Atuagagdliutit - 18.02.1965, Blaðsíða 12

eskimut erKumitsuliainik sarKumersitsinerssuaK
Canadame nunat ingmikortortait mardluk uvdlumikut katit-
dlutik 200-nik eskimunik erKumitsuliortortaKarput.
eskimut Keewatinip erKåningånér-
sut erKumitsuliainik angnertungordlu-
git sarKumersitsineK sujugdleK ang-
marneKarpoK igdloKarfiup Winnipegip
tingmissartunut mitarfiane, angmai-
ssuvdlune Canadap avangnarpasig-
suane atorfigdlit nuimanerssåt B. G.
Sivertz.
angmainersiorneK tamåna erKumit-
suliortunit mardlungnit Baker Lake-
mérsunit, Winnipegimit 1600 km-isut
ungasigtigissumitumit, najorneKar-
poK, Amaroukimit 23-nik ukiulingmit
Akkarnarshoonakimitdlo 40-nik ukiu-
lingmit, tåuko tamarmik piniartuput
ilamingnitdlo Kinigausimavdlutik pe-
Kataujartornigssamut. tåuko sauner-
mik kigutinigdlo KiperuissarneK aut-
dlartisimavåt nunap avangnarpasig-
suanut tungassutigut ministeriaKarfik
niuvertarférKamik erKumitsulianik
sullamlk Uinlarstraassup oKausé
sultailo pitsaunerpaussarput
FOLKEURET, uklune 25-ne
atortartoK uvavtine lmåinaa
akeKarpoK kr. 62,50 — kr. 75,00
— luxua (pltsaunerpflt) .... kr. 87,50
— akungnagtut talmSgdlåt .. kr. 50,00
arnat nalunaerautåralt, talma
pitsautlgissut .............. kr. 75,00
— pltsaunerpfltdlo ......... kr. 85,00
nalunaerautårKat guldlvlt 14-
karatlgdllt:
amat ....................... kr. 150,00
angutit .................... kr. 187,50
lsardssat, pitsagssult, Kasuer-
sårutit atuvlasltdlOnlt ....kr. 35,00
plumassatit x-illnåsavatit — atlt sumlQ-
ssusltdlo agdlariardluglt nagsiutdlugit:
U rmagerm ester
AXEL HANSEN
Vigerslev Alle 1, København, Valby
Importer Axel Hansen-lmlt pisissaruvlt
pislat ajorlgugko utertislnauvat.
Slslmlunut plssaruvlt nlorKutlgssautlvut
frk. Thomsenlme takusinauvatit.
pisiortortartugssamik 1962-ime inoKa-
tigit tåuko akornåne pilersitsingmat.
uvdlumikut Baker Lakeme, Canadap
nunatåta Kiterissåne, Keewatinivdlo
pigissaine encumitsuliortut 200-nik a-
merdlåssuseKalerérput.
erKumitsuliorsinauneK inungne tåu-
kunane KanoK ilivdlune pingorsima-
nersoK nåmagtumik navsuiarneKarsi-
nåungilaK, inungutsimingnitdle pigi-
nauneKarisåput — kinguåringne ki-
ngornutuartagarisagunagkamingnik —
inuniarnermingnile ajornartorsiortu-
nanoK åukarncrmltoK, eskimut erKUmit-
suliaisa torratdlataussut ilåt.
arnermikut piginåussuseK tåuna tu-
nugdliuniåinarsimavdlugo. Caribou-
eskimuisa suliaisigut nunap soKångi-
ssusia erssersineKartarpoK. piniartut
nuliaisalo timait salugtut inunerup
nuånerunartoKångissusianik erssersit-
sissarput, tamåna eskimunut sineri-
ssame najugalingnut påsissutauvdlu-
artarpoK. Keewatinimiut sanåvine a-
nore agdlåt malungnarsinauvoK inu-
ssiaisa ånoråvisa nasartait Keratasut
ersserKigsunik Kuvdlugtitersimassut
takuinardlugit.
nunap avangnarpasigsuanut mini-
r
BESKYT DEM —
Brug Tam
ABIS kondomer.
I hver pakke indlagt
vejledning på dansk og
grønlandsk.
Føres i „Handelen“s
butikker.
Forlang blot 3 stk.
grøn eller guld
med isbjørnen.
