningormat
tamatuma kingorna Kalåtdlit-nunåm-
simångilatit?
— taimågdlåt erKarsautéinavkut, ki-
siåne ernerma mardluk ilåne KaerKU-
ssarsimavånga. aggernerdle sapertar-
punga pakatsinigssara årdlerigigavko.
kalåtdlime asassorujugssuvåka taima-
ne sordlo ilisarisimagika, kisiéne ka-
låtdlit ikingutika Sisimiune Ausiang-
nilo atåssuteKarfigiuåinarpåka, tåu-
kualo ilagait iliniartutorKat Kavsit ag-
ssagssordlune sulinermik iliniartitari-
simassåka. sule agdlagfigeKåtåutuar-
pugut — soruname kalåtdlisut, tåuku-
lo åma ukioK måna jutdlisiordluamig-
ssånik kigsåukumavåka.
Rijsttafel
Lige ved Rundetårn ligger en
forretning, som der ikke findes
magen til i hele Europa — et helt
stormagasin for kulinariske spe-
cialiteter. Her er tusindvis af
lækre ting, f. eks:
Bambusskud, Kinesisk soya,
Kærlighedsfrugter, Kinesisk in-
gefær, Chutney, Tabasco og Chil-
lie sovs, Frølår, Snegle, Ravioli,
Palmemarv, syltede Figner, Ta-
malas, gule Komquats, røde Gua-
vas, hvide Ferskner, henkogte
Vindruer, over 100 forskellige
krydderier og alt tilbehør til
Rijsttafel og andre eksotiske ret-
ter.
Det kulinariske
Stormagasin
Købmagergade 55, København K.
33