Grønlands-
pakning
fine tynde
uden reservoir
-----------------------,
ilingnuf uvgQflgsslor-
navérsSrniarif —
ABISip pOjutai kisia ■
atortåkit.
portat tamarmik nav-
dlunåtut kalåtdlisutdlo |
ilitsersutitaKarput.
handelip pisiniarfine I
pisiarineKarsinåuput. m
pisiniarångavit oudinar- ■
tåsautit „nanortalingnik ■
pingasunik — B
Korsungnik imalunit g
sungårtunik". ■
...... J
A/s Motorfabriken DAN
Adgangsvejen Esbjerg . Telegramadresse: Danmotor.
DAN-NORMO semi DIESEL
type T og Z leveres fra 80 til 280 HK som 2, 3 eller 4 cylinder motorer.
type T åma Z tuniniameKartarput 80-nit 280 hk-nuit motorit 2-nik, 3-nik
imalunit 4-nik cylinderigdlit.
Større KRAFT
på mindre PLADS
nukik angnerussoK
inigssame mingneru-
ssume
Lettere BETJENING
bedre ØKONOMI
suliarinerat osine-
russoK
sipamarnerussoK
Vælg DAN-NORMO
til den nye båd.
Kineruk DAN-
NORMO pujortulér-
Kamut nutåmut.
Prisliste og brochure
på motordepotet,
akat agdlagsimavfiat
nalunaerssfltitdlo
motorinik uningatit-
sivingme.
stere W. T. Larmour „The Ottawa
Journal“imut Kanigtukut agdlautigi-
ssaKarpoK eskimut erKumitsuliortut
suliamingnik nakerissaicarnerånik er-
ssersitsissumik, taimåitordle ilerKU-
ssok maligdlugo, pikorigsugaluardlu-
tik ingmingnut nikanartiniartarput.
uvdlordlo pingårtussarpoK erKumitsu-
liortup sujugdlermérdlune aningau-
ssarsiagssane tigugångagit. taimai-
livdlune erKumitsuliortutut issigine-
Kalersarame.
erKumitsuliortutut sarKumeriartor-
neK tamåna Keewantininåungitsume
nunaKarfingnile avdlanisaoK sujorna-
gornit avåmut atåssuteKautauneru-
lerpoK. ingmingnut nautsorssutarsi-
magaluarput kisimik inoKatimingnit
maigtusortauvdlutik perKusersuitsor-
tauvdlutigdlo — ingmingnut Inungnik
taigordlutik — kisiånile malugisima-
ssardlutik avatimingnut atåssuteKå-
ngipatdlårtutut. månåkut taimåikung-
naerput, tamatumanilo erKumiginar-
tumik piviussorpalugtumik erKumit-
suliorsinaunertik KujåssutigssaKarfi-
gåt.
Keewatinip eskimuisa ukiut 1700-t
ingerdlanerånile europamiut atåssu-
teKarfigissalersimavait. Baker Lake,
kaptajn William Christopherimit
Hundson’s Bay Companimérsumit
1762-ime atserneKarsimavoK, sir Wil-
liam Baker Katångutålo Richard Ba-
ker suleKatigissane atsiutdlugit.
tamatuma kingornagut ukiunilo un-
tritilingne tugdliutune Inuit KaKortu-
nigdlo amigdlit KaKutigut nåpitarsi-
måput, arfangniatdlo tikiutalernerisi-
gut nunat issigtut Europavdlo atåssu-
teKarnerat angnertusarneKarsima-
KaoK.
canadamiut måna inussut, eskimu-
taoK, angussaKariartulernerat ukiut
untritigdlit matuma sujornagut piler-
simavoK, taimatutdlo sivisutigissumik
ineriartorsimavdlutik. ardlaKångitsu-
nguit erKåisångikåine Inuit KaKortu-
nigdlo amigdlit ingmingnut toKoråu-
tarsimångingmata.
inoKutigingne Baker Lakemitune i-
liniartitaunikut ingerdlatsiviuvdluar-
tume inusugtut sujoråssuteKångeKalu-
tik sujunigssaK nåpikiartorpåt perér-
sutdlo erKarsautiginagit, nunarssuar-
me moderniussume peKataunigssartik
sujunertaråt.
☆
1913-ime Hudson’s Bay Combanyp
Baker Lakeme akuliuneratigut tamå-
ne inuneK avdlångordluinarpoK.
1920-kune ajoKersuiartortut sujug-
dlit tulussut tikiuput 1929-milo ajo-
Kersuiartortitsiviliordlutik. 1931-me
katugdlit ajoKersuiartortitait maling-
nåuput. 1930-me politit Kimugsersar-
tut tåssane uningaortarfiliorput.
inugtaussut avdlamik isumatårtine-
Karnerat erKumitsuliornermutaoK su-
niuteKarpoK. taimåikaluartoK ajoKer-
suiartortitat ilait isumaKarput ilagit
eskimut akornåne suniuteKångipat-
dlårsimassut nipilerssornermut, erKU-
mitsuliornermut, Kitingnermut taig-
dliornermutdlo.
ukiune kingugdlerne eskimut inu-
sugtut KaKortunik amigdlit akornåne
sulissussunik angajorKåKartut imiu-
ssissutinik pisårtarput ivngerutitor-
Katdlo utorKartamingnit kingornussa-
tik imiutardlugit, tamåkume avdlat
tusåtitdlugit atorumaneK ajormatigik.
ardlalingnik påsissutigssaKarpoK, pi-
ngårtumik utorKaunerit akornånit
kigsautigineKartoK tivfatitorKat (Kita-
sitorKat) pingårtineKarnerulerKingnig-
ssåt.
Kitåmiut Kitasaisa, sordlo twistikut,
tåkunerisigut isumaKarnarsivoK inu-
sugtut, eskimut tivfatitoKåinik soku-
tigingningnerat migdlisimassoK. uv-
dlune nutåne inuput taimåitumigdlo
OKalugtuatorKat Kitasertait pingåme-
ru j ungnaivigsimavdlutik.
eskimut avdlanit ajornerunigssartik
piumångitdluinarpåt, pingårtumigdlo
inusugtut avdlanut nagdlersunigssar-
tik kigsautigalugo. OKautigissaKaru-
magaluardlutik igdlautigineKarnig-
ssartik pilerångamiko tamatigordlui-
naK nipanginartarput uvdlormutdlo
suliagssamik saniatigut suniarung-
naertardlutik. tamatuma erKumitsuli-
orneK åma sunertarpå. saunernik sa-
nåt ikigtuararssuit nunap Keriuartup
silåinauvdlo anersåvinik erssertitsi-
ssarput, ilimanarsinauvdlunilo erKU-
mitsuliortauseK tamåna angnertuseri-
arfigssaKartoK. isumaliusavdlune i-
ngassagpoK suliat tamåko isumaliu-
tauvdluartut erKarsauterssutaussutdlo
Kanganitsat tåmåinåsassut.
☆
tamåkua Inuit erKumitsuliaisa sar-
Kumeriatårnere tåssångåinangårmata
KanoK ilivdlutik autdlartisimanere su-
le misigssorneKalingitdlat. imaKa Ka-
nga inuit angalaorujugssuartaratdlar-
ma'.a anersåkut atåssuteKartarnikut
autdlåveKartut.
eskimoKarfingne ingmingnut napa-
tiniuneK angutine arnanilo åssigigpoK
sordlo silarssuarme avdlane tamane
åma taimåitoK. anguniagarineKartut-
dle åssiginginardlutik. ilait nénuniar-
tuput, avdlat tugtuniarneK ingerdla-
Sovjetunione Europame inungme a-
merdlåssusé najorKutaralugit nutånik
igdluliorfiunerpauvoK nunanile igdlu-
liortiternermik påsiniaiviusimassune
avguaKatigigsitsinerme ilaKutaringnut
inigssiat Sovjetunionime mingnerpåu-
put. Tuluit-nunåne igdluliat nutåt ta-
marmik agfait tatdlimanik arfiniling-
nigdlunit initaKarput, igdluliarineKar-
tartut 3/4-é téssauvdlutik villat ræk-
kehusitdlo. Danmarkime Norgemilo
igdluliat taimåitut amerdlaKatiginga-
jagput, Sverigeme Filandimilo igdlu-
liat nutåt 1/3-init ikingnerussut tå-
ssauvdlutik igdlut ilaKutaringnut a-
tautsinut mardlungnutdlunit inigssiat.
FN-ip nautsorssuisitsineragut ta-
måna påsineKarsimavoK. nautsorssui-
nerme påsiniarneKarsimåput igdluli-
ortiterneK KanoK angnertutiginersoK,
KanoK akisutiginersoK, igdluliat ita-
taralugo, sulilo avdlat KajartorneK su-
ngiusimavdlugo, tamåko Kangarnit a-
tugkat europamiut tikiussugåinit i-
laortorneKarput — ukiune nutauneru-
ssune nipilerssutit silarssuavtinit a-
vangmut åma ångukiartulerput.
piniartut piniardluånginerussut i-
lait uvkusigssamik sanassardlutik i-
luagtitsissarmata tamåna suniuteKar-
poK, ajungitsumik. ingmingnut aperi-
ssalerput: tåuna taimåituliorsinaug-
pat uvangåtaoK sok sapisavara?
Keewatinimiut sanålugait soKutigi-
nardluinarput kinaisa pissusait ing-
mikukajaic sanåjussut pissutauvdlu-
tik. inup issainåinit takuneKarsinåu-
ngitsumik åssilissutivdle linsiata på-
sisimassånik. tamånale påsissariaKå-
ngilaK Keewantinimiut Kuiasårnermik
nuånårnermigdlo amigauteKartut,
sordlo nagguveKatait avdlamitut tai-
måingitsut. inunerup någdliungnartua
tåukununga imatut ikusimavoK Kuia-
såmeK pigissåt ingmikut itdlune, ta-
månalo åitsåt erKumitsulioriausiånut
pulajartulerdlune. tamatumungalo tu-
ngassunik sule takussagssaKarKigku-
mårpugut.
noK angitigissarnersut, KanoK atortu-
lersugaunersut il. il. nalunaerssugkat
amerdlanerssait 1963-ime igdluliåu-
put.
ukioK måna Sovjetunionime inuit
1000-ugångata igdlut 11,1 sananeKar-
tarput. Sverige taimatungajak igdlu-
liortiterfiuvoK ilaKutaringnut inigssi-
at 10,7 sananeKartarmata inuit 1000-
ugångata, Tysklandime kitdlerme 9,9
sananeKartarput, Finlandime 9,7, Nor-
geme 7.8, Danmarkime 7,1 Tuluit-nu-
nånilo 5,9. tåuko nalunaeruteKartunit
taineKarput éssersutigalugo ilångune-
Karsinauvdlune USA-me inuit 1000-
ugångata igdluliat 8,6-iussartut.
ilaKutarit atautsit najugaisa KanoK
amerdlatigissunik initaKarnerinik na-
lunaerssuinerme taineKarsimavoK
Tuluit-nunåne igdluliat 50,8 procenté
tatdlimanik arfinilingnigdlunit inita-
Kartut. Danmarkime igdluliat amer-
dlanerssait (40,4 procenté) tatdlimanik
initaKarput, Finlandime (27,7 procenté
pingasunik, Norgeme (40,2 procenté)
tatdlimanik Sverigemilo (29,8 procen-
té) sisamanik. sisamanik initagdlit
Danmarkime sanaortorneKartut amer-
dlanerpåt tugdleråt (30,1 procenté),
Finlandime (22,2 procenté), Norgeme
(26,0 procenté) Sverigemelo (20,8 pro-
centé) tatdlimanik initaKarput.
igdluliat nandsa angissusé Norge-
me 83,7 kvadratmeteriuput, Tuluit-
nunåne 75,2, Sverigeme 71,2, Finland-
ime 59,0 Sovjetunionimilo 38,2 kvad-
ratmeteriuvdlutik.
Tuluit-nunåne igdluliat tamarmik
76 procenté tåssåuput villat rækkehu-
sitdlunit, Norgeme 70,6 procenté,
USA-me 66,0, Danmarkime 62,0, Tysk
landime kitdlerme 47,2, Finlandime
31,0 Sverigemilo 28,5 procenté. Tysk-
landime kangigdlerme igdluliat ta-
marmik ilaKutaringnut ardlalingnut
inigssiåuput.
Stenværktøj — Økser — Hamre — Hakker —
Stengrebe — Skovle — Spader
INDREC.VAREM.
.„.amt,- . 'HEJLJ53L ■
...
ujarKerissut såkutait — ulimautit — kåutat — ikugtautit — ujarKanut
tigorKautit, ajagssautaussarssuit — nivåutat — nivåutat ivssorsiutit
Et prima fabrikat — Leverandør til Grønlandske Handel
DANSK STAAL INDUSTRI A/s af 1933
Kongens Lyngby
Canadame eskimtit erKumitsuliaisa ilåt: agdlusiortoK kapissigalugtualersoit.
nunane avangnardlerne Norge
Danmarkilo villaliornerpåuput
